TZ h£Esrjxzr«-
^'■VT.=:S'isSi§
Weekblad voor VENRAY, HORST en Omstreken.
Twaalfhonderd
verzekering
-EWnsssr-k
".te? rtr ffinsri
Dit nummer bestaat
uit TWEE bladen.
afhi'd en' j een 8root aantal
"ellen arbeiders «P straat
De Kippenhouderij
op het platteland
Svitmir6" -d
"CZ ■n'i.'Jt
Zaterdag 24 October 192 5
46e Jaargang No. 43.
ABONNEMENTSPRIJS
PER KWARTAAL:
voor VENRAY 65 c.
franco per post 75 c.
voor het buitenland
(bij vooruitbetaling) f 1,30
afzonder!, nummers 5 c.
EN MAAS
Uitgave van FIRMA VAN DEN MUNCKHOF, VENRAY - Telefoon 81.
PRIJS DER
ADVERTENT1EN
1—8 regels 60 ct
elke regel meer 71/» ci
Advertentlön bij abonne-
ment groote reductie-
Twaalfhonderd menschen waren ver
leden Zondag bijeen in de reuzen-zaal
van SittardOphoven. Twaalfhonderd
mannen Allen Limburgers; allen leden
der derde Orde van Sint Franciscus.
Uit eiken stand waren ze opgeko
men mijnwerkers, fabrieksarbeiders,
middenstanders, landbouwers, leeraren,
enz. enz.
Opmerkelijk was het, dat ook zoo
vele vertegenwoordigers van de zooge
naamd hoogere standen naar't congres
waren gegaan. Niet dat zij beter zijn
dan andere menschen of bij Onzen
Lieven Heer hooger staan aangeschre
ven neen, de menschgeworden God
riep arme herders naar Zijne kribbe
en koos nooddruftige visscherlieden tot
Zijn apostelen en grondvesters van het
Christenrijk. Maar het was een ver
blijdend feit. Want de katholieken uit
de z.g. hoogere standen hebben in
onzen verschrikkelijken lijd van Gods
wege een allergewichtigste taak te
vervullen, waarvan eenmaal gestrenge
rekenschap zal worden geëischt
hierboven, voor den rechterstoel dien
geen sterveling ontwijken kan.
Jammer dat Zijne Exellenlie Ruys de
Beerenbrouck tot zijn levendige spijt
onmogelijk kon aanwezig zijn op dit
Congres der Orde, waarvan ook hij de
professie heeft afgelegd. Sillards flinke
burgemeester, tertiaris bezette thans de
eereplaats.
Venray was met honderd man ge
komen. Eere vooral aan diegenen onder
hen, voor wie de niet gemakkelijke en
niet goedkoope reis werkelijk is ge
weest een offer. Een offer voor de
goede zaak van Koning Jezus en zijn
Veldheer Franciscus van Assisië
Het Congres stond in het leeken van
het Leeken-apostolaat. In onzen gewel
digen lijd keerpunt der Geschiede
nis moeten o$k zij die geen geeste
lijke zijn maar leek, toch apostel zijn
Apostel van naastenliefde en zielen-
ij ver 1
Des morgens om half twaalf was er
II. Mis in de Rectoraalskerk. De H.
Eerw. heer deken van Sittard, deze
vurige ij veraar voor de Derde Orde,
hield de predicatie. «De gewijde spre
ker" aldus de Limburger Koerier
deed vooral uitkomen, dat de II.
Communie de kracht moet zijn voor
een volmaakt leven en het apostolaat,
zooals de eerste Christenen tijdens de
vervolgingen werden gesterkt en de
Christenen in de Middeleeuwen werden
gevormd tot helden ter Kruistocht. Ook
thans moet de H. Communie apostelen
vormen in onzen tijd van strijd en
gevaren."
Des middags dan, om twee uur had
de groote vergadering plaats. Venray's
kleine Fanfare zette in het «Aan U, o
Koning der eeuwen En de 1200 (of
iets meer of iets minder; de tellingen
verschillen) rezen op van hunne zit
plaatsen en hoorden staande de hymne
aan ter eere van Christus. Dezelfde
Fanfare speelde vervolgens «Solidarité"
(broederschap) en deed dit op eene
wijze die, naar 't oordeel van kenners
den jongen muzikanten tot eere strek
te en bewees dat zij vooruitgaan.
De gewezen rector van Venray's
Gymnasium, thans Overste der drie
Orden van Sint Franciscus in Neder
land opende het congres in keurige
bewoordingen, waarin de aandoening
trilde, gewekt door dit machtige Lim
burgsche gebeuren.
Het woord was nu aan den W.E.G.
Heer Emile van Oppen, advocaat en
lid der Provinciale Staten, tertiaris
Onderwerp: «Het apostolaat van de
eerbaarheid".
In ademlooze stilte hoorden de hon
derden de voortreffelijke woorden aan
van den even weisprekenden, als geest-
driftigen en zakelijken redenaar. De
Vrijmetselarij schrijft de hedendaagsche
onzedelijke mode voor. Amerika im
porteert geile negerdansen. Veel meer
dan driekwart der bioscoopfilmen is
verderfelijk. Een schrikkelijk aantal
Nederlanders lijdt aan geheime ziekten,
straf van eigene of anderer zonden.
Een stortvloed van vuile geschriften
en wulpsche illustraties golft over de
wereld.. Altoos driester treedt hij op,
de helsche vijand der oneerbaarheid 1
Paus Benedictus riep de Derde Orde
op ten feilen kamp tegen de oneer
baarheid. Welnu, dan dapper gestreden
tertiarissen, als eene keurbende van
Christus' strijdende Kerk
De Commissaris der Derde Orde in
Nederland, de Z.Ew. Pater Petrus,
dankte den spreker voor zijn aangrij
pende redevoering en onderstreepte nog
eens enkele uitingen. Zoo b.v. zullen
Limburgs tertiarissen geen vrouwen of
meisjes meer groeten en zeker niet in
hun huizen toelaten, hetzij als onder
geschikten, hetzij als gast, die de laffe
slavinnen zijn eener oneerbare Mode..
Zoo zullen zij alle koopwaar weigeren
die door onzedige reclame wordt aan
geprezen.
Vervolgens gaf eene Harmonie van
Duitsche Tertiarissen, in Limburg woon
achtig, muzieknummers, waarvan vooral
hot tweede bijzonder goed was en
zongen Tertiarissen uit Sittard zeer
verdienstelijk eene cantate ter eere van
Hèm, die alles regelt en bestuurt in
Hemel en op aarde
Begroet door handgeklap verscheen
Pater Dr. Cassianus Hentzen op hel
spreekgestoelte.*# Zijn onderwerp was
«Het apostolaat van den Tertiaris in
Limburg."
»Deze prachtige en nTachtige, her
haaldelijk en luid toegejuichte rede"
aldus de N. Venlosche Courant in
haar nummer van 19 Oct. wilden
wij door eer. sterke inkorting niet van
haar kracht en schoonheid berooven.
Wij hopen ze morgen in extenso le
plaatsen en zoo al onze lezers in de
gelegenheid te stellen van deze ideale
en heerlijke rede le genieten."
Het is spijtig, dat een weekblad dit
voorbeeld nu eenmaal niet kan volgen
Wij doen dan hier en daar een greep
uit den rijken overvloed.
«Ons congres van heden heeft ten
doel de geestelijke welvaart van ons
Liraburgsche volk. Wij zijn hier bijeen
om de geestelijke sieraden van ons volk
te beschermen. Om te beraadslagen
hoe wij, kinderen van Franciscus voor
al de roeping hebben om tegen te
houden degenen, die een geestelijken
ondergang beoogen van ons goede,
trouwe, katholieke Limburgsche volk...
Het is verheugend hier zooveel van
onze katholieke mannen te zien, die
het oude ingevreten vooroordeel, als
zou de Derde Orde eigenlijk een leger
van kwezels zijn, of op zijn hoogst,
een religieuse aardigheid voor vrouwen,
zoo ferm door hun daad tegenspreken.
...Velen willen wel zwoegen en tobben,
voor het behoud van Limburgs groot
sten schat kalholiekgeloof en zeden
doch schijnen maar niet te kunnen
leeren, dal eerste voorwaarde voor alle
vruchtbaar apostolaat is: die geest wel
ke juist karakteristiek is aan de Derde
Orde Volgend jaar is 't zevenhonderd
jaren geleden dat Sint Franciscus van
Assisië stierf. Men voelt overal in
heel de katholieke wereld en ook daar
buiten dat men dezen armen, onge
evenaarden mensch eeren moet
Limburgsche Tertiarissen, eert hem
door uw apostelschap I Wilt gij goede
Derde-Ordelingen zijn, dan moet gij
werken doen van apostolaat. Geen ge
west. in ons vaderland waar dit van
de Derde Orde met meer aandrang ge
vraagd en met meer recht verwacht
wordt dan hier in Limburg... Hecht is
de band van zeven eeuwen tusschen
Limburg en de kinderen van Sint
Franciscus.... In de laatste dertig jaren
is een nieuw Limburg gegroeid... Maar
welk een 1 Iloevelen zijn er hier van
buiten ons gewest ingevoerd, die zoo
ruw verstoorden de Limburgsche zielen
met haren fijnen katholieken aard en
ongerept vertrouwen God en het
nageslacht zullen rekenschap eischen
van onzen arbeid, dat de economische
ontwikkeling van Limburg het katho
liek karakter van ons dierbaar gewest
niet schadeDat de plicht van ons
Franciscaan8che priesters, hetzij van
de Derde, hetzij van de Eerste Orde;
dat is de plicht van u, Franciscaansche
leeken 1Wat geven ons de jaarlijk-
sche luisterrijke processies, de kruisen
en kapellen langs onze wegen; de
torenspitsen met het gouden kruis, als
elke nieuwe schrede van het econo
misch leven voorwaarts beleekent een
terugdringen van het oude katholieke
geloof en de oude, goede Limburgsche
zedenAls wij lijdelijk toezien, dat
hoe langer hoe meer de meest gewich
tige posten worden ingenomen door
hen die ons volk niet begrijpen, omdat
zij niet aanvoelen wat ons volk het
innigst belieft: zijn katholiek geloof!"
Vervolgens besprak de redenaar het
droeve en schrikaanjagende feit, dat
dagelijks karrevrachten on-katholleke
en anti-katholieke lectuur ons Limburg
worden ingevoerd.... dat deze «brutale
pers tot onnoemlijke schande van de
katholieke gezinnen altijd meer invloed
krijgt"Wat geven ons de rijen van
R. K. sociale vereenigingen, als de
geest niet verandert, als zelfs onder de
werkgevers vau den ouden Limburg-
schen stam de katholieke gedachte
maar niet schijnt begrepen le kunnen
worden I
In dit Limburg, dit nieuwe Liraburg,
staat gij als kinderen van Franciscus
en ten opzichte van dit nieuwe Lim
burg, hebt gij eene roeping te vervul
len, de roeping van het apostolaat....
Mannen van de Derde Orde van heel
Limburg wij hebben u thans voor
het eerst op een congres bijeen. Maar
met al de kracht waarover ik beschik
roep ik u toe: Wilt gij tertiarissen zijn
zijn, Limburgsche tertiarissen, dan
moogt gij niet rusten voor ge overal
den verderfelijken invloed gebroken
hebt."
Nog eens, wij kunnen deze werke
lijk ontzagwekkende rede. die herhaal
delijk door daverend applaus werd
onderbroken, niet in haar geheel weer
geven.
Maar deze conclusies hebben de
Congressisten eruit medegenomen naar
huis
het zijn geen tertiarissen, die zich
van den apostolischen geest der Orde
weinig aantrekken, vooral indien er
ter eere Gods eens wat gevraagd wordt
uit hun niet leege beurslaat staan
een offer van hun eigen ik, die er
alleen maar op uit schijnen te zijn dat
eenmaal een heele purochie of dorp
gemobiliseerd zal worden om luister
bij te zetten aan hun begrafenis
de tertiarissen moeten er voor zorgen
dat het eindelijk eens gedaan zijn met
het droeve feit «dat men voor goede
socia'e werken bijna altijd moet aan
kloppen bij dezelfden (die nemen het
aan, hoewel reeds overladen, doen wat
ze kunnen..en toch, als anderen eens
medehielpen, wat zou het werk dan
beter gedaan worden
de tertiarissen moeten gaarne ter
liefde van Jezus Christus medewerken
aan het R.K. Jeugdwerk, ook al is dit
niet immer even prettig, en niet om
een of andere teleurstelling dezen
God-gevalligen arbeid erbij nederwer-
pen
de leden der Orde moeten ijverig
medewerken om «de Jeugd tot de Derde
Orde te brengen.... de jeugd actie van
de Derde Orde is voor ons gewest van
het hoogste belang."
En zoo wijders.
Zeker... menschen zijn menschen, en
de weg naar de Hel is geplaveid met
goede voornemens... Maar onmogelijk
is het, onmogelijk dat van de goede
besluiten, gevormd op dit heerlijke
Congres, niet heel veel wordt ten uit-;
voer gebracht! Daarvoor zorgt de goede
God, op voorspraak van den Serafijn-
schen Vader Franciscus en de patronen
der Orde Sint Lodewijk en Sint Elisa
beth
Daarvoor ook spreekt ons borg de
machtige geestdrift van de honderden,
die onder de muziek van Venray's
Kleine Fanfare, instemden met hel
Vaandellied der Derde Orde.
„Waar wellust hel leven der zielen
vermoordt,
Ontwijdend het lichaam, Gods tempel.
Daar staat onze reinheid als marmeren poor1
Daar waakt onze kracht op den drempel I
Waar hoogmoed en weelde de harten
verblindt.
Gods vrede verdrijft uit de woning
Daar keere weer ootmoed als Godminnend
Kind,
Daar heersche weer eenvoud als Koning j"
Oin half zes had tot slot van dezen
schitterend geslaagden eersten. Lim-
burgschen Congresdag een plechtig Lof
plaats, met assistentie van verscheide
ne heeren geestelijken uit de Derde
Orde.
Het geheel werd bekroond door den
lofzang Te Deum: U, God, loven wij.
N.
Niettegenstaande de vele resultaten
door de arbeidersorganisatie op elk
genied behaald in het belang der ar
beiders, slaan nog duizenden arbeiders
buiten de organisaties.
Niettegenstaande de bijzondere mo
tieven, die voor den Katholieken ar
beider gelden, positief voor zijn eigen
belang, negatief om sterk te staan
tegenover het socialisme, slaan ook
nog honderden Katholieke arbeiders,
ook in deze streken, buiten de katho
lieke arbeidersbeweging.
Een der meest belangrijkste insti
tuten der vakorganisatie, vooral in
tijden van economische crisis, is de
werkeloosheidverzekering. Dit wordt
door de meesten pas ontdekt als het
voor hen reeds te laaf is. Men blijft
ongeorgariseerd en als men werkeloos
is, meldt men zich maar bij het Arm
bestuur of Gemeentebestuur. Wanneer
dit nu een enkel geval betreft, is dit
voor een gemeente niet van veel be-
teekenis. Erger wordt het, wanneer een
geheele fabriek of een bepaald bedrijf
wordt stopgezet, zooals zich dat dezen
tijd weer heeft voorgedaan op de fa
brieken van P. de Wit te Helmond.
Ongelukkig genoeg zijn van dit eenige
honderden arbeiders tellende personeel
velen niet georganiseerd en zijn dus
direct overgeleverd aan de armenzorg.
In verband daarmede hebben Burge
meester en Wethouders der gemeente
Helmond nu een oproep gericht aan
de arbeiders en verder in loondienst
zijnde personen in die gemeente.
In dezen oproep wordt o.m. het vol
gende betoogd
«De stopzetting van een der grootste
wirii|k9rl -A deze 8emeente heeft de
werkloosheid weer zeer groote afmetin
gen doen aannemen.
Evenals vroeger is bij deze gelegen-
arbeiders mei die maatregelen heeft
f«n »eni' uU", ln de eerste weken
van werkeloosheid voor annlasligheid
hadden kunnen behoeden, doordat zii
,3^" nagelaten zich tegen werk*
loosheid te verzekeren.
Het instituut der werkeloosheidsver-
nn> "i,nig 1 j" °?s 'and ia reeds zoodanig
omwikkeld, dat niemand zich op be
hoorlijken grond aan de verplichting
van verzekering kan onttrekken..
Arbeiders, die zich door verzekering
bij eventueels onvrijwillige werkloos
heid, een recht op uilkeering verschaf
fen, worden dan ook door het Rijk en
de gemeente in die poging tot zelfhulp
g f :nd door het verleenen van een
subsidie van minstens 100 pet. op de
dopr hen zelf betaalde bijdragen.
Hoewel inen- dus zou mogen ver-
wachten, dat deze overheidshulp door
i u'iri op pr'is Z0U wrden ge
steld, blijkt dat zeer velen voor die hulp
onverschillig blijven en blijkbaar van
meening zijn, dat indien zij werkloos
worden, het gemeentebestuur wel zal
hel pon moet helpen misschien.
h achten het noodig er uitdruk
kelijk op te wijzen, dat niemand een
recht op ondersteuning hij werkloos-
heid tegenover de gemeente kan doen
gelden. De niet legen de nadeelige ge
volgen van werkloosheid verzekerden
verkeeren in een volslagen toestand
van rechteloosheid in dit opzicht en
moeten daarom genoegen nemen met
elke ondersleuning, die hun, in een
toestand van armlastigheid gekomen
door de particuliere of openbare lief-
aadigheid wordt gegeven.
Gunstig steken bij dezen toestand af
de omstandigheden van hen, die zich
door verzekering, een recht op een
ÏÏÜTïï!"" ui[keerin8 bij werkloos-
neid nebbon geschapen.
Wij achten het daarom noodic de
onverzekerde arbeiders, in hun eigen
belang te wijzen op hunne moreele
verplichting om zich zoodra mogelijk
ifSfü f ,n,deell8? gevolgen van werk-
loosheid le verzekeren.
Zij kunnen zich van deze verpichting
kwijten, o.m. door zich aan te sluiten
dij hunne vakvereeniging, waardoor
zij 'evens lid worden van de daaraan
verbonden werkloozenkas.
Wij raden allen ten sterkste aan,
zien naar deze vingerwijzing te ge-
dragen, <je ksns nie( gerjng j
dal voor de toekomstige gevallen steun
uit de openbare kas alleen zal worden
eralrekt aan hen, die eerst voor een
behoorlijke zelfhulp zullen hebben
feev°errgzekerem 'ege" warkl°°aba'd
Dit is taal, die aan duidelijkheid niets
te wenschen overlaat en waarvan hel
mal ongewenscht zou zijn dat een der-
gelijke aankondiging op meerdere
plaa.lfn *ard gedaan. Ook "in deze
slreken. We behoeven geen namen te
"rnm« bi ,de verschillende
groote en kleine plaatsen staan hon
derden fabrieksarbeiders builen de vak
organisatie en daardoor buiten de
^era rtu SVerzekerinS' In dit ver-
band hebben we ons wei eens de vraag
gesteld, wat het voor een toestand zou
worden wanneer zich op een dezer
fabrieken eens eenzelfde geval voor
deed zooals nu te Helmond. Stopzetting
r»eM If- plolselln8e booge invoer
rechten bij een industrie welke op
export is aangewezen, bankmoeilijt
heden (zooals nu weer le Dongen)
knnnen plotseling een gezond bedrijf
We rneenen daarom goed te doen de
aandacht voor het bovenstaande te
vragen, op de eerste plaats voor de
arbeiders, tweeden» voor de burgerlijke
overheid derdens ook voor de werk
gevers. liet mankeert bij deze drie
kategorion nogal eens aan medewer
king om een goede arbeidersorganisalie
te bevorderen en le steunen.
Naast de algemeene overwegingen
beidersorgan,salie te bevorderen, is ook
de overweging van VOORZORG, door
middel van de werkloosheidsverzekering
van de vakbonden, een krachtig argu
ment voor vakorganisatie in hel alge-
fnrid?" "i slreken van KATHO-
LIEKE vakorganisatie in het bijzonder
Moge men dit overal toch spoedig
inzien en met wachten tot hel le laai
Aan de arbeiders de DAAD van aan
sluiting, de Overheid door middel van
bepalingen waardoor het lid-zijn eener
We zullen zoo afgemeen'mö^lijk
blijven zonder namen te noemen omdat
het ons le doen 13 om de zaak en niet
om de persoon.
Laat daarom ieder die in deze iets
doen kan en dat zijn er velen
deze zaak eens ernstig overwegen en
daarnaar handelen. de Z.
door
JOS. BOSHOUWERS te LENT
Gist en levertraan.
Ofschoon ik nimmer gist en
der geveif? e voer daardoor min-
Antwoord Gedroogde «rist en Ipvap.
dere stoffen behoefte hebben Men
tien6 e1enhgroWot<id1eTndveanVhgel3 T'
stoffen in voldoende maten, doch de
hoenders, die opgesloten zitten en
s winters ook de loslnopende niet
heel°wnt kippenlichaam wordt
vo-eu L nï,8eVergd' dan van wilde
0oeis, die met meer eieren leggen dan
Ka7^{0ind1de°vthrouSfng0tn^d7e2
in den'wimer 2 pCP'd i'T °"S ,zepgan
eeu anu?Ce'b"nd 1,0
eeu snuifje bij doen, doch dan telkens
de eene kin6" men«en- «""Iers heeft
misschien nieV aen andara
hefehal6dV;^rraamnenk|en„.mrvbreeret?endr
goed6Snd"er gDaa"' Me" roerl het dan
fels onder d« Precies als de boer
e s onder de rogge mengt, tegen het
makkelijk! Hel ™ngt H
De grootste hoeveelheid hardvoer
fff! ,me" a winters onder een flinke
kan men'met ^niraa^etmTngenen
Witte ontlasting.
Vraag: Sinds Donderdag der vorige
week zijn bij mij reeds 7 kippen3
gegaan en ik denk, dat er ïog meer
sterven. De zieke eten niet meer. heK
ben een zeer dunne, witte slijmerige
ontlasting, die zeer vloeibaar is, want
s morgens liggen er breede plakken
VanerJhe,Z"at°k!Cen °P den mestv!oer
Van achteren z,en de kippen er vies
u t. De kam wordt blauwachtig en do
kippen kruipen ergens onder of achter.
Antwoord: Het kan best'zijn, dat
de dieren eene darmziekte hebben De
faff n fn fele«en z'jn in hel kou-
vatten. Ook beschimmeld voer is er
wel de oorzaak van, zoo ook bedorven
aan fff "l k'Ppe" drinken graag
aan het vuil van de mealvaalt en dat
heden3 f"/" ?ommige omstandig
heden gevaarlijk zijn. Hoe menigmaal
toch zitten tusschen de mest befchim-
""ltd?' 8'stende beslanddeelen
Hebben uw kippen niet veel dorst?
Ik g /r 8ew°onlijk mee gepaard.
Ik raad u aan, de dieren warm en
droog te houden en slechts gemakke
als ofd wfffh V°fdae' 'e geven- zo°'
als oud wittebrood, gekookte riist
eïïüw:. «i- ««35
Verder wordt wel aangeraden als
drinken te geven afkooksel van IR„
zaad of van eikenschors. Het is licht
genoeg Hf"' 1. U gr0eit eikl-'i>boul
fe zijn geen dr°8p 8chora
De zieke zou ik zoo mogelijk aoart
zetten, want door de mest, die ze los
laten, worden de overige dieren anders
misschien ook ziek. anaers
Kunt u ze niet apsrt zetten dan zon
eens een' Z2
'v "t° J h^s'meUe"^ f8faanrakmp
11 jZ,jn die men8chen toch wiis
Sepet^C„-^Ziak"
heaven
faarnbij2|IJn '°Ch a<m *eluk'haalt
rny?la k'PPenhouders, die-bij ons om
ik er weie"h-pel",gd8n voortaan zal
wel blJ 21Jn> als ik iels merk
wijs wo'rd'em' ve'en Pas door schade