Weekblad voor VENRAY, HORST en Omstreken. Verlies en winst. Het gouden Bidsnoer. Dit nummer bestaat uit twee bladen FEUILLETON. Aan vogelvrienden, land bouwers en ouders. G-emengd Nieuwe. Zaterdag 3 Mei 1024 48e Jaargang No 18 ABONNEMENTSPRIJS PER KWARTAAL voor VENRAY 65 c. franco per post 75 c. voor het buitenland (bij vooruitbetaling) f 1 »30 afzonderl. nummers 5 c. PEEL EN MAAS Uitgave van FIRMA. VAN DEN MUNGKHOF, VENRAY. Tel. No. 51 PRIJS DER ADVERTENTIEN 1—8 regels 60 ct elke regel meer 7ct Advertentiën bij abonne ment groote reductie. In het financieele weekblad »De Kroniek" geeft Dr. A. Sternheim een overzicht van de verliezen, die er aan industrieele waarden zijn geleden. Het artikel is geschreven'- om de onbekwaamheid van bankdirecteuren te demonstreeren bij het leiden van industrieën. Dat is n.l. een nieuwe kant van de gestie der Bankdirecteuren zij spelen super-directie over de meest verscheidene ondernemingen. Zij im mers verschaffen het geld. Zij richten op of breiden uit. En hun bemoeienis met ondernemingen van de*?neest uit een loopende soort beperkt zich niet altijd tot een inzicht in de financieele gestie, maar grijpt 'soms diep in het bedrijf in. Welnu, aan de resultaten, welke Dr. Sternheim geeft, ziet men, dat de bank directeuren als leiders van bedrijven niet geslaagd zijn. Hij neemt enkel de groote banken onder z'n loep en komt alzoo tot een 72-tal van bedrijven, door de groote banken opgericht of uitgebreid. Een zestigtal kleinere verwaarloost hij. Ook de kuituur- en de scheepvaartonder nemingen laat hij buiten bespreking. In de 72 maatschappijen was in totaal 337 millioen gulden aan kapitaal getoken. Het totale verlies op dat kapitaal geleden, bedraagt niet minder dan 305 millioen gulden. Hiervan is reeds 204 millioen openlijk afgeschre ven. Het overige zal uit stille reserves zijn afgeschreven of alsnog afgeschre ven moeten worden. Van de 72 maatschappijen bevinden er zich 19 in liquidatie, terwijl er 7 failliet zijn. Voorst lijden er 22 een kwijnend bestaan zonder kans op dividend in afzienbaren tijd. Eindelijk zijn er 24 georganiseerd. Bij deze laatste 24 zijn van het oorspronkelijk kapitaal van te zamen 141 millioen 102 millioen als verloren te beschouwen. De grootsle verliezen zijn geleden door Furness Stokvis (46 millioen), de kaarsenfabriek Qouda (7 millioen), In- sulinde Oliefabriek (40 millioen), van der Kuy en van der Ree's Machine- fabieken (5.5 millioen), United Java Oil Mills (5.2 millioen), Vereenigde Konservenfabrieken (5 5 millioen), Ver eenigde Hollandsche Sigarenfabrieken (6 millioen), Vereenigde Touwfabrieken (7.5 millioen), Compania Mercanlil Argentinia (28.5 millioen), .Handels- Maatschappij Transoceana (6 millioen), Hollandsche Transanlantische Handels- vereeniging (6,2 millioen), Indische Handels-Cy. (9 millioen), Manders Seemann en Co. (6 millioen), S. L. van Nierop en Co. (13 millioen), W. Kalis' Baggermaatschappij (12 millioen,) Ta baksunie Philips (10 millioen.) De bankinstellingen, die de aller, grootste verliezen leden, zijn de Neder. Vervolg van Tweede Blad. Ja, maar we moeten niet zulke alledaagsche dingen hebben, mijnheer, riep de wagenmakeris er ook bin nenkort te Amsterdam ergens ingebro ken, of is er iemand vermoord Zie je, zoo iets moeten we hebben. Wat ben je toch een verschrik kelijke ruwe man, zei de waardin, met een niet te onderdrukken lach, haar hoofd schuddendeis me dat nu een wensch om juist van inbraak of moord te willen hooren 1 Je doet een mensch rillen en beven. Maar je bent zoo kwaad niet als je wel lijkt, ver volgde zij, haar vermaning of verwijt eenigszins willende verzachten. Neen, ik meen wat ik zeg, zei Dirk Pulman. Wat heb ik aan die alledaagsche dingen, ze zijn de moeite niet waard om er naar te luisteren. Daar heb je gelijk aon, sprak de landbouwer, als ik veilig en wel bij de warme kachel en onder vrienden zit, mag ik ook wel eens van zoo'n rooversgeschiedenis hooren een ding is er, waor 'k 'n hekel aan heb, en dat is van die rare, duistere'geschiede nissen, begrijp je? Hoe zal ik ze noe men.... O, je meent spookhistories kerel landsche Handels-Maatschappij (29.7 millioen), de Bank-Associatie (16 mil lioen), Marx en Co's Bank, die haar totale kapitaal en haar reserve verloor (14.5 millioen), de Nederlandsch-Indi- sche Handelsbank (38.8 millioen,) de Hollandsche Bank voor Zuid-Amerika (21.5 millioen). Maar ook alle overige groote en kleine banken leden zeer belangrijke verliezen. De Hanzebank is hier niet eens bij- gerekend en van de onbekwame leiding der Hanzebank is meer lawaai gemaakt, dan van die der andere Banken te zamen. Maar overigens is het een droevige lijst. Drie honderd en vijf millioen gulden verloren 1 Daar schuilt wederom een zee van ellende, want het zijn niet enkel men- schen van den geldhandel, die ze ver liezen. Deze verdienen heden, verliezen morgen, verdienen den anderen dag weer wat meer, dan zij verloren. Maar hoevele, die hun spaarduitjes in de industrieele waarden hebben gestoken om ermee den ouden dag uit te leven, en die nu niet weten, hoe zich te redden I Het geld is weg, en het is nog maar een deel van de geleden verliezen. Heeft niet de president van de Neder- landsche Bank indertijd berekend, dat er in de buitenlandsche papieren, Staatsstukken hoofdzakelijk en dan meestal Russen, enkel in Nederland een milliard is'verloren? En hoeveel is er verloren in de schepen, die vijf jaren geleden 600 tot 1000 pCt. noteerden en nu nauwelijks 100? En hoeveel in andere stukken? Intusschen moet er maar geleend worden, de eene honderd millioen na de andere. Vandaag wordt er weereen dollarleening aangekondigd in New- York; en het zal de laatste wel niet zijn. Al die cijfers stemmen ons ernstig en zij brengen zorg. »Het Volk", die het overzicht van »De Kroniek" deze week heeft geplaatst zet er 'n paar zure opmerkingen ach ter over de onbekwaamheid der kapi talisten, doch daarmee is dit feit van zooveel kapitaalverlies niet door schouwd. Het is trouwens erg goedkoop om te schelden op de bankdirecteuren, die door de tijdsomstandigheden zijn ver slagen, zooals 't èl goedkoop is, wat »Het Volk" over financieele aange legenheden pleegt te schrijven. Maken de ondernemingen winsten, dan worden zij beschimpt vanwege de »winstmakerij" (het is zoo'n kleine kunst om het groote publiek- afgunstig te maken); lijden ze verliezen, dan worden de leiders even fel gehoond. Maar »Het Vdlk" moest aan deze cijfers het feit onzer verarming demon streeren. Men dient geen enkel belang door het wekken van afgunst of het trappen naar een gevallen leeuw maar het algemeen belang vordert op dit moment een algemeen inzicht in de economische verhoudingen, opdat iedereen begrijpe, dat er een algemeene offervaardigheid en inspanning ver- eischt wordt om de geleden verliezen te herstellen. Want al raken die verliezen ons niet allen persoonlijk, een kind kan toch begrijpen, dat de algemeene welvaart door al dat kapitaalverlies ten ernstig ste wordt geschaad. Men denke 'ns even na, als men die lijst van 72 industrieën voor oogen heeft, hoeveel werk deze direct en «Indirect in den lande zouden brengen, als zij nog floreerden. Alles weg en voorgoed weg. Stel, dat al deze industrieën bloeiden en geld opleverden en kapitaalvorming zouden dulden, wat 'n prachtkans voor bladen als H e t V o 1 k om afgunst te wekken en haat tegen de kapitalis ten, die... werk en brood brengen. Ach, het is zoo dom asn die ondernemers hun winst te misgunnen 1 Wij denken hier natuurlijk aan een eerlijke en behoorlijke winst, maar deze moest vreugde, inplaats van afgunst wekken. Als die 72 doode industrieën konden leven en nieuw kapitaal vormen, zij zouden zich uitbreiden en de algemeene welvaart steeds vergrooten het is een zegen voor een land als door eerlijken arbeid en kloeke ondernemerslust winst wordt gemaakt, want deze komt sehijrï^ baar aan enkelen, in werkelijkheid aan de algemeene welvaart ten goede. Dit mag wel eens gezegd, want er ligt waarheid in hetgeen dezer dagen door den heer Mr. Molenaar in de »Ned. ^Nijverheid" is geschreven, dat haast niet meer gezegd mag worden, dat winst maken geen schande is en de algemeene welvaart verhoogt. Er zijn ook lichtpunten, gelukkig. Verschillende jaarverslagen van indus trieele ondernemingen hebben betere cijfers gegeven dan het vorig jaar en eenige opleving is aan allen kant te bespeuren. Niettemin blijven de verliezen een feit, waarmede rekening moet'gehouden. Ons land zal er gemakkelijker boven op komen, dan andere landen, maar klimmen moeten ook wij. Allen gleden achteruit, ook wij. Naar boven moeten wij krabben, als wij dat maar alge meen beseffen en ernaar handelen. En dulden, dat anderen ernaar doen. ben je zoo bang, dat je den naam niet eens durft te noemen, riep de pokdalige wagenmaker, terwijl hij hartelijk lachte. Jao, zie je, sprak de boer, met een veelbeteekenden blik, je mag er nou om lachen of niet, maor dat er iets bestaot, dat is maor zeker waor I Ja, dat ben ik met Krelis eens ik moet ook oprecht bekennen, als ik veel van die geheimzinnige dingen hoor vertellen, dan zie ik 's nachts al tijd van die rare dingen voor mijn oogen, zei de hoefsmid met een beves tigenden hoofdknik. En ik geloof er, dèt niet van. riep Dirk Pulman, met een soort van minachting uit, zijn duim in de hoogte over zijn wijsvinger knippende, om zijn ongeloof nog duidelijker te doen ui' komen. Ik geef een gulden, als jij ereis wat ontmoet, zei de hoefsmid. En ik geef er drie, als ik eens een spook zien mag, riep de vermetele wagenmaker. Brrr 1 bromde de angstige boer, hoe kan jelui zoo akelig praten als jelui niet uitscheidt, ga ik dadelijk heen. Dat durf je niet, riep Pulman tartend, je hebt den moed niet, na dit gesprek, alleen den weg op te gaan. Maar 't is ook volstrekt geen weer voor eene wandeling, niet waar Krelis zei de waard. Zoo'n wandeling om »Doeblenburg' Krelis, dat zou nog iets zijn plaagde de wagenmaker, willen we samen gaan Hou je mond toch, riep de boer. Als natuurvriend en vriend van den landman zou ik graag zien, dat er 'n einde kwam aan 't vernietigen en ver volgen van zooveel nuttige vogels. Wist de landman wat 'n voordeel de buizerd, 'n echte muizen- en rat tenvanger, hem aanbrengt, nooit zou hij dulden, dat er een geschoten werd De torenvalk, ook helaas zooveel vervolgd, voedt zich voornamelijk met muizen, sprinkhanen, kevers en andere insecten. De uilen, boschuil, steenuil en kerk uil, die door hun vreemd voorkomen leelijk geschreeuw en 't zich geheim zinnig 's nachts vertoonen, de oorzaak zijn van zooveel bijgeloof onder de menschen en die daarom de zoo uiterst nuttige vogels onbarmhartig aan de muren spijkeren. Sommigen toch mee- nen, dat de uil de aankondiger van sterfgevallen is en daarom moet 't arme dier gemarteld worden. Weet de landman wel, dat een uil ik kan er van rillen en beven, als ik er nog aan denk; bij deze woorden zijn hals betastende, alsof hij zich wilde vergewissen, dat alles daar nog in orde was. De hoefsmid lachte en zeideMaar Krelis, heb je 't je ook verbeeld, want ik kan het toch maar niet gelooven, dat ze je daar ginder door elkaar heb ben geschud, zonder dat je iemand hebt gezien. Nou, sprak de angstige land bouwer, mijn nek is het gewaar ge worden en gezien, nou, ik heb ge noeg gezien, meer dan ik wil vertellen Ik heb dit altijd maar zoo gezegd. Misschien heb je loopen te slapen zooals je wel eens meer doet, ging Pulman voort, en ben je met je hoofc tegen een boom geloopen bijgelooviger kerel dan jij bent, heb ik nog in mijn leven niet ontmoet. 't Zal je nog wel eens opbreken met al je heldenmoed, sprak de boer op grammen toon't is me wat moois, als je ook ereis zoo te pas komt, dan zal ik je haid uitlachen, en wordt je mond zeker wat gesnoerd. Ik geef drie gulden, als ik eens een spook zien mag, riep de snoevende wagenmaker. Je bent wel wat al.te vermetel Dirk, vermaande de hoefsmid, want men kan toch nooit weten Ik leg fr nog .twee kwartjes bij, als het spook mooi is, riep Pulman zijn glaasje als tot bevestiging tot den bodem leegdrinkende. Wat zeg jij er van, Jasper vroeg hij den waard, geloof je niet, dat ik het meen per jaar 2 tot 3000 muizen of veld muizen verslindt? Wat zouden die muizen 'n schade aanrichten aan de veldgewassen als ze geen vijanden hadden in buizerd, torenvalk, uilen en kraaien, waarvan de kauw wel de minst nuttige is. De dieren halen ook wel in tijd van nood nuttige vogeltjes en klein wild weg, maar volgens onze beste vogel kenners als Schlegel, Kitsema Bos, Albarda, Friedrich en Dr. Buekers is die schade heel gering. Hoevelen ook vervolgen de specht als schadelijk voor de houtteelt. Weet men dan niet dat de duizenden insec ten door een specht gevangen, onnoem lijk veel meer schade zouden berok kenen, terwijl de specht meestal holle boomen bewerkt, de gave hoornen al leen aan den buitenkant'? Veel meer schade wordt door den mensch zelf toegebracht aan onze zang vogels, die tevens zoo nuttig zijn voor den landman. Ouders, belet toch dat uw jongens in dezen tijd nesten gaan uithalen. Eieren en kleine vogeltjes moet ge niet in huis willen zien. Wat voor plezier bestaat daarin De jonge vo geltjes gaan toch dood. Zelden blijft er een in 't leven. En dan dat roekeloos vernielen der nestjes, waar zooveel werk aan besteed is geworden door de vogels. Zoo werkt men ook de vernielzucht der kinderen in de hand. Leert hun eerbied voor Gods schoone natuur. Vooral in den broedtijd moet ge niet dulden, dat 'n zangvogeltje, ook geen volwassen, wordt uitgehaald. Als ze groot zijn en men vangt b.v. een vink, om die in een ruime kooi, ;een sigarenkistje, voor ons genot te aten zingen, niemand zal dat kwalijk nemen. God heeft de dieren geschapen voor de menschen. Maar niet om ze te martelen, zooals vinkenvangers doen die ze de oogen uitbranden. Toch zijn er enkele vogels, waarvan vogelvrienden 't best doen de nesten uit te halen. Dat zijn de roovers onder de vogels. Hier denk ik aan de eksters Vlaamsche gaai of meerkol, slechtvalk boomvalk, sperwer en havik, want die verslinden heel veel van onze schoone zangers. Ook de musschen verdienen geen medelijden. De nesten van nuttige vogels worden geplunderd, ja zelfs eieren en jongen worden er uitgegooid en 't nest in bezit genomen. In tuinen, waar veel musschen zitten, komen onze insecten eters en zangers maar weinig voor. Wat heeft in dezen tijd de leeuwerik niet uit te staan van z'n doodsvijand, de ekster. t Best doet men dan ook de eieren of de jongen uit te halen en te dooden Verjagen helpt niet veel. Laten we de nuttige vogels bescher men, tot nut van den landman en tot genot van natuurvrienden. Zorgen we 't leven der vogels na te gaan in de natuur, dan zullen we Gods schepping bewonderen' Al is er een wet tot bescherming van nuttige vogels, als wij zelf niet overtuigd zijn van dat nut, zullen er toch nog duizenden van onze zang vogels gedood worden. B.A. Zw« COLLECTEN. De Burgemeester van Venray brengt ter algemeene kennis, dat voor zoover er in den vervolge vergunning zal ge geven worden tot het houden van collecten, in verband met een Rapport door de Tuchtunie in 1923 uitgebracht, over het collecteeren door kinderen, waarin gewezen wordt op de ernstige zedelijke gevaren waaraan die kinderen bloot staan, en waarvan afdrukken op verlangen aan het Secretariaat der Unie (Acacialaan 10 te Baarn) ver krijgbaar zijn, hieraan de voorwaarde zal worden verbonden, dat voor een straatcollecte geene kinderen gebezigd worden beneden den zestienjarigen leeftijd. Venray, 29 April 1924 De Burgemeester voornoemd O. VAN DE LOO. Ja, zeker wil ik het gelooven. Dirk, maar zie je, ik vind je om de waarheid te zeggen, wat al te vermetel; ik zeg maar, waar dient het toe Daar heeft Jasper gelijk aan, mengde ik mij m het gesprekik moet eerlijk zeggen, dat ik mij op het terrein van spoken al zeer ongeloovig gevoel. Ik ben doordrongen van de gedachte, dat die eens dood is op deze wereld, niet weer terugkomt, en al die spookhistories haar ontstaan aan de overspannen verbeelding van zekere zenuwachtige lieden te danken hebben en toch vind ik, dat het niet deugt, er op eene uiUartende wijze over te spre ken. Dat men nog nooit eene ontmoe ting heeft gehad, is nog geen reden, dat zoo iets niet bestaaten er is zoo veel, wat wij niet kunnen verklaren zoodat ik het 't best vind, de onder vinding van een ander op dat puntten minste rfiet te bespotten. Steek die in je zak, zei Krelis tot den wagenmaker. Ja, en daar komt nog bij, zei de hoefsmid, toen Pulman blijkbaar den boer een scherp antwoord wilde toe voegen, dat zij, die het meest snoe ven, in het uur van gevaar meestal den minsten moed aan den dag leggen Daar heb ie, ik heb wel eehs hooren yertellen, dat de matrozen, die het zwaarst vloeken, in een storm, wanneer het schip op zee in nood is, de meeste vrees toonen en veelal bedremmeld, geen moed hebben om flink te handelen Zou jelui niet eens een kaartj> spelen vroeg de waardin, wie dat gesprek in 't geheel niet aanstond. UTBECHTSCHE HANZEBANK. Uitkeering van 35 °/0 in October a.s. In het gebouw der Arrondissements- Rechtbank te Utrecht had heden onder presidium van Mr. J. van der Meulen een verificatievergadering plaats van belanghebbenden bij de Hanze Bank. Blijkens het verslag van curatoren in dit faillissement wijst de boedelbe schrijving, als activa f2,145,741,21 aan, terwij! het passief f4,691,276,35bedraagt. Curatoren schatten rekeninghouden de met de kosten van verificatie der verordeningen en liquidatie van den boedel, dat aan concurrente crediteuren ongeveer 44 pet. hunner vordering zal kunnen worden uitbetaald, waarvan 35 pet. in October van dit jaar. Omtrent de uitkeering van het aldus overblij vende restant konden nog geen defini tieve toezeggingen worden gedaan. Als oorzaak van het faillissement noemen curatoren het feit, dat de bank een veel te groot deel van haar middelen, namelijk 3/4 der kapitaalstorlingen vastlegde in gebouwen, meubilair, zaak goederen en dergelijken, terwijl zij vrijwel alle overige gelden heeft be legd in credieten, waarvan een groot bedrag, aan industrie en particulieren, met louter raarkendekking, waardoor groote sommen verloren zijn gegaan. De verificatievergadering der Hanze Spaarbank zal op 16 Juni aanstaande plaats vinden. De verbooging der tabaksbelasting. Naar de Msb. van zeer betrouwbare zijde verneemt bestaan er in regee- ringskringen plannen, om de belasting op sigaretten te verhoogen van 14 op 40 pet., en die op sigaren en tabak van 10 op 20 pet. Het ligt in het voornemen, na de invoering van bovengenoemd verhoog de belasting, den ..winkeliers nog ge durende 3 maanden nadien gedegenheid te geven hun voorraad te verkoopen. De overwegen der spoorwegen. Door de Nederlandsche Spoorwegen zullen op alle overwegboomen twee roodgekleurde glazenreflectoren worden terwijl zij mét al de benoodigdheden voor dit spel, schoon volstrekt niet ge vraagd, reeds kwam aanloopen. Dank je, moeder, sprak de wagen maker f plagend, het gesprek bevalt ons veel te goed. Wat zeg jij er van Krelis Kom, jongen, laten we eens klinken, dit zeggende stootte hij zijn glas tegen dat van den boer, die een goede proever was, (wat aan zijn hoog- roode kleur wel op te merken viel) en zich niet liet lompen. Sultan had, terwijl het gesprek wat al te levendig werd, aan de voeten van Jasper liggen knorren. Toen de twee laatst aangekomenen binnentraden, had hij luide zijn geblaf laten hooren, doch na zijne gewone besnuffeling be merkende dat het bekende waren, was hij weder gaan slapen. De wind, welke door den schoorsteen gierde, en bij tusschenpoozen dikwerf zeer onver wacht een aanval op de deur beproefde, deed hem van tijd tot tijd ontwaken en een vervaarlijk geblaf aanheffen dat de boer altijd met schrik deed op springen en nieuw voedsel gaf aan de spotlust van den "wagenmaker. Ik had met aandacht zitten luisteren, en ge voelde ik er somtijds deernis mee, toch moet ik bekennen, dat de angst van den blozenden landbouwer mij ver maakte. Herhaalde keeren was het mij ingevallen, hoe ik dezen had kunnen vermeerderen, zoo ik hem eens had medegedeeld, welke ontmoeting ik dien zelfden avond bij »Doeblenburg" had gehad. Wordt vervolgd.

Peel en Maas | 1924 | | pagina 1