Weekblad voor VENRAY, HORST en Omstreken.
Over loonsverlaging
Op den toren
bestaat uit twee bladen, jden.
FKTJILLETON.
Hoe men in Amerika over
Nederland denkt.
Gemengd Nieuws.
Zaterdag 11 Maart 1922
43e Jaargang. No 10
ABONNEMENTSPRIJS
PER KWARTAAL
voor VENRAY 65 c.
franco per post 75 c.
voor het buitenland
bij vooruitbetaling f 1.30
afzonderl. nummers 5 c.
PEEL EN MAAS
Uitgave van FIRMA. VAN DEN MUNCKHOF, VENRAY. Tel. No. 51
PRIJS DER
ADVERTENTIES' i
van 1—6 regels 45 cl
elke regel meer 7' ct;
jmische toekomst, omdat daardoor
Dit nummer kaPitaal w°'dt opgeteerd en de
kapitaalvorming wordt tegengehou-
5 De Nederlandsche bevolking
ikan gezien haar sterken aanwas
De Burgemeester van Venrayi 'n d® toekomst alleen van den
maakt bekend, dat op VRIJ DAT 17 ondergang gered worden wanneer
MAART a s. des namiddags balf 8 in |wij thans zorgep, dat de Nederlaud-
het Patronaat alhier eene
BESPREKING
zal gehouden worden over eventueels-
Toordeelen tydens mobilisatie by eene
vrijwillige verbintenis bij de hier binnen»
kort op te richten Lucblvaart-
afdeeliog. waarbij, uitgezonderd Mi
litie» en Laodleerplichtigen, ieder man»
nelyk ingezetene kan worden geplaatst.
By eveotueele verbintenis is men verzekerd
bij mobilisatie in Venray te kunnen
blijven. Landstormpbchtigen eD ook
personen die geen militaire verplichtingen
hebben, worden uitgenoodigd deze verga-
doring bij te woneD,
De Burgemeester voornoemd,
O. VAN DE LOO
Dit onderwerp is tegenwoordig
aan de orde van den dag. Dat men
ook van werknemerszijde notitie
neemt van de mogelijkheid, blijkt
wel hieruit, dat T)r. Kortenhorst
door den R.K. Volksbond te Am
sterdam is uitgenoodigd eene lezing
te houden over loonsverlaging.
Naar men meldt zal bij daarbij de
volgende stellingen toelichten .-
1 De huidige wereldcrisis wordt
niet veroorzaakt door storingen in
de productie, maar door storingen in
het verbruik, d.w.z. de koopkracht
der volkeren is dusdanig verminderd
(men denke aan Rusland en de
Staten van Midden-Europa) dat zij
de nijverheidsproducten niet meer
kunnen koopen.
2 Elk land moet er daarom op
bedacht zijD, dusdanig te produceeren
dat de fabricaten weer gekocht kun
nen worden, m.a.w. er moet zoo
goedkoop mogelijk geproduceerd
worden.
3 In het algemeen genomen
wordt door de l&brikauten geen
winst meer gemaakt, integendeel zijn
en worden geweldige verliezen ge
leden.
4 Verlies in het productieproces
is niet alleen tegen het belang der
ondernemers en arbeiders, doch tegen
het algemeen belang onzer econo»
De inval der Franschen in 1792
56.
De soldaten lachten tusschen hunne
lange knevels. Velen van hen bewonder
den den vluggen karei, inderdaad men was
nog loo seker niet dat de citoyen overge
leverd werd, al viel hij in de handen eener
patrouille ten minste, als een ander
officier dan Cordocnet er bevel over voer
de.
En zelfs da hoogere overheid sou ar zich
niet arg om bekommerd hebben, indien de
kapitein, schier uit eigen beweging, met
soovee! kracht Dist wss te werk gsgsaD.
De hoogere overheid bed in die ordelooze
dagen wel belangrijker dingeu aan het
hoold. dan ticb met eenen trainard. met
•en enkelen dief en plunderaar, bezig te
houden
In de aangrensende straat ontmoetten
Gordonnet en Djik elkanderook deze
kwam met ledige handen terog
Ja. 't was wel langs ds kleine poort dat
de viuobteling ontsnapt wss de sneeuw
droeg de versohe indrukken zijner voet
stappen.
Stil, stil I fluisterde Cordonnet
breng dst buis niet in verdenking. Er
is mi) daar een engel verscheoeo. die mij
mijne bescherming over dis wening heeft
gevraagd.
Met gebogen hoofd trad de kapitein aan
scha Industrie kan blijven concur-
iroeren.
6 De rijkdom van een klein
aantal Nederlanders is niet in staat
de hresde massa der bevolking ge
durende langeren tijd in het leven te
houden. De belasting-opbrengst is
daartoe niet toereikend. Toegegeven
moet worden, dat zeer ernstig ge»
gestreefd moet worden naarbezuini»
ging op onproductieve uitgaven met
name van die op leger en vloot.
7 Loonsverlaging is beter dan
werkeloosheid en beter dan bezuini
ging op de uitkeeringen krachtens
de sociale verzekeringswetten.
8 Bezuinigingen in het productie
proces en het drukken van den kost»
prijs is op korten termijn alleen af»
doende mogelijk door verlagen van
loonen en salarissen, of, wat daar»
mede gelijk staat, verlenging van
den arbeidstijd. Loonsverlaging is
dan ook een absoluut onafwendhaar
feit.
9 Protectie ol invoer-belemeren»
de maatregelen kunnen alleen dienen
om de loonsverlagingen meer gelei»
delijk te doen plaats hebben en om
groote schokken te vermijden, zij
kunnen de loonsverlagingen niet
tegenhouden,
Bovendien worden door protectie
alleen de industrieën, die voor de
biDnenlandsche markt werken, ge
holpen. Da export-industrieën zijn er
niet bij gebaat,
Da industrieelo ontwikkeling van
ons land maakt het absoluut nood»
zakelijk, da! onze industrie blijft
exporteeren.
10 Het zou het meest gewenscht
zijn, dat de loonsverlaging vooraf
gegaan zou worden door daling der
kosten van het levensonderhoud.
Deze daling is reeds ingetreden.
Er bestaat een sterke wisselwer
king tusscben de daling der kosten
van levensonderhoud en die der
loonen.
11 Het zou het meest gewensebt
zijn dat de loonsverlaging aldus
plaats zou hebben.
Ie de arbeiders, die hat meest
verdienen, komen het eerst aan de
beurt,-
2e de jonge ongehuwde arbeiders
moeten voorgaan;
3e de verlagingen moeten gelei»
delijk geschieden;
4e de verlaging moet plaats heb
ben na gepleegd overleg tusschen de
betrokkenen on de betreffende or
ganisaties.
12 Deze wenschélijkheid is niet
altijd practisch uitvoerbaar, omdat
jde economische noodzakelijkheid van
loonsverlaging voor de exporteerende
industrieën veel grooter is dan voor
do industrieën, die voor de plaatse
lijke markt werken.
Bovendien is de solidariteit niet
zoo groot tusschen de arbeiders, dat
men ter wille van andere arbei»
ders genoegen neemt met lagere
loonen, dan economisch gesproken,
gemotiveerd zijn.
13 Het overleg over loonsver»
laging kan bijna nimmer dusdanig
zijn dat de werkgeverstenzij de
arbeiders overtuigd wenschen te
worden de noodzakelijkheid van
loonsverlaging als het ware wis
kundig kunnen bewijzen.
Het bewijs dér noodzakelijkheid
van loonsverlaging moet geput wor
den uit de geheele conjunctuur van
het bedrijfsleven.
14 Bij de verlaging der loonen
moet met bijzondere omzichtigheid
rekeniDg worden gehouden met de
psychologische waarheid, dat ieder
een en zeker een arbeider, -die
het toch al niet breed heeft liever
iets ontvangt, dan dat hij prijs geeft.
de spi'a der soldateo voort bel teoueei m
bet hu:s van Dalk bad eeu looderliegee
indruk op hem te weeg gebracht.
Waarom toch s'elde Blond-Maiitke be
lang in den vluchteling 1 Waa bat enkel
nit mensohlievendheid, de vrouw zoo
eigen Ofwel deed zij zulks voor het buis
en de familie Dalk 1
Ongetwijfeld was bet dit laatste.
Er was overigens eeo woord uitgespro
ken, eeo nietig woordje, dat deo jongen
man bnitengewoon onthutst bad. Wat één
enkel woord toob soms invloed beeft op
het bestaan van een mensch 1
Mare, heeft zij gezegd. Mare... zoo
droomde ds kapitein Mare Dat ook
zeide mijne moeder en dit woord is mij
altijd dierbaar gebleven,.. Alien, die mij
waarlijk lief hadden noemden mij zoo...
Tocb moet ik mijnen plicht doen, en de
band op dien seburk leggen,.. Mare, zeide
zij. Mare...
XVI.
Citoyeu Thierry vluchtte straat
in straat uit. Hij kende iedere wijk schier
ieder huis en vele uitgangen, welke eeo
geheim waren voor zijne vervolgers.
Eo echter achtte bjj zich nergene veilig
als door wroeging voortgezweept.
kwam bij eindelijk aen de kleiDe dear ven
den toren Onze-Lieve-Vrouwe.
Het wae avond geworden.
Welke geest zweepte hem naar da plaats
welke bij immer, immer in sjjn leven bad
gehaat I Was het omdat hij eene laatste
hoop stelde in zjjo hoe wreed ook misken»
j de vader 1 Ofwal was bet diezelfde geheim
zinnige neiging welke den misdadiger naar
De ster»correspondent van de N.
R. Ct. geeft onder den titel van
«Mijnheer's in Washington'' het vol»
gende aardige schetsje
Wij waren te Washington een
dankbaar object van studie voor de
Amerikanen. Vroeger had ons land,
met zijn windmolens, pofhroeken en
andere zeventiende eeuwsche ziens
waardigheden in de volksfantasie
der Yankee's een middeling gevormd
tusschen Groot-Brittacje en Luilek
kerland, d. w.z.een overgang van
sprookje tot werkelijkheid. Menige
onbereisde Amerikaan moet het soms
twijfelachtig zijn geweest, aan wel
de plaats drijft, waar bij zich sonuldig
maakte jegens Qod en de mensobee 1
Ofwel was bet enkel toeval, walke hem
die nog geopende daar deed binnen stappen.
Citoyen Thoity soelde schier buiten
adem de krookeienda trap op. Dooker all
eeo koleomjjo was die trap. Dof klook de
voetstap van den vlncLteling door den toren
Nn eens stond bij stil om adem te schep
pen. dan weer ijlde hij hooger
Uitgcpnt bleef de zoon van den klokke
nist aan de eerste galerij staar. hij kon
schier niet meer verder een oevel over
dekte als het ware jfjoe oogeo.
Dwars door deo oovel zag bij de stad,
alsof hij over nesue-uwde bsrgeo heeuzag.
op welke bier en daer eeo lichtje piekte.
De maan was opgegaan, an gaf aao die
bergen eo dalen eeo faotastisoh aanzien.
De toren zelve was, in zijn ornamenten,
uitstekken kronkels eo lijnen met wit dons
omzet eu de pijlers eo bogen hadden den
vorm van meuzchelijke wezens, asu welke
hier en dsar het maaDhcbt oogen en be
weging gaf.
Ds wind die door de bogen snisde en
bromde de vogel die er door hseo scheer
de, of io esn der duizeoden verborgen
hoeken kraste of zuchtte het geheimzin
nig en onbegrepen geritsel eo gskrsak
bet tikken der klok dat alles waren de
stemmee dar wezens
Citoyen Tbiarry zou iu gewone omstan
digheden. al die stemmen gekend hebben.
Waren het geene herinoeringen uit zjjoe
jeugd I Doch op dit oogenb'ik waa hem
alles vreemd geworden.
Hnibert Davits was ook niet meer in do
kindtr- en jongelingsjaren hij had den
torer niet beklommen ma! dat reine gemoed
ken kant van de grens tusschen deze
heide uitersten wij te zoeken waren
Nu verschenen wij ten tooneole,
als normale wereldburgers gekleed,
de taal der Amerikanen sprekend,
met statige en mooie vrouwen, kos
teloos en heel reëele bowl schenkend
en bovendien met politieke pretenties
van een rijk met meer dan 50 mii-
lioen inwoners. Het was alles zoo
verrassend Wij praatten mee over
de dingen met een zelfbewustzijn,
dat de Amerikanen zichtbaar impo
neerde. Wij waren wel kalm, maar
heelemaal, niet schuchter in het ge
zelschap der allergrootsten, en had
den blijkbaar verstand van de nieuw
ste knepen der moderne politiek..
Dat had alles niets van idylle of
sprookje maar zooveel te meer van
business. En aangezien de Ameri
kaan alleen voor dit laatste alle ge
voelens koestert, die met elkaar 'n
warme belangstelling vormen, waren
wij voor het eerst zijn volle oplettend
heid waardig. Hij begon or.s met
studie te bekijken.
Bij die studie viel echter nog een
verdere traditie in duigen. Nederland
was voor den Amerikaan steeds het
land der «mvnheer's" geweest, zooals
de Duitschers in Amerika »Herr" eu
de Franschman «monsieur'' heet.
»Mynheer" had echter voor de volks
fantasie boveD de anderen nog het
voordeel gehad van zijn schilderach
tigheid want wie anders dan hij
kon zich beroemen op een attribuut
als de lange Goudsche pijp
Met de pofbroeken lange pijpen,
klompen en de daarbij hoorende
mentaliteit, moest de Amerikaan nu
ook den «Mijnheer'' titel zien ver
dwijnen. De lezer verneemt dit mis
schien met eenige verbazing. Zijn
verbazing zou minder zijn als hij in
de diplomatieke namenlijst van de
conferentie de samenstelling van
onze delegatie bad gekeken. Dertien
gedelegeerden, adviseurs en secre
tarissen werden daarin genoemd en
van dels dertien waren er acht
jonkheeren
Dit nu was 't probleem voor de
Amerikanen. Een Nederlander heette
dus gewoonlijk niet mijnheer maar
jonkheer. Uit het feit dat eenige
afgezanten den laatstgenoemden titel
niet droegen, mocht men misschien
opmaken, dat er wel Mynheer's
waren iD de lage landen aan de zee
maar dau toch in betrekkelijk garin
gen getale, en waren blijkbaar nog
zoo bescheiden, dat zij hun epitheton
weglieten
Men ging zich verdiepen in de
kwestie. Wat was bet versehil tus-
schen een Mynheer en een Jonkheer?
j In ieder geval was het maar 't
(veiligst, over Nederlanders spre
kende of schrijvende, hem den meest
gebruikelijken titel toe te kennen.
Men toonde daarmede tegenover
zijn medeburgers tevens kennis van
hot nieuwste snufje der volkenkun»
de. In een zekere periode van de
conferentie was dus de naam van
jonkheer Moresco veel in de pen
jen op de tong.
j Deze onbewuste «verheffing in
'den adelstand'" zou later nog
grootere afmetingen aannemen.
Bij bet uitpeilen van het pro»
faleem legden de Amerikanen on»
loochenbaar groote vindingrijkheid
aan den dag. Ik heh er menig
gesprek over gevoerd of aangehoord.
Zij konden niet gelooven dat het
voorgeslacht, hetwelk den Mynheer
beweerde te hehben gekend, zich
zoo volkomen zou hebben vergist.
Evenmin echter wilde het er bij
hen in, dat wij onze traditie ontrouw
waren geworden en een nieuw per»
soonspraedicaat haddon ingevoerd,
het moest dus een oplosslDg voor
het raadsel en die werd op de vol»
gende wijze gezocht.
Evenals bet paard ais veulen, en
koe en stier als kalf ter wereld
komen, zoo aanschouwt de Mynheer
als Jonkheer het levenslicht. Eerst
ca lang en moeizaam streven maakt
bij zich den eerenaam waardig, die
eeü oppervlakkig oordeelend voor»
geslacht aan heele Hollandschs natie
had toegeffeed.
van voorheen er lag integendeel eene
wereld iusóoheo dau eo du eene wereld
vol baat. misdaad eo wroeging
Tegen een der pijlers gelenod, dacht hij
wezeca uit bet verledens te ziea Blond'
Marieke, dat aia kiod over de galeryen
liep en hem te gemoet SDelde ky hoorde
haren voetstap, haren schaterlach en zelf8
ala by haar niet zag, meende by zynen
naam aanzyn oor te booren fluisteren.
Buibert zag ook zyn vader door de
booge apitabogen vao deo toren binneo»
treden bij zag bem weer uitgaan, ziob
neerzetten, gelyk weleer voor oet klavier,
eo nu bamden en bimden de klokkeD,
maar 't waren zulke wonderlyke tonen,
stemmen zon men zeggen, die du eeua
zongen dan weer klaagden eu kermden
stemmen van op de aarde atemmeu vaD
nit deD hemel, stemmen van u<t de bel..
Nn klingelde er iets in den donkeren
hoek voor bem. Was dit wellicht het ge»
8iolen geld uit deo offerblok Terzelfder
tijd rees op diezelfde pleats een lang wit
spook voor xyD oog op, dat zyne bloeden
de bandoD vooruitstak. Zou dat de Spaan
aohe xyn, in baar doodsgewaad en met
bare afgesneden vingers
Terug, terug I raurmaldeu de bevende
lippen van den zoon wad syn vader
stond recht voor bem in den hoogen spits»
;boog. en in Huibert's bait weerklonk bet,
als werd bet door den vader gezegd
losbandige, dief; grafschender, eerloose
vronwenroover, schender van Gods heilig»
dom 1
j En toen Hnibert wilde terng ijlen,
Voor heel wat minder.
Een aan de erven van wylen den beer
C. Schipper toebehooreod heerenhuis en
staande te Hekelingen, bracht by veiling
op een bedrag van f 9250 hoogste bieder
was ds heer v. L. te Strijen, Bij den ge»
nonden afslag mijnde deze laatste bet af
voor 20 gniden boven s^n bod, das voor
f 9270. Het eigenaardige is dat dezelfde
persoon het vorig j;ar voor die pand tever»
geefs f 16.000 bood.
Berouw over zlju daad.
Men herinnert zich, dat ODlangs de
boerenknecht J. E. te Makkiuga des avond8
op den eenzamen weg van f 700 werd
beroofd. Thane is het geld teruggevonden
in esn brievenbus te Twyzel.
twee figuren werd do dood Dochs met
den gopluimden hóed, Pasqus met de
J^cobyeen-muis op den beenderigen kop,
Hnibert verschrikte hevig wreef ziob de
oogen, kwam tot bezinning, snelde booger
en hooger als om die boeiden te ontvluch»
ten.
De ongelukkige bereikte het klavier»
huiskeer blonk licht door de kleine
groenachtige ruiijvs maar niets verraadde
iemaeds aanwezigheid
Het liebt Hnibert wist dit van ouds
moest voorkomen vao zyn vaders lao»
taarn, welke by 's avonds boven het klavier
ophing.
De dear van het boulen bcivke stocd
open en toen Huibert eader kwam, zag
by zyn ouden vader bewegiDglooa voor
hst klavier zitten, beschenen door den glans
van bet lantaarnlicht.
In den avond bad de klokkenist wy
weten niet voor welke dwvse, republikein»
sobs plechtigheid, den beiaard gespeeld en
een onuitlegbaar gevoel had hem aan zyne
plaats gekluisterd.
De schemering was gevallen, de maan
was opgekomen maar Marten Davita
dacht er niet meer aan naar hol* terng te
koeren bet was of eene inwendigs stem
bem toefluisterde uw zooo zsl bier
bier op deze plaats terugkomen I
Schuldig was hij, zeer schuldig zelfs
ysslyk had by ticb aan de samenleving,
aao zijnen vader vergrepen doch by bleef
immers zijn zooo, zyo bloed 1
Door het gedru sch dat de vluchteling
-• "8 maakte, lichtte de oude Davits langzaam
by Docbe eo Paique langs de donkere het hoofd op eo staarde met groote, glsxige
trap naar bo.ee komen, de gloeieode oogen op dee ongelukkige,
bajonet naar hem gerichtmaar elk dezes i Wordt .errolgd,
