WRIGLEYS
Tweed© Blad ?tn „PEEL EM MAAS
Klachten uit den
Middenstand.
Het Onze Vader.
ft
FEUILLETON
Ingekomen en vertrokken
personen.
J^wathmv
JieegQbracht?
Mooie gezichten.
Hoezeer in den handeldrijvenden
Middenstand, de felle, niets ontziende
concurrentiestrijd wordt aangevoeld
als iets, dat met den Katholieken
Gemeenschapsgeest niet is overeen
te brengen, moge blijken uit een
artikel in „de Zuidwillemsvaart", dat
wij laten volgen en waarin wordt
aangehaald een zeer uitvoerigen
brief, dien de schrijver van dit artikel
ontving van eenen middenstander
uit het Noorden des lands; een door
en door Katholiek man, vader van
8 zonen en 2 dochters, o.w. een
regulier priester en 3 anderen op
weg naar het priesterschap. Maar
zijn andere kinderen zijn alle in den
winkelstand, hebben in tal van zaken
hunne opleiding ontvangen en drijven
thans rog eigen zaken.
De schrijver van den brief is dus
ook veelzijdig ingelicht. Men beluis-
tere nu den bitteren toon van dezen
man, waar hij schrijft tegen wat hij
aanvoelt als oneerlijke concurrentie
van de groote winkeltrusts. Hij
noemt er verschillende met naam en
toenaam en aarzelt niet met een toe
speling op de voorletters, waarmede
deze ondernemingen zich aandienen,
te verklaren „Ik noem ze W.C.'s,
want vuil zijn ze"....
En nu volge letterlijk overge
drukt een en ander uit zijn schrij
ven
Handels-moraal hebben die heeren
ja, ze zeggen zaken zijn zaken en het
doel heiligt de middelen. Indien zij hun
debiet maar kunnen uitbreiden men
schen in de zaak krijgen, hun zaken
kunnen uilbreiden en vermeerderen op
welke wijze of als dat gaat ten koste
van hun medemiddenstander Katholiek
zooals hij: Huisvader misschien en deze
zijn toch reeds zorgelijk bestaan dreigen
geheel te niet te doen.
Hoevelen zijn er niet door zulke
praktijken ten gronde gegaan en zullen
nog gaan. Hoe is dat mogelijk het is
geen concurrentie meer neen een strijd
op leven en dood niet alleen onder de
kleinere, maar nog meer onder de
grootere tegen de kleine en onderling.
Tonnen gelds worden er weggegouid
als het ware voor kostbare verbouwin
gen en winkelpaleizen en reuzen
reclame's en door massa's goederen op
de markt te gooien waar niemand iets
aan verdient, waar zoovele middenstan
ders van konden bestaan, is dat ccono
misch
Meer nog is dat christelijk echt
katholiek om in zaken maar alle moraal
ter zijde te zetten. Ik zie ze die Heeren
zoo loensch. Sommige komen zoo uit
de Heilige Mis. Patroon, chef of etaleur
alle etalages bekijken soms aanteeke
ningen maken om straks hunne prijzen
weer te verlagen vele artikelen zwoels
zeep, Lingerie, Merkartikelen DM.C-
garen, courante manufacturen voor
bespottelijke prijsjes in de etalages
Soms Zondags aangevuld met diverse
lokvinken voor 1/5 van de prijs welke
's Maandags verdwenen zijn of niet te
krijgen. Dat zijn die lui die op Aller
heiligen sloten 11
Doch des Zondag's daarop, ik noem
feiten, wandelde in de etalages de
employee heen en weer de bustes en
artikelen terecht zettende. In een andere
nog als minder bekend staande zaak
lapte de chef de glazen die beslagsn
waren van buiten opdat toch die lok
vogels goed zouden kunnen gezien
worden, nooit meer hebben ze de
etalages verlicht als op Zondag. Diverse
artikelen beneden inkoop doch meerdere
van grootere waarde met 50 tot 100
pet. winst.
Den schrijver loopt de gal over,
als hij ziet, hoe, tengevolge van deze
practijken, zij, die ze toepassen, een
weelderig leven leiden, waarmede ze
„ons minder bedeelde middenstanders
de oogen uitsteken." Wij drukken
niet verder af, wat hij hierover zegt.
Wel dat hij constateert: „Die men-
schen maken ons het bestaan en het
handelen zoo lastig.... Dat wij soms
verbitterd zijn en piekeren er over
is niet te verwonderen".
En dan vervolgt hij
Steeds weer hetzelfde met die lage
concurrentie, nog daarbij twee middagen
in de week een fijne ballon cadeau
voor 1 Gld. aankoop, bij 2.50 2 ballons
een andere geeft -theebladen, bloem
potten, serviezen, vazen en allerhande
andere zaken cadeau bij een of ander
bedrag. Op het oogenblik is er weer
een die laat een hoop sloopen i« zijn
etalages tellen, de rader kan winnen
een fiets, waschmachine, naaimachine
of 15 complete serviezen, alles er bij
geëtaleerd. Met onze bescheiden mid
delen en ander reëler inzicht van
zaken doen kunnen wij daar niet tegen
aan. Verbitterd is ds strijd; en dat zijn
alleen R.-Katholieken, wal zeggen daar
de andersdenkenden van
Gehtel in tegenstelling van vroegere
lijden toen zeiden zelfs de heidenen
van de eerste christenen zie eens hoe
ze elkander lief hebben, en nu kan er
gezegd worden zie eens hoe ze elkan
der haten. U mag mij overdreven
noemen doch het zijn teilen. Sombere
feilen. Zijn dat de opvolgers van die
heerlijke voorouders, moeten die ons
schoon heilig katholiek geloof omhoog
brengen
Heb uw naasten lief als u zalven,
gelijk aan het Hoogste Gebod, dat is
niet alleen bedoeld op charitatief gebied
wat gelukkig ten minste nog een heale
goede zijde is van deze categorie van
menschen. Heeft het Geloof en dat
Gebod niets met de handel te maken
Mogen de menschen maar alles doen
wat ze wilier, om hun eerzucht, geld
zucht, egoïsme te bevredigen, dat is
toch niet de bedoeling van Onze Lieve
Heer. Mogen wij niet leven en bestaan
Doelbewust streven ze er toch naar,
waar hun zaken of filialen verrijzen,
hun collega's in den grond te boren
het is overbekend. Ik zou in deze
materie door kunnen gaan heel wal
heb ik meegemaakt en ondervinding
maakt wijs. Daarom meen ik recht te
hebben, recht uit te spreken al ben ik
niet zoo geschoold of schrijver in tijd
schriften of dagbladen. Gelegenheid om
je gemoed eens te uiten ia er zoo weing
buiten eigen kringetje. Indien u op een
of andere wijze gebruik zoudt willen
maken van deze noodkreet en bekend
maken, zoodat dit de goede zaak en de
opheffing van diverse misstanden ten
goede komt, zeer gaarne. Uitgesproken
ben ik nog lang niet en ik steek het
niet onder stoelen en banken.
V/at deze middenstander uit het
volle leven, die erkent geen schrijver
te zijn, hier zoo ongezouten zegt,
zou door een casuïstisch theoloog
inderdaad anders en natuurlijk beter
gezegd zijn. En toch is het goed
zulk een stem te hooren, omdat hier
het leven tintelt, omdat men hier be
luisteren en aanvoelen kan de kneu
zing der gemoederen en harten door
den modernen strijd om het bestaan
in den maatschappelijken jungle,
welke het liberalistische kapitalisme
ons gebracht heeft. Hoe zuiver voelt
deze door en door Katholieke mid
denstander de tegenstelling aan tus
schen de maatschappelijke wanorde,
welke het beginsel dat de strijd om
19.
Zij leed onuitsprekelijk. Liefst had
zij haar lijden willen uitschreien, luide,
in een wilde klacht ten hemel. Doch
zij moest zwijgen en dit zwijgen drukte
haar als een zware last ter neder. Zij
mocht niet klagen, want tante Sabine
sliep in de nabijheid en wanneer zij
ontwaakte, zag zij haar steeds zoo
zonderling aan methaar onderzoekenden
blik.
Ach ja, zij begreep wel niets van
zulke dingen, de goede, oude vrouw 1
Een gevoel van afgunst beving haar,
wanneer zij de oude vrouw slapen zag,
rustig en kalm, in stille afwachting
van den naderenden dag, die aan alle
lijden een einde maakt.
O, slapen, slapen 1 Waarom kon ook
zij niet slapen eeuwig, voor altijd?...
De korte sluimer der nachtelijke uren
werd steeds weer gevolgd door dat
bittere ontwaken, dat haar de wereld
wreed en eenzaam en slecht deed vin
den. Zij miste de kracht in haar ziel,
het leven te dragen met het kruis, dat
hieraan verbonden was. Zij kon het
zware juk niet torsen I En verder door
het leven gaan zonder hem.zonder
Paul.
Paul was voor haar verloren.
Verloren, dit enkele woord omvatte
haar geheele zielelijden.
Verloren.... haar eenig geliefde I
Vreemd, wildvreemd lag het leven
nu voor haar. De dagelijksche werk
zaamheden, die zij eens met zooveel
liefde en toewijding, met zooveel plicht
besef vervulde, schenen haar nu een
last toe, als werden haar deze opge
drongen door een onbekende, die haar
niets aangingen zij interesseerde zich
niet meer in het minst om deze.
Niets was in slaat haar aan haar
neerslachtigheid te onttrekken. Hel
scheen haar toe alsof zij op deze wereld
in welke haar geluk zoozeer schipbreuk
had geleden doordat zij in het dier
baarst wezen, dat zij bezat, en dat zij
volkomen vertrouwde en hoogachtte,
bedrogen was geworden, voor haar geen
plaats meer was.
Meunier was vertrokken. Lang nog
kwamen zijne brieven regelmatig Doch
langzamerhand bemerkte zij, hoe hi'
zich meer en meer terugtrok, hoe zijn
gedachten en gevoelens zoo geheel
anders werden.
Enkele tonen in zijn gemoed begon
nen langzaam te verzwakken en zij
vonden niet meer dien reinen zuiveren
weerklank in het instrument van haar
eigen hart als werd het door een on
kundige, ongeschikte hand bespeeld,
Mona-Liza met haar verscherpt
geestelijk gehoor, bemerkte den gering-
sten valschen toon. Wanneer zij hem
antwoordde deed zij dit niet meer ui
geheel haar hart met al de rijke liefde
die in haar was, omdat zij hem in zijne
armoeda niet wilde beschamen. Zij boog
voor zijnen wil.
het geld verdienen voor allen vrij
moet zijn, ons gebracht heeft dit
beginsel der vijandschap, der liefde
loosheid en het groote beginsel
des Christendoms, dat der naasten
liefde, dat in zijne uitwerking op de
samenleving ons de maatschap moet
brengen door de in gemeenschappe
lijk overleg verstandig geregelde be
perking der vrijheid om steeds maar
meer individueel geldbezit na te jagen.
Het Katholieke gemoed kan niet be
rusten in een praktijk, gegroeid uit
de gedachte, dat er met alle niet
wettelijk verboden middelen mag en
moet gevochten worden „om de
klanten", en dat het vrijlaten van
dezen strijd de welvaart der samen
leving het beste zou waarborgen
Het ziet, hoe als gevolg daarvan de
sterkste, de sluwste, de meest ge-
wetenlooze zich tot de grootste rijk
dommen kan opwerken the survi
val of the fittest (het overleven der
sterksten) toegepast op de mensche-
lijke samenleving zoodat men met
recht kan zeggen, dat het „recht"
van den jungle, van de wildernis met
zijne wilde dieren op deze wordt
toegepast hoe het grootbezit door
machtige reclame in allerlei vorm,
door een immoreele prijzenpolitiek
vrij en ongestraft de kleine zelfstan
digen in den handeldrijvenden mid
denstand mag dooddrukken en ver
moorden de van natura christelijke
en bovendien in het Katholieke
geloofs- en gedachteleven gedrenkte
ziel voelt hoe standgenooten ook
op het terrein van het maatschappe-
leven in liefde en onderlinge samen
werking bijeen hooren en ze ziet hoe
ze daarentegen juist elkaar trachten
te vernietigen; is het dan niet
volkomen begrijpelijk, dat ze zich uit
in bittere klachten en aanklachten en
constateert, dat in onze levenspractijk
de Katholieke moraal, het hooge
Christelijke beginsel der naastenliefde
de hoeksteen des Christendoms
waaruit op maatschappelijk terrein
de Katholieke gemeenschapsgedachte
voort vloeit, ook door Katholieken
maar weinig in practijk wordt ge
bracht?
Deze klachten leeren ons, dat in
het maatschappelijk ontwikkelings
proces ook voor den middenstand
een critiek stadium is aangebroken
er. dat de zelfstandige middenstand
voor goed dreigt ten onder te gaan,
zooals de zelfstandige arbeidersstand
onder de mokerslagen van het kapita
lisme is bezweken.
Het is merkwaardig hoe deze
klachten van een Katholiek midden
stander overeenstemmen met de
klachten, welke ongeveer 2 eeuwen
geleden begonnen te weerklinken uit
den boezem der gilden, toen de eerste
kapitalistische ondernemingen de in
die gilden zelfstandig georganiseerde
arbeiders in hunne economische zelf
standigheld begonnen te bedreigen
en die een eeuw hebben aangehou
den totdat de ondergang van den
arbeidersstand als groep van eco
nomisch zelfstandige menschen zich
had voltrokken.
Evenmin als de toenmalige klach
ten uit den arbeidersstand, welks
gilden verzuimden in samenwerking
tot stand te brengen, wat de kapi
talistische ondernemers deden, iets
hebben gebaat, zullen echter deze
middenstandersklachten baten, wan
neer de handeldrijvende en indus-
trieele middenstand niet te elfder
ure inziet, dat hij én op maatschap
pelijk én op politiek terrein tot
innige samenwerking moet komen
om te redden, wat er van zijn zelf
standigheid nog over is.
Bevryd uw lichaam van urinezuur
Bij verzwakte nieren brengen urine
zuur en andere vergiftige onzuiverheden
uw heele gestel in de war. Daarom is
het zoo gevaarlijk om waarschuwende
verschijnselen te verwaarloozen zooals
rugpijn, urinestoornissen, blaaskwalen,
rheumati8che pijnen, stijve en gezwol
len gewrichten, gruis of neerslag in de
urine, ischias en spit, gerommel in de
ooren, hoofdpijn, duizeligheid en zenuw
achtigheid.
Gij dient de behoorlijke werking
uwer nieren te herstellen, waardoor zij
de vergiften uit uw bloed filtreeren
Het is onverantwoordelijk om de kans
te loopen, dat zich blaasontsteking,
chronische rheumatiek, waterzucht,
steenvorming in de nieren of blaas, en
gevaarlijke chronische nierziekten ont
wikkelen.
Duidelijk is, dat gij bijtijds uw nieren
moet opwekken en versterken Wacht
niet langer l Gebruik Foster's Rugpijn
Nieren Pillen, het specifiek niermiddel,
in geheel Nederland om zijn succes
bekend. Duizende dankbare mannen en
vrouwen zeggen, dat Foster's Pillen hen
geholpew hebben, en zij kunnen ook u
gezond maken en houden.
Verkrijgbaar (in glasverpakking met
geel etiket let hier vooral op) bij
apotheken en drogisten f 1.75 per
flacon. 34
En hij maakte van de onbegrensde
vrijheid, die zij hem had geschonken
een onbegrensd gebruik.
Paul Meunier was een veel te positieve
en gezonde natuur, om zich over te
geven aan een liefde, die nooit door
een huwelijk tot haar hoogsten bloei
kon geraken. Hij zocht haar een ge
neesmiddel. En hij vond dit middel in
een andere vrouw in zijn bruid.
Zijn innerlijk wezen, dat zoo innig
met Mona was verbonden geweest, ver
zette zich in den beginne tegen elke
onwaarheid, maar zijn verstand en de
koele redeneeringen zijner moeder
hielpen hem spoedig over alle gemoeds
bezwaren heen en hij werkte verder
met lust aan zijn toekomstplannen. Hij
schreef er over aan Mona, doch zondei
dat hij aan haar de beslissing liet.
Zij voelde wel, dat hij meer uit wel
levendheid handelde, dan uit behoeftej
om haar raai in te winnen. En zij hac
dat doffe gevoel, dat alle verweer haar
niets zou gebaat hebben en zij door dit
slechts haar vrouwelijke waardigheid
zou hebben ingeboet.
Op zekeren avond kwam de verlovings
kaart van Paul Meunier met Lucette
d'Estange.
De slag trof haar zoo geweldig en
zoo onverwacht, dat zij als verwezen
staarde op den naam van den geliefden
man, die prijkte naast een vreemden
vrouwennaam.
Zijn doodsbericht had haar niet erger
kunnen treffen, daar deze haar een
edelen rouw zou hebben achtergelaten.
Nu evenwel kwam zijn vertrek haar
voor als een lang te voren beraamde
ïaguoa&ta Middeailagen.
van 7 tot 10 Oct.
INGEKOMEN
J. C. M. van de Voort, verpleegster
St Annalaan 5 van Meerlo
J. Tenbusch, idem, St. Annalaan 5
van 's Hage
G. Kerkhove, marechaussee, Lang
straat 31d van Apeldoorn
E. Wagemans, z b. Smakt B 13 van
Venlo
L. W. Wilmsen, dienstbode, Groote
straat 4; van Horst
J. v. Trigt en gezin, kommies, Maas-
heesche weg 20 van Oss
H. A Proosten Jen gezin, arbeider,
Gasstraat 18 van Brunssum
A. M. G. Houba, onderwijzeres, Oos
trum D 20 van Wanssum
H. Janssen, zb., Heide L 83 van
Ottersum
G. R. Fila, z.b., Kruisstraat 9 van
s Hage
J Th. Kuipers, rector, Castenray G 8a
van Nieuwenhagen
J. E. Buynsters, winkeljuffr. Groote
straat 9 van Helmond
A. G. Bomers, dienstbode, Hoender-
straat 4 van Bergen (L)
A. H Sijbers, idem, Stationsweg 19
van Vierlingsbeek
A. M. F. Paulisse, broeder, Stations
weg 14; van Gent.
VERTROKKEN
G W. Smeets. religieuse, naar Maas-
bree, Blerick
K. Theunissen, zadelmaker naar
Dienden
717—12
Een pakje Kauwgom. En, na
tuurlijk WRIGLEY's P.K. 1
Want er is geen betere
en gezondere versnapering
voor te kleine kleuters te
bedenken dan P.K.-Kauw-
bonbons.
Ze zijn dol op de heerlijke
pepermuntsmaak, die er zoo
lang aan blijft. En ze weten,
dat WRIGLEY's P.K.-
Kauwbonbons de tanden
mooi wit houden en dat
het eten er des te beter
om smaakt.
HH-3S
vlucht, een verraad.
Een somber gevoel maakte zich van
Mona Liza meester. Waarom had Paul
zóó gehandeld Welke redenen had hij
daartoe gehad? Het geheim, dat als
een sluier haar geheele leven omsloot,
had hem zeker tot dezen stap gedreven.
In deze bittere stemming nam zij het
besluit, zonder omwegen opheldering
te vragen over het raadselachtige in
haar verleden, hetwelk haar moeder
tot dusver met klaarblijkelijken opzet
onopgelost had gelaten. En recht op
haar doel afgaand, trad zij binnen bij
haar moeder en vroeg op scherpen toon:
Moeder, kan mij een fatsoenlijk
man niet ten huwelijk vragen, omdat
men u »juffrouw Mama" noemt?
Het woord was eruit en reeds be
treurde Mona Liza haar Heftig optreden;
want instinctmatig gevoelde zij het
onbillijke van baar woorden en nog te
meer, toen zij den helderen, reinen
blik barer moeder pijnlijk, zacht ver
wijtend op zich voelde rusten.
Mijn kind, is heb die vraag van
u verwacht, alleen betreur ik, dat deze
nu zoo bitter en vol geheimen twijfel
aan mij gesteld is. Mona Liza, ge hebt
te vroeg gesproken, ge hadt nog een
weinig geduld moeten oefenen. Op uw
vijf en twintigsten geboortedag zou ik
u gezegd hebben, wat gij mij thans
dwingt eerder bekend te maken. Weet
dan, Mona Liza, dat gij mijn kind niet
zijt, doch het kind mijner zuster, die
tegen den wil van haar vader gehuwd
was in het geheim. Toen haar vader
haar zijn huis ontzegde, omdat zij tegen
zijn wil handelde, door het doenvoort-
H. Eschenbrücker, kleermaker naar
Xanten
J. M. P. Wijnhoven, z.b., naar Sittard
Putstraat
J. W. <ran Enckevort, idem, naar
Sevenum
M. H. Maassen sigarenmaker, naar
Eindhoven, Stuiverslraat 14;
G. R. Pittonwils, kloosterbroeder, naar
Tournai (B.)
J. A. M. Dinckels, rector, naar Meerlo
Tienray
G. M. Hendriks, dienstbode, naar
Meerlo—Tienray
G. M. Smits, idem, naar Nijmegen,
Begijnenstraat 31
J. van den Berg, dienstknecht, naar
Guijk.
MIJNHARDT's
Hoofdpijn-Tabletten 60 ct
Laxeer-Tabletten 60 ct
Zenuw-Tabletten 75 ct
Staal-Tabletten 90 ct
Maag-Tabletten 75 ct
Bij Apoth. en Drogisten
»Ook in 'n paleis kan 'n fatsoenlijk
menseh wonen", heeft iemand gezegd
Zoo kan men ook zeggen: »Ookachter
'n mooi gezicht kan 'n heel eenvoudige
ziel wonen". Doch dat komt niet zoo
heel dikwijls voor.
De bekoring tot ijdelheid en hoog
moed is voor een werkelijk mooi
menschenkind zoo buitengewoon groot,
dat er een ongewone innerlijke rijpheid
toe behoort om tegen deze gevaren op
gewassen te zijn.
»Ze is mooi doch ze weet het ook",
dat hoort men, helaas, slechts al te
dikwijls. En de ouders, vooral de
moeders, vergrooten niet zelden het
gevaar. Dat ze zich innerlijk verheugen
mooie kinderen te hebben, is natuurlijk
maar dat ze hun lievelingen in den
grond bederven en laten bederven, door
't hun op alle tonen te zeggen en te
laten zeggen, dat ze mooi o zoo
mooi 1 lief o zoo liefl zijn, zie,
dat is onverantwoordelijk. Dat ouders
met hun moois en lieve kinderen
pronken, zich het hoofd breken met de
vraag, hoe ze 't mooie aan hun kind
duren der verkeering, gaf zij er de
voorkeur aan in stilte, en zonder haar
familie in kennis te stellen, te huwen.
De onbezonnen, lichlzinnigen stap, die
den ouderlijken zegen miste, bracht
haar geen geluk. Haar echtgenoot
sneuvelde op het slagveld, reeds enkele
maanden na de voltrekking van het
huwelijk, terwijl zij het moedergeluk
verwachtte,
Op zekeren avond vertrouwde zij
haar oudere zusier haar leed. Zij ver
telde hoe het gekomen was, dat zij in
de stad bij familieleden gelogeerd zijnde,
zich voor het vertrek van haar bruide
gom, met dezen liet trouwen, en dat
zij het moederschap tegemoet zag.
Eerst had zij den vader getrotseerd
en ïijn goeden raad in den wind ge
slagen, nu vreesde zij haar huwelijk
te bekennen. Maar... op zekeren morgen
vonden de zusters haar vader dood op
zijn bed liggen, een hartverlamming
had een einde aan zijn werkzaam leven
gemaakt. Lea was radeloos. Zij weende
en klaagde, doch alles mocht niet baten.
Haar echtgenoot keerde niet terug van
het slagveld, en het verdriet, dat zij
haar vader misleid had, knaagde aan
haar hart. Ook zou de wereld haar
stellig veroordeelen Maria nam toen
een dapper besluit. Zij reisde methaar
zuster naar de familie, waar zij ook
voor het huwelijk verbleven had, en
die van haar verbintenis afwist. Daar
verwachtte zij haar kindje en de oudere
zuster verpleegde haar en het kleine
lieve wezentje met groote liefde.
Wordt vervolgd.