IARSKRAMER Dansen. Weekblad voor VENRAY, HORST en Omstreken. Genade- Kapel Oostrum Noord-Limburgsche Schetsen. Provinciaal Nieuws. Dit nummer bestaat uit TWEE bladen. prachtige KRUISWEG „Trans Cedron" Waarschuwing. De Kippenhouderij op het platteland tabak Elk frekje een >TAB.IND.È ICTORIAfeössü Kerkelijk Leven. Zaterdag 9 Mei 1925 ~9oe jaargang no. iy- abonnementsprijs per kwartaal: voor VENRAY 65 c. franco per post 75 c. voor het buitenland (bij voo'uitbetaling) f 1,30 afzonderl. nummers 5 c. PEEL EN MAAS Uitgave van FIRMA VAN DEN MUNCKHOF, VENRAY Telefoon 81. prijs dek advektentien 11 -8 regels 60 ci elke regel meer 7ct Advertenliën bij abonne ment groote reductie. .TEVENS De Burgemeester van Venray brengt, ter algemeene kennis, dat hst plein bij de Henscheniuskuil geheel met trottoirbanden is afgezet, daarop boomen zijn geplant en gras gezaaid. Eenieder wordt nu dringend verzocht daarover niet meer te loopen. Er zijn bordjes met »verboden toegang" geplaatst. Bij óvertreding zal de politie ge noodzaakt zijn procesverbaal op te maken. Venray, 6 Mei 1925 De Burgemeester voornoemd, O. VAN DE LOO. Een week na de vastenavonddagen stond er een berichtje in »Peel en Maas" dat eenige jongelieden zich dezen zomer eens bijzonder wilden vermaken met dansen, ende zij vroegen aansluiting van velen. Een kleine verhandeling over het dansen is daarom misschien nietonge- wenscht. Eenigszins gewijzigd is zij overgenomen uit moderne dansen" van P. H. Dansen is een vermaak, bij zonder in trek^bij de jongeren. Dansen, 't is of er een electrische schok door het lichaam van sommigen gaat, alleen reeds bij het hooren van het woord «dansen. Alle volkeren hebben hun dansen. Zelfs in het oude Testament lezen wij, dat de koninklijke Harpenaar David, dansend de Ark vooruitging. Ik zag eens een kleine die een blijde tijding ontving, zij danste en huppelde van pret en sprong tegen me op, dat ge zelf blijdschap gevoeldet om die onschuldige vreugde. Zoo zou men kunnen zeggen, dat het dansen den mensch als 't ware is ingeboren, als uiting van inwendige blijheid. Het dansen op zich heeft de Katholieke Kerk dan ook nooit veroordeeld, maar zij heeft steeds gewaakt tegen uitwas sen, gewaarschuwd tegen bepaalde dansen, die de perken der zedelijkheid en tucht te buiten gingen. Wat nu te denken van de moderne dansen. De moderne dansen zijn in hun oor sprong beslist onzedelijk. In «de Tijd" van 1 Juni 1923 lezen we dat Madame Badet, die aan de Parijsche opera ver bonden was, op haar rondreizen in de landen, waaruit die dansen stammen, bemerkt heeft, dat ze in uitgelezen kringen niet gedanst worden. Op de vragen die zij aan de bewoners stelde, kreeg zij ten antwoord, dat er maar enkele plaatsen zijn waar men ze danst. Zoowel onder zedelijk als onder physisch opzicht laat zich niets gemee- ners uitdenken. Ik walgde er van. Ook in zich zelf, volgens hun wezen zijn ze onzedelijk. In Mapnenadel lees ik, dat de be kende Amsterdamsche hoogleeraar Prof. Hector Treub eens in Laren de one-step zag uitvoeren. Na in krasse termen de uitvoering ervan te hebben beschreven zegt hij, de indruk welke de dans gaf wasniet elegdfnt en meer dan bar gemeen. Een andere aanhaling uit Mannen- adel van dansleeraar Hartog J Polak, ge bemerkt wel dat het allen aanhalin gen zijn van gezaghebbende personen, hij noemt de moderne dansen, wan prestaties op dansgebied, prikkelende specialiteitennummars, waarin men weigeren moest les te geven. Gleo de Merode, een bekende danse res zegt van de moderne schuifdansen, dat het betreurenswaardige uitwassen zijn, welke uit de salons moesten ver bannen worden. De Heer J. Sulsters dansleeraar le Amsterdam schrijftZeer goed kan ik mij vereenigen met het verbieden van One- en Two-step, daar ook deze twee dansen voor de jongelingen zeer prik kelend en hartstochtopwekkend zijn. De moderne schuif- en waggeldansen zijn ook in hun bedoeling onzedelijk. Hartog, J. Polak de Amsterdamsche dansleeraar zegt: De bewering, dat ook de wals en andere oudere dansen, ge meen zouden kunnen gedanst worden, kan ik niet tegenspreken, doch men moet dat gemeene dan ook willen. De bewegingen zelf geven hiertoe geen aanleiding. Bij de two-step, one-step, enz. is dit echter wel het geval. In deze dansen is wel degelijk de bedoeling, van den Amerikaanschen neger duide lijk uitgedrukt, nl. den hartstocht op wekken. In de «Times" schrijven twee inzendersAls de dansers het symbool begrepen van de bewegingen dier dansen ze zouden zich wel wachten ze voor te stellen, schrijft de een. De ander: in een dergelijken dans is elke beweging beleedigend voor de kuisch- heid, en wat maar eenigszins de onschuld kan bederven is aanwezig. Men moet toch wel onnoozel zijn als men nu nog wil aannemen, dat al dat moois toevallig in die dansen aan wezig is, en er niet met opzet is inge bracht. Iemand zal misschien zeggenIn die kringen werden deze dansen zeker zedeloos uitgevoerd, doch dat gebeurt hier in Holland niet, zeker niet in nette kringen. Daar kan niet de minste aan merking op gemaakt worden. Ik zal u wederom door vakkundigen antwoorden. Jac. de Haas, dansleeraar, vakkundige dus, schreef aan de redac tie van Mannenadel. Zeker de one-step en de two-step kunnen fatsoenlijk ge danst worden, twee of drie maten. Maar omdat een two- of one-steppend paar, tijdens de uitvoering onmiddelijk tegen elkander staat, en zij steeds dezelfde wiebelende passen uitvoeren, kan eenieder met gezonde hersenen toch wel begrijpen, dat verkeerde ge dachten gewekt worden, en dus onwil lekeurig aanleiding geven tot onzede lijkheid. In ^Mannenadel lees ik nog het vol gende van een dame die gezien had, hoe deze dansen in zeer katholieke kringen werden uitgevoerd. Ik ben overtuigd zegt zij, dat een rein, jong meisje, wanneer- het daaren boven van het eigenlijk huwelijksleven niets afweet, die exotische dansen on schuldig lten dansen, maar ik noud vol, dat het nu onmogelijk is voor een jonge vrouw en voor iederen jongen man. Men behoeft trouwens de blikken der heeren maar te zien, om te raden wat zij gevoelen. Verschillende jongelui, die zonder blikken of blozen die dansen hadden aangeleerd, in geweten ondervraagd, Eenige Toelichting. Waar Limburg den lofzang zingt van zijn «dierbaar Oord," daar geldt het voor ons enkel de dierbare plekjes van het historisch Limburg's Noorden. Daar, waar de' felle stroom der Maas ter linker-, het uitgestrekt Reichswald ter rechterzijde den top van het schoone Limburg besnoeit daar achten wij het een trots onze woontenten des levens te hebben opgeslagen. Spreekt eer. Fries of een zijner buren van «het donkere Zuiden," waaronder hij dan ongetwijfeld gehéél Limburg samenvat, dan komt in ons niet de minste gedachte zeiden bij die en die dansen is hel meisje in de macht van den danser; en dat is in overeenstemming met wat dansleeraars van naam toegeven «de controle over al de moderne dansen is ons ontnomen." Kan men* ze dus nog zedig noemen, als een meisje dat ten dans gevraagd wordt moet zeggen »als u fatsoenlijk danst." Een dwaasheid dus om te zeg gen, in ons land worden ze fatsoenlijk gedanst. Doch al kon het, het zou toch niet gebeuren In alle landen klagen de bisschoppen. Zou het hier dan een haar beter zijn 1 Zouden dan jver il die dansen on welvoeglijk gadar^t worden, en hierin Holland hoogst zedig worden uitgevoerd! 't Is om te lachen. Het zedelijkheidsgevoel is bij een massa katholieken afgestompt. Dat is te zien aan de kleeding van zooveel vrouwen en meisjes. En dan zou het bij het dansen in al zijn scherpte zijn teruggekeerd. Als we daarbij denken aan de lichte boven- en onderkleeding der vrouwen en meisjes, vooral bij die gelegenheden, aan de houding en bewegingen van danser en danseres, bij die moderne dansen, aan de hartslochtwekkende muziek, onder verblindenden lichtschijn, in een gezelschap dat hoe langer hoe meer «verhit" raakt, dan is het onbe grijpelijk, hoe een goed katholiek zulke dansen nog verdedigen kan. Maar al die brave jongens en meis jes dan, die zelfs met goedkeuring hunner ouders deze dansen aanleeren Moet ik hierop nog antwoord geven Als deze gelijk hebben, dan dwalen Paus, bisschoppen en priesters. De verdere conclusie ligt voor de hand. Een ieder zal voor Gods rechterstoel zijn eigen daden moeten verantwoorden. Dan slechts is men verantwoord als goed katholiek, wanneer men in zaken van geloof en zeden zich buigt voor 't gezag der Kerk. De H. Schrift zegt Weest niet ge lijkvormig aan deze wereld. Wie een vriend wil zijn van de wereld stelt zich tot een vijand van God. RENEN. door JOS. BOSHOUWERS ic LENT Gesprek tussclien Jan en Kobus, toen ze uit de Peel kwamen. JAN Bij Derks gaan alle kippen dood. Ze kwijnen een tijdlang, krijgen blauwe kamkes, worden zoo licht als een veer en toonen zich alleen nog een wijl tierig, als er gevoerd wordt. KOBUS: Dat heeft hij me laatst ook verteld en toen heeft hij een kip op gezonden naar de Rijks-seruminrichting te Rotterdam, daar onderzoeken ze dal allemaal kosteloos. Hij wou er eerst niet aan, maar toen heb ik z'n vrouw in den arm genomen. JAN Z'n vrouw in den arm geno men? En wat zei ie daar wel van? KOBUS: Och, kei el, ik bedoel, dat ik toen aan de vrouw vroeg, of ze haar man niet wou overhalen Vrouwen^ kunnen dat op zoo'n aardige manier, 't Lukte en een doode kip werd in een doos gepakt en daarna gefrankeerd per post verzonden. Hij had er een klein briefje bijgedaan, waarop hij in 't kort had medegedeeld, wat hij zooaj op, dat ons noordelijk Limburg daar door aldus gebrandmerkt wordt, maar in onze overheerschende fierheid wagen we ons te verdedigen, al gebiedendé: «Zie naar Zuid maar blameert Noord- Limburg niet!" Maar stil 1 we mogen onze dierbare «wederhelft" zoo maar niet in enkele trekken zwart maken want we hebben in het geheel 't recht niet, te oordeelen over de oneerlijke verdeeling der natuurschoonheden. En waarom dan zoo lofprijzen over onze oorden Hé, welk een naïeve vraag Lof aan Noord-Limburg is toch niet geflatteerd eere, wien eere toekomt! En waarom komt het die eere dan toe Hoe zegt u Waarom Sla open die kronieken over lang vervlogen tijden, over den slag op de Mookerhoide, over de gedenkwaardige avonturen der bewoners van het zoo oude Genneperhuis de sterke vesting van weleer de historiën der kastee len van Heijen, Bleijenbeek, met een «enz." als repetent! Legendes zonder einde sagen in roerende en komische acten. Als we dan die spannende kronieken nog èens overlezen, o I hoe vervult ons hart zich dan met trots en fierheid, welke in ons gekweekt worden, als we denken, dat de historie ons Noord- Limburg zoo rijkelijk met zoete, stoffe lijke herinneringen bedeeld heeft, immers de fiere kasteelen van weleer, ze staan d'r nog 01 ze is toch zoo spannend, die eigen traditie, die mondelinge overleveringen, besprenkeld met de noodige hoeveel heid romantiek en ook weliswaar «een weinig" versierd en uitgebreid door enkele prikkeltjes gezouten phan- lasie I Wat smaakt ook zonder zout? had opgemerkt onder z'n hoenders. JAN En. KOBUSNa eenige dagen kwam bericht terug, dat het de luberculose of tering of tering was. Er stond een heele lijst bij wat hij te doen en te laten had. JANTuberculose, dat moet een lamme ziekte zijn, die, zegt meester Janssen uit Leunen, niet te genezen is Waar zou dat toch vandaan komen KOBUS: Och, den Derks heeft zijn kippen in een vochtig, vies, bedompt, veel te klein hok zitten, je kunt er niet in komen om het schoon te ma ken. De mest blijft daar soms jaren liggen. Toen ze 't laatst eens hebben uilgehaald, bleek het, dat er zelfs een doode kip, half verrot tusschen de mest zat Haar poot stak er nog drei gend boven uiiZoo kan het toch ook niets worden JAN En wat doet Derks nou? KOBUS: Hij ruimt alles op en bouwt nu een groot flink hok, waar de zon volop in kan schijnen en dat ook gelucht kan worden. Meneer de Ponti heeft hem een teekening gege ven. Die heeft het altijd over «zuivere j eieren" aan de Roermondsche Mijn; leveren en omdat een doelmatig huk de eerste vereischte is, om niet alleen vele, maar ook goede eieren te leveren is hij steeds in de weer om de men-i schen, die een hok willen bouwen, van raad te dienen. JAN: Is dat alles waar? Ik kan 't haast niet gelooven, want verleden jaar, toen we samen naar de Rips fietsten, vertelde hij me nog, dat hij de pest aan kippen had. KOBUS Ik had er hem ook nooit toe gekregen, als de vrouw en zijn dochter Dora me niet 'n handje had den geholpen. JAN: Dora? O ja, die moest altijd de eieren uithalen en ze heeft me wel eens gezegd Ik wou dat vader maar een nieuw hok bouwde, want ik zit altijd vol ongedierte als ik de eier uitgehaald heb. Maar, Kobus!.... zou het nou wezen lijk waar zijn, dat ze in onzindelijke hokken de tering krijgen KOBUS: Ja, buurman, de zon is de beste doodster van alle ziektekiemen en in de mest, die lang in het hok blijft liggen, zonder dat er het volle daglicht, het zonnelicht op vallen kan daar vermenigvuldigen die ziektekiemen zich zoo snel, dat tenslotte het hok geheel en al besmet is. Vandaar, dat men wel eens xegttuberculose is een echte hokziekte JAN Want dunk je van mijn hok? KOBUS Beter dan bij Derks, maar véél le klein. JAN Weet je hoe dat komt? Toen ik het bouwde, had ik hoogstens 40 kippen en nu wel 100, denk ik. Doch straks, als ze in den rui vallen, dan zal ik wel zorgen, dat de zaak in orde komt. Want onze Drika schrijft tegen woordig alles op en nadat ze dat ge daan heeft, wil ze maar steeds meer kippen houden. Ze zegt dat er veel voordeel mee te behalen is. Ze heeft tegenwoordig aliijd «Peel en Maas" het eerst te pakken en wil zelfs naa Lent schrijven, verbeeld je 1 KOBUS Ik zou niet weten, waarom ze dat niet. doen mocht Laat het meis je doch heur gang gaan. Mag het kind dan niets hebben JANZeker wel, maar ze praat al over een broedmachien. Vertel 't maar niet verder, wat zouen de menschen wel van ons zeggen KOBUS: Je dochter lijkt me een schrandere meid en daarom moet je haar laten begaan. Het zit er bij jou toch zoo krap niet. Denk je misschien dat de kippenhouderij geen voordeel oplevert JANEerst dacht ik dat ja, maar nou ze alles haarfijn opteekent en dan onder den neus duwt, verzet ik er me zoo hard niet meer tegen. KOBUS Flink zoo! Ik kom binnen kort eens kijken, misschien morgen wel, want we gaan naar Oostrum ter bedevaart en hebben het dus op onzen weg. Bestelt maar goed weer. Dag Jan. JANVan 't zelfde. Zeg ze thuis Een Roland-sage schenkt ons niet zooveel welbehagen als de historische anecdotes van de onderaardsche gangen onder de Maas door, van belegerde forten hier en daar, van de uitgebreide stammen van slotheeren der talrijke sloten. En ziet u, dat alles is nu, walmen de schoonheid van Noord-Limburg noemt en waarvoor men z'n historischen waan gaat botvieren. En juist daarom ook, is het een zoo geliefkoosd plekje grond daar waar schijnbare groene tapijten van weilanden zijn uitgespreid, waar de uitgestrekte heidevelden met de veelvormige heuvelen ons doen denken aan de oude tijden der hunne bedden, waar bosschen als donkere schaduwen zich tusschen ons en onze vorstelijke naburen voortslepen. Nu, en over die kroniek is reeds veel, ja veel geschreven en deswege willen we in deze rubriek er verder goeien dag 1 Pootverlamming by kuikens. VRAAGIk heb Barnevelder kui kens, die reeds einde Maart geboren zijn, doch nu slappe pooten krijgen. Overigens goed gezond. Wat raadt u mij aan v. W. te L. ANTWOORD Verlamming in de pooten komt meer voor hij kuikens van ongeveer drie maanden. In dit geval kan genezing aangebracht wor den door de dieren kunstmatig te voeren en ze per dag een stukje ge droogde bakkergist toe te dienen, ter grootte van een knikkertje. Ook ver dient het aanbeveling steeds een beetje ruwe levertraan door het voer te geven. 10 Mei Vierde Zondag na Paschen WIT. Tweede gebed ter eere van den H. Anlonius, Gordianus en Gezel. Der de gebed voor den Paus. Gloria; Credo Prefatie van Paschen. 11 Mei. - Maandag. H. "Wiro en Aufridus, Bisschoppen en Belijders. WIT. Tweede gebed voor den Paus; Gloria; geen Credo; Prefatie van Pa schen. 12 Mei. Dinsdag. H. Nereus en Gezellen. ROOD. (Zwart). Tweede gebed ter eere der H. Maagd. (Concede). Derde gebed voor den Paus. Gloria; geen Credo; Prefatie van Paschen. 13 Mei. Woensdag. H. Servatius. Bisschop en Belijder. WIT. Tweede gebed voor onzen Bisschop (omdat het heden de verjaardag is van de bis schopswijding van Mgr. Laurenlius Schrijnen) Gloria; geen Credo; Prefatie van Paschen. 14 Mei. Donderdag. H. Bonifacius Martelaar. ROOD. (Zwart). Tweede ge bed ter eere van de H. Maagd; Derde gebed voor den Paus. Gloria; geen Credo; Prefatie van Paschen. 15 Mei. Vrijdag. H. Joannes Baptista de la Salie, Belijder. WIT. Tweede gebed voor den Paus; Gloria; geen Gredo; Prefatie van Paschen. 16 Mei. Zaterdag. H. Ubaldus, Bisschop en Belijder. WIT. (Zwart) Tweede gebed ter eere der H. Maagd. Derde gebed voor deq Paus. Gloria geen CredoPrefatie van Paschen. VENRAY, 9 Mei 1925. Rijkspostspaarbank. Gedurende de maand April werden op het postkantoor alhier ingelegd f20125.42 en terugbetaald f 16151.83, Tot hoofd aan de O.L. school te Griendtsveen is benoemd de heer P. Reijnders, hoofd der school te IJssel- stein—Venray. Voor het a.s. groote Nationale Schuttersconcours zijn o.m. medailles geschonken door H. M. de Koningin, Mgr. dr. H. Nolens, P. J. Rutten lid ook maar over zwijgen. Laten we echter causeeren over de feiten van de hedendaagsche bewoners, over hun zeden en manieren. Om wat variatie te krijgen, zullen we het nu eens hebben over historische dan weer over fantastische onderwer pen, aldus gebruiken we dan niet de minste persoonlijkheid. Deze rubriek zal dus bevatten anecdotes, samenspraken, fantastische schetsen, korte verhalen, allen toege past op en ontleend aar. de hedendaag sche bewoners van ons Noord Limburg. Ook zullen we nu en dan eens bezoek brengen aan bezienswaardige streken over geheel ons traject. Ter aanvulling zal de lezer ook wel eens schetsen aan treffen, die geheel van de definitie dezer rubriek onafhankelijk zijn. H. A. van de LEST. Gennep, Mei 1925.

Peel en Maas | 1925 | | pagina 1