St. Jozef - Smakt
De Babbelaarster.
Kapitaal en kapitaal
Weekblad voor VENRAY, HORST en Omstreken.
Pastoor Schoolmeesters
Bedevaart
De Kippenhouderij
op het platteland
Gemengd Nieuws
Zaterdag 21 Maart 1923
46e Jaargang No. 12.
AUONNKMES' I M'KJJS
PEK KWAK TAAL:
voor VENRAY 65 c.
franco per post 75 c.
voor het buiteniand
(%ij vooi uitbetaling) f 1,30
afzonderl. nummers 5 c.
PEEL EN MAAS
Uitgave van FIRMA VAN DEN MUNCKHOF, VENRAY Telefoon BI.
PKIJS DER
ADVEKTENTIEN
8 regels 60 ct
elke regel meer 71/* ct
Advertentiën bij abonne-
ment groote reductie.
IN MEM0RIAM
Wat reeds lang verwacht werd, is
gebeurd
Venray's Pastoor is niet meer, en
Venray rouwt en treurt bij het doods
bed van zijn beminden, helaas te-
vroeg ontslapen Herder.
Het is waar, hij gaat henen vol
van dagen, en vooral vol van goede
werken. Maar wij, zoovelen' wij zijn
vaderlijke liefde in deze jaren ge
noten, wij zullen zijn aangezicht niet
meer zien.
De onverbiddelijke, rechtvaardige
dood heeft ook van Hem den cijns
des levens gevorderd, die iedere
sterveling hem verschuldigd is
Weggerukt is hij uit het midden
zijner dierbare parochianen en fa
milieleden.
Kalm en gelaten stierf hij, in de
berusting van Gods heiligen wil,
gesterkt door de genademiddelen
onzer Moeder de H. Kerk, te Roos
teren in den morgen van Dinsdag
den 17en Maart.
Victor Lambert Schoolmeesters werd
geboren te Roosteren 22 November
1862. Hij studeerde aan de Seminaries
van het Bisdom Roermond en werd
priester gewijd 26 Maart 1887. Ach
tereenvolgens werd Z.Eerw. benoemd
tot kapelaan te Peij 30 September
1887, tot kapelaan te Sittard 11 Fe
bruari 1894, tot rector der St. Nico-
laaskerk te Sittard 29 December 1905,
tot pastoor te Holtum 31 Dec. 1908
en tot pastoor te Thorn 2 November
1917. Sinds 24 Januari 1921 was hij
pastoor te Venray.
In Hem is in den volsten zin des
woords een ware priester heenge
gaan, een man des gebeds, een stille
werker, wiens zalig aandenken ten
eeuwigen dage in onze harten zal
gegrift blijven.
Toegerust met een onwrikbaar
geloof, bezield met een heiligen
ijver voor het goede, reuzensterk in
zijn liefde voor God en voor de
zielen, paarde hij aan groote wijs
heid, voorzichtigheid en bezadigdheid,
opoffering aan plichtsbesef, naasten
liefde aan edelmoedigheid, verheven
karakteradel aan christelijke ootmoe
digheid, eenvoud aan diepen ernst
En hoe teeder klopte dat hart, dat
u allen omvatte, voor eenieder in het
bijzonder. Wat was hij een goede
Herder met raad en met daad voor
ieder schaapje van de kudde, voor
het kind, voor den arme, voor den
zieke, voor den zondaar.
Droefheid heerscht in onze harten,
bij den aanblik van dien edelen
priester, die daar thans nederligt, door
zijn zenuwen als het ware overwon
nen, die nog zooveel voor ons had
kunnen doen, voor onze geestetijke
en zedelijke opvoeding.
De schokkende tijding van zijn
overlijden zal dan ook uit veler har
ten de dankbare bede doen opwellen
Heer geef hem de eeuwige rust
Het eeuwige licht verlichte hem!
Dat allen hem in diepen weemoed
in hunne gebeden gedenken, vooral
wanneer zijne plechtige uitvaart ge
houden wordt, en den tol der dank
baarheid offeren in een vurig gebed
ter zijne zielerust.
R. I. P.
De plechtige lijkdienst en'begrafe
nis heeft héden Zaterdag te Roosteren
plaats, terwijl in de parochiekerk te
Venray a.s. Dinsdag om 10 uur een
plechtige Requiem-Mis zal opgedra
gen worden.
Op alle Woensdagen in Maart om
8 uur de H. Mis en om 3 uur Lof
op alie Zon- en Feestdagen, nl. 1, 8,
15, 19, 22, 25 en 29 Maart om 3 u.
Lof en preek.
Hoe dikwijls wordt door velen de
naaste met zijn eer en goeden naam
over den hekel gehaald. Een babbe
laarster kan dat niet in de stille
binnenkamer van haar geest besloten
houden. Als een kakelende hen is ze
er bij, om het uit te brengen, met
anderen 'te bepraten en te verergeren.
In de volkstaal wordt ze een klets
wijf genoemd. Waarom spreekt men
kwaad
De minst schuldige oorzaak is de
onnadenkendheid en babbelzucht.
Het gaat sommigen weinig aan of
de naaste goed of verkeerd is, maar
zij praten nu eenmaal graag en ze
vinden de gebreken van den even-
mensch een geschikt onderwerp om
te praten, een rijke bron van stof
om het gesprek aan den gang te
houden. Ze bemerken dan ook dik
wijls zelf niet, dat ze er weer over
bezig zijn.
Een veel schuldiger oorzaak echter
is de hartstocht, hetzij deze zich
onder een ot anderen dekmantel
tracht te verbergen of openlijk en
brutaal voor den dag treedt. O wee,
als het gesprek begint.- „hebt ge het
al gehoord mondje toe hoorDan
meent men gerechtigd te zijn, elkan
der al het leelijke van den evenmensch
mede te deelen, om als het ware,
terwijl men hem met de eene hand
christelijk in bescherming neemt,
hem met de andere een des te on
genadiger kastijding toe te dienen.
En, o wee, als ze zeggen „laat
ik liever zwijgen", dus zichzelven
luidop den christelijken plicht her
innerend, dat geen kwaad mag ge
sproken worden, dan hebben ze de
nieuwsgierigheid gaande gemaakt.
„Mocht ik alles eens zeggen wat
ik weet, maar ik mag geen kwaad
spreken". En ze doen het meteen op
de venijnigste manier. Terwijl ze
zich vroom terug trekken, mogende
toehoorders over het gesprokene
doorgaan en den naaste vaak tienmaal
erger verdenken dan hij gedaan
heeft.
Tot zulk soort van personen moet
die vrouw wel behoord hebben, die
op hare manier aan heiligheid deed,
maar bekend stond als een babbe
laarster eerste klas. Op zekeren dag,
verbeeldt Uvroeg ze den
biechtvader of ze een haren boete
kleed mocht dragen. „Maak va.i uw
tong een boetekleed", was het korte
en rake antwoord.
Het kan dan ook niet uitblijven
zulke oorzaken van het kwaadspre
ken moeten groote gevolgen hebben.
De H. Franc, van Sales zegtdie
dat kwaad uit de wereld zou kunnen
wegnemen, zou een der grootste
bronnen van zonden stoppen, die
er zijn.
Is het al niet een zeer treurig ge
volg, dat God zoo dikwijls en ook
zwaar er mee beleedigd wordt? Hij
is bij den spreker tegenwoordig. Hij
hoort alles, wat tegen den persoon
des naasten gezegd wordt, en rekent
het ais tegen Hem zelf misdaan.
Iedere pijl, die in het gesprek tegen
den naaste wordt afgericht, treft
eerst het hart van God.
En wat al kwaad sticht het onder
de menschen! Het ontneemt den
mensch zijn goeden naam, kostbaar
der goed dan goud of zilver. Het
benadeelt hem tegelijkertijd niet zel
den, ook in zijn tijdelijke goederen.
Het schokt het vertrouwen tusschen
bevriende personen, veroorzaakt twist
en onverzoenlijke vijandschap.
Indien iemand in het spreken niet
misdoet, hij is een volmaakt man,
zegt de H. Jacobus.
Laten wij er ons dan op toeleggen
om onze tong, die wel eens een
rusteloos kwaad genoemd wordt, te
bedwingen. Denken wij dikwijls aan
dit woord van de H. Magdaiena van
Pazzihij, die nooit kwaad heeft
gesproken, verdiend heilig verklaard
te worden.
O, ware de wereld vol van zulke
mannen en vrouwen! Het zal echter
nog lang duren En of....!
RENEN.
Een van de belangrijkste onderwer
pen in de economie is bet kapitaal. Bij
de bespreking van economische kwesties
is steeds de vraag of het kapitaal aan
wezig zal zijn om in de behoefte te
voorzien. Goed te weten wat kapitaal
is heeft daarom groote beteeken is. Nu
moet helaa.s-gt.cón sta te erd worden, dat
de meeste menschen er zich niet de
juiste voorstelling van maken wat
kapi'aal in economischer zin is. Het
wordt ons ook niet gemakkelijk ge
maakt om de juiste voorstelling te
verkrijgen en wel omdat het woord
kapitaal ook nog in een ander verband
gebruikt wordt.
Wat is namelijk kapitaal in den zin
zooals het door handelsmenschen, door
financieele bladen enz. gebruikt wordt.
Wie een zaak begint rnoet altijd wel
iets bezitten. Welnu het bedrag, dat
iemand uit eigen middelen aanwendt
om zijn bedrijf te beginnen is meu
gewend boekhoudkundig «kapitaal" te
noemen. Dit is dan het kapitaal van
de zaak, die juridisch ook wel eens
«maatschap" heet, zoodat veelal van
maatschappelijk kapitaal gesproken
wordt, hetgeen dan echter in het ge
heel niet «maatschappelijk" in den zin
van «gemeenschappelijk" beteekent
Wordt de zaak met andere menschen
samen opgericht, zooals bijv. bij een
naamlooze vennootschap het geval is,
dan geldt als maatschappelijk kapitaal
wat door de aandeelhouders gezamen
lijk in de zaak gestoken wordt.
Kapitaal in deze beteekenis gebruikt
is niet op te vatten als den naam van
een stof, ook al wordt het kapitaal
misschien in geld verstrekt of gegeven
door den inbreng van goederen. Voor
het gestorte geld zullen door de zaak
in de meeste gevallen goederen zijn
gekocht. Maar eigenlijk interesseert dit
alles niet voor de boekhoudkundige
beteekenis van het woord kapitaal.
Nu ligt het in de rede, dat ieder on
dernemer een optimist is. Zou het
mogelijk zijn, dat een fabrikant of
koopman een zaak aanpakte in het
stellig vooruitzicht dat zijn onderne
ming falikant zal uitloopen Neen
immers. De producent beoordeelt de
economische vooruitzichten als een
veldheer de militaire posilie en
hij waagt den aanval overtuigd van de
mogelijkheid op succes. Doch de pro
ducent kan falen, het is zeker, dat 'n
bepaald percentage van de ondernemers
met bun keuze zullen falen en nu
barst de kritiek los
Ziet gij wel hoe verkeerd het be
staande stelsel van voortbrengingwerkt"
is het verwijt; doordat individueele
ondernemers de beschikking hadden
over kapilaal.^zijn goederen gemaakt
die niet op de beste wijze in de be
hoeften der hiaatschappij blijken te
voorzien.
Wat wil men ons dan als verbete
ring aanbieden De voortbrenging raag
niet langer individueel zijn, men ver
langt socialisatie van de voortbrenging.
Dus niet meer A. B. en C. mogen af
gaan op hun optimisme, er zal een
hooger college komen om uit te maken
wat in de fabrieken gemaakt zal wor
den. Doch nu is dit onze vraag: door
welk ander motief wil dèt lichaam zich
laten leiden dan door zijn optimisme
Hoe imposant de naam ook moge
zijn waarmee dit lichaam zich zal
tooien «Hoogere Raad van Productie",
«Generale Staf der Voortbrenging", de
heeren die daarin zitting zullen krijgen
kunnen bij de productiekeuze toch ook
op niets anders afgaan dan een gissing
van de vraag die te wachten is en de
schijnbaar beste manier om daarin te
voorzien. De kans dat de productieraad,
of hoe hij heete moge, mistast is even
groot als dat er onder de schare van
tallooze individueele producenten eenige
zullen zijn die kapitaal en arbeid aan
iets gewaagd hebben wat achteraf niet
in een behoefte blijkt te voorzien.
Maar het voor de menschheid nood
lottige verschil bestaat hierin, dat het
aantal particuliere ondernemers dat de
productie op een doodloopend pad voert
zich waarschijnlijk nog niet eens ver
heft boven één enkel percent van alle
ondernemers, terwijl wanneer de pro
ductieraad zich vergist heeft, door de
verplichting van alle dan gesociali
seerde ondernemingen zijn besluit
na te leven, de voortbrenging voor
100 °/o verkeerd zal uitvallen.
MIJNHARDT's
Zenuw-Tabletten 75<*
Laxeer-Tablettsn .60«
Hoofdpijn-Tabletten go
Bij Apoth. en Drogisten.
390-8
door
JOS. BOSHOUWERS te LENT
Hoe warm de broedeieren bewaren.
VRAAG Gaarne vernam ik alsnog
door middel van Peel en Maas, welke
de beste temperatuur is, om broedeieren
te bewaivm. En' hoe lang blijven ze
dan goed H. P. te V.
ANTWOORD De bewaringsduur der
broedeieren en de temperatuur der be
waarplaats zijn beide van veel invloed
op de broedresultaten.
De beste temperatuur is in deze voor
de broedeieren 10 graden Celsius of 50
graden Fahrenheit, terwijl over het
algemeen, hoe verscher de eieren zijn,
hoe beter de uitkomsten.
Eieren, welke ouder dan 10 dagen
zijn, geven meer eieren met afgestorven
kiem dan versche eieren.
Verder zullen eieren van dieren,
welke den geheelen winter geforceerd
zijn op hooge eierproductie minder
krachtige broedeieren geven dan een
foktoom, welke speciaal met het doel
als foktoom is gevoerd.
Kunstverlichting in de hokken om
's avonds heel laat, en 's morgens al
vroeg te kunnen, voeren, is wel goed
om de eierproductie in den winter te
verhoogen, doch niet om in den broed
tijd eieren te rapen met sterke kiemen
Eieren vochtig maken.
VRAAGWat is uwe meening om
trent het vochten der eieren, b.v. een
paar dagen voor het uitkomen
H. P. te V.
ANTWOORDAls de machine in
een kelder staat (met uitzicht op het
Noorden) of de kloek op een vochtige
plaats zit, is het niet noodig de eieren
te besprenkelen. Men koelt ze te sterk
af ook.
Anders verdient het echter wel aan
beveling, om de eieren een paar dagen
voor het uitkomen even onder te dom
melen in warm sodawater (van 40° C.
dus ongeveer dezelfde warmte die de
eieren alsdan hebben).
Hierdoor worden de eieren tevens
ontsmet van mogelijke aanwezige ziek
tekiemen, en tegelijkertijd wordt er de
schaal en ook het vlies daaronder wat
brozer door, zoodat het kuikentje ge
makkelijker z'n enge kluis zal kunnen
verbreken.
Bij het uitkomen de deur der ma
chine absoluut dicht houden en ook
niet met de hand onder de kloek komen.
Want bij de geboorte moet de tempe
ratuur hoog zijn en het vochtgehalte
eveneens.
Een beginneling.
VRAAG Ik heb hier een plaats van
circa 30 Meter vierkant en zou mij
gaarne wat willen toeleggen op kippen,
want hier in 't dorp ziet het er nog
niet rooskleurig uit met de kippen
houderij.
ftu dacht ik een 50 of 60 kippen te
houden. Zou dat te veel zijn
En hoe groot het hok? Hebt u ook
teekeningen
Ik heb nog al eens met lof over
Barnevelders hooren spreken Kunt u
die aanraden? Of weet u een beter
soort? A. v. G. te Mh.
ANTWOORD Het doet mij genoegen,
dat u door deze rubriek in Peel en
Maas. ook tot het besluit zijt gekomen,
om het kippenhouden serieus ter hand
te nemen.
Teekening heb ik u gezonden. Het
bedrag krijg ik wel per postwissel of
aan postzegels, niet waar?
U zegt 30 M. vierkant. Is dat be
doeld 30 M. lang en 30 M. breed
Oppervlakte dus 900 vk. Meter? In
dit geval kunt u daar met voordeel 50
of 60 kippen houden.
Het hok, dat tevens dag- en nacht
hok kan wezen, moet dan 15 M2
bodemoppervlakte hebben. U bouwt
het dus éi/2 maal 3i/j, de lange zijde
naar den voormiddigzonkant. En hierin
ook de ramen natuurlijk.
Hoe meer licht in het hok hoe
beter.
Barnevelders zijn zeer zeker een
ied ras. Zorg echter, dat u ze van
goeden stam neemt en dat u de kuikens
voor Mei in elk geval in uw bezit
heeft. Want anders raapt ge te weinig
dure wintereieren.
Is het u onmogelijk zoo vroeg de
kuikens te hebben, dan zou ik u Wit
Leghorns aanraden. Die moeten feite
lijk ook voor Mei ter wereld zijn, doch
als u ze heel netjes en zorgzaam op
past, kan het in Mei ook nog wel.
Vooral, wanneer u ze van goeden
stam neemtdie leggen niet alleen
meer, maar ook vroeger Dus een dub
bel voordeel.
Eiereten.
VRAAG1 Ik heb er kippen bij, die
de eieren opeten. Weet u daar mis
schien een afdoend middel tegen
Diarrliee by kuikens.
VRAAG 2 Het vorig jaar stierven
bij mij aanhoudend kuikens aan
diarrhee. Wat daar tegen te doen Ik
krijg eerstdaags weer 'n massa kuikens,
hoop ik. L. W. te O.
ANTWOORD 1 Eiereten ontstaat
door nieuwsgierigheid (na het leggen
van windeieren), door verveling of
soms door het voeren van versche
eierschalen. Het gebrek is moeilijk af
te leeren, de een doet het de ander na.
Wel bestaan er nesten voor eiervrelers
doch het beste is, te trachten de schul
dige te bestrappen en. af te slachten.
Er zit een goede soep aan
AN rWOORD 2 Diarrhee wordt vaak
teweeggebracht door voedingsstoornis
sen, die vaak in darmontsteking over
gaan en dan moeilijk te genezen zijn.
Men zorge dus, dat het niet zoover
komt en geve geen bevuild of te nat
voeder en houde de dieren uit de koude
en de nattigheid.
Houtskool is een uitstekend middel
als de ziekte niet hardnekkig is.
De Zomertyd.
Naar de Haagsche redacteur van de
Msb. verneemt, heeft het wetsontwerp
tot afscnaffing van den zomertijd in de
afdeelingen der Eerste Kamer een zeer
ongunstig onthaal gevonden.
Verkeersongevallen.
Te Roermond reed een autobestunrder
die zijn stuur kwijt raakte, op het
Stationsplein door het hek van een der
plantsoenen. Auto en hek werden erns
tig beschadigd. Persoonlijke ongelukken
kwamen niet voor.
Op den Godsweerdersingel werd
Maandag de 80-jarige hardhoorige Sch.
door een auto aangereden. Hij werd
naar het hospitaal overgebracht.
Spoorwegongeval.
Men meldt uit Wychen
Toen Dinsdagavond de passagiers-
trein van 4.31 uur uit Nijmegen bin
nenkwam, waaraan 21 wagens met
varkens vastgekoppeld waren, ontspoor
de, vermoedelijk door verkeerden wis
selstand, een der wagens. De wagen
raakte los en weid over den spoorweg
geslingerd om ten slotte dwars over de
baan te blijven liggen. Een vijftal
varkens werden gewond. Persoonlijke
ongelukken kwamen niet voor.
De spoorweg is in zooverre versperd,
dat de passagiers uit Den Bosch voor
Nijmegen te VVychen moeten uilstap
pen, en na eenigen minuten geloopen
te hebben, in een anderen trein hun
reis weer kunnen vervolgen.
Een trein met spoorwegpersoneel is
uit Nijmegen vertrokken om den weg
weer vrij te maken.
In 'n biet gegroeid.
Als een zonderling voorval mag het
volgende gemeld worden uit Gennep
Voor vijftien jaren verloor zekere
Johanna Arnoldussen op haar slaap
kamer een trouwring. Zoeken was
tevergeefs. Eerst deze week vijftien
jaren daarna toen de dochter der
inmmiddels overleden A. bieten aan
het snijden was, werd de gouden ring
teruggevonden, gewassen in een biet.
De gevonden ring is toentertijd ver
moedelijk van uit den stroozak van
een bed naar den meststal verhuisd
en vandaar naar het veld, alwaar hij
vijtien jaar verborgen bleef, totdat hij
bij toeval in een der suikerbieten is
gevonden.
Flink gezegend.
Twee jaar geleden is de vrouw van
J. v. d. V. te Brakel bevallen van een
vierling; deze week kreeg zij een drie
ling. Van de zeven zoons zijn er slechts
twee van het laatste drietal in leven.
De gas voorziening van Venlo en
Roermond.
Door B. en W. van Venlo en Roer
mond werd in 1924 aan de heeren Ir.
Baudin LonnekerIr. G. T. Touben,
Amsterdam en H. Winters Mzn ac
countant Venlo de opdracht verstrekt
om voor rekening van beide gemeenten
een rapport uit te brengen over1. den
toestand van de gasfabrieken te Venlo en
Roermond 2. de mogelijkheid van het
betrekken van gas voor de Staatsmijnen
gezamenlijk door de gemeenten Venlo,
Roermond en Sittard 3. de mogelijk
heid van samenwerking op het gebied
der gasvoorziening van de gemeenten
Venlo en Roermond.
De commissie begon op 15 Sept. 1924
hare werkzaamheden en heeft deze
thans voltooid.
De comm. is tot de volgende eind
conclusie gekomen 1. De gasfabriek
