Op den toren
cSJ' Weekblad voor VENRAY, HORST en Omstreken.
Adverteert in dit blad
Zaterdag 8 April 1002
Dit nummer
bestaat uit twee bladen.
Europa's teringlijden en de
Genueesche kwakzalverij.
Uit de Rechtzaal
FEUILLETON
43a Jaargang. No 1 4
PEEL EN MAAS
abonnementsprijs
PER KWARTAAL
voor het buitenland
bij vooruitbetaling f 1.30
alzonderl. nummer» 5 c.
Uitgave van FIRMA. VAN DEN MUNCKHOF. VBNRAY.
Tel. No. 51
krijs dkr
advertentien
van 1—6 regels 45 ct
elke regel meer 7* ctj
Oa Limb Koerier schryft
■We gaan naar Qenua 1" klinkt
het als *n deun door de Europeeeche
kanselarijen. 0, 't sal er heel pret
tig syn voor de gedelegeerden,
adviseurs, secretarissen, stenografen,
typ* juffers, tolken, bedienden, koks,
chauffeurs en den boelen rompslomp,
die daarhenen trekt seestrand,
badhuisen, feesten, diners, golfpar-
tyen, wyn... Waar men tot over
de ooren in de mllliardenscbulden
eit, komen er ettelijke armzalige
millioen'.jes niet op aan. Hoera voor
Gen na t
Wat er eigenlijk gebeuren moet
Men gaat er .Europa genezen".
Europa lijdt aan tuberculose in hef
tige mate. Veriche lucbt noodig op
de eerste plaats I Maar Europa
snoert sichzelf half den keel toe
met de gieren handschoen aan de
linkerband grjjpt bet Midden-Europa
den strot zoover dicht, dat het beele
lichaam nog ternauwernood kan
ademhalen. En aan de rechterzijde
is het verlamd door een bolsjewis
tische beroerte getroffen. Een Rijk
soo groot als de heele maanopper
vlak, lijdt er aan zeDuw- en spier-
verlamming. Wat vroeger wilde
zeggen .- eeo afzetgebied van 150
millioen menschen voor West»
Enropeesche industriewaren, een
productieterrein met even zoovele
arbeiders voor de levering van gran
nen en grondstoffen, is uit bet
Enropeesche verkeerswezen uitge»
«ehakeld. Er... men begrijpt niet,
dat het Europeesche zakenleven ge»
aebokt is!...
Sommigen toch wel op aandrang
van Ecgeland en Italië vooral,
Frankrijk bleef tot het laatste toe
weerbarstig zullen de LeDin's en
Trotzky's, de Radek's en de Kame»
nefPs ook naar Genua komen Ook
fniven, ook feesten, en ook zeveren.
Erkenning der Czaristiscbe schulden?
Waarom niet met plezier hoor 1 Is
immers maar 'c papieren belofte.
Geld is er toch niet
Welae handelsmaatschappij sou,
als wanbeheer van den Raad van
Bestuur de zaak in bet failliet heeft
gereden, een reconstructie laten vol
voeren door dezelfde commissarissen/
Europa doet bet. De beeren van de
Quai d'Orsay en van bet Foreign
Officede oamen zijn veranderd,1
maar de geest is gebleven die den
boel te Versailles in 't honderd heb»
ben laten loopen, trekken met het»
zelfde, onbezorgde gezicht naar
Genua. Zullen de zaak dan weer eens
op de pooten zetten.
En hoe t Ze willen te werk gaan
alB de geldschieter, die zijn dorp tot
den bedelstaf heeft gebracht en de
aldus verkregen landerijen niet ver»
koopen kan, omdat niemand in de
buurt er meer op biedt bij gaat
ze zelf exploiteeren.
De beeren te Genua willen een
internationaal syndicaat stichten ze
hebben de noodige kapitalen niet
meer, staan zelf bij den Yankee dik
in het krijt maar ze zullen die
leenen. Liefst bg de neutralen, die
nog tamelyk in hun contanten zitten.
Een mooi prospectus is gauw ge»
maakt .herstel van het Europeesche
zakenleven economische wederop»
bouw bulp aan bet arme honger»
lydende Rsland bevordering van de
wereldvrede en de menscbeDllefde"
zullen de elementen zjjn, waaruit 'n
gevat stylist 'n prachtige reclame
voor 'n 7 of 7i/z percents-leening
opbouwt, gewaarborgd door de
leege schatkisten van alle groote
mogendheden.
En als 't geld rinkelend is neer
geteld... Wel, dan trekt men van
leer De Sovjets hebben getoond,
de Russische mijnen, petroleum-
velden, akkerlanden, fabrieken niet
te kunnen exploiteeren... Engelscbe
Fransche, Itsliaaosche, Belgische
expedities van bankiers, ingenieurs
en arbeiders zullen 't doen zullen
er neerstrijken en zich met die zorg
belasten. Ze moeten natuurlyk pra-
crogatieven hebben buiten het ge
zag der Sovjets staan, voldoende
gevoed worden en geld kunnen ver
dienen, veel geld. West-Euro-
peescbe kolonies. Staatjes in dei)
Staat, zullen zoo bij dozijnen in
Rusland verrijzen. O, we zulleD
ons niet in Ruslaiids binnenlandscbe
aaangetegeDheden mengen betuigde
Facta nog in zijn programrede
Hetgeen te verstaan valt als.- Rus
land zal zich dus ook niet mogen
mengen in onze aangelegenheden, al
behartigen wij die binnen zijn eigen
Rijksgrens.
Valt af te wachten of Lsnin voor
dit .zetten van koppen" op het Rus»
sische staatslichaam te vinden zal
tyn
Hoepla, EuropaNaar Genua
Arm in arm. Kapelmeester, eeo
leutig mopje, de Doodendaos, als 't
u belieft 1 En avaot deux
De inval der Fransehen m 1792
60.
SLOT.
Ds klokkenist zag, langs den kant van
Birchem, da troapen en kanonnen de stad
Tarlatan; «ij gingen de gedurig achteruit
wtykende Franaohe troepen ondersteunen
Ban dikka walm iteeg welhaast langs
dan kant der gezegde voorstad op, van tijd
tot t\jd teekende sich een vuurstraal in den
kruitdamp af. Allengs werd dat vuur
manigvnldigsr en weldra sag Davits, dat
ganseh Bsrobam in rook was gehuld.
Uit dien navel verschenen soms, in
wilde onstuimige vaart, benden kavallerie
in da vlakte, om daarna da paarden weer,
■at vliegeade manen en gerekten staart,
In dan damp terug te jagen, totdat se
andermaal daaruit io da grootste wanorde,
te voorsebjjo kwamen.
Da Oostenrgksehe buiaren van Ester-
has? deden wenderen van dapperheid, en
sabelden da wanhopige Fransche soldaten
achteruit. Jemmapea werd op eene gednob-
te wtyae gewroken I
Voor da Reobtkank te 's Bosch stond
Donderdag terecht H. R., burgemeester
vao Maashees, beklaagd van beletdiging
van het raadslid J. Oeui ts, door dozen in
de raadsvergadering van 23 Ang- 1921 te
verwgteo, dat bg deien haver in beslag
was genomen en dat bg mais onder schrot
naar Duitsohland bad laten smokkelen
Beklaagde, door deD president onder
vraagd. «egt nu ruim 20 jaren iu Maas
hees te zijn Steeds werd hg door Geurts,
die indertijd solliciteerde voor burgemees
ter en later voor secretaris, welke be-
trekkiageo Gearts niet verkreeg, ge»;
dwsrsboomd. Ook iD de vergadering vao
23 Augustus j 1. werd bg door Gearts
gesard eo werd hem herhaaldelijk ver
weten dat hij beklaagde loog. Daar
over boos geworden» heeft hij Geart» ver
weten wat de algemeeoe opinie was. nim
mer echter had hij de bedoeling Geurts
te beleedigen.
De president vraagt beklaagde of dat
Gearts te Maashees als smokkelaar bekeDd
stond
B«klaagde «egt dat iedereen Geurts van
smokkelen verdaoht.
Op eene vraag van den president of hij
ook lid van den Raad ia, antwoordt bekl.
ontkennend
Verder deelt beklaagde nog mede, dat
Gearts berbtaldei^jk brieven heeft ge
schreven o.s. san deD Minister, aan den
Gouverneur, aan den Regeeringscommis-
saris ens. steeds om hem, burgemeester,
te dwarsboomen. Al de klaobten vielen
steeds tsu voordeele van deo burgemeester
uit
Als getuige werd daarna geboord J.
Geurts, raadslid te Maashees
Alvorens deze tot deD eed toe te laten,
deelt de presideot hem mede, dat bij ge»
uoodsaakt zal om bem. weüiobt minder
aangename vragen te «tellen, welke ge
tuige verplicht is onder eede te besut-
woordeD, bij wil bem daarom nu nog de
gelegenheid geven zgoe aanklacht in te
trekkeo.
Getuige Geurts zou niej zbeten wat de
ondervragiog pijnlijks voor bem zou heb»
beo, bij weigert de aanklaobt in te trek
ken.
Op eeDe vraag van deo president over
de emokkelarjj in Maashees, verklaart
getuige daarmede niets uit te staan te
hebben.
De bij h»m io beslag genomen haver was
van den Boerenbond, deze inbeslagname
wss niet tooseer bet gevo'g vao frande
dan wel van informaliteiten, hij is er
zeker van overtuigd, dat roch bij. oocb
een der leden van deo Boereobond «icb
van frande bewust *go.
Op eeoe desbetreffende vraag antwoordt
beklaagde dat de haver bg Gen ts io be
slag gen >mon werd oaar aanleiding van
eene door dezen bij deo regeeriDgscnmmis-
saris ingediende klacht over te Maashees
gepleegde fraudes, waarbij ook burgemees
ter 80 veldwaohter sonde) betrokken zgo
er volgde toen een bnisioeking met bet
bekende resultaat.
Gstuige Geurts meeDt dat bet steeds
dwarsboomen vao den burfir*me«>a er tich
Van bet kasteel eD van de vestiog der
Liot-Jorispoort bulderden de kanonnen op
de Oostenrijkers doch het was alsof eeo
onweerstaanbaar geweld de Frantohe
meDschelyk# borstwering gedurig achter
uit en naar de stad terug drong.
't Was esn grootsoh. maar verscbrikke-
lijk schouwspel, dat in bet hart van den
moedigste angst en sidderiig deed ontstaan.
De vernieling sstte, op de wreedaar
digite wijze, baar werk voort. Huizen
stonden in licbtlaaie vlammen gloeiende
kogels staken gedurig nieuwe woningen io
brand, en als de klokkenist langs deD
kant der Schelde staarde, bemerk
te hg ook daar eene gansoh ongewone
beweging.
Op de rivier vernielde het vuur de
Frausobe schepen, en zelfs van den Ariil,
die kort geleden de Bataafsohe Republiek
uitdagende, de rivier was binsengezeild.
vlottedêD nog de laatste geblakerde brok
ken op de watervlakte. De Frsnscben
hadden zelf het vaartuig iD brand gestoken.
Aan genen kant der Sobelde, op den
steenweg die naar Gent geleidt, beersohte
een groote beweging de troepen trokken
in allerijl sf. beladen met den vloek dea
volks, dat jarsn daarna nog song
Fransche ratten.
Rolt nw matten i
Wilt naar buia tos kearen f
Zoa langs da landzijde bet spoor der
door dessn ingebeeld wordt, niet hg dwars
boomt doch wordt gedwarsboomd Nim
mer is hg voor smokkeiarg gedagvaard of
geitraft. hg aobt zich dan ook door de
uitdrukkingen van den burgemeester be-
leedigd
Getuige Stevens, secretaris van Maas
hees, geeft ioliobtingeo over de wgte
waarop over getuige Geu'ta te Maashees
gedacht wordt, over de verstandhouding
tusscben den burgemeester en bet raadslid
Gearts By ken zich niet herinneren of de
burgemeester Geurts reobtitreeki beschul
digde dan we! dat hg er aan toevoegde:
-looalfl de menzeben zeggen" of iets derge-
lgks.
Getuige W. Croojmaos, wethouder van
Maashees legt omstreeks geigkluidende
verklaringen af»
Getuige P. v d. Heuvel, raadslid ken
zioh de juiste woorden oiet herinneren.
Getuige F Eersten verslaggever te
Venraj verklaart van eenige bijvoeging
niets te hebben geboord.
Op e*De vraag van den president hoe
getuige zioh dat zoo stellig herinnert, ant
woordt deze dat bet wel moge'.gk ia eeo
enkel woord te vergeten of mis te verstaan
maar eeo beele volzin -zooals de mensoben
zeggen'' of -zooala er te Maashees verteld
ordt" acht hij viijwel buitengesloten»
De Officer vao Jnstitie vraagt waarom
getnige dit verslag tooh liet plaatsen, niet
tegenstaande bem door den burgemeester
gevraagd waa taika niet te doen.
Geinige zegt hiervan niets te weten, bg
is sinds den dag der raadsvergadering tot
deo daaropvolgende Zaterdagmiddag af
wezig geweest en eerst toeu van deD druk
ker vernomen te hebben, dat deze bezoek
bad gekregen van deD burgemeester. Bg
beeft in dat tgdeverloop beklaagde niet
gezien, vee! mioder gesproken.
De Offlicier vao Jnstitie, buevel overi
gens een volledig krantenverslag apprici»
eereod, aebt talks vooral voor kleioe ge
meenten minder gewensebt, de gemoederen
zgn daar zoo licht ontvlambaar.
Beklaagde zegt dat getuige gelgk beeft,
bg beeft den drukker gesproken en niet
getuige, dit moet een misverstand zijn.
A'<a getuige A dsobarge werd nn geboord
J. Bouten, arbeider te Maashees
Deze verklaarde in bet najaar 1918 voor
getnige Gearts esn kar zakkeo naar de
Maas te hebben geredeo, wat de zakken
inhielden weet getaige niet.
De president vraagt getaige Gearts wat
deze daarop te zeggen beeft.
Getuige Geurts verklaart bier niets van
te weten.
De president vraagt daarna aan Bonten
wie bem last gaf tot vervoer en laogs
welken weg bg gereden is, laogs den
hoofdweg of achterom
Getuige Bouten zegt vao de eohtgeooote
vao Gearta de opdracht te hebbeo verkre
gen. bg ia Diet langs de hoofdstraat, doch
aobter door de weide eu laogs biooeoweger
geredeo.
De president tot getaige Gearts: Wat
weet je daarvanf
Gear»» Daar is mg niets »ao bekend.
De president bennoert geinige Grant
san deo eed en vraagt aao Bomen welk
tooo bg bem betaald beeft.
Bonten verklaart geen geld te hebben
ontvangen, wel beeft Geurts gezorgd dat
hÜ getuige landbonwverlof kreeg.
Ook beeft getuige later nog eeoige dageD
voor bem gewerkt zonde- looo.
D« president 't ia mooi. ik zon bier
liever ataan in de soboeoen van den be
klaagde, dao io de soboeoen van Gearta.
Gsurta zegt dat Booten liegt en baalt
de eobondera op.
De Rechtbank ziet van bet booren vaa
de verdere getuigen i deoharge af.
De Offloer van Justitie acht het een
onverk wikkelgke geichiedenii en ia allato
voor deo draog van getnige Geurta ge
zwicht om tot vervolging over te gato.
Hoewel bg siob de poaitie van beklaagde
volkomen kao voorstellen, had deze beter
gedaan de openbare vergadering te aluiten.
aivoreos met Genrte in debat ta treden.
Een beroep op ert. 47 der gemeentewet
kan hier niet te pae komen wyi de bur
gemeester geen raadelid ia Alles bg el
kander genomen is uit menscheiyk ocg»
pont besobonwd bet gedrag van beklaagde
volkomen verdedigbaar Toch beeft bekl.
de wet overtreden eo ia bg strafbaar. In
boeverre Genrts ïiob beleedigd aobt, zal
hg zelf bet best weten.
Hg eischt daarom voor beklaagde eene
geldboete van f 25 sobs. 30 dagen beobte-
nis wegene eenvoudige beleedigiog.
Als verdediger trad op Mr. Hngenpoth
tot Berenolacw.
Io een uitvoerig pleidooi betoogde deze
dat beklaagde niet sohuldig waa. Niet
alleen is bg door getnige Gearta geaard
maar bovendien is hij de tolk geweest
van wat geheel Maashees zegt. Ook is by
door gein ge tot eeo openbaar debat nit»
gedaagd, dat de->at volgde en nn getnige
daar barde waarbeden noet booren, loopt
hg oaar den off oer van jnatitie.
Een raadslid dat de belangen der ge-
meeeto moet behartigen, benlt achter dee
raad om met degene, met wien de ge
meente in proces ligt Beo getuige komt
bier verklaren dat bg takken vervoerd
beeft naar de Maas, dus tot aan de grens
der eerste linie.
En door al die bewy«ao overstelpt, weet
de aanklager niets.
Geheel Maashees «egt dat de aanklager
smokkelde en het komt bem voor dat deze
eon detgenen is die «eif buiten sobot
'bleven, doch voor wie anderen maanden en
maaodeo de gevangenis indraaiden.
Hoe kac zoo iemand zioh nog beleedigd
gevoelen door de woorden des burgemees
ters, die opeDiyk voor leugenaar uitge
maakt, niet meer dan bet gevoelen 7ao
geheel Maashees vertolkte.
Spreker acht ook art. 47 wel degeiyk
op den burgemeez'er van toepassing. Deze
is voorzitter van deo Raad eo dat bondt
toch Doodzakslgkerwgze io. dat men ook
lid is. Immers boe kao men voorzitter zijn
als men geen lid is.
Spreker meent dns dat hier vryspraak
tal moeten volgeo, daar ook op den
voorzitter de onschendbaarheid van toe-
pessiog ia.
De Officier vao Justitie, dupliceersnd is
het met den verdediger niet eens over art.
47, te meer daar de wet uiidrukkeiyk
spreekt van voorzitters leden eo voorzit-
t-rs nietleden van deo Raad. Hg meent
doe «go eisob te moeten haodbaveo.
De president vraagt of beklaagde nog
iets te «eggen beeft
8-klaagde kan met begrgpsn, dat hg
veroordeeld kan worden.
De president: ik sluit de zitting en be
paal d- n-tspraak over 8 d*geo.
repnbliek nog lang zichtbaar zgo. op de
rivier was dit reeds nitgewisoht de schit
terende zon deed den breedeo stroom on
reeds, als t ware spotteod, glimlachen.
Dat alles bad Marten Davits gezien
maar bet sohonwapel, dat zich beneden
bem ontrolde, de gebeurtenissen aao dit
alles verhoeden, hadden hem al te diep
getroffen en 't ging zgoe kraobten te
boven.
De onde man bad God opdat hg de
republiek mocht verpletteren zg was
bem duizendmaal hatelgker dan te voren
Bo waar zou zgn zoon tooh wezen
Gewis verre van hier. Neen, voor deze
vreesde de oude klokkenist niet, maar
wel voor de bewoners van Berkenhof.
Indien de oorlog eeos laogs daar woedde!
Eo d»o waar zou d»D die brave eo
edele Cordonoet zgn f Misschien ia bg
reeds gevallen en wordt bg. half stervend
oDder de boeven der paarden vermorzeld
Eo ook kleine Erelis, zooals Lokke*
hem verteld nad, was het leger gevolgd.
Arm kiod Wie weet een sabelslag het
oiet reeds beeft neergeveld
God behoede de onge nkkigeo t
Avonds stierf alleogs het gedommet
van bet kanon weg maar in de halve
dn sternis en io de verte bnileo de stad
gloeiden de vnarboopen nog en eeo dikke
zwarte demp dreef over de stad heen.
I De stad bad gekapituleerd.
Lokker kwam op den torso gestormd,
en schreeuwde toeo hg op de galarg sprong,
waar de oade Davits zioh bevond
Triomf, meester Marten, triomf 1
De Fraosobe ratten zgn verjaagd 1 Bet
land wordt weer vrg 1 Speel op, speel
onze goede onde deuntjes weer 1
De onde klokkenist bad er de over-
tnigiog van 't was alsof de beiaard, toeo
deze bet nor rammelde, die heerlgke
tgding bevestigde,
De klokken klonken helder en vroolgk
nit deo hoogen toren, en bsre stemmen
soheoen als luchtgeesten in het wgde rnim
te d&Dsen, ter eere der verlossing, a! was
die verlossing dao ook oog niet volledig.
Goddank
De oude klokkenist zat ondersteund door
'Lokker, op de koieën eo luisterde nasr
de biyde tonen.
De beiaard zweeg
Wg «yo dao weer erg, Lokker, try
vao de vreemde dwingelanden vroeg de
onde man.
Vrg meester Davits, vry 1 was bet
of bet groote steenen orgel van banna0
vriend Davits niets verkondigt 1
Marten zal, bleek en bevend van ont
roering. voor bet klavier. De klokken
klonkeo klonken voor bet laatat.
Vaartwel. klokken, zielen van het
praobtige orgel, wier stemmen deo onden
man zoo eigen waren, ele kinderstemmen
aan den vader 1 Vaarwel, toren, zgoe
tweede woning, waar hy zijne jeogd, zgoe
maonelgke jaren, zgoe onderdom, gesleten
bad aan welke ticb zoo vele bittere,
maar ook zoete herinneringen verbonden 1
Vaarwel, sprekende baak vao «yne dier
bare etad 1 De onde Davits bed genoeg
geleefd bg bad de verloeiiog van zgn land
nog mogeo begroeten.
Je viotorie. stamelde bg mijn*
kinderen, de klokken, hebben bet mg
gezegd, Lokker, mgoo hand verstijft, mijn
oog wordt door eeoen nevel overdekt. Ik
zie daar tnizcben de balken des torent,
geesten die mg wenken. Lokker, groet
allen, allen die mg lief waren. Ata gg ooit
mgn Hnibert weerziet, zeg bem dat aliaa
antwoord. Bionen weinige dageo zal er i vergeten eo vergeven ie.... Hy ia toeb
hier geen ci'oyeo meer over zgn. (altijd mgo zoon... Ik leefde in vrede met
Kom» Lokker, help mg aao het (God op de meosoheD..» Ooze Vader, onze
klavier; ik wil onze onde Vlaamecbe i Vader d>e io de bemalen «yt...
liederen over de stad doen galmen. Mgo-Het klokkenspel speelde bet half nor
heer Dalk en meester Liok moeten op dit 't was 't doodeclied van deo onden beiaard-
oogeoblik, op Berkenhof, met bet oor naar speler I
den wind gekeerd sUan, om te 1 nis teren EINDE.
