Van Oostrum
naar Qeijsteren
JACfON^
Weekblad voor VENRAY, HORST en Omstreken.
JACfQtó
(manufacturen!
Tweede Blad
manufacturen
(Y00DDEELIÖ5T/)
VOORDEELlöSTf
FBUILLETON
Het geheim van
Charing Cross.
Vergadering Paarden-
en Vee verzekering
te Ven ray
f
9*
m
po
r-
O
O
Tiiuiwmxi i
48e Jaargang. No. 9
i BLIJKEN
TOCH HET
PEEL EN MAAS
BLIJKEN
TOCH HET
PRIJS DER AQVERTENT1EN 1-8 rcgds 60 ct.. per regel 7'/» ct. Uitgave van FIRMA VAN DEN MUNCKHOF - VENRAY ABONNEMENTSPRIJS p. kwartaal: voor Venray 65 ct., p, p. 75 ct
bij abonnement lager tarief. Telefoon 51 voor het buitenland bij vooruitbetaling f 1.30, afz. nummers 5 ct
door A. F. VAN BEURDEN.
IV.
Als wij de Oeijstersche kerk bin
nentreden treffen ons het gezicht in
een nette dorpkerk. De kerk bezit
een grijsmarmeren doopvont uit het
begin der XVIIIe eeuw, de predik
stoel is van pl.m. 1700, het orgelfront
Louis XV.
In den triomfboog een XVI eeuwsch
Kruisbeeld, een Madonna uit de XVIIe
eeuw, H. Johannes den Dooper van
1700, H. Augustinus 18e eeuw.
Schilderijen de 4 Evangelisten (17e)
paneel; altaarstuk Christus aan het
kruis, 17e, doek; H. Joannes Nepo-
mucenus, H. Antonius, H. Willebrord,
beweening van Christus, Madonna
18e eeuw.
Koperen vijfarmig hangkroonije
17e eeuw.
Zilverwerk stralenmonstrans pl.m.
1700; ciborie met wapen 1694; mis
kelken, één pl.m. 14e: gedreven
ampullen; koperen kandelaars, zeer
oudkoorkap met rijksschild, eiken
sacristiekast van 1722. Drie klokken,
2 van 1416, een van 1692 van
Lefebvre.
Op hel kerkhof vier steenen graf-
kruisen (voorl. lijst Ned. mon. deel
Vlii bi. 532—533).
Op de pastorie bewaart men de
ketting van den koning der Schutterij
van Sint Willebrord met fraai gedre
ven en gestipte laat-gotische borst
plaat uit de XVle eeuw voorstellend
den patroonheilige den vogel en een
hariplaat, waarop de heilige gegra
veerd is.
De onderzoekingen of visitaties der
kerken door de geestelijke overheid
kunnen dikwijls nog ophelderingen
geven over den toestand eener
parochie. Aldus vinden wij over
Oeijsteren op 20 October 1668 aan-
geteekend, dat de patroon der kerk
was Sint Willebrord. De tijdelijke
heer, bezitter der heerlijkheid was
begever van het pastoraat. Het
kerkbestuur zorgde voor het onder
houd der kerk. Dat was hier en daar
nog al eens verschillend naar gelang
den tiendheffer. Zoo vond men plaat
sen, waar het dak van het midden
schip door de een of andere abdij,
het koor door de kerk, de toren door
de gemeente onderhouden werd.
Het hoofdaltaar was oud en gewijd
Het Allerheiligste was aan de evan-'
geliezijde in de muur bewaart, er
was een zilveren monstrans, geen
biechtstoel. Pastoor was R. D. Antoon
Oiskens, de pastorie was toen nieuw
met een tuin. Er waren 300 com-
munieceerenden. Het steenen doop
vont was klein. Het doopboek begon
met 1624.
De armmeesters en kerkmeesters
werden door den pastoor met bijstand
van den heer en de schepenen be
noemd. Er was toen een nieuw
altaar van O. L. Vrouw aan den
Evangeliekant. Het gilde-altaar van
Sint Antonius stond aan de andere
zijde. De cathechismus was niet ge
doteerd of begiftigd, maar werd
gehouden door R. D. Godfried Peters
Voor de gildebroeders van Sint
Willebrord zingt men eene Mis voor
de afgestorvenen. R. D. Godfried
Peters onderwees de kinderen ook
in de school. Gesproken wordt ook
nog over de afzonderlijk liggende
kapel van Sint Willebrord aan het
Wanssums broek bij Meerlo.
De visitatie van 1730 noemt als
patroon der kerk Graaf van Schellard.
De eigenlijke pastoor of persoon was
toen S. P. Gilta, benoemd in 1721.
Hij trok daarvan 70 realen en moest
daarvoor de canon, horen Ie. en, eene
instelling, die later vervallen is. De
dienstdoende pastoor was Joannes
van Vlockhoven ook in 1721 aange
steld, kapelaan was Arnoldus Posters,
ook deze resideerde niet. Koster was
Joannes Knops, door den heer aan
gesteld, Joannes Cuppen was school
meester, aangesteld door den pastoor
en den heer. Men ziet, hoe de Heer
zeer verkeerdlijk macht had over de
benoeming ook in zuiver kerkelijke
instellingen, wat, wanneer de ver
standhouding van geestelijke en
wereldlijke overheid niet goed was,
dikwijls tot zeer ongewenschie toe
standen leidde.
De visitatie van 1755 noemt Gerard
Poeijn als pastoor sinds 24 Mei 1748
Er waren toen pl.m. 280 communie-
ceerenden. Ook twee joodsche
families en drie Hollandsche kost
gangers. Schoolmeester was Gerardus
van Lottum, door de gemeente aan
gesteld. Hij verdiende tien pattacons
van welke de gemeente er 4 betaal
de, de armen 3 en de kapel van St.
Wilbert ook 3. Overigens was alles
gelijk ais in 1730.
Maashees heeft vroeger onder de
parochie Geijsteren behoort, alhoe
wel het burgerlijk en in rechten tot
het land van Cuyck behoorde.
Ook maakt de grens van Geijste
ren aan den Noordkant ook de grens
uit der provinciën Noordbrabant <n
Limburg. Deze is dikwijls in de
oude perkamenten beschreven en
vastgesteld, vooral omdat ze verder
op de Peel in liep en daar heel
slecht vast te stellen was. Men komt
47.
Deze heeren, miss Hannaford en
mr. Hetherwick, ging hij voort, terwijl
hij met zijn hand naar de bezoekers
wees, zijn de heeren Culthwaite en
Houseover, fabrikanten in chemische
producten te East Ham, zij bekleeden
ook voorname posities in Lancashire.
Toen zij de ochtendbladen gelezen had
den zooals ge wel zult gezien heb
ben, staat er heel wat over onze zaak
in zijn zij rechtstreeks naar mij
toegekomen met een detail, dat van
buitengewoon belang zal blijken als de
zaak Baseverie hedenmiddag voor den
rechter van instructie komt. Het is een
feit, mr Hetherwick, dat deze heeren
ons den ontbrekenden schakel gewezen
hebben.
Welken schakel vroeg Hether
wick belangstellend.
Matherfield maakte een hoofd
beweging naar den oudsten der twee
mannen Culthwaite en deze haalde een
portefeuille te voorschijn, waaruit hij
een vel papier nam. Zwijgend over
handigde hij dit aan Matherfield, die
zich tot Rhona wendde.
Nu, miss Hannaford, zeide hij
met een toon van triomf in zijn stem
Ik mag wel veronderstellen, dat ge uw
MiinVmrrIt,<i H°est-, Keelpijn-, Zenuw-, Laxeer-,
J Hoofdpijn-, Kiespijn-, Staal-, Maag- tdXUeiieil
Billijk en goed zijn Mijnhardt's Geneesmiddelen Ze worden bereid in eigen fabriek onder toezicht van een Apotheker
dan aan de zoogenaamde Vredepeel,
een stuk grond, dat eigenlijk ruzie-
peel moest heeten, omdat men er al
vier eeuwen om gekreten heeft. Er
bestaat alle kans dat de twist einde
lijk opgelost wordt.
(Wordt vervolgd).
lageaaadea Sfodsdeollagea.
Bevryd u van die rugpijn
Rugpijn waarschuwt u, dat uw nieren
verzwakt kunnen zijn. Uit rugpijn blijkt
dan, dat gij een sp cifiek niermidde!
dient te gebruiken om deze belangrijke
levensorganen te versterken. Waag u
niet aan uitstel I Begin onmiddellijk
Foster's Rugpijn Nieren Pillen te ge
bruiken. Dit middel kan aan denieren
nieuwe kracht geven, zorg dragen voor
goede bloedzuivering, en rugpijn, blaas
stoornissen, waterzuchtige zwellingen,
pijn in de spieren of gewrichten, mat
heid, vermoeidheid, zenuwachtigheid,
duizeligheid en urinestoornissen doen
verdwijnen
Tal van mannen en vrouwen, die
gedurende de laatste 25 jaren leden aan
nierkwalen en de pijnlijke verschijnse
len daarvan, getuigden, dat Foster's
Pillen hun kracht en gezondheid her
stelden.
Aarzel niet I De werking van dil
specifieke middel is rechtstreeks op de
nieren gericht, en als deze organen
goed werken, wordt het bloed behoor
lijk gezuiverd en krachtig. Daarom
worden Foster's Rugpijn Nieren Pillen
dan ook algemeen aanbevolen tegen
rheumatiek, lendepijn, ischias, rugpijn
en andere ernstige gevolgen van nier
zwakte.
Verkrijgbaar (in glasverpakking met
geel etiket let hier vooral op) bij
apotheken en drogisten f 1 75 per
flacon.
Staat alles U tegen?
Gebrek aan eetlust
Verstopping
Slechte spijsvertering en
alle voedingsstoornissen
moeten spoedig zwichten
voor. Foster's Maagpil-
len. die uw geheele or
ganisme verkwikken.
Fos-ïes-'s MaagpiiSen
Alom verkrijgbaar a f 0.65 per flacon.
grootvaders schrift en de wijze, waarop
hij afzonderlijke letters en cijfers
vormde, positief kunt idenlificeeren.
Kunt ge er een eed op doen, dat dit
8lles door hem geschreven is?
Rhonabehoefde slechts een vluchtigen
blik op het papier te werpen om een
absoluut bevestigend knikje te kunnen
geven.
Oh ja, riep zij uit. Dat is zijn schrift.
Absoluut zeker. Niets kan zekerder zijn
dan dat.
Matherfield keerde zich nu tot
Hetherwick
Dat is de formule voor de inkt,
zeide zij. We hebben nu het groote
bewijs, waarnaar we zoo verlangden.
En mr Culthwaite zal u wel vertellen,
hoe hij er aan gekomen is.
Nadat Culthwaite Hetherwick in de
gelegenheid had gesteld het document
in te zien, stak hij het wederom zorg
vuldig in zijn portefeuille.
Er lag een zekere ongerustheid over
hem en ook over zijn metgezel en
Hetherwick begon reeds veronderstel
lingen te maken. Zij zagen er uit, alsof
zij onzeker en niet op hun gemak
waren. Maar Culthwaite bleek bereid
genoeg om zijn relaas te vertellen.
Wij hebben het op de volgende
wijze in handen gekregen, zeide hij
En ik mag gerust zeggen, zooals ik u,
mr. Matherfield reeds gezegd heb, dat
ik denk, dat wij er niet aangekomen
zouden zijn, als de politie op dit bij
zondere punt niet zoo stilzwijgend en
vasthoudend was geweest Indien er
omtrent Hannafords geheime uitvinding
op Donderdag 17 Febr. 1927.
De Voorzitter opent de vergadering
met den christelijken groet en roept
alle aanwezigen, die talrijk zijn opge-
gekomen, een hartelijk welkom toe,
vooral aan den Z E. Heer Pastoor en
den heer Balk, die door den Heer
Wijnhoven, landbouwleeraar, aange
zocht, namens het Kali syndicaat mei
eene serie lichtbeelden het winnen van
kali in de mijnen zal doen zipn.
De Voorzitter verzoekt den Secretaris
de notulen van de vorige vergadering
voor te lezen, welke onveranderd wor
den goedgekeurd.
De Voorzitter wil, nu er zooveel leden
tegenwoordig zijn, even wijzen op de
noodzakelijkheid, dat alle leden de
statuten kennen moeten, wijl uit de
onbekendheid met de voorschriften veel
moeilijkheden voortspruiten bij een
ziekte of ongeval der dieren. Het kan
zich b.v. voordoen, dat een paard, ge
bruikt voor een melkkar, daarvoor als
ongeschikt wordt afgekeurd, terwijl het
voor landbouwpaard nog geschikt is.
Gelet nu op het risico, dat met een
melkritpa8rd wordtgeloop -n, is het dan
o >k billijk, dat hier"oor dezelfde pre
mie betaald wordt als voor een voer-
manspaard. Welnu, het aangeven dal
paarden voor melkkarren gebruikt
worden, schiet er wel eens bij in Ge
beurt er dan iets met zoo'n paard, dan
heeft het bestuur w 1 meelijden mei
den eigenaar, maar men kan toch ook
niet buiten de statuten En dat men op
de klein'jes moet letten, getuigt het
verslag, dat nu wordt uitgebracht.
PAARDENVERZEKERING
Aantal leden 1 Nov. 1926 480
1 Nov. 1925 471
vermeerderd met 9
Aantal paarden 1 Nov. 1926 716
1 Nov. 1925 709
vermeerderd met 7
Verzekerd kapitaal 1 Nov '25 f 363888
1 Nov. '26 f 297413
verminderd met f 66475
o
Onteigend werden 28 paarden
Uitgaven f 8959.50
Ontvangsten f 1829 46
Schade f 7130.04
o
Aan 13 leden werd voergeld betaald
tot een totaal bedrag van f 361 80
Er stierven 11 veulens jonger dan
1 maand, waarvoor werd
uitbetaald f 795
Terugbetaald werd wegens
niet drachtige paarden aan
14 leden f 193 07
f 988 07
Aangegeven werden 64 drach
tige paarden en daarvoor aan
premie betaald f 800 12
Te kort op veulens f 187.95
De tolale uitgaven f 11603 07
De totale ontvangsten f 11264 40
C/3
>H
PO
03
ir
on
m
s
Is de mensch pas is geboren
omen er al nu en dan
walen, kwaaltjes, pijnen, pijntjes,
Ikeen weet er alles van.
edelijkerwijs gesproken
taal het middel óók gereed:
loosterbalsem, (die van Akker)
enigt pijn, verzacht het leed.
ude wonden, nieuwe pijnen,
pen plekken, winterteen,
pit en jicht, gesprongen handen,
rekkingen in bot of been.
rg door mag en wesp gestoken
ugpijn, stijve nek of rug?
randwond, die niet wil genezen
kker's Kloosterbalsem. Vlug!
aat U nu eens overtuigen
chaf direct een potje aan,
n U zegt, als het verbruikt is
ensch Dat heeft zijn dienst gedaan
Nadeelig saldo f 338 67
De Voorzitter merkt op, dat er nu
zooals zoo juist voorgelezen is, dit jaar
28 paarden en 11 veulens zijn gevallen
waaruit het bestaansrecht der vereeni
ging volkomen blijkt. Hij wenscht
Venray geluk met een zoo goedkoop
werkende vereeniging. Hij dankt de
commissie van comptabiliteit voor het
onderzoek der boeken van den secie-
teris voor zijn keurige administratie
te dechargeeren, waarmee de verga
dering van harte instemde
Van de commissie van comptabilie-
teit is aan de beurt van aftreding, de
heer Weijs, Steeg, in wiens plaats door
de vergadering werd benoemd, de heer
J. v.d. Sterren, Oirlo, zoodat deze com
missie thans bestaat uit de heeren
Derks, Vellum, Poels, Hofstraat en de
nieuwbenoemde.
De Voorzitter wijst er op, dai per
sonen, die zich in Venray komen ves
tigen, ten allen tijde tot de vereeniging
kunnen toetreden, terwijl inwoners dit
iets n8ar buiten uitgelekt was, zouden
wij te voren gewaarschuwd geweest
zijn.
Nu dan eenigen tijd geleden, nog
niet zoo heel lang, kwam een man ons
bezoeken, dien wij als Basing kenden
en die naar wij vast meenen de Base
verie is, over wien wij hedenmorgen
in de bladen gelezen hebben, een
persoon, met wien wij de laatste jaren
zoo nu en dan eens zaken hadden ge
daan. Hij kwam dan naar ons toe en
bood ons de formule aan van een
nieuwen inkt, 'n zwarten inkt, die,
naar hij zeide, alle tot dusverre ver
vaardigde ink'en van alle markten cvsr
de geheele wereld zou verdrijven.
Hij eischte extravagant hooge sommen
voor dezen inkt en beweerde, dat 't de
eerste absoluut volmaakt vloeibare
schrijfinkt was, welke ooit was uitge
vonden- Hij bracht 'n proeve van dezen
inkt, welken hij zelf bereid had en
hij liet deze aan verschillende proeven
onderwerpen. Doch hij deed nog meer
hij bood ons het gebruik der geheime
formule aan, zoodat we zelf den inkt
konden maken en er proeven mede
nemen, voor wij beslisten, of wij op
zijn voorstel wilden ingaan. Dit voor
stel was, dat wij hem een som in
contanten voor de nieuwe formule
zouden uitbetalen. Welnu, we lieten
den inkt van de formule maken, lieten
er proeven mede nemen en kwamen
tot de conclusie, dat alles, en wellicht
meer nog, wat Basing of Baseverie
over de buitengewone samenstelling er
van verteld had, absoluut juist was. Ik
alleen kunnen bij de algemeene paar*
denschatling.
Omtrent paarden, gebruikt voor melk-
ritten, wordt uit de vergadering ge
vraagd. of indien twee personen samen
een melkrit aannemen, en ieders paard
om de week dienst doet, dan voor
beide paarden de verhoogde premie
verschuldigd is.
De vergadering besloot na bespreking
dat beide paarden als melkritpaarden
zouden worden aangemerkt, waarvoor
de halve premie verschuldigd is.
De heer Smits, Schoor, besprsk de
gehouden paardenschatling en zei dat
het paard, dal hij kochl bij Janssen
aan de Heide, toen verzekerd was voor
f 500 en nu maar voor f 250, terwijl
het nu zeker zoo goed is, als toen hij
het kocht.
De Voorzitter zegt, dal hij meer zulke
opmerkingen vernam maar men moet
denken aan de waardevermindering
der paarden, waardoor het verzekerd
kapitaal der vereeniging. ook vermin
derd is met circa f 66000, waarin elk
paard zijn deel draagt
De heer Smits zegt het deel, dat zijn
paard daarin draagt, wel wat groot te
vinden.
(Het bestuur verzoekt ons mede ie
deelen, dat de opmerking van den heer
Smits, omtrent de schattingswaarde van
zijn paard, niet is volgens zijn eigen
verzekeringsboekje, zooals later bleek.)
De heer Spreeuwenberg, Schoor, is
ook slecht te spreken over de schalling,
en zegt, dat 't lijkt of somsdemen-
schen meer worden geschat dan de
paarden.
De Voorzitter zegt, dat allen wel
weten, dat schatter zijn, een lastig
baantje is, zoo zelfs, dat f 2 50 boete
geheven wordt, als iemand een benoe
ming tot schatter niet aanneemt. Hij
wijst op art. 9 der statuten, hetgeen
bepaalt, dat de schatting der paarden
geschiedt in overleg met eigenaar en
schatters, maar hoa gaat 't gewoonlijk?
Men stuurt een knecht of een jongen
met de paarden naar de schatting en
zit later thuis te mopperen, 't Was
veel beter als de eigenaars zelf kwa
men, zij moeten den tijd er voor af
nemen, al is 't wat druk.
behoef niet te spreken van de bezink
seis, welke men bij de meeste inkten
aantreft, deze heeft er geen van alle.
Eu toen Basing enkele dagen geleden
bij ons terugkwam, hebben wij besloten
de formule van hem te kooperi. Wij
kwamen over een bedrag in contanten
tot overeenstemming en voor eergisteren
hebben wij hem het bedrag overhandigd,
op ons bureau in East Ham.
Zool zeide Hetherwick rustig. En
na eenig nadenken. En welke was, als
ik vragen mag, de som, waarop gij
samen tot overeenstemming zijt ge
komen.
De twee firmanten keken elkaar even
aan. Het scheen Rhona, die hen beiden
voortdurend onderzoekend opnam, tne,
dat hun gelaatstrekken een nog onpret
tiger uitdrukking kregen dan even te
voren. Maar Culthwaite scheen niet
uit het veld geslagen en antwoordde
kalm en vastberaden. Honderd vijf
en twintig duizend gulden in ronde
som
En hoe hebt ge hen uitbetaald?
vroeg Hetherwick. Met bankbiljetten
of per cheque?
Met een chèque, op het eigen
verzoek van Baseverie. Dat was overi
gens even goed als met baar geld
Maar, ging Culthwaite voort, zoodra
wij die geschiedenis heden middag in
de bladen gelezen hadden, wij dat
is ik, want ik las het heele relaas op
weg naar mijn zaak ben ik onmid
dellijk naar mijn bank gegaan om te
vragen of de chèque reeds verzilverd
was. Zij was het binnen de twee
uur, nadat wij de chèque aan Basing
overhandigd hsdden. Hij heeft het
heele bedrag in Engelsche bankbiljetten
afgenomen.
Hetherwick keek naar Matherfield.
Natuurlijk, merkte hij op, als of
hij een vraag stelde, de formule is hel
eigendom van miss Hannaford Base
verie had geenszins het recht haar te
verkoopen hij had haar na een
gruwelijken moord gestolen 1
Dat is inderdaad de waarheid,
mr. Hetherwick, stemde Matherfield
toe. Deze heeren hebben, ofschoon ge
heel onschuldig, gestolen eigendom
gekocht. Maar ik heb hun zoo juist
iets verteld, wat ik nu ook aan u wil
mededeelen. Wij hebben het geld in
Engelsche bankbiljetten den afgeloopen
nacht op Baseverie gevonden. Geheel
onaangeroerd in een dikke porte-
feuiile. Natuurlijk had hij met dat
sommetje en met de juweelen, welke
zijn medeplichtige in Southampton
machtig Jiad kunnen worden, een aar
dig bedrag in handen gekregen. Maar
nu kunnen we heel gemakkelijk be
wijzen, hoe hij aan die honderd vijf
en twintig duizend gulden is gekomen,
en deze zullen natuurlijk aan da
heeren Culthiwate en Houseover go-
restitueerd worden. Maar door hun ge
tuigenis kunnen wij iets zeer belang
rijks bewijzen, nl. dat Baseverie mr.
Hannaford vermoord heeft, om zich
van die formule mees Ier te maken.
Baseverie heeft het gedaan.
Deze heeren zullen dus hun
honderd vijl en twintig duizend gulden