MARSKRAMER
ESSJ": Weekblad voor VENRAY, HORST en Omstreken.
TABAK
Dit nummer
bestaat uit twee bladen
De Mulo-School der
E. E. Z. Z. Ursulinen
in gevaar.
Openbare vergadering
Gemeenteraad te VENRAY
Elk frekie een
qlimlachfswMANjivj
Zaterdag 14 Maart 192946e Jaargang No. 11.
PEEL EN "MAAS
abonnementsprijs
PER KWARTAAL' ■BBBBBaHM ■MMMUH imxm m w w» v w PRIJS DER
ADVERTENTIEN
(bij VOO. uitbetaling) 11,30 TTirndvP v«n FIRMA VAN DEN MUNCKHOF. VENRAY Telefoon BI. Adrertentiën bij abonne-
„Kennis is macht", luidde een oud spreek
woord. Wel heeft de noodlottige oorlogstijd
getracht de macht aan 't geld te geven,
doch thans in de dagen van nuchtere be
zinning is de oude leuze weer in eere her
steld.
Venray is rijk aan instellingen, die zich
ten doel stellen, kennis bij te brengen. Om
zijn twee gymnasiums wordt het wel eens
genoemd het „Athene van Limburg". De
nieuwe landbouwschool is reeds onder dak.
Verschillende cursussen worden in 't Patro
naat gegeven. En tal van lagere scholen
brengen aan het volkskind de zoo zeer noo-
dige ontwikkeling.
En al heeft Venray nog geen H. B. S.,
het heeft toch onder leiding der Zusters
Ursulinen een Mulo-school, volledig inge
richt en aan alle eischen beantwoordend.
De Mulo-school in dien vorm bestaat
slechts sinds 1922.
In 'dat jaar werd op herha'ald aandringen
der Venraysche burgerij, die voor 't mid
denstandskind meer ontwikkeling verlangde,
de oude Mulo omgezet in de tegenwoordige
Mulo. Zoo was ook de klacht ondervangen,
die wel eens geuit werd, dat n.l. de oude
inrichting niet voldoende examen-voorbe
reiding schonk de nieuwe Mulo maakte de
leerlingen klaar en met succes voor het be
kende Mulo-examen.
Sinds 1922 was dus de inrichting der
scholen zóó, dat er was een nieuwe lagere
school en een Mulo de eerste voor kinde
ren van 7 (b) tot en met 12 (13) jaar de
tweede voor kinderen van 7 (6) jaar tot en
met 15 jaar en ouder. Deze scholen werden
zoo ingericht, dat zij beide een gelijk leer
plan hadden voor de 5 laagste klassen. De
leerlingen werden ook niet standsgewijze,
maar alphabetisch ingedeeld, zoodat school
A (gewoon L. O.) voor elke klas het noodi-
ge getal kinderen kreeg, te beginnen met de
letters a, b enz., en school B (de 9-klassige)
voor die vijf eerste leerjaren de kinderen
van de laatste letters van het alphabeth. Na
het beëindigen der 5e klas, moesten de
kinderen opgeven, of ze na de L. S. nog
doorleerden. Zij, die dat wenschten, gingen
dan naar klas 6 van school B zij, die slechts
L. O. Wilden afmaken, gingen dan naar klas
6 van schoof A.
Van de 6e klas af is het onderwijs ver
schillend. In klas 6 van school A worden
de meest praktische zaken voor 't leven ge
leerd in klas 6 van school B worden gram
matische vormen en vakken geleerd, die
voorbereiden voor uitgebreider onderwijs,
vooral met het oog op de vakken van het
Mulo-examen.
Een woord van hulde werd bij gelegenheid
van die hervorming aan de Zusters Ursulinen
gebracht, die trouwens altijd ontzaglijk veel
voor de vorming van 't Venraysche meisje
gedaan hebben en nog steeds doen.
En die hulde hadden zij volop verdiend.
Ten koste immers van hooge financieele
lasten werd de school omgezet in bovenge-
noemden geest. De leerkrachlen waren vol
komen voor haar taak berekend. Nieuwe
boeken, kaarten, instrumenten, enz. werden
aangeschatt.
Succes bleef ook niet uit. In 1924 slaagden
alle candidaten voor het Mulo-examen In
Nijmegen met zeer goede punten.
Maar wat gebeurde?
Hetzij de Venrayers het bestaan dier
Mulo-school niet voldoende kennen, hetzij
dat zij de weldaad nog niet voldoende be
grijpen van meer ontwikkeling voor de
meisjes, die eens de echtgenooten zullen
zijn der aangroeiende jongens, die zich wel
op alle gebied meer ontwikkelen, hetzij de
winstzucht der ouders wat groot is en zij
daarom voor een luttel maandgeldje hun
kind als kindermeisje laten dienen en zoo
berooven van een vorming, die aan 't meisje
later ten zegen zullen zijnhoe het ook
zij,' het feit doet zich voor, het betreurens
waardige feit, dat wel elk jaar een groot
aantal meisjes zich voor de 6e klas der B-
school opgeven, doch, als die klas afge
maakt is en de leerplicht niet meer dwingt,
verlaten ze de school. En velen volgen hun
voorbeeld, als ze in de 7e klas zitten en de
moeilijkheden van het huiswerk, van de
vreemde talen, enz. zich doen gevoelen.
De Mulo-school leidde dus in de
laatste paar jaar een teringachtig bestsan,
Maar ze bestond dan toch en de weinigen,
die ze bezochten, konden ervan profiteeren.
In Januari 1926 echter zal de tering acuut
worden en de Mulo in haar bestaan zelf
bedreigd worden.
Immers in Jan. '26 MOET de L. S. van
de zoogenaamde kop-klassen (7e, 8e, 9e]
gescheiden worden. Dan moet school E
twee afzonderlijke scholen worden, met
afzonderlijke hoofden, administratie en leer
krachten. Doch, zooals de zaken nu staan,
bevatten die kop-klassen ongeveer slechts
DE HELFT van het MINIMUM der leerlin
gen, datnoodig is voor de inrichting en het
voortbestaan eener Mulo-school, die dan
genoemd zal worden U.L.O.-school. En dan
is het helaas te verwachten, dat de regee
ring de school zal OPHEFFEN, of teminste
verbieden, nog nieuwe leerlingen toe te laten.
En nu vragen wij U, Venraysche burgers:
MAG dat geschieden?
Eerst hebt gij gewenscht en er op aange
drongen, dat er Mulo-onderwijs zou komen,
en thans zoudt gij 't U weer laten ontvallen,
in koelen bloede?
Kunt gij dat, gij, vooral Venraysche mid
denstanders, verantwoorden voor de toe
komst van uw meisje? Immers zonder Mulo
zal uw kind 't in Venray niet verder kunnen
brengen, dan tot 't gewoon lager onderwijs.
Gij wilt, dat uw kinderen 't ver brengen
in de wereld. Meent ge, dat zij dit kunnen,
zonder goed onderlegd te zijn, zonder kennis
genomen te hebben van vreemde talen
Zeker, ge knnt ze privaat-les laten nemen.
Maar, dat kan hoogstens voor een paar
vakken zijn en kost veel meer dan 't bezoe
ken van de Mulo-school.
Moet nu voor een paar centen, die 't kind
kan verdienen, uw meisje een ontwikkeling
missen, waarvan 't heel haar leven V-m'profi
teeren Profiteeren, ook als Katholiek. Want
in 1925 beginnen de R. K. Mulo-examens
met godsdienstleer, liturgie en Bijb. geschie
denis.
Maar dat is lang niet het eenige. Het
Mulo-diploma is geheel gelijkgesteld met 't
examen H.B.S. 3-jarige cursus en omvat ook
boekhouden en handelsrekenen.
Zij, die voor de akte onderwijzeres stu-
deeren en het Mulo-diploma hebben, worden
aanstonds toegelaten tot de 2e klas der
kweekschool en hebben op haar 15-jarige
medeleerlingen gewoonlijk vóór, dat zij
meerdere kennis bezitten van Fransch,
Duitsch en Engelsch, vakken, die tegen
woordig ook behooren tot het program der
acte L. O.
Ten slotte, voor de meeste scholen van
praktische opleiding (maatschappelijk en
huishoudelijk werk, apothekersbediende enz.)
stelt het Mulo-diploma vrij van het toela
tingsexamen.
Men zegt wel eens, dat Venray niet
vooruit gaat.
Moet nu de opheffing der Mulo-school
als nieuw bewijs hiervan aangehaald kunnen
worden
Neen, dat mag niet
Dus, Venrayers, denkt om de eer van
Venray en 't belang van uw kindGeeft aan
uw kind de zoozeer noodige en zegenrijke
vorming! Stuurt ze in zoo groot mogelijk
arntal naar de Mulo-school
Dan - maar dan ook alleen - kan en
zal de Mulo-school der Zusters Ursulinen
blijven. L.
van den
Dinsdag 10 Maart 1925 nam. 4 uur.
Afwezig de heeren Stoot en Ver-
straelen, van welke eerstgenoemde met
kennisgeving.
De voorzitter opende de vergadering
met gebed en alvorens tot behandeling
der agenda over te gaan feliciteerde
hij den heer Fonck met het voorspoe
dig herstel van het hem overkomen
ongeval en sprak hij de hoop uit, dat
dit herstel van blijvende aard mocht
zijn.
De heer Fonck bedankte den voor
zitter 'voor de hartelijke woorden tot
hem gesproken, alsmede voor de be
toonde belangstelling, welke hij zoowel
van den voorzitter als van zijn collega's
raadsleden na het hem overkomen
ongeval had mogen ondervinden.
De voorzitter deelde verder mede, dat
er van den heer Stoot bericht was in
gekomen, dat hij wegens 'n lichte
ongesteldheid de vergadering van heden
niet kon bijwonen, terwijl Dr. Janssen
bericht had, dat hij iets later ter ver
gadering zou komen.
1. Notulen.
De notulen der vorige vergadering
werden door den secretaris voorgelezen
en na enkele op- en aanmerkingen
van de heeren Winters en Oden hoven
goedgekeurd.
2. Vaststelling der vergoedingen
voor de bijzondere scholen der Eerw.
Zusiers Urpulinen en het St. .Toseph-
gesticht overeenkomstig Art. 101 der
Lager Onderwijswet 1920.
De voorzitter deelde mede, dat dè
bedragen dezer vergoedingen zouden
moeten worden vastgesteld op f2935,09
voor de Eerw. Zusters Ursulinen en op
f 1409,68 voor de Eerw. Zusters v.h,
St. Josephgesticht.
Werd goedgevonden.
3. Voorstel van B. en W. tot verkoop
van grond in de Peel aan P. Janssen
te Oploo.
De voorzitter deelde mede, dat er na
het opmaken van de agenda nog een
tweede aanvrage om aankoop van grond
te IJsselsteijn was ingekomen en hij
zou willen voorstellen deze aanvragen
thans ook te behandelen, waartegen
geen der leden bezwaren opperden.
De voorzitter zeide dan verder, dat
genoemde P. Janssen van de gemeente
wenscht te koopen circa 40 aren grond
tegen den prijs van f 550 per H.A.,
om daarop eene bakkerij te bouwen.
De tweede aanvrage was van Frans
van Soest te Veniay, voor aankoop van
circa ll/2 H.A. grond tegen een prijs
van f 350 per H.A.
B. en W. stelden nu voor om tot
verkoop dezer perceelen tegen voren
genoemde prijzen over le gaan, onder
de uitdrukkelijke voorwaarde echter,
dat op die perceelen binnen één jaar
een huis gebouwd wordt. Hij vertrouw
de dat de Raad zich hiermede wel zou
kunnen vereenigen.
Werd goedgevonden.
4. Voorstel van B. en W. tot uitbe
taling van een som overeenkomende
met de aankoopsom plus rente aan de
Erven Ph. Esser, wegens een aan hen
toebehoorende verkochte strook grond.
De voorzitter deelde mede, dat dit
een kwestie van zeer ouden datum was
In 1911 had er door de gemeente Ven
ray een groote verkoop van gronden
plaats gehad, en nu was bij dien ver
koop ook een strook grond aan Joh.
Leijssen Schoor, verkocht, welke op
naam stond van de heeren Jos. en Ph
Esser, thans Erven Ph. Esser. De ge
meente had hier dus grond verkocht,
welke haar niet toebehoorde. Daar
deze vergissing pas enkele jaren na
den verkoop ontdekt werd en tijdens
den oorlog het bijwerken der kadas
trale kaarten zeer langzaam geschiedde
was deze kwestie zoolang blijven han
gen. B. en W. hadden dit punt gron
dig onderzocht en hier was werkelijk
andermans eigendom verkocht. B. en
W. hadden nadien overleg gepleegd
met de Erven Esser en nu was men
overeengekomen, dat de gemeente aan
de Erven Esser hetzelfde bedrag zou
betalen, wat zij er voor ontvangen had
vermeerderd met de rente over die
jaren, dit beliep te zamen een bedrag
van f 160, zijnde f 99 voor koopsom
en f 61 voor rente.
Wijl B. en W. dit bedrag zeer bil
lijk vonden, stelden zij den raad voor
hun te machtigen tot uilbetaling van
dit bedrag over te gaan.
Weïd goedgevonden.
De heer Dr. Janssen kwam thans
Ier vergadering.
5. Voorstel fot rooiing en verkoop
van 34 iepenboomen aan het Station.
De voorzitter deelde mede, dat de
mooie iepenboomen aan het station
doeleinden niet al te gestreng te willen
toepassen. Spreker had daarover enkele
serieuse landbouwers bij zich gehad,
die hem hadden medegedeeld, dat het
zeer bezwaarlijk was om de in de
politieverordening aangegeven afstan
den in sommige gevallen toe te passen.
Bovendien vermeende spreker, dat de
landbouwers daarvoor toch zelf hel
risico droegen en hun premie aan de
brandverzekeringsmaatschappijen be
taalden.
De voorzitter zeide, dat dit ook geens
zins de bedoeling was, maar dat er
door de Arbeidsinspectie op gewezen
was, dat er door sommige loondorschers
maar al te roekeloos met die motoren
werd omgegaan op plaatsen, wsar ook
voor andermans eigendommen gevaar
ontstond.
Na deze toelichting van den voorzit
ter werden de voorgestelde wijzigingen
zonder hoofdelijke stemming goedge
keurd.
7. Voorstel tot wijziging der Motor
en Rijwielverordening.
De voorzitter deelde mede, dat B. en
W. voorstelden om de Motor- en Rij
wielverordening eenigszins te wijzigen
en daarin de woorden «met het kenne
lijk doel die plaatsen te verhuren"
(voor auto's met meer dan 8 zitplaatsen)
te doen vervallen.
Werd goedgevonden.
8. Behandeling schrijven Nationaal
comité tegen alcoholisme tot ver
minderingvan het aantal vergun
ningen.
De voorzitter deelde mede, dat B. en
W. zich ter dezer zake wenschen te
houden aan de Wet en derhalve voor
stelden dit schrijven voor kennisgeving
aan te nemen.
Werd goedgevonden
9. Verzoek van den Centr. Bond van
Nederl. Post-. Telegraaf-en Tele
graafpersoneel inzake de uitvoe
ring der voorstellen commissie
Nolting.
De voorzitter deelde mede, dat dit
verzoek thans geen zin meer had, wijl
x/ MMm
ÜFAB.IMD.
j Marskramer 1
ook het loodje hadden moeten leggen
en door de iepenziekte waren aange
last. Om echter lot rooiing en verkoop
dezer bosschen over te gaan, had men
de goedkeuring van Heeren Ged. Sta
ten noodig. Was die goedkeuring ver
kregen, dan kon men, in overleg met
het Staatsboschbeheer, die boomen,
waarvan men zeker wist, dat zij dood
waren, rooien en verkoopen en kon
men dan de andere nog laten slaan.
De heer Winters vermeende echter
dat het beter zou zijn om alsdan alle
hoornen maar in eens te rooien, want
als er nu misschien enkele bleven
staan, dan stierven die misschien het
volgende jaar af en waren dan de bij-
geplante jonge boomen misschien ook
al weer door de ziekte aangetast. Spr,
zou dan ook willen voorstellen om
alle boomen thans maar te rooien en
te verkoopen en er dan 'n ander soort
boomen, kastanje-boomen of andere te
planten.
De voorzitter antwoordde hierop, dat
dit eigenlijk ook wel de bedoeling van
B. en W. was, doch moest men ter
dezer zake overleg plegen met het
Staatsboschbeheer.
Werd overeenkomstig het voorstel
van B. en W. besloten.
6. Voorstel tot wijziging der alge-
meene politieverordering
De voorzitter deelde mede, dat door
Heeren Ged. Staten enkele opmerkingen
waren gemaakt betreffende de redactie
van de in de vorige vergadering vast
gestelde wijzigingen en moest Art. 77
met een paar woorden worden aange
vuld.
Verder deelde de voorzitter nog mede,
dat enkele bepalingen der politiever
ordening thans bij de wet strafbaar
waren gesteld, zoodat deze in de ver
ordening konden vervallen.
De heer Pubben verzocht den voor
zitter om de bepalingen betreffende het
plaatsen van motoren voor landbouw
de betreffende motie reeds in de Twee
de Kamer was aangenomen. Hij stelde
mitsdien voor dit verzoek voor kennis
geving aan te nemen.
10. Schrijven Gemeentebestuur van
Heemstede tot bestrijding van
annexatieplannen.
Ook dit schrijven werd op voorstel
van den voorzitter voor kennisgeving
aangenomen.
11. Voorstel van B. en W. tot verlaging
van den huurprijs der woning,
bewoond door den Rijksveldwach
ter of toekenning eener gratificatie
De Voorzitter deelde mede, dat hij
terzake van dit punt gaarne enkele
woorden in geheime zitting wenschte
te zeggen. Hij stelde daarom vooreerst
de volgende punten van de agenda af
te werken en daarna in besloten ver
gadering over te gaan.
Werd goedgevonden.
12. Rekwest H. Weijs c s. inzake ver
betering weg SteegSteegsbroek.
De voorzitter las dit rekwest als
mede het door B. en W. op 'n voor
gaand rekwest gegeven antwoord voor
en deelde daarna mede, da' er met het
bestuur van den Boerenbond te Leunen
inzake de hand- en spandiensten eene
conferentie had plaats gehad en was
daarbij een regeling getroffen, die een
betere medewerking deed verwachten
dan tot op heden was ondervonden.
Wat echter de verharding van den
weg over de Steeg betrof, deelde de
voorzitter mede, dat B. en W. op het
standpunt stonden, dat er niet aan te
beginnen was om dergelijke wegen van
secundair en tertiair belang te gaan
verharden; B. en W. stonden echter
niet op het standpunt om in de toe
komst aan het bestaande wegennet
geen uitbreiding meer te geven.
We mogen thans echter 2 zaken
niet uit het oog verliezen en wel
ten eerste, dat het onderhoud jaarlijks
grooter wordt en op de tweede plaats,
dat, wanneer er wordt overgegaan tot
verharding van wegen, die niet van
specifiek algemeen belang zijn, er
middelen zullen moeten gevonden wor
den om die kosten te bestrijden. B. en
W. achtten het niet mogelijk om der
gelijke wegen te onderhouden uit de
gewone belastingen. B. en W. hebben
zich principieel wel eens uitgesproken
voor een weggeldbelasling en wanneer
er wordt overgegaan tot het verharden
van voorname lapdwegen, dan zal het
daartoe op den duur wel moeten komen
De heer Winters vermeende, dat men
zich te dezer zake moest laten leiden
door de omstandigheden, de Steeg be
hoorde bij het dorpje Leunen en de
toegangsweg tot verschillende buurt
schappen. Hij oordeelde dat er voor
dezen weg toch wel een oplossing kon
gevonden worden en zou willen voor
stellen een kostenbegrooting te laten
opmaken f en te onderzoeken wat be
langhebbenden in deze wenschten bij
te dragen.
De voorzitter zeide, dat de kosten f 6
f7 per strekkende meter zouden be
dragen, deze kosten konden misschien
tot f 6 gereduceerd worden, wanneer
belanghebbenden buiten hunne gewone
Hand- en Spandiensten nog extra
diensten wilden verrichten,' B. en W.
zouden echter gaarne nog nader met
belanghebbenden in overleg treden.
De heer Winters zeide reeds ten volle
bevredigd te zijn door de toezegging
van den voorzitter, doch voor een weg
geld belasting gevoelde spreker niet
veel.
De voorzitter vermeende, dat men
meer voelde voor bijdragen in den
vorm van belasting dan voor eene bij
drage in eens.
De heer Fonck was van oordeel, dat
er op een of andere manier iets op
gevonden zou moeten worden, want
zonder extra belasting zou het zijns
inziens op den duur niet meer gaan
en konden de bedragen voor onderhoud
en verbetering van wegen niet meer
opgebracht worden, te meer wijl in
1923 de opcenten op de Rijksinkomsten-
belasting verlaagd waren.
De heer Odenhoven stelde voor om
den knoop maar ineens door te hak
ken en aan belanghebbenden vragen
wat zij er zelf voor over hebben. Men
moest er niet al te luchtig over den
ken, want vandaag werd er weer iets
aan dezen en morgen aan dien weg
verbeterd.
De heer Pubben zeide voor eenigen
tijd terug een raadsverslag der ge
meente Horst gelezen te hebben, waar
de raad besloten had de kiezel te
koopen, doch belanghebbenden moes
ten deze ter plaatse brengen. Hij
vroeg of dit hier wellicht ook kon
gebeuren.
De Voorzitter antwoordde hierop, dat
B. en W. voor kleinere weggedeelten
reeds jaren aldus gewerkt hadden, op
deze wijze waren de wegen te IJssel
steijn en aan de Heijde aangelegd en
verder doorgetrokkenverder zeide
spreker toe, dat hij deze wijze van
werken ook voor dezen weg niet
vooraf zou uitsluiten, wellicht dat dan
den aanleg over enkele jaren verdeeld
kon worden.
De heer Winters zeide met genoe
gen vernomen te hebben dat de ver
betering van den Overloonschen weg
ook de aandacht had van B. en W.,
doch ter hoogte van de beek bevond
er zich zulk een heuvel in dien weg
dat men, wanneer men daar per motor
of auto passeerde, minstens 20 cM.
van zijn zitting vlooghij vroeg of
dat niet verholpen kon worden.
De Voorzitter zegde een onderzoek
toe, doch betwijfelde of er momenteel
iets aan te doen zou zijn.
De heer Fonck vermeende, dat de
teer van de Gasfabriek toch niet veel
opbracht en vroeg hij of deze niet
gebruikt kon worden op de sintelwegen
zooals dat op meerdere plaatsen ge
beurde.
De voorzitter zeide, dat dit wel goed
was voor wegen waarover geen zware
vrachten vervoerd werden, doch voor
andere wegen had Het weinig nut.
13 Wijziging en aanvulling der be
grooting dienst 1924.
De voorzitter deelde mede, dat enkele
af- en overschrijvingen op de begrooting
dienst 1924 moesten plaats hebben en
wel tot een bedrag van f2310. Dit be
drag moest worden afgeschreven van
den post «Onvoorziene Uitgaven" f2210,
en van den post «Aankoop van rente-
gevend goed" f 100 en worden overge
schreven op de volgende hoofdstukken
tot de daarachter vermeld bedragen.
Onderhoud van Straten en Pleinen
f1300.
Kosten v d. Gemeentereiniging f 100.
Onderhoud en Administratie van be
zittingen niet voor den publieken dienst
gebruikt of van werken en inrichtin
gen geheel of voor een groot gedeelte
