Weekblad voor VENRAY, HORST en Omstreken. De dood des Pausen Op dsn teren De Pauskeuze. FEUILLETON. Huur van Landerijen. Het politiek advies i Zaterdag 28 Januari 1922 48a Jaargang. No 4 PEEL EN MAAS ABONNEMENTSPRIJS PER KWARTAAL voor VENRAY 65 c. franco per post 75 c. voor het buitenland bij vooruitbetaling f 1.30 afzonderI. nummers 5 c. Uitgave van FIRMA. VAN DEN MUNCKHOF. VENRAY. Tel. No. 51 mjs DER ADVERTENTIEN van 1—6 regels 45 ct elke regel meer 7' ct. Zondagmoigen om 6 uur heeft de TI. Vader het tijdelijke met het eeuwige verwisseld. De Paus was nooit ernstig ziek geweest, maar op zijnen leeftijd is ook een gezond gestel niet tegen een dubbele longontsteking bestand. Paus Bencdictus XV werd 21 November 1854 op het kasteel van Pegni geboren als zoon van den markies Giuseppe della Chifesa en werd Giacomo gedoopt. Hij studeerde achtereenvolgens aan het lyceum en de universiteit te Genua en behaalde het doctoraat in de rechten. Eenige maanden later ging de jonge advocaat naar Rome, deed er schitterende studies, behaalde het licentiaat in dc theologie en werd nog ruim een week voor zijn 24sten verjaardag priester ge wijd. Als zoodanig wij 1de hij zich aan de keikelijke diplomatie, bezocht de Academie voor adelijke geestelijken en behaalde nog verschiihnde doctoraten. Na de voltooiing zijner diplomatieke siudiën word bij onder Mgr. Rampolla's leiding werkzaam gesteld aan de secretarie voor buitengewone kerkelijke aangelegen heden Hij voldeed zoozeer, dat toen Mgr Rampolla als nuntius naar Spanje ging, hij Mgr. P' lla Chiesa als r ecretaris mee nam Rampolla door Leo XllI naar Rome teruggeroepen en tot Kardinaal Staats secretaris verheven, deed ook den markies Della Chiesa terug keeren en stelde hem op zijne bureaux werkzaam, waar hij ten slotte onder-staatssecretaris werd. Ook toen kardinaal Rompolla na den dood van Leo XIII heenging als staats secretaris en onder Pius X door kard. Merry del Val vervangen werd, bleef Mgr. Della Chiesa nog een een viertal jaren, tot 1907, aan de secretarie werk zaam, Toen benoemde Paus Pius X hem in de vacature van aartsbisschop van Bologna, Was Mgr. Della Chiesa te Rome een groot voorstander der Derde Orde van St. Franciscus (hij was er overste van de priesterafdeeling) te Bologna onderscheid de hij zich vooral als hervormer van het seminarie, als voorstander der katholieke sociale actie en als beschermer van de katholieke pers. „Ik zou mijn bisschopskruis verkoopen, om het katholieke dagblad alhier in stand te houden" placht hij te zeggen. Kort voor zijn dood nam Pius X den aartsbisschop van Bologna (Mei 1914) op in het college Kardinalen. Hetzelfde jaar stierf de Paus. Mgr. Della Chiesa trok mede op naar Rome, om een nieuwen Paus te helpen kiezen en bleef er. De nieuwe Paus was bij. Uit sympathie voor zijn bisdom nam hij den naam aan van zijn voorganger (18e eeuw) op den aartsbisschoppelijken zetel van Bologna, die als Paus den naam Benedictus (de 14e van dien naam) had gevoerd. Zoo werd hij Benediclus XV. Hij ondernam het bestuur der Kerk onder moeilijke omstandigheden: de wereldoorlog raasde in zijn eerste woedevlagen en ver deelde de Christenwereld in kampen van haat. Onder de geloovigen was onzekerheid en aarzeling, daar na het door Pius X veroordeelde Modernisme een tegenover gesteld uiterste, het Intogralisme, zich trachtte baan te breken. De groote zorg voor Benedictus XV is geweest, die nieuwe dwaling uit te roeien en door de oorlog voerende wereld de stem te laten klinken van vrede en eensgezindheid. Herhaalde lijk heeft de Paus gepoogd als vredesbe- middelaar op te reden toen dit niet ging, ook om den Kerstwapenstilstand gevraagd. Maar de hartstochten laaiden te hoog op; de verdwaasde wereld wilde met slechts naar hem luisteren, maar sloot hem zelfs van vertegenwoordiging bij het Vredesverdrag uit. En 't is tot beschaming der Westersche Christenheid geweest, dat de Islam de groote verdiensten des Pausen voor het vredewerk eikend heeft door de oprich ting, nog tijdens diens leven, van een monument voor Benedictus XV te Con- s'antinopel. Deze Paus is een begaafd Paus geweest Den moreelen invloed der Katholieke Kerk .ook op de niet katholieken bracht hij zoo danig tot groei, dat de eene Staat na den anderen zich haastte een gezant bij het Vaticaan aan te stellen, erkennende dat het Pauselijk Rome was geworden een centrum ?an wereldbelangen. Na den oorlog heeft Paus Benediclus steeds getracht de geslagen wonden te helpen balsemen. Telkens opnieuw gaf hij giften van honderdduizenden, en ook wel mil'ioenen. aan noodlijdenden van alle soort in alle landen, Centrale zoowel als Geallieerde. Met Paus Benedictus XV is een Kerk leider heengegaan, wiens machtigen in vloed hel hedendaagsch geslacht nog niet ten volle - kan overzien, we staan er te dicht bij. Maar de Kerkgeschiedenis zal hem ongetwijfeld recht laten wedervaren, j De Kerk is haren Vader verloren. Mogen alle zonen en dochteren in deze dagen een kort «gebed bidden voor de eeuwige rust dezer uitverkoren en van God begenadig de ziel De inval der Franschen in 1792 51. Lokke" trad snel voortwant de petit gé óral met. al zijne lauweren, was maar een bebte onbeduidende vracht voor bem Wat het gevaar betrefs, dat bad de Duivel reeds zeer goed berekend. Mooh or onraad komen, hij zou al spoedig zijn vracht up deze of gene luifel neerzetten en zich daarna u<t de voeten weten te maken, Dit helette niet dut de Duivel voor zichtig was en behoorlyk oor eD oog open hield. Turk girg getrouw, nu rechts dan links, nevens b<-m en altijd met de lantaarn in den bek. 't geen hem niet verhinderde soms den neus naar den zak op te s'ekeu. Goen avond. Lokker I zeide plot selii g eene stem en eene zwarte gestalte trad uit de donkere schaduw van een hoek- hu 8 te voorschyn De Duivei verschrikte de aangekomene was inderdaad een onverwachte gast. Bij droeg evenals Lokker een piek en een lantaarn en bad xioh het bovenlijf in eeoe wollen deken gewikkeld. Ha, zijt gy bet. Weerwolf ant woordde de rena, aan zijne etem alle mogelijke bedaardheid gevende. Boe zyt gy too iaat langs hier ver» lukkeld, Lokker Het College van kardinalen, dat deb nieuwen Paos moet kiezen, bestaat uit 61 loden. Er mogen er hoogstens 70 zyn. Denxelfden dag, dat de Paus te Rome stierf, "overleed te Toledo eeu der Spaan» scbe kardinalen. Zoo zyn er thans 7 kardinaal-bisschoppen, allen Italiaoen 47 kardinaal priesters, waarvan 20 Ita» lianen, 5 Spanjaarden, 4 FraDscben, 4 Duitschers, 3 Polen, 1 Ier, 1 Belg, 1 Nederlander, 1 Eagelschman, 1 Portugees 1 Oostenrijker, I Hongaar, 1 Amorikasn, 1 Canadees, 1 Braziliaan 1 Australië.'; 7 kardtna&l-diakena, waarvan 5 Italianen en 2 Fraoschen. Samen alzoo 32 Italianen op de 61. Da wijze waarop de nieuwe Paus ge kozen wordt en de daarbij gebruikelijke ceremomëa. zijn volgens de 's H, C. de volgende Den tierden dag na den dood van den Psns, dus in dit geval den len Februari, gaan de kardinalen in bet Conolave. De nieuwe Paus wordt volgens het gebruik u;t de kardinalen zelf gekozen Smds Clemens VII zijo, eveneoDS volgens d8 traditie slechts Italianen gekozen. De keaze moet met een meerderheid van twee derden geschieden op verzegelde stembi'jettec, die met onherkenbaar hand» schrift geschreven worden. Als ondertekening neemt ieder kardi naal een getal en een devies-, als zegel niet zijn wspen. De stembiljetten worden Een paar boodschappen voor mevrouw Dalk. Goede fooi, Lokker f Och, een zak voorraad, 't Is koud 'O schraal in deze dagen,, en een weinig is reeda veel in dezen troebelen tijd, Nu *t kan welkom zyn en de hannekenuit hief zyn lantaarn op. als om de hoeveelheid in den zak waar te nemen Is alles matig ïd uw wijk. Weerwolf? vroeg Lokker als Geverschil.ig Och zooais elkeD avond. De soldaten spelen er meester in de kroegen en taveernen. De Duivel ontstelde min of meer. Zijn er dan geeo patrouilles.? her- vat'e Lokker, scbynbaar kalm. Ja die waren er maar nauwelijks was de eene veohtparty bier uitgedoofd, of eene andere ving ginder aan. Lokker zweeg aaa bet gevaar der patrouilles bad bij minder gedscht, Wij beleveD een wonderlijken tijd Lokker. Hebt gy dezen avond dien gokken ommegang van den Bult gezien N*en Was dat zoo belaDgiyk door ieder kiezer iD een op het altaar der vorkiezingskapel staaoden kelk gelegd, Dadat de kiezer gezworen heeft, diengene gekozen te hebben, dien bij voor God geschikt acht. Niemand kan zichzelf kiezen. De gebruikte biljetten worden verbrand. Is de keuze volbracht, dan treedt de kardioaa! deken op den g«kotene toe om htm over de aaonemiog der keuze te on» dervragen. Verklaart zich de gekozene bereid, dan moet bij terstond den naam opgeven, die hij als Paus voeren wil. Voor bet altaar sittend, outvangt de nieuwe Paus onder het zingen van het Te D«um de huldiging der kardinalen, die bem voet en band kussen, waarop de omhelzing volgt. Den daarop volgenden Zon of feestdag geschiedt dan de pleohiige Pauskroniug. De uitslag van iedere stemming wordt der op het St. Pietersplein verzamelde menigte bekend gemaakt door middel van rook, De stembiljetten wordaD zooals gezegd verbrand na iedere stemmiug en wel m een baard, waarvin de schoorsteen op het St. Pietersplein zichtbaar is Uit de kleur van den ronk die opstijgt, ziet men of de stemming al dan niet resul taat beeft gehad. Ingeval de stemming geen resalcaat oplevert, worden de briefjes verbrand met wat vochtig sfcroo. De blauwe rook.-die dan opstijgt, duidt dat oog geen resultaat is verkregpo. Is dit wol bet geval, dan worden de bi'jetten alleen verbrand en de witte rook die dan opstijgt, is voor de buitenstaanders oen testen dat er een paus gekozen is. Dan wordt de deur van de loggia boven de middelste poort van de S xtyosche kapel geopend en een groot rood tapyt wordt nitgespreid. De oudste kardinaal dsakeD verkondigt dan de Pauskeuze Een welsortwerp is ingediend tot «aststelling opnieuw vau de artt. 16281632 van het Burgerlijk Wet boek omtrent huur van landeiijen. Het ontwerp nopens der emmissie en verhooging van pacht, is voor een goed deel ontleend aan de voorstellen van de staatscommissie van 1919 Voorgesteld wordt om art. 1828 B. W. te lezen als volgt De huurder heeft aanspraak op een redelijke vermindering ol kwijt schelding van de huursom.'wanneer gedurende oen huurjaar of een buur- seizoen, tengevolge van buitengewone omstandigheden, de opbrengst van het bedrijf, op de gehuurde landerij en uitgeoefend, niet meer het ft be dragen dan twee derden van hetgeeo bij het aangaan, of de laatste ver lenging der overeenkomst te ver wachten was. I Omstandigheden, die aan schuld van den huurder te wijten zijn, of die hem persoonlijk bstreffeo, komen niet als buitengewone omstandig heden in aanmerking. Vergoeding van bedrijfsschade, die de huurder krachtens eene over eenkomst van verzekering of uit andere hoofde ontvaogt, geldt als opbrengst van het bedrijf. Het in het eerste lid van dit artikel bedoelde recht vervalt na verloop van zes maanden na het be ëindigen van het huurjaar of het huurseizoen, waarover de huursom verschuldigd is. Ieder bedrag, waarbij ten nadeele van den huurder van het in dit ar tikel bepaalde wordt afgeweken, is nietig. Verder wordt voorgesteld om art. 1629 o m. te doen luiden als volgt De verhuurder heeft aanspraak op eene redelijke verhooging vau de huursom, wanneer gedurende een huurjaar of een huurseizoen de lasten die hem door publiekrechtelijke lichamen zijn opgelegd, wegens buitengewone werken, waardoor het bedrijf in gun3tifer omstandigheden is gekomen, aanzienlijk hooger zij geweest dan bij het aangaan, of de laatste verlenging der overeenkomst te verwachten was. De verhuurder heeft eveneens aan spraak óp eene redelijke verhooging van de huurkom, wanneer gedurende een huurjaar of een huurseizoen ten- volge van eene buitengewone stij ging van den prijs van voortbreng selen van het bedrijf, de opbrengst tenminste een derde hooger is ge weest dan bij het aaDgaan, of de laatste verlenging der overeenkomst te verwachten was, met dien verstan de, dat de huurder eea billijk aan deel in deze meerdere opbrengst behoudt.. Toch met. Wil ik een oogenblik de vraobt overnemen Och, neen. 'Wat hebt ge zoo al iö dien zak Afleggertje* van mynheer en mevrouw 1 Een spottende trek plooide de lippen van den nachtwaker, en vroolyk lachte l»Ü Neen, in heb 8r, zooals gij straks zeidet, de republiek in 1 De Weerwolf begreep, dat zijn ambt genoot weigerde hem met zijn geheim bekeüd te maken. Nu zorg dan dat ze Diet meer boven kome I liet er de ondervrager insgelijks lachend op volgen. Maak dat de steen dien gij baar aan den nek zult binden, zwaar genoeg zy. Wees gerust. Ik ga nog een kleine rondte langs dien kant doen, en kom ginder, hooger op, weer bij u, Lokker. Geluk, Weerwolf 1 wss het antwoord en de lastige gast verliet Lokker, die met haastigen stap voortging, om Diet moer De »N Venl. Crt." vreest, dat de samenstelling der lyst van het politiek advies, wat de Limburggehe candidatoD betreft by veleo teleurstelling of missohieD ontstemming zal hebben gewekt. Het blad schryft Wie de Dsmea der Kamaroaadidateo van het Politiek Advies vergolykt met de namen dergeneu, die op de groslijst bet hoogst aantal stemmen behaalden, zal met eenige verwondering tot de ont» dekktog komen dat de L'mburgsohe sf» gevaardigden te Utrecht een anderen Ja, voor het schuim van Antwerpen, met zyn gezelschap vereerd te worden. En dan beeft 'men dien afscbuwelyken De Duivel koos een zijstraat, waar de Bult nog in de kerk begraven, 't Is God duisternis grooter was dooh ju st vond geklaagd 1 Ik weioschte dat gij de Fran- by daar, wat by elders had willen ver» sche republiek in dieD sak op uwen rug mijden. droegt wij zouden haar in het diepste E6D gedruisch van regelmatige voet- diep der Schelde laten zinkeo. stappen deed zich in da verte booren De Duivel lachte of liever grinnikte, het was de patrouille maar zyn hart klopte. De Weerwolf Terugk6ereu dan •ontmoette bij den scheen het bepaald op zyoea zak gemunt gezel vau zooeven, iD wien Lokker geen te hebben, en zelfs eprak bij alsof by mat vertrouweD bad; vooruitgaan dan liep de inzichten des Duivels bekend was. hij vlak de patrouille te gemoet. Gij draagt moeilijk, Lokker, hervatte Lokker trad.snel onder de breede luifel de vreeselyke Weerwolf. van een oudkleerkooperiwinkel, legde den zak iu de sobaduw eu ging de naderende patrouille te gemoet De soldaten leden van de koude ze trapten luid met de voeteu en terwyl deze een lang brr liet booren, neuriede zijn kameraad het Q* ira. De patrouille sloeg op eenige stappen van de plaats waar Lokker stond, eeoe zystraat in en bet gedruisoh verdwee> allengs- De Duivel was jaist onder de luifel teinggekeerd. om het lyk andermaal op te nemen, toen de hoefslag van 'd paard snel naderde. De ruiter zou den voetganger niet be merkt hebben, badde Turk de laotaaro □iet laten vallen, om eeu zwaar gebrom te doen hooren en zelfs grommend voor uit te schieten. Het paard deed eeneu zijsprong eo de I ruiter, die nu iets onderdo la lel bewegeo zag, riep het qui viv» 1 terwyl by terzelf der tyd een pistool u t deD bolster haalde en den haan overhaalde. De Duivel herkende citoyeu Thierry, eD z'ch voor het lyk plaatset de greep tiy - den bond by den halsband het was echter 1 te laat. j Toen de hond zijn gebrul hervatte dreef de miter zyn paard tot sobier onder de luifel en herbaalde het qu1 vive I Nu liet Lokker den bond los en velde de piek naar de borst vaD het paard, ter wijl een zyner voeten, op het lyc gezet, zioh daar om dus te zeggen ankerde. De doghond bromde naast zijo» meesters en wachtte slechts een woord af. om tegeo bet verschrikte paard op te vliegen. Zet uwen weg voort, sprak de maa onder de luifel, of bet zou u kunnen maatstaf by het beoordeelen der ge schiktheid vaD de candidates hebben aangelegd dau de kiezers zelf. Zy die 5 pet van het aaDtal geldige stemmen (29.545) behaalden, kwamen op de voorloopige grosljyst De uitverkoren der kiezers zelf, die met de meeste stemmen op de groslysfc kwameD, waren: NoIods 24.727, ftuys de B»erenbrouok 21.901, Bongaerts 17 106. Herman» 16 976 Ament 13.171 Ratten (Wanssum) 12.804 en Aalberse 7733. Van deze -hoogst aangeslagenen'' staan op het Politiek Advies de beereO: Nolens, Ruys, BoDgaerts, Hermans en Ament* Uitgevallen zijn dus .de heeren Rutten eu Aalberse. En voor dezen xy'D in de plaats ge komen de beeren Wasxink, Kóoig en Lambooy. Zij* we goed ingelicht, dan zöu de heer Köaig, als ds verkiezingen onver hoopt in 'c nadeel der rechterzijde uit vallen en deze regeeriog zou moeten heeDgaao, niet in de politiek blyven. Eo Minister Aalberse, wiens verkie zing elders zeker is, kan van de lyst van den Rykskieskring Maastricht zon der gevaar worden afgevoerd. Dat intusscben iemand als de heer Ratten te Waosium, die byna dertien duizend stemmen vau de kiezers kreeg, van de lyst ie afgevoerd om plaats te maken voor anderen met miDder dan de helft van 't aantal stemmen, cal vreezen wy bij velen teleurstelling of misschien ontstemming hebben ge wekt. Wij hebben in Limburg nu eenmaal de democratische kiesmethode gekozen en a's democratisch by uitstek is oozs L'-mburgxcbe metbode indertyd ook verdedigd. M«ar dat feit sluit in zich de conse quentie. dat de democratische idee ook practisch gerespecteerd en factisch niet vervangen worde door een aristocratische methode al Demsn we gaarne aan, dat de Limbargsche afgevaardigden te Utrecht inderdaad ook de -aristoi," de besten onder ons waren. Aan het blad is medegedeeld, dat de samenstelling der lijst van bet Politiek Advies verzet cal ondervinden. Het blad meent daarom goed te doen reeds aanstond» ie waarsohuweo voor overijling eenerzyds en onooodige geheimdoenery van den anderen kant. Het belang der Katholieke party eiecbt voor alles vermyding van broa der s try d De statuien van den Bond van R. K. KiesvereecigingeD ia L mburg bevatten de bspaücg, dat het Politiek Advies ook •advies" blijft. Maar dat -advies" beeft practisch toch meerdere waarde, al is het in streDgen zin niet bindend. Zoover moet bet'geschil want dat verwachten wy eD wilden wy voorkomen echter Diet eeD8 kannen gaan. Eo daarom zouden wy het zeer wepsoheiyk. zoo niet noodzakelyk ach- berouwen 1 Traitre bulderde Thierry. Ik oerkeo uwe stem eo zal uwe verradery straffen. Indien gij uw paard op mijne piek dry ven wilt, of het door mijnen hond wilt zieD verscheuren, kom op dan, Hnibert 1 Ik zal u een kogel door den kop jagen, verrader Ik -raad u integendeel aaD uwen weg voort te setten, eo u uit de voeten te maken schiet, maar dan zult gy niet weton wat u te wachten staat. Wat my te wachten staat Is het nogmaals een verraad, zooais by bet weg voeren der blonde Denkt gij nog aan die dwaasheid, waar ik u beter diende dan gy weet. Kom, er is geeu tyd om lang te rede kavelen. Ik zocht u. om u to zeggeo, dat gy by den kommandant-generaal zijt aan geklaagd, eo spo&d u, spoed u. of bet lot v«n Publioola zal het uwe zyn, L«ugeo. bedrog I Spreek zoo luid. nist. Wat is er, Lokker Berg uw pistool ik vertrouw u geen speldepant. Doe uweu hond zwygen en trek uwe piek in. De adjudant stak het wapeu ia den h)l8>er de Dnivel trok de piek iu en de hond zweeg. Wat gy daar zegt. is ik hsrhaal bet bedrog 1 hervatte Thierry. Waarop zou die vervolging gegrond t^jn f Wordt vervolgd,

Peel en Maas | 1922 | | pagina 1