Weekblad voor VENRAY, HORST en Omstreken. Het gouden Bidsnoer. Dit nummer 03 bezuiniging op het Lager Onderwijs. BBUTL.LETON. Een geplaagde Notaris. Gemengd Nieuwe. Zaterdag 31 Mei 1924 4Be Jaargang No 22 ABONNEMENTSPRIJS PER KWARTAAL voor VENRAY 65 c. franco per post 75 c. voor het buitenland (bij vooruitbetaling) f 1»30 afzonderl. nummers 5 c. PEEL EN MAAS Uitgave van FIRMA VAN DEN MUNCKHOF, VENRAY Telefoon 51. PRIJS DER ADVERTENTIEN 1—8 regels 60 ct elke regel meer 7ct Advertentiën bij abonne ment groote reductie- bestaat uit twee bladen De toelatingsleeftyd. Aan de memorie van antwoord aan de Tweede Kamer betreffende de wijzi ging der Leerplichtwet en Lager Onder wijswet 1920 is het volgende ontleend Bezuiniging van voldoende beteekenis is slechts te verkrijgen, wanneer naast verlaging van de wedde der in dienst blevenden, het getal onderwijzers dat thans nog ruim 33.000 bedraagt tot ongeveer 26 èi 27 duizend wordt teruggebracht. Dat de minister om hiertoe te geraken niet aanstonds greep naar het voor de hand liggend middel om het getal leerlingen per onderwijzer nog veel sterker te verhoogen, is na het onthaal welke zijn eerste bezuini gingsmaatregelen op het lager en mid delbaar onderwijs vonden, duidelijk. Hij heeft toén gemeend inkrimping te kunnen bereiken door het leerlingental te beperken (verhooging van den leef tijd van toelating) en geleidelijke ver vanging in de lagere klasse van de volledig bevoegde onderwijskrachten door lager te salarieeren zoogenaamde »hulponderwijzeressen". Dat hij tot dit voorstel kwam, moesten daarvoor vooraf met «onderwijskundigen" te rade gaan, is minder juist. Maar het verschijnsel doet zich voor dat deskundigen op dit gebied het onderling niet altijd eens zijn. Het eerste Voorloopig Verslag der Kamer heeft hem daarop duidelijk ge maakt, dat deze middelen weinig in stemming vonden en dat men het dan nog beter oordeelde tot den bij de «technische herziening" zoo fel bestre den maatregel van vergrooting der klassen terug te keeren. Wil men hem nu een verwijt ervan maken, dat hij aan dezen aandrang van.de Kamer gehoor gaf, dan zal hij dit verwijt dragen, mits het van den aanvang af gestelde doel t.w. een af doende inkrimping van het getal onder wijskrachten verkregen wordt. De minister zal de intrekking van het K. B. betreffende den toelatings- leeflijd bevorderen, mits de thans aan hangige bezuinigingsmaatregel onver anderd wordt aangenomen. Ditzelfde geldt natuurlijk ook ten aanzien van het denkbeeld van lager bezoldiging hulponderwijzeressen aan te stellen, alsmede omtrent stopzetting van de uitbreiding van het getal lagere scholen, welke dan tevens komen te vervallen. De bezuinigingen daarentegen, te ver krijgen op het schooltoezicht, op de examens, op de opleiding, enz. staan hier buiten. Bleven de salarissen onverandert dan zou de nieuwe schaal van art. 28 leiden tot een totale uitgave voor 26.449 leerkrachten van f75.952.620.17. Bij dit totaal bedrag is de verlaging der jaarwedden nog buiten beschouwing gelaten. Die verlaging zal evenals voor de ambtenaren in staatsdienst 12. Vervolg van Tweede Blad. Hel was in het oogloopend voor den jonker, dat zijne dochter zoo uithuizig werd, en of het regende of de zon scheen, dagelijks hare wandelingen voortzette. Eerst zag hjj daar alleen eene nauwkeurige opvolging van de voorschriften des geneesheers in maar zijne oogen gingen hem geheel open, toen hij op zekeren morgen een kort maar beleefd briefje ontving, waarin de heer Van Doeblenburg door den fabrikant om een onderhoud werd ver zocht, en dal op iet of wat bedekte wijze de redenen van dat bezoek aan den dag legde. Bij de jongelieden had er van weerszijden reeds eene verklaring plaats gevonden, en Reinold begaf zich, met de zekere overtuiging dat jonkvrouw Constance hem als echtgenoot niet zou weigeren, en zeer gaarne zijne gade wilde worden, tot den jonker, om diens goedkeuring op dit besluit. Reinold Flenking werd met al de behoorlijke vormen, zoo het schijnt bij zulke plechtige gelegenheden nood zakelijk, ontvangen; en was de jonker tegenover hem wat stijf en minder spraakzaam dan voor eene maand ge leden, hij schreef dit toe aan het tref gemiddeld 16.5 pCt. beloopen, met f 12.532.182.33. Er rest dan een eind cijfer van f 63.420.437.64 hetwelk ver tegenwoordigt het totaal bedrag der jaarwedden volgens de komende salaris- regeling van het aantal leerkrachten, gebaseerd op de schaal van de voor gestelde wijziging van art. 28 De thans aanhangige herziening zal, afgezien van de verlaging der jaar wedde, ongeveer 8i/i millioen besparen, zoodat nog pl.m. 4 millioen uit andere hoofde moeien worden gevonden. Het ligt in de bedoeling of de kosten wegens opleiding en examens alsmede op die voor het toezicht op het lager onder wijs li/* millioen te besparen en de overige 2i/t millioen te vinden door bezuinigingen op andere afdeelingen. Door deze thans voorgestelde maat regel wordt het getal onderwijzers in veel sterkere mate ingekrompen dan bij de Wijzigingswet van 1923. Bij de uitwerking van de plannen voor zooveel de salarissen betreft, zal een zelfde grondmiddel moeten gelden als bij de uitwerking der plannen tot salarisvermindering van de overige categorieën van ambtenaren wier wed den in het Bezoldigingsbesluit zijn ge regeld. De minister heeft er evenwel geen bezwaar tegen om bij het aan hangig maken der desbetreffende voor stellen bij de centrale-kommissie voor georganiseerd overleg ook op deze zaak de aandacht te vestigen. Dat vergrooting der klassen tot die daling van het peil van het volksonder wijs zal leiden wordt als axioma ge geven, maar de juistheid van die stel ling wordt door velen aan gegronden twijfel onderhevig geacht, en de minister meent zich bij hen te mogen scharen. Evenmin ziet de minister in de toe lating van assistenten een gevaar voor goed anderwijs. Integendeel meent ook hij dat er tal van jeugdige personen zijn, die zich tot de eenvoudige taak van het assistentenschap aangetrokken zullen gevoelen, en haar naar behooren zullen weten te vervullen. Krachtens de Wet op het Testament- register moeten de notarissen elke maand lijsten in duplo inzenden bij het Centrale Testamentenregister te 's Gravenhage, waarop zij alle testamen ten, die zij geparafeerd hebben, moeien vermelden. Die lijsten zijn zoo ingericht dat de notarissen of hun plaatsvervan gers bij de minste onnauwkeurigheid bij het invullen er van, juist in 23 gevallen een boete kunnen beloopen van ten hoogste f 10. Zoodat men er al heel spoedig kan inzitten. Zoo was bij mij, schrijft een notaris aan de Tijd, zulk een onnauwkeurig heid begaan niettegenstaande een be hoorlijke werkzaamheid toch. En zie hier nu een geval van overtreding, met een boete van ten hoogste f10. Nu zou men zeggen, dat is heel een voudig. U betaalt de maximum-boete en het geval is uit. Ja, zoo gebeurde het ook vroeger. Maar nu hebben wij sedert 1921 een Wet tot vereenvoudi- fende, dat er voor een vader in gelegen is, om afstand van zijn eenige dochter te doen, en haar eindelijk aan de moge lijke moeitevolle zorgen van een huwe lijk bloot te stellen. De fabrikant, zeker van de genegen heid der jonkvrouw, wier hand hij kwam vragen, fier bij de gedachte aan de positie, welke hij als door eigen kracht in de maatschappij had inge nomen, overtuigd dat er op zijn gods dienstig en zedelijk gedrag niet het minste viel aan te merken, en te degelijk om een oogenblik te kunnen denken, dat alleen zijne mindere ge boorte eene weigering ten gevolge kon hebben, was meer op zijn gemak dan de meeste jongelieden bij zulke gelegen heden zijn. In ronde woorden en met zijne gewone welsprekendheid gaf hij den jonker de reden van zijn bezoek te kennen, en maakte het hem duidelijk dat de dochter hem niet zou afwijzen, zoo de vader zijn toestemming gaf. Dit alles werd door den edelman met een gefronst voorhoofd en een peinzend gelaat aangehoord. Tusschen- beide was hij beleefd genoeg een van zijne aangenaamste glimlachjes ten beste te geven, maar bleef voortdurend koel en afgemetentoch den goeden toon nooit verliezende, die den waren edelman kenmerkt. Hij schudde hem zelfs hartelijk de hand, deed duidelijk in het oog springen, dat hij den fabri kant een man geloofde te zijn, die door zijn edel hart eene vrouw gelukkig kon maken, en dat zijn gunstig bestaan buiten questie was. Evenwel vond hij het besluit tot een huwelijk eene zaak ging van de rechtspleging in lichte strafzaken. Nu gaat de zaak zoo Nadat de genoemde overtreding door mij was erkend bij den ontvanger der registratie welke heeren altijd in zulke gevallen op de notarissen worden losgelaten, werd ik op zekeren dag ontboden bij den rechter van instructie, die zeteltin de cellulaire gevangenis. BrrrNu mag je zoo'n groote Piet zijn als je wilt, wanneer je bij een rechter van instructie wordt ontboden in een strafzaak die tegen jezelf is ge richt, dan voel je je toch niet erg prettig. Ik vermande mij echter en toog naar de gevangenis. Toen ik had gebeld aan een zware bel, werd mij geopend en stond ik voor een gevan genbewaarder. Ik zag nog andere be waarders, die met sleutels liepen. Je krijgt zoo'n gevoel van: was ik er maar weer uit. De man vroeg mijn naam. Notaris... Ik meende aan zijn gezicht te zien, dat hij dachtNotaris... zeker wat aan den knikker. En, generali- seerend, het is me toch een stelletje, die potarissen tegenwoordig. Ik wachtte geruimen tijd. U weet het recht is eeuwig en kent geen tijd. Toen ik voor den rechter van in structie zat, bleek hij een beleefd, zelfs aangenaam man te zijn. Wij maakten (ik zeg wij, want wij waren spoedig gemoedelijk geworden) een proces-ver baal op, waarbij de overtreding werd beschreven, bevestigd en onderteekend. Eenigen tijd later werd ik weder bij den rechter van instructie geroepen, omdat het proces-verbaal niet volledig was. Dat kostte mij weder een paar kostbare morgenuren. Weer eenigen tijd later (de rechts handelingen geschieden altijd met groote tusschenpoozen, u kunt dan wat op uw verhaal komen) kreeg ik bezoek van een rijksveldwachter, die mij kwam dagvaarden om ter terechtzitting van de arrondissementsrechtbank den zoo- veelsten December, des voormiddags te zooveel uur te verschijnen, ten einde alsdan te worden terechtgesteld terzake van het feit enz. enz. Ik besloot er niet heen te gaan en mij te laten veroor- deelen ten eerste omdat ik mijn tijd beter kon gebruiken en ten tweede omdat de boete toch niet hooger dan f 10 kon zijn. Enkele dagen later sprak mij een advocaat die zeideNotaris, u is door de rechtbank veroordeeld, ik geloof wegens iets van het Testamentregister. Ik heb ten minste zoo iets op de open bare zitting gehoord. Of er veel men- schen waren Zoo wat een 20, 30 advocaten, procureurs, reporters. Dat is wat moois. Nu, ik zou mij er maar niet te veel van aantrekken, troostte hij. Nu kreeg ik voor enkele dagen be zoek van twee heeren. Mijnheer, sprak de eene, wij zijn rechercheurs van de politie. Zoo. Hier ziet u onze penning. Accoord. Wij komen u spreken over die overtreding van het Testamentenregister U weet wel. Ah, zoo. Wij moeten u volgens deze lijst eenige vragen doen. Ga je gang. In de eerste plaats uw naam, voornamen, beroep, woonplaats, ouder dom. Genoteerd. Uw godsdienstige gezindheid Genoteerd. Nu verder. Bent u een wettig of onwettig, erkend of niet erkend kind Watblief? Kunt u lezen en schrijven Hebt u de lagere school bezocht. Of middelbaar onderwijs genoten Maakt u zich geregeld schuldig aan het misbruik van sterken drank? - Was u dronken, toen het feit ge pleegd werd? Neen maar zeg: wat scheelt jullie eigenlijk? Ja, mijnheer, wij moeten u die vragen stellen. Daar is'niets aan te doen. - Heb jullie een duplicaat van die lijst bij je, die ik houden mag? Neen mijnheer. Mag ik er dan eenige vragen uit overnemen Zeker mijnheer Zoo, nu ik dank jullie wel. Zij gingen heen. Deden of ze het geval grappig vonden, maar ik vond, dat ze er mee verlegen waren. Nu moet mij nog het vonnis van December beteekend worden, waaruit ik zal vernemen, tot welke boete, tot ten hoogste f 10 ik veroordeeld ben. Wat mij nu nog verder boven 't hoofd hangt weet ik niet. van te veel aanbelang, om die zoo in eens haar beslag te geven. 't Was waar, meer dan ieder ander, kon Reinold dingen naar de hand van zijne dochter, daar het meisje hem dankbaarheid verschuldigd was, en zij sinds dien tijd, dat hij haar het leven had gered, hem zeker niet ongenegen moest zijn. De jongeling zou het hem, hoopte hij, echter niet ten kwade dui den, als hij de vrijheid nam zijn aan zoek veertien dagen in bedenking te nemenhij moest toch eerst nog eens met zijne dochter spreken, maar na dien tijd kon de fabrikant er zeker van wezen zijn antwoord te vernemen. Deze vertrok tevreden en wel en hield zich verzekerd, dat zijn aanzoek reeds zoo goed als aangenomen was. De koele beleefdheid van den jonker verontrustte hem geenzins en in ieder geval, de genegenheid die het meisje hem toedroeg, gaf hem de vaste hoop dat hij zou slagen. Dat zijn aanzoek veertien dagen in bedenking werd genomen, was een gewone formaliteit waar zulke lieden als de jonker volstrekt niet van moch ten afwijken en opgeruimd en over zich zeiven voldaan, begaf hij zich weer aan zijne dagelijksche bezighe den. De volgende acht dagen ontmoette hij iederen dag, zooals gewoonlijk, de jonkvrouw op hare wandeling, doch toen verliep er een dag, dat hij haar niet zag; den volgenden trof hij haar weer op dezelfde plaats, terwijl zij zeide gisteren opgehouden te zijn, zoo dat zij niet had kunnen komen. Dit Limburgsche kolen. De staking in het Roergebied begint ook thans in de Limburgsche mijn streek merkbaar te worden, door den grooten afzet van kolen naar Duitsch- land en de grootere vraag voor het binnenland. Het aantal wagens naar Duitschland is de laatste week naar ruwe schatting met 3800 ton vermeerderd. Voor de Limburgsche mijnen komt deze staking goed uit, daar thans juist het slappe seizoen in het mijnbedrijf is ingetreden. Verschillende mijnen hadden de laatste weken groote hoeveelheden kolen opgetast in verband met de geringe vraag. Deze onverkochte voorraad vermin dert thans zeer snel. De prijzen zijn thans stijgende. Overreden en gedood. Op de Oranje-Nassaumijn 4 te Heer len is Zaterdagmorgen de 16-jarige J. de W., die op een kipkarretje stond, daarvan afgegleden en er onder geko men. De ongelukkige werd dood opge nomen. Vechtende „dames". Zondagavond hadden enkele ver tegenwoordigers van 't zwakke geslacht een hoogloopende ruzie in een café te Kohlscheid (D.) Zonder dat er iemand aan dacht kreeg een zekere juffer S. uit Swelbach van juffer J. afkomstig uit hetzelfde dorp een steek met een groot dolkmes. Het slachtoffer zakte verdroot Reinold eenigszins. Nog ver moedde hij geen kwaad; maar toen er zeven dagen verliepen dat het meisje geheel wegbleef, begon hij ongerust te worden, te meer daar hij op slinksche manier te weten was gekomen, dat Constance te huis was gebleven en zich volmaakt wel bevond. Zijne ongerustheid ging spoedig in verontwaardiging over, toen de jonker hem eindelijk eenige letteren schreef, die zijn aanzoek geheel van de hand wezen, met de verklaring, dat zijne dochter nog te jong was en ook aan een ander was toegezegd, die in stand voor haar niet behoefde onder te doen Het scheen den jongeling toe, dat die veertien dagen overwegens den jonker iets beleedigens in zijn aanzoek hadden doen vinden, want de toon van den brief, was ofschoon beleefd, niet alleen koud en afgemeten, maar lever de het bewijs van gekrenkte trots, die waarschijnlijk door andere lieden uit de nabuurschap, toen deze om raad werden gevraagd, was opgewekt. Doch mocht de jonker zich gekrenkt gevoelen door het aanzoek van den fabrikant, zijne weigering was voor Reinold zulk een beleediging, dat zijne verontwaardiging geen woorden vond om zich uit te drukken. Bleef echter het meisje trouw aan haar woord, dan zou de vader toch zijne toestemming moeten geven en de hoon hem aangedaan, ontving zijne gerechte straf. Drie dagen daarna, op een ander uur dan gewoonlijk, ont moette hij freule Constance, op eene waar zij vroeger nimmer wan- terstoüd neer. Geneeskundige hulp werd ingeroepen. Op gezag van den eneesheer werd de getroffende de H. iacramenten der stervende toegediend. De daderes verwijderde zich kalm alsof er niets gebeurd was. Zij is intusschen door de politie te Kohlscheid (D.) inge rekend. De beide meisjes zijn circa 20 jaar oud en fabrieksarbeidsters. In Duitschland werken. In de Duitsche veenderijen worden thans eenige honderden arbeiders ge vraagd voor het graven van turf of voor het maken van machinale persturf. Van uit Zuid-Oost Drente gaan dage lijks tientallen van arbeiders de Duit sche grens over, om in de Duitsche veenderijen te arbeiden. Verwacht wordt dat binnen eenige dagen ook een honderdtal arbeiders, die geen turf- fraven kennen, in de Duitsche veen- erijen geplaatst zullen worden. Het gemiddeld loon is f3 f3.50 per dag. Onder der trein vermorzeld. Vrijdagavond heeft de 44^-jarige land bouwer G. Koopmans te Reuver-Offen- beek zich tusschen de wagons van een uit de richting Venlo komenden trein geworpen en werd zijn onherkenbaar verminkt lijk daar onder door een zijner knechts vandaan gehaald. De man leed den laatsten tijd aan zwaar moedigheid als gevolg van een door de doktoren ongeneeslijke verklaarde kwaal zijner echtgenoote. Sinaasappelen. Sinaasappelen danken hun wijd ver spreid gebruik aan hun smakelijke verfrisschende hoedanigheden. Ook kan het tot den bouw van het menschelijk lichaam belangrijk bijdragen. Het bevat niet veel voedselwaarde in den vorm van eiwit, vet en koolhy draten, maar deze stoffen zijn reeds in een staat van oplossing, zoodat zij ge reed zijn bij de spijsvertering direct te worden opgenomen. Er is dus geen verwerking noodig i daarom is het sap van een zoeten sinaasappel zoo nuttig en verfrisschend voor personen, die ziek zijn en wier spijsverteringsorganen voor een goed deel verzwakt zijn. Daarom is de sinaasappel sinds ge- ruimen tijd overal voorgeschreven bij koorts. Zelfs de meest zwakke maag kan het sap van sinaasappelen verdra gen, wanneer niets anders er wil in- blijven. Sinaasappelen, die een overvloed van citroenzuur bevatten, dat een opwek- kenden invloed heeft op de maag, be vorderen, wanneer zij voor den maal tijd worden genomen, den eetlust en de spijsvertering. De groote waarde van den sinaasappel is echter toe te schrij ven aan de wonderlijke stoffen, die het wetenschappelijk onderzoek van den laatsten tijd aan het licht heeft gebracht en met den naam vitaminen bestempeld heeft. Als gij last krijgt van hoofdpijn, gedruktheid en een onaangenamen smaak in den mond, is uw lever van streek. Enkele doses Foster's Maagpil- len hebben een verrassende uitwerking. Zij beteren leverstoornissen en genezen galzucht, verstopping en slechte spijs vertering. Prijs per flacon van vijftig versuikerde pillen f 0.65; 'in apotheken en drogistzaken. 10 delde. Toen de jonkvrouw hem zag aankomen, bloosde zij en scheen hem te willen ontwijken, maar Reinold was er de man niet naar, om zich dit te laten welgevallen en ging recht op zijn doel af. Hij vroeg haar zonder omwegen, wat, na de weigering van haar vader, haar antwoord bleef en zij weifelde dit te geven. Toen zag de fabrikant dadelijk, dat zijn zaak bedorven was. Men had freule Constance overpraat en tegen hem ingenomen en hij begreep zeer goed uit welk een hoek de wind waaide. Dat hij zich in dit opzicht niet vergist had, bleek toen hij, na her haald aanhouden, eindelijk een ant woord aan 's meisjes lippen ontlokte. Het kind is verplicht, zeide zij, een vader, die voor haar welzijn waken moet, te gehoorzamen. In eene verbin tenis tusschen ons werd door hem geen geluk gezien, omdat onze stand ver schilt. En dus, vulde Reinold aan, uw adeltrots doet al wat er goed is in en om mij uit het oog verliezen en door het koele verstand de liefde in uw hart overheerschen. Juffrouw Constance sloeg hare oogen neer en fluisterde: Ik moetVader wil het Is dat dan dat zelfde godsdienstige meisje van vroeger, dacht Reinold, hoe in 's hemels naam is hoogmoed met godsdienst te rijmen Die verfoeilijke adeltrots l Wordt vervolgd.

Peel en Maas | 1924 | | pagina 1