rurol PUROL JAN SCHARESL1BP Fotografie- HALT! CRES Schoenen W.Swaghoven UILENSPIEGEL! Schoenwerk Zaterdag 6 December Vijftienduizend boerderijen te weinig. Het zoogenaamd „doods" liberalisme. Gemengd Nieuws. K KUILLBTON. lagMcadsa MidafoaUagan. Th. van Opbergen Heerencostuums en winterkleeding naar maat Mooie collectie Stalen Alle soorten Foto's, Vergrootingen en Olieverf-portretten Bezoekt ons atelier. met rubberonderwerk Beslist waterdicht. ambtenaren, postboden en schoolg. kinderen VOLKSALMANAK voor 1925 Reparatiën Wed. KESSELS, Kruisen. In een Landbouwvergadering, dezer dagen te Utrecht gehouden, bracht de Voorzitter, L. baron van Voorst tot Voorst, lid van de Tweede Kamer, bij een bespreking over den economischen toestand van den Boerenstand o.a. in het midden, dat hier te lande reeds een tekort van 15000 boerderijen be staat. Dat wi! dus zeggen, dat op het oogen- blik reeds 15000 jonge landbouwers vergeefs uitzien naar een bedrijf, groot of klein. En ieder jaar stijgt dit aantal. Onze bevolking neemt elk jaar met minstens 100.000 zielen toe, waarvan 40.000 op 't platteland, leder jaar wordt dus de toestand voor de jongelui in den Boerenstand benauwder, want cul tuurgrond, waarop nieuwe boerderijen gesticht kunnen worden, komt er niet bij, al zou hier en daar nog wel wat in deze richting kunnen worden gedaan. Maar afdoende niet. Er zit düs niet veel anders op, dan dat de landbouwers verhuizen naar landen, waar wel bouwgrond beschik baar is. Tot die landen behooren o.a. Canada, Amerika, Australië, om ons nu alleen maar te bepalen tot de Engelsch sprekende landen. Zoo vertrekken er ieder jaar b.v. 25.000 personen uit En geland naar Australië met steun van hun regeeringook Engeland lijdt aan overbevolking. Om meer dan één reden is Canada van alle landen voorloopig het meest geschikt voor onze menschen. Uit ons land vertrokken dit jaar reeds pl.m. 1500 personen naar Canada. Maar dit aantal is nog zeer gering in verband met de onmetelijke gronden, die nog in cultuur genomen kunnen worden en slechts wachten op »den boer met zijn ploeg of tractor." Nu geven we dadelijk toe, dat het gemakkelijker is in Holland te blijven dan te vertrekken naar Canada, doch als hier nu eenmaal geen nedrijt is te vinden en in Canada wel dan is er weinig keus. Op het oogenblik heeft Canada een bevolking van ongeveer 9 millioen inwoners, waarvan naar schatting een honderdduizend van Hollandschen oor sprong. Daaruit blijkt, dat Hollanders heel best slagen kunnen. En waarom ook niet.? Wie werken kan en wil, het boeren vak verstaat en daarbij wat Engelsch spreekt om zich wat gemakkelijker onder de Canadeesche bevolking te kunnen bewegen, wat bovendien ook veel aangenamer is omdat men zich daardoor veel sneller aanpast, moet slagen. Natuurlijk slaagt deze of gene wel eens niet. Dat gebeurt in Holland im mers ook wel. Iedereen kent wel van die boeren, die zich niet uit maar in den grond werken, doch de groote meerderheid slaagt, zoowel bij ons als in Canada. Wie bij zijn aankomst in Canada direct met de menschen zelf praten kan, overal inlichlingen kan inwinnen, heeft veel voor. Hij voelt zich direct op zijn gemak. Daarom dient ieder, en dit geldt zoowel voor de mannen als de vrouwen en jonge dochters die zich" voorneemt te eenigertijd te emigreeren, wat Engelsch te leeren. De lange herfst- en winteravonden zijn daarvoor bij uitstek ook voor den landarbeider geschikt. Hoe dat onderwijs dient gegeven te worden, wordt aan leeraars en orderwijzers overgelaten. Wel willen we opmerken, dat de Afdeelingen van de Landbouwmaat- schappijen en Tuinbouwbonden hier een mooie gelegenheid vinden om 'n krachtig handje te helpen. Die zouden b.v. cursussen kunnen organiseeren. Wellicht zouden de gemeenteraden zulke cursussen fïnantieel kunnen steunen, o.a. ook door 't gratis beschik baar stellen van een lokaal met vuur en Jicht, zooals in den Haag en Apel doorn al gabeurt. De Afdeelingen van de Maatschappij voor het Nut van het Algemeen zouden zich eveneens verdienstelijk kunnen maken door 't oprichten van taalcur sussen ook de vele kerkelijke ver- eenigingen op het platteland vinden hier mooi en nuttig werk te doen. Uit deze taalcursussen zouden zich vanzelf dan ontwikkelen emigratie clubjes, waarvan de deelnemers later gezamenlijk de reis naar het nieuwe vaderland konden ondernemen. Clubsgewijze vertrekken heeft veel voor; men voelt zich dan in 't geheel niet eenzaam, wat de opgewektheid natuurlijk zeer versterkt. En mocht 't om de een of andere reden niet tot emigratie komen dan is 't geleerde immers toch nog niet weg. Vooral de jonge dochters, die eenmaal ook een nieuw vaderland zullen krijgen en de gehuwde vrouwen, die met hun mannen medegaan, moeten niet nalaten zich wat Engelsch eigen te maken. Zij wennen dan veel sneller. Dan willen we er nog op wijzen, dat het zeer gewenscht is, dat de vrouwen goed op de hoogte zijn met de pluim veehouderij, want die werpt daar groote voordeelen af. Ook hiervoor is in Holland'goede gelegenheidop vele plaatsen worden pluimveecursussen gehouden. Voor deze cursussen zou men zich kunnen wen den tot den heer G. J. Westerink, rijks pluimveeteeltconsulent, te Beekbergen gem. Apeldoorn, die gaarne gratis alle noodige inlichtingen geeft. Het werken met een broedmachine geeft op de boerderijen in Canada groote voordeelen, omdat men het dan in de macht heeft de kuikens op het geschikte oogenblik te doen geboren worden, zoodat zij aan den leg gaan in den tijd, dat de eieren duur zijn. Wat men dus bij ons winterlegsters noemt. Wie het best zich voorbereidt, slaagt ook het best; hij geldt voor twee. Voor het vinden van een positie in Canada kan men zich wenden tot de Emigratie Centrale Holland, Anna Pauwlowna- straat 6, den Haag, die in Canada organiseerd isvoor algemeene inlich tingen betreffende overzeesche landen en Jde daar bestaande arbeidsmogelijk- heid, tot de Ned. Vereeniging Landver huizing, den Haag, beide instellingen in welker bestuur regeeringsvertegen- woordigers zitting hebben en die gratis gaarne iedereen voorlichten. Het »Huisgezin" spot met de naieve menschen, die uit den politieken ach teruitgang der liberalen in ons land de conclusie trekken, dat »dus" het liberalisme dood is. Onze collega zegt er een paar dingen over. Zacht wat, vrienden, het liberalisme is niet dood, ligt niet op sterven 7 Ruwe, schrale© huid. barsten. 'kloven, sprin-^ gende lippen, winterhanden en voeten. Gebruikt Doozen v. 30. 60 en 90 ct. Bij Apoth. en Drogisten. 1 PHARfl.FABRIÊK.A.nUrtliARDT ZEIST. zooals ge misschien te goeder trouw, u latende biologeeren door een paar cijfers, meent. Het liberalisme is daarentegen nog altijd een geduchte macht. Zet niet een verwonderd of onge* loovig gezicht, maar erken de feiten. Het liberalisme heeft niet voor niets bijna een eeuw lang in ons land geregeerd en zijn stempel ge drukt op onze wetgeving, onze zeden en gewoonten, ons denken en doen. Het liberalisme beschikt nog over de macht van het geld-kapitaal, over de beurs, over handel en scheepvaart en nijverheid en heeft daar zijn denkbeelden gein filtreer d. Het liberalisme is, zoo niet opper machtig meer, dan toch grootmachtig bij het hooger en het middelbaar onderwijs. Het liberalisme dat den Zondag- schen kansel versmaadt, vindt een dagelijkschen preekstoel in zijn pers. Het liberalisme zielsogend on- noozelen, die dit meent, omdat ge de beteekenis en de macht van het liberalisme afmeet naar Kamer-, Staten- en raadszetels. Gij kijkt naar den buitenkant en beseft niets van de stille, latente kracht van het liberalisme. Gij strijdt, naar wij hopen, tegen het socialismegij verwerpt mis schien zelfs als socialistische stevin gen, die met het socialisme niets gemeen hebben, en gij steunt wel licht zelf het liberalisme. Deze veronderstelling 'die tevens een verwijt is geldt ook voorgan gers op politiek en sociaal, op charitatief en ander gebied. In de »Mededeelingen" der Petrus Canasius-Vereeniging verhaalt dr. Van Koeverden van een ervaring in een stad met een kleine 40 percent, katholieken. De MaasbQde telt er 200 lezers, de N. R. Grt. onder de katholieken (juris ten en dokters lezen uitsluitend dat blad) 300, de Telegraaf heeft onder de katholieken een massa abonné's. De leider der katholieke raadsfractie krijgt als eenig katholiek blad in zijn huis het kerkekrantje, dat naar de keuken gaat. Veralgemeen niet, best, maar besef althans de beteekenis van deze ge gevens. Erken, dat het liberalisme, buiten ons toedoen op menig gebied machtig, mede door Roorasche hulp en Roomsch geld geschraagd en gestut wordt. En indirect helpt men daardoor ook het socialisme, zooals we nader ge legenheid zullen hebben aan te toonen. Onze Bossche collega legt hier den vinger op een wonde plek. In een ge deelte onzer pers heeft men zich altijd zóó blind gestaard op het socialisme, dat men het liberalisme tenslotte niet meer zag en ook niet gevoelde, dat zeer veel in onze bestaande maat schappelijke constructie liberalistisch en niet christelijk is. Maar men zag De eindelooze taak van yrouwen. Gemiddeld werkt een huisvrouw langer dan ieder ander. De rust die zij kan nemen, is slechts een onderbreking van haar nooit eindigende taak. Dit is te betreuren. Alle lichaamsorganen voelen de inspanning, vooral de nieren. Dan vertoonen zich urinestoornissen, zenuwachtigheid, prikkelbaarheid, hoofd pijn, duizeligheid, pijn in den rug of in de lendenen en zijden, loomheid, moedeloosheid, bloedarmoede. De yrouwen moeten er werkelijk op uit zijn cm dit te veranderen. Meer tijd moet worden gevonden voor rust en voor ontspanning buitenshuis. Voor kom zoodoende de ontwikkeling van rheumatiek, waterzucht, steenvorming, graveel, of nier- en blaasontsteking. Laat Foster's Rugpijn Nieren Pillen u nu helpen. Wacht niet, tot de ver moeide nieren uitgeput zijn. Neem een verstandige leefwijze aan en vertrouw het herstellende werk aan Foster's Pillen toe. Verkrijgbaar in apotheken en drogist zaken fl,75 per flacon (geel etiket met zwarten opdruk.) 28 Gesprongen Handen Ruwe Schrale Huid Springende. Lippen en Huidwondjes PUROL in Doozen 30.60.90c* Tube 80°t Bij Apothekers en Drogisten Een vraag om een Przencontrole commissie. Het Ned. Verbond van Vakvereeni- gingen heeft gelijk reeds gemeld tot den Minister-President, Minister van Binnenlandsche Zaken, het verzoek ge richt om in verband met de duurte een prijzencontrole-commissie te be noemen, samengesteld uit deskundigen die ten opzichte van het prijzen verloop der meest belangrijke levensbenoodigd- heden als tarwe, aardappelen, vleesch, vet, groenten, zuivel, brandstoffen en kleeding op de hoogte zijn. Naast deze deskundigen dienen ook vertegenwoor digers van de verbruikers en van de vakcentralen in deze commissie opge nomen te worden. De taak van deze kommissie zou, volgens adressante, kunnen bestaan uit 1. Het regelmatig kontroleeren van de fluktuaties in de prijzen op de wereldmarkt en in den groothandel, waarvan zij regelmatig mededeelingen zal verstrekken aan de bevolking. 2. Het onderzoeken en vergelijken van de kleinhandelprijzen in de belang rijkste plaatsen van ons land, waaraan eveneens publiciteit moet worden ge geven. 3. Het onderzoeken en beoordeelen van den afstand tusschen groot- en kleinhandelprijzen. 4. Het doen van voorstellen aan de Regeering ter beteugeling van naar haar oordeel te hoog opgevoerde prijzen. Door Dr. A. S. 5. En als Jan zijn kunsten vertoond had, hield hij zoo brutaal de oude muts, waarvan de klep half afgescheurd was, voor ieder die in de herberg was dat men er lichtvaardig een cent in wierp, om van den rakker bevrijd te zijn. Jongens, jongens 1 wat gaat het er driftig toe in »de Roskam". Men drinkt er brandewijn met suiker men looft en biedt; men deelt het ver schil in twee, men geeft handslag op handslag. Vooral Symen Block, de blaaskaak, de pocher van het dorp voert er het hoogste woord. Wat klopt hij gaarne op den broek zak, om zijne daalders te doen ram melen. Hoort, hoe hij pocht op zijn gedoei Ter Kooien; op zijne paarden, op zijn vee. Aan processen had het den dommen verwaanden en brutalen Symen in vroeger dagen nooit ontbroken. Bij procureurs en advocaten, die hem dikwijls van de beste veeren pluk ten, stond de man extra goed aange- teekend. Zoo had hij 10 jaren lang geprocedeerd, over de al of niet bezit van een grenssteen zonder waarde even zoo veel jaren over den eigendom van een mutsaardnog zooveel jaren over het al of niet bezit eener erfenis, welke, volgens het zeggen der booze tongen, bestond in de pruik van zijn oom. Hij had processen tegen den schout, den schoolmeestér, den koster, den veldwachter gevoerd en eens was hij er op bedacht den pastoor in rechte te vervolgen, omdat hij hem, krachtens het Xe gebod, het voetpad van den hemel wilde verbieden. Dat echter, had de geraadpleegde procureur gezegd, is wel het eerste en eenigste proces dat ik niet durf ondernemen. Maa«- het proces dat de meeste be roemdheid aan Symen gegeven en hem ook veelal van zijne procesziekte ge nezen had, was het zoo geheeten »Hanenproces", hetwelk nu twintig jaar geleden, ruim vijf jaren de plei ters, procureurs, deurwaarders en an dere tweevoetige roofvogels van die dagen, had bezig gehouden. Symen was toen een boerenheer van 25 jaar en had van den loozen smid een wonderhaan gekocht, die eieren legde. 't Scheen echter dat Sijmen niets vond wat hij, met den besten wil der wereld, voor een ei kon laten door gaanmaar Sijmen, die nooit ongelijk wilde hebben, hield vol dat de gekoch te haan wel degelijk eiers legde, en beloofde den smid, hem met een dezer den baard te zullen inzeepen. Maar de smid beweerde nu het tegen deel van hetgeen hij vroeger beweerd had, namelijk dat de haan geen eieren legde, wat Sijmen dan ook zeggen mocht. Scheldwoorden, plagerijen, krakeelen, kloppartijen en wat dies meer, volgden den aankoop van den wonderhaan op en van daar het proces, dat einde lijk ten nadeele van den jongen Block uitliep. Zeven jaren daarna vocht men op de marktdagen nog om den haan. De partijgangers van den smid zeg den de haan legt geen eieren 1 de voorstanders van Sijmen zegden hard nekkig: de haan legt eieren 1 Tot dat Block eindelijk besloot door een vreeseüjk dubbeltjes gevecht, de gek- scheerderij te doen eindigen. Op zekeren avond werd in de her berg slag geleverdhet licht werd uitgeslagen, en de maan, die door de in lood gevatte ruitjes piepte, was al leen getuige van den bloedigen strijd. Sijmen, met een oud afgesleten en scherp Hollandsch dubbeltje tusschen de vingers geprangd, kerfde zijn tegen partij zoo dapper over het aangezicht, dat hij, enkel bij gebrek aan voldoende bewijs, aan het spinhuis ontsnapte. Van dat oogenblik waagde men het niet meer, tenzij fluisterend, en in af wezigheid van Block, van het hanen- proces te spreken. Hij pleegde zelfs eenen moord op den eenigsten kraaier, die om Ter Kooien hoef trippelde, en de kippen waren voortaan veroordeeld zonder heer te leven, 't Was akelig 1 Allengs geraakte de dwaze historie slechts de aanvallen, die óók door socialisten daarop werden gedaan, en die eenzijdige vrees voor het socialis me hield menigeen af van de ernstige vraag, of onze strijd niet evenzeer tegen de liberale als tegen de socialistische dwalingen moest gaan. Het liberalisme is nog lang niet dood en menigeen uit onze eigen krin gen houdt het mede in leven. van den haan in 't vergeetboekmaar Sijmen bleef zij bij; zij was vaak zijne plaag in den dag, en 's nachts meende hij soms het spottende gekraai in zijn droom te hooren. Ook, nu hij in de Roskam, na reeds vele brandewijn geklokt te hebben en onder het tintelen van den handslag, eensklaps en op helderen toon, het vreeselijke Kieke Rieke Hie hoort, stijgt het bloed hem naar het hoofd, want hij denkt, dat de boeren weer met den eierleggenden haan voor den dag komen. 't Is echter de scharenslijper, die zijne kunsten doet bewonderen. Al de boeren lachen met den kleinen schelm't is ook zoo parmantelijk I Nog eens gekraaid bravo Maar Sijmen vergeet gebod en hand slag. Zijne oogen gloeien, en zijne vuisten ballend, draait hij op zijne hielen, en nu Jan Grompel hem de oude muts toereikt, geeft Sijmen den knaap eene duchtige oorveeg in plaats van een koperstuk. Ah may Jan Grompel rolt als een bal tusschen de beenen der boeren; maar 'tschaar- sliepersjonk richt zich op. Doodsbleek van gramschap vliegt hij op Sijmen's beenen aan, doch deze schopt hem weg als een kefferke. Dat zal u leeren kraaien buldert Sijmen. Op uw dak zal het kraaien I duwt hem Jan Grompel toe, en die bedreiging doet de omstanders beven, want men denkt, dat de rakker van den »rooden haan" spreekt, dien hij over het dak van Ter Kooien zal doen loopen dat Kleermaker Hoenderstraat beveelt zich beleefd aan voor het maken van Voor den a.s. Winter Voor degelijk werk en goed passen wordt ingestaan. Vraagt prijzen. Minzaam aanbevelend. KRUISSTRAAT VENRAY Overal aan hui9 te ontbieden ZONDER PRIJS VERHOOGING. Lees dit s.v.p ALLEENVERKOOP VOOR VENRAY waarvoor ik 8 maanden garantie geef Bijzonder geschikt voor Beleefd aanbevelend, 26 Maasheezerweg 15 is wederom verkrijgbaar in den Boek handel FIRMA v. d. MUNCKHOF. f|ndergeteel:ende beveelt zich beleefc aan voor het maken van ln bruin en zwart ("handwerk) worden SPOEDIG en NETJES uitgevoert Manszolen en hakken f 2.25 Jongens idem van No 3639 f 1.95 Dames idem f 1 50 Meisjes idem van No 3235 f 1,25 jongens idem van No 3235 f 1,25 B idem van No 2831 f 1,10 idem van No 2427 f 0,85 Aanbevelend, Wasschen en Strijken Boorden Manchetten, Gordijnen enz is, dat hij het huis boven Sijmen'i hoofd zal doen afbranden. De knaap is eensklaps verdwenen hij is hulp gaan zoeken, bij den altijc half dronken schaarslijper. In de Roskam is het twistvuur aar 't branden. Nellis Trog, de bewonei van den Hooiberg, ook een schoon ge doei, trekt waarempel partij voor der scharesliep. 't Was zoo'n ronde, gulle kerel, di< Nellis, en altijd recht door zee. Geer isegrim, neen, dat in 't geheel niet Geen krakeelder, maar onrecht, neen dat verdroeg hij niet Gij moest den jongen niet slaan zegde Nellis. Hij moet mij niet uitdagen Uitdagen?... Wat weet dat kim van uwe gekheden! Uitdagen! spot hi voort. Dat neemt een onnoozel kinder spel voor eene uitdaging aan Gij moes beschaamd zijn.... Het zijn in allen gevalle uwi zaken niet. 't Is eene lafheid een kind t< slaan. Hagij durft den schavuit voor sprekenmaar gij hebt hem zeker op gestookt, omdat gij zelf denmoedtnie zoudt hebben. Ik ben geen krakeelder, maar mangelt mij niet aan moed. Welnu kraai dan eens, als g« durft. Dat durf ik wel. Gij durft niet Daar kraait Nellis Kieke Rieke Hie' den ruwen boer in het aangezicht. Het stormt in Sijmen's ziel. De vuist een moker gelijk, gaat snel in de hoog te. Boeren en boerinnen vliegen tui schen beiden. Sijmen heeft nu reed een scherpsnijdend dubbeltje lusschei de vingers. Wordt vervolgd.

Peel en Maas | 1924 | | pagina 7