Weekblad voor VENRAY, HOEST en Omstreken-ï
We krijgen hoop.
■>ft ifTTfCTfrifrifT"
i MANUFACTURE
JMOWPj
MANUFACTURE
MNEELIGSTf
Dit nummer bestaat
uit TWEE bladen.
De schoolgeldheffing
bij het Lager Onderwijs.
Buitenlandsch Overzicht
De Kippenhouderij op
het platteland
■'«.M .T.Hu«*TÏ WOl ODCIT7SZ1
BLIJKEN
TOCH HET
PEEL EN MAAS
BLIJKEN
TOCH HET
PRIJS DER ADVERTENTIEN1—8 regels 60 cent, elke regel meer 7 ct.
bij abonnement lagere tarieven.
Uitgave van FIRMA VAN DEN HUNCKHOF - VENRAY ABONNEMENTSPRIJS p. kwartaal voor Venray 65 ctper post 75 cent
Telefoon 51 voor het buitenland f 1.05 bij vooruitbetaling, afzonderl. nummers 5 cent
II
Onze Colleclie is gereed voor HERFST- en WINTERSEIZOEN 1927. Door uitbreiding der zaak hebben wij een groote sorteering en voordeelige prijzen in
DameshoedenMantelsPelterijenRegenjassen, Gebreide Vesten, DekensOndergoederen enz. PYLS
Dames- en Heeren-Modeartikelen. Vaste prijzen. Zie Etalage. venray
I
Wanneer we daarnaast overwegen,
dat ook de keramische industrie te
Maastricht niet langer aan haar lot
zal worden overgelaten en dat Limburg
zijn mijnrechten uitbetaald krijgt, dan
mogen we constateeren, dat er eenig
licht is komen vallen in ons somber
gemoed. ROELAND.
Eenigen lijd geleden hebben wij een
beschouwing over den economischen
toestand van Limburg en onze klach
ten tegenover de Haagsche regeering
besloten met de verwachting dat wel
licht de Troonrede eenig uilsluitsel zou
geven over plannen van de zoo zwijg
zame regesring.
De Troonrede is er sinds eer.ige
weken en heel schuchter msar het
feit moet dankbaar erkend heeft zij
iels aangekondigd dat een ommekeer
beteekent in de tot dusver gevolgde
Nederlandsche handelspolitiek Alle
lezers kennen de duistere passage,
waarover in de pers veel te doen is
geweest en waarover eindelijk het
ministerieele licht geschenen heeft door
een nadere verklaring, welke minister
de Geer in de wereld heeft laten zen
den.
Het vrije ruilverkeer, de vrije handel
blijft ons uitgangspunt.
Accoord 1 Als de heele wereld mee
doet.
Maar in de wereld van zelfbescher
ming moeten wij niet de »mooifi" ui'-
zondering willen maken van den vrij
handelaar.... die zich langzaam zelf
moordt.
Wanneer onze diplomalen zich tot
nu toe aan één tafel plaatsten met die
van andere mogendheden om samen
een handelsverdrag in elkaar te zetten,
dan was Nederland gewoon aan het
kortste eindje te trekken.
Het had zich in die rol al tamelijk
geschikt Dat zou men zoo zeggen ten
minste, wanneer men bedenkt welk een
moeite het kost om onze economische
politiek in een betere richting te 'oren
gen. En alle tegenstand is nog lang
niet overwonnen.
Bij het sluiten van zoo'n handels
verdrag gaat het er voornamelijk om
gunstige voorwaarden te bedingen voor
den uitvoer van onze producten van
land- en tuinbouw, handel en nijver
heid.
Heel Europa is er echter op uit hel
eigen land zooveel mogelijk vrij te
houden voor de eigen productie en uit
andere landen te weren wat men mis
sen kan, ter bevordering van eigen
welvaart. De landen, waarmede het
onze een handelsverdrag wil sluiten
zullen er dus hard op uit zijn, om den
uitvoer van verschillende onzer artike
len tegen te gaan.
Wanneer die heeren dus tBgenover
elkaar zitlen, begint een gewiekst spel
van loven en bieden.
Het komt voor, dat de vertegenwoor
digers van zoo'n mogendheid tot onze
mannen zeggen wij zouden u gaarne
ter wille zijn, maar de constant door
ons gevolgde regels verbieden ons dit,
zoo gij ons niet een contra praesla'.ie
kunt bieden. Dat zeggen zr, maar ze
denken erbij: gij kunt ons toch niets
maken
En nu wil de regeering, dat we hun
wel iets kunnen maken. We moeien
anderen iets kunnen presenteeren of
onthouden.
Tot nu toe heffen we volgens onze
Tariefwet een vast percentage, meestal
acht, van allerlei ingevoerde artikelen
Dat staat vast en de regeering kan er
niets aan veranderen.
Wordt de Tariefwet echter wat meer
elastisch, zoodat de regeering b v. 8 pet.
presenteeren en met 25 pet. dreigen
kan, dan kunnen wij bij het bedingen
van vóordeelen voor onzen uitvoer naar
andere naties eens nagaan, welke arti
kelen het betrokken land graag aan
ons legert en het bedrag van de
invoerrechten regelen naar de goedwil
ligheid van dat land.
De regeering begint in te zien, dat
het hoog tijd wordt, haar zulk een be
voegdheid te geven.
Natuurlijk blijft voor haar voorop
staan, dat we het vrije ruilverkeer be
vorderen Dat spreekt van zelf 1
We reserveeren daarbij immers de
binnenlandsche markt niet voor onze
industrie maar houden den weg naar
de vreemde markt open voor onze
export-industrie, met andere woorden
je reinste vrije ruilverkeer. Die bevor
deren we daarmede.
In dezen geest sprak minister de
Geer. Er. daarmede begrepen we der
Troonrede plaatselijke duisterheid.
De minister hoopt nog op Genève,
dat een algemeene vrijhandel beloofde,
Maar intusschen overweegt hij toch
maatregelen om op eigen manier voor
het vrije ruilverkeer zorg te dragen
Uitstekend 1
Een sclioolgeldregeling voor het
gelieelo land gewenscht.
Het R K. Centraal Bureau voor
Onderwijs en Opvoeding te 's Graven
bage h<jeft aan de Staatscommissie tot
herziening der Lageronderwijswet 1920
een rapport gezonden en haar aange
boden een «Overzicht van de school
geldheffing bij het gewoon lager onder
wijs in Nederland," bewerkt naar de
schoolgeldverordeningen, ons op verzoek
welwillend toegezonden.
1069 gemeentebesturen verleenden
hunne hooggewaardeerde medewerking;
van 2 kwam te laat, van slechts 10
geen antwoord in
De aanzienlijke onkosten en de om
vangrijke arbeid, waarop het Overzicht
ons te staan kwam, mogen de vrij
moedigheid verontschuldigen, waarmede
we u durven vragen, u eenige oogen-
blikken in de resultaten van ons werk
te verdiepen.
Volgens het laatst verschenen Re
geeringsverslag, nl dat over 1923 1924,
bedroegen de zuivere uitgaven van het
Rijk voor het lager onderwijs
112.760 056 43, di6 van de gezamenlijke
gemeenten: f 45 066182.
Niettegenstaande het Rijk dus meer
dan 70 pet der totale uitgaven voor
zijn rekening had, liet de wet tot nu
toe aan de gemeentel, de regeling der
schoolgelden over
Hierachter criliseeren we de thans
geldende wettelijke voorschriften in
zake de schoolgeldheffing. Binnen de
daarin getrokken grenzen zijn de ge
meenten vrij. Uit ons Overzicht moge
u blijken, welkgebruik de verschillende
gemeenten van die beperkte vrijheid
gemaakt hebben
't Zal u onmiddellijk opvallen, datde
schoolgeldregeling, die in de verschil
lende plaatsen bij gelijk inkomen ge
heven worden, ontstellend uiteen wijken
In de Rijksuitgaven voor het lager
onderwijs is daarvoor geen grond te
vinden. Die betreffen voor 't overgroote
deel de salarissen der verplichte leer
krachten en zijn dus vrij gelijkmatig
over het land verdeeld. Loopen die bij
gelijk inkomen ver uiteenwijkende
schoolgeldbedragen dan minstens para
lel met de offers der gemeenten voor
het Jager onderwijs? Wij zijn er niet
in geslaagd eenige parallel te ontdek
ken.
Maar, zoo veroorloven wij ons te
vragen, hoe dan zulk een systeem van
heffing te verdedigen Kan men wel
van een systeem spreken En komen
aldus de rechtvaardigheid en billijk
heid niet duchtig in het gedrang?
Als de overheid het bpginsel huldig'
dal de ouders moeien bijdragen in de
kosten van het onderwijs hunner kin
deren, geldt dat beginsel dan voor de
eene gemeente wel, voor de andere
niet, alihans zoo goed als niet?
Zoo de schoolgeldheffing geschieden
moet naar de draagkracht der ouders,
wordt daaraan dan voldaan, wanneer
menschen met gelijk inkomen in de
eene gemeente voor goed verzorgd
onderwijs laag schoolgeld en in de
andere gemeente voor slecht verzorgd
onderwijs hoog schoolgeld te betalen
hebben?
Kortom, wat komt er eigenlijk van
de doorvoering der beginselen terecht,
wanneer men aan de gemeenten over
laat te bepalen, hoe ver zij daarin
gaan zullen Ons overzicht geeft daar
op een antwoord, dat niet misverstaan
kan worden.
De vraag, of en in welke verhouding
de ouders moeten bijdragen in de
onderwijskosten is 'n hoogst belang,
rijke, een beginselvraag, die voor ver
schillende deelen van het land niet in
verschillenden zin mag worden opge
lost.
Als op dien grond en ook, omdat
het Rijk ongeveer twee derden van de
totale onderwijslasten draagt, waarvan
openbare en bijzondere scholen alle
naar denzelfden maatstaf profiteeren,
de Rijkswetgever zelf een school
geldregeling voor het geheele land
vaststelde en daarin de beginselen uit
werkte, die hij voorstaat, zouden dan
billijkheid en rechtvaardigheid niet
beter betracht worden en zou dan ook
niet de schoolgeldheffing zelve enorm
vereenvoudigd en een zeer belangrijke
bezuiniging op de inningskosten ver
kregen kunnen worden
Dan immer» zou ieder op het aan
'iftebiljet van de inkomstenbelasting
runnen antwoorden op de vragen, die
die hem in verband metde schoolgeld
heffing gesteld worden. Het aanslagbil
jet zou dan tevens kunnen vermelden
iet bedrag dat san schoolgeld ver
schuldigd is en de invordering zou
kunnen geschieden tegelijk met die
der belasting, waarna de ontvangen
schoolgelden aan de gemeenten over
gedragen konden worden.
Zeker, ook dit heffingssysteem zijn
bezwaren verbonden, maar een systeem
zou het zijn en de bezwaren zouden
naar het ons voorkomt, niet opwegen
tegen de voordeelen.
In hel rapport worden afgedrukt de
bepalingen betreffende het schoolgeld,
voorkomende in de L O wet 1920,
zooals die thans luidt.
Voorts tabellen van het minimum en
maximum schoolgeld, in elke plaats
geheven, met de grondslagen; een
overzicht van het schoolgeld bij een
inkomen van f 1500, van f 2500 en
van f 5000; twee tabellen waarin wordt
aangegeven het maximum en het mi
nimum schoolgeld, dat men verschul
digd is in de verschillende gemeen
ten bij hetzelfde inkomen.
Tenslotte zijn opgenomen talrijke
tabellen, waarin de voorafgaande ge
gevens zijn gerapituleerd
De Volkonbondsvergadering.
De Volkenbondsvergadering is Dins
dag gesloten.
De sluilingsrede van Guani, die de
hooge van hem gekoesterde verwach
tingen volkomen vervuld heeft, was
zeer optimistisch van toon, ook met
betrekking tot de bereikte resultaten
op het gebied van arbitrage, veiligheid
en ontwapening.
Hij verklaarde, dat de vroeger zoo
wijd uileenloopende standpunten elkan
der thans zoover genaderd zijn, dat de
volken hopen mogen in een nabije
toekomst een eerste bewapeningsver
mindering langs den weg eener inter
nationale conventie te zien tot stand
komen.
Terwijl men eenigen twijfel aan de
gerechtvaardigheid van dit optimisme
nog niet geheel onderdrukken kan,
waren zijn andere woorden over de
goede werking der economische con
ferentie en over den gebleken wil lol
ontplooiing van de internationale sa
menwerking op ieder gebied der men-
schelijke samenleving geheel op hun
plaats.
De scheidende president werd harte
lijk toegejuicht nadat hij zijn interes
sante slotrede beëindigd had met de
verklaring, dat deze volkenbondsver
gadering door haar daden getoond had
van de drie aanbevolen leuzen: wachten
hopen, handelen, de laatste te hebben
gekozen. «Gij hebt gehandeld" waren
zijn laatste woorden.
In naam der „yryheid".
In Ecuador, de kleine Zuid Ameri
kaansche republiek, waar eens de
groote Garcia Moreno den strijd tegen
den invloed der loge moedig aanbond,
wordt momenteel, wellicht geïnspireerd
door Mexico, een campagne gevoerd
tegen de geestelijken.
Het gouvernement zal allicht de ver
zekering geven, dat de godsdienst niet
het eigenlijke voorwerp der actie is,
maar den bedienaren wordt het lastig
gemaakt.
Naar een bericht uit Quito meldt, is
aan alle geestelijken van vreemde na
tionaliteit tot welken godsdienst zij ook
behooren verboden het land te betreden
slechts is den minister van buitenland-
sche zaken de bevoegdheid gelaten, bij
wijze van uitzondering aan buitenland-
sche geestelijken te veroorloven hel
land binnen te komen, doch hun ver
blijf zal dan niet langer dan veertig
dagen mogen duren.
Het zal wel weer de hooggeroemde
vrijheid zijn in Latijnsch Amerika
altijd een woord dat opgeld doet. In
wier naam deze vrijheidsbeperking
plaats vindt, dezelfde «vrijheid", die
reeds den dood van Garcia Moreno
eischte.
V
De anarchisten in Frankryk.
Op de lijn ParijsLyon zijn vier
bommen gevonden tegen den tijd, dat
een trein met Amerikanen zou pas
seeren.
De heropleving der anarchistische
actie heeft de politie aanleiding gegeven
tot het doen van huiszoekingen Een
twintigtal anarchisten zijn gevangen
genomen.
V
Concordaat tussclien den H. Stoel
en Litauen.
Dinsdagmorgen is in de zaal der
Het nieuwste plaatjes-album met leerrijk reisverhaal verkrijg
baar op de bons van Niemeijers STER-TABAK en FRIESCHE
HEERENBAAI, is getiteld: „Nederlandsch-Indië".
Van vroegere uitgaven zijn nog verkrijgbaar: „Naar het land
der middernachtzon", „De Middellan dsche Zee", „Amerika".
Voor hen, die reeds in het bezit der? albums zijn en verder
bons opgespaard hebben, stellen wij fcieschikbaar:
Voor vijf heele bons: een nikkelen tabaksdoos
tien een prima tabakspijp
vijftien een im. oud'zilveren tabakstrommel
twintig een luxe pa-.tent pijp.
STER-TABAK - Erkend'de beste
FR1ESCHE-HEERENBAA1 - Woor fijnproevers
N.V. oh. THEODORUS NIEMEIJER, Groningen en Rotterdam.
.h
congregaties op het Vaticaan het con
cordaat lusschen den H. Stoel en Litauen
onderteekend.
De Presidentsverkiezing in do
Vereenigde Staten.
De democraten, die de candidatuur
van Smith, den gouverneur van New
York, voor het presidentschap der V S.
steunen, hebben zich in een «vereeni-
ging van Stalen uit het Westen ter
verkiezing van Smith tot president"
georganiseerd.
Een k'acht van den ex-kroonprins
van Duitschland.
Da «Walt am Montag" publiceert een
brief, dien de vroegere kroonprins in
Juli 1917 aan den toenmaligen rijks
kanselier Michaelis gezonden heeft De
brief houdt zich bezig met de «onge
hoorde" politiek van Belhman-Hotlweg
en beklaagt er zich over, dat de ge
heime kabinetsraad van Valentini den
keizer geheel onkundig van de stemming
van het volk hield.
door
jos. boshouwers te lent.
Eenden.
Vraag: Het volgend jaar zou ik ook
gaarne een 50-tal eenden houden.
Welke is de beste bedrijfseend Water
kan ik niet geven, dan alleen een kuip
in den grond. Is dat een bezwaar? Is
het waar dat levertraan het groenvoer
kan vervangen Gaarne antwoord Zater
dag a s. in Peel en Maas.
C. te V.
Antwoord: Mijns inziens zijn de
Reekleurig en de Witte Indische Loop
eenden de beste bedrijfseenden. De
legwedstrijd te Westgraftdijk (N.H.)
versterkt geweldig onze meening dien
aangaande.
Loopeenden kunnen volstaan met
eene flinke badgelegenheid. Maar dal
neemt niet weg, dat wanneer ze zwemt
water hebben, de leg beter zal zijn.
Een eend is en blijft immers een
watervogel.
Maar ook zonder zwemwater bereikt
men er wel eer. goed resultaat mee.
Dat zien we op de Veluwe b.v.
Of levertraan goenvoer kan vervan
gen Men beweert van wel, doch goed
malsch groenvoer zou ik prefereeren
boven levertraan.
De Indische loopeenden leggen niet
alleen véél eieren; maar ook groote
eieren.
Beenzwakte.
Vraag Dit jaar heb ik dubbel zoo
veel kippen gehouden op dezelfde plek.
En in tegenstelling met andere jaren
hadden mijn kippen nu veel last van
beenzwakte. Op het oogenblik, nu ze
minder leggen, merk ik er weer niet
veel van. Wat zou de oorzaak wezen
C te V.
AntwoordGebrek aa.B zouten kan
de oorzaak zijn van beenzwakte, vooral
bij druk leggende hoenders, waar het
onttrekken van zouten d oor de eier-
productie het grootst is. V andaar dat
eene behoorlijke hoeveelheid van deze
onmisbare stoffen steeds bi onen het
bereik der dieren moet zijn, hijvoor
beeld in den vorm van grit, schelpen.
Beendermeel door het ochten dvoer,
of wat meer voederkalk is eveiApens
aan te bevelen in dit geval.
Gerimpelde eieren.
Vraag: Ik heb eene kip, die als
kloek bij de kuikens geloopen heeft,
gerimpelde eieren legt Ik wist eerst
niet, welke kip het deed, maar toen ze
met de kuikens in een hokje zat en
begon te leggen, merkte ik dat zij het
was. Ze legde geregeld 6 eieren per
week, zoolang ze bij de kuikens was
en pikte de kuikens nimmer, 't Is dus
een goede legster. Zou ik van die ge
rimpelde eieren durven broeden
C. te V.
Antwoord Ik zou u niet aanraden,
van die kip te fokken, al legt ze veel,
want aan de eieren is te zien, dat df
eileider niet normaal werkt. Er val
daar niet veel tegen te doen.
U raapte toen de «kloek" bij d
kuikens liep wel 6 eieren per wee
van haar Maar zoo'n kip verkeert
meestal in zeer voordeelige omstandig
heden veel ruimte, heerlijk kuiken-
voer, ze wordt om de kuikens
buitengewoon verzorgd. En... ze heeft
eene lange rustperiode gehad, is dus
geleidelijk^ aan weer flink op kracht
gekomen, 't Is dus lang niet zeker, dat
het zoo'n beste legster is als u meent.
Maar al was ze in dit opzicht nog zoo
goed, ik fokte er toch niet mee door.
Myn kippen zyn wat licht.
Vraag: Ik heb nog 1/3 deel van
mijn jonge W.Leghorns van het vorig
jear aan den leg. Ze krijgen droog
ochtendvoer en tegen den avond wat
hardgraan. Deze legsters zijn m.i. erg
licht, als ik ze in de hand neem. Toch
zijn ze goed gezond, meen ik. Ik ben
bang, dat ze veel zullen lijden, als ze
in de rui komen. Wat raadt u mij aan
C. te V.
Antwoordt: Goede legsters worden
op den duur aan lichter, dat kan niet
anders. Ik raad u aan, wat meer hard-
voer te geven.
Wie met valnesten controleert, merkt
dat de beste legsters meestal het langst
doorleggen, dus het laatst in den rui
komen. Deze kippen zijn soms erg licht.
Maar ziek zijn ze niet, anders legden
ze niet zoo lang door.
Late legsters mag men gerust wat
meer hardvoer geven, 't Lichaam vraagt
dat.