i
Boorputten @a Pompen
Heineken's Bierbrouwerij Mij.
Jac. Tillemans-Verbeeten
Weekblad voor VENRAY, HORST en Omstreken.
Tweede hiad'8rondfin M83 ii2'5°- Hierbij iS
Het kouter er in
W. H. van Aarssen.
solied Schoenwerk,
H, Smits, Meubelmaker "jQg"
JElectrChampagne-Pils
en Limonade-Fabriek
AgentFrans Winckens, Heuvel Venray.
■H
Oostrumsche Boekbinderij en
Handelsdrukkerij
levert alle Meubelen,
Firma van den Munckhof
Piet Bom, Voerman.
Inbinden van boeken
(Het Nederlandsche Bier.)
Th. VRINGER Helmond
Amsterdam
Rotterdam.
van
VRINGER
onder veeljarige garantie,
Saterdag 2$ November 1921
42e Jaargang. Ino AS
ABONNEMENTSPRIJS
PER KWARTAAL ■-
voor VENRAY 65 c.
franco per post 75 c.
voor net buitenland
bij vooruitbetaling f 1.30
afzonderl. nummers 5 c.
PEEL EN MAAS
Uitgave van FIRMA. VAN DEN MUNCKHOF, VSNRAT. Tel. No. 51
PRIjS DER
iADVERTENTISN
van t—6 rage]. 45 ct
elke regel meer 7| ct
mi i w f f i De totale inkomsten uit verkoop
niet inbegrepen do opbrengst van 180
Me H. A. in Ysselsteijn.
-Aan Rijkssubsidie voor werkver-
Een opwekkend woord om de Peel' iu 1920 f 3899,14.
streken uil haar isolement bevrijd j Totaal f5673,14.
Ie zien WEGEN Aangelegd zijn-de vol-
door gende wegen en waterlossingen
A. J. A. C. VAN DELFT, Weg- vanaf Kemkensberg Deurne'
Directeur der Districts Arbeidsbeurs -
te Tilburg,
sche weg tot Lorrebaan ter lengte
van 7600 Meter.
Weg vanaf voornoemden weg tot
Helenaveen (waarvan nog 10C0 M.
in aanleg) 4500 Meter.
De Volensche weg vanaf het
Verder werden in 1917 verkocht
225 H A. woeste gronden gelegen
in de Merseloscne Peel aan de Volen naar grooten weg 1400 Meter.
Hoeren v. Tiel te Helmond voor de
som van f 56457,50.
In 1918 zijn nog 3030 Meter
geprojecteerde weg geëgaliseerd en
aan weerszijden van afwaterings-
slooten voorzien, en 2200 Meter
afwateringsslooten gegraven,- verder
zijn in dit jaar nog uitgediept de
slooten loopeode langs ,do verpachte
perceelen naar de weverslosche beek
Achter de Veulensche wateren zijn
290 H.A. ontginningsgronden ver»
kaveld, welke in 1919 zijn ver
kocht voor de som van f 32.490.
Aan werkloon is in 1918 uitge
geven f 3082,47 voor het leggen
en aanschaffen van duikers, voer
werk, materialen enz. f 1035,50
totaal f4117,97.
In 1919 zijn gegraven 3250 Meter
afwateringsslooten, waarvan 2250
Meter ten behoeven van den verkoop
Veulensche-watersn en 1000 Meter
in blok II langs Kempkensberg
Nog 9 K. M. weg is aangelegd
zoodat in 1919 ia het geheel 12
K. M. van de groote verkeerswegen
in de Peel zijn gereed gekomen. Var
der is doorgegaan met egaiiseeren
van den verbindingsweg tusscheo
Erica en Steegsbrook In 1919 is
uitgegeven aan werkloon f 5807,48
Voor materialen, voerwerk duikers
enz. f 800 39. Totaal f 6607,87.
Hiervan komen f 3750, ten laste
van de 2e verkoop achter de
Veulensche wateren.
In 1920 is begonnen met den aan
leg van den weg vanaf Ysselsteijn
tot Helenaveen ter lengte van 6400
Meter, waarvan 3700 Meter is ge
reed gekomen.
Verder zijn nog verschillende
wegen gelijk gemaakt o.a. vanaf den
Ossenstal, een gedeelte BakelscheD
dijk enz. en zijn de werkzaamheden
verricht voor verpachting der gron
den in de Testrik. (Gemeentelijke
ontginning)
Hiervoor is ook de watei lossing
in bet Zwart water uitgediept.
Alvorens kan worden begonnen
met de ontwatering der gronden ge
legen in Ysselsteijn is de waterlos-
sing vanaf den grooten weg naar
de I.oobeeksche beek uitgediept
moeten worden.
In September is begonnen met uit
zetten van het Peeldorp en in Nov.
met bet kielspitten en aanleggen van
wegen en waterlossingen.
Het uitgegeven werkloon tn 1920
bedraagt; f 9539,95. De uitgaven
voor aanschaffen materialen enz.
hebben pl.m. f732,15 bedragen.
Totaal f 10372,10.
Van deze som zullen ongeveer
f1590, zijn uitgegeven voor den
aanleg dorp IJsselsteijo.
In 1921 is tot 1 Mei aan werkloon'in het belang zijn der landbouwers
uitgegeven de som van f 6869,08 door de stichting terug betaald,
welke som nagenoeg geheel ten laste voor zoover zij gemeenschappelijk
van aanleg wegen en waterlossingen belang zijn in verhouding terugbe
ten behoeve van bet Peeldorp Yssal- taald en waar zij uitsluitend ge-
steijn. meentelijk belang zijn eigenlijke
De totale uitgaven vanaf begiD dorp door de Gemeente gedragen.
1917 tot einde 1920 hebben bedra- De verhouding zal ongeveer zijn
gen f 25588,94, als volgtwegen uitsluitend in bet
Weg langs Jaeger vanaf Erica
tot Eikenhof 1300 Meter.
De Veulensche weg vanaf het
Veulen naar grooten weg 2000 M.
Weg vanaf Eikenhof naar Steegs-
broek 1350 M.
Weg langs Veulensche wateren
1200 M.
Totaal 19350 M.
WATERLOSSINGEN. Vanaf
Veulensche wateren naar Lollebeek
2000 M.
Vanaf Veulensche wateren naar
Oostrumsche beek 1300 M.
Vanaf Vojensche weg naar Oos
trumsche beek 500 M.
Door de verpachte perceelen Daar
Loobeek 3200 M.
De Kempkensberg naar de Loo
beek 3500 M.
Vanaf Deurneschen weg langs per
ceel Slits 800 M.
Totaal 11300 M.
De totale lengte van hft wegen
net, in het peeldorp Ysselsteijn voor
de eerste vijftien beerdtrijen be
draagt (behalve de groote verkeers
wegen welke ter lengte van 3600 M.
door het complex loopt 13000 M.
De totale leDgte van de waterlossin
gen bedraagt 4500 M. waarbij nog
pl.m. 800 M. kleinere waterlossin
gen ten behoeve van de ontwatering
van het dorp. De kosten van aan
leg der primaire wegen bedragen
gemiddeld f 1,10 per M.
De kosten van de secondaire
wegen, de verbinding vormende tus-
scben de aangelegde primaire wegen
en bestaande hoofdwegen bedragen
gemiddeld f 0,90 per strekkende M.
De kosten der tertiare wegen,
uitsluitend of hoofdzakelijk aange
legd ia bet belang der landbouwers
of langs bucne gronden naar de
primaire en secondaire wegen zullen
ongeveer f 0,85 per M. bedragen.
De kosten der groote waterlos
singen p.m. f 0,75 per M.
De kosten der wegen per M. is
slechts bij benadering opgegeven
daar de kosten gezien; de terrein-
gesteldheid, zeer uiteenloopen, zoo
zal een weg 200 M. loopende door
een vlies f2 heuvel f3, en meer
per meter kosten, terwijl door nage
noeg vlak terrein deze kosten tot 50
ct. en minder kunnen worden terug
gebracht.
Evenzoo moet bij de kostenbere
kening der waterlossingen per strek-
keode meter rekening gehouden
worden, dat deze waterlossingen na
aanleg door aanzanding minstens
nog eenmaal moeton worden uitge
diept.
De wegen in IJsselstoijn zijn ge
deeltelijk in aanleg en worden de
kosten voor zoover zij uit sluitend
belang der Gemeecte 2200 M.
Wegen voor beider belang 6000
meter.
Wegen uitsluitend in het belaDg
der stichting 4800 meter.
0-
We hebben bij ons bezoek aan
de Peel-gemeenten natuurlijk ook de
Hoofden daarvan gesproken om te
vernemen, wat er bereikt is en wat
men van de toekomst hoopt. Met
groote bereidwilligheid werden we
tewoord gestaan en zoo vertelde de
burgemeester van Venray o.m. hoe
bet gebrek aan exportgelegenheden
(kanalen trein en tram) het aanleggen
van wegen buitengewoon moeilijk
maakt.
Hij noemde de Peel gereed voor
ontginning.
De gemeente heeft thans reeds
vijftien boerderijen, eigendom der
boeren, met rijkssteun gesticht terwijl
daarnaast door een tractor een ter
rein van 15 maal 12 H. A. 35 cM.
diep gespit is, ter voorbereiding der
ontginning
De noodige wegen, waterlossin»
gen. verkaveling, het ploegen maken
ontginning zonder Rijkssteun on»
mogelijk. Het groot grondbezit is
ongewenscht. Er wordt een arme
boerenknecbt-schap gevormd. Het
Russisch systeem is uit den booze.
De groote ontginningen gaan veel-
maals »over den kop" doordat de
rente eD aflossing te boog gaan en
vaak de hooge arbeidsloonen behoor
lijk rendement onmogelijk maken.
Er moet middel-grondbezit komen
(10 a 12 H.A.) plus een arbeidende
stand (2 a 3 H.A.) of kleine stukken
pauperisme zullen doen ontstaan, is
een vraagpunt.
Ic dit verband is wellicht van be
lang het cijfermateriaal door H. G
Sieverding verwerkt in »Het Cen
trum" van 4 Augustus 1921, waarin
hij een artikel lanceerde over het
Kleinbedrijf in den Landbouw.
Het aantal landgebruikers, met 't
hoofdberoep landbouwer, wordt voor
1921 op 148844 becijferd. Huone
bedrijven vielen onder de volgende
zes grootten-klassen
1-5 H.A. 55366
5—10 H.A 37311
10—20 H A. 29411
20-50 H.A. 23331
50-100 H.A. 3214
100 H.A. en meer 191
Totaal 148844.
Deze 148844 zelfstandige boeren
exploiteerden 1735157 H,A. bouw-
gras- en tuingrond, zoodat de ge
middelde grootte van hun boerderijen
11,68 H A. bedroeg. (De totale
oppervlakte cultuurgrond beslaat in
ons land 2154860 H.A,)
In de verschillende provincies
loopt da gemiddelde grootte der
bedrijven zeer uiteen. Vooral op de
zandgronden zijn die 't kleinst, ter
wijl op de zeeklei in Friesland.
Groningen en Zeeland en in de zuive
re Veenkoloniën de groofere bouw
hoeven liggen.
De gemiddelde oppervlakte der
bedrijven in Groningen is 21,67
H.A. terwij] deze in Noordbrabant
slechts 8,10 H.A. bedraagt en in
Limburg 5,96 H.A. Het gemiddelde
cijfer voor Nederland bedraagt, ge»
lijk gezegd, 11,66 H.A.
Het aantal landarbeiders, dat in
ons land bij de beroepstelling ,in
1909 aanwezig bleek, bedroeg
114631.
Hiervan baddeD 86084 menschen
5 are en meer grond in gebruik, tot
een totaal bedrag van 66383 H.A.
Het getal arbeiders met minder dan
5 are grond beloopt dus 28547 men-
scben Op de zandgronden is de ge
middelde oppervlakte door de land
arbeiders in cultuur genoment
grootst, Het kleinst io Utrecht,
j Alle Jeukende huidkwalen
sis nozem», uitslag, nnteiroos. sent, win-
terhsndan mz. en ook lichts kwalen alt
zadelpijn, iniecteobaten, kloven enz. wor-
dm geheeld door aanwending van Foeier's
Zaif. Prijs f 1,76 per doot. 6
Ingezonden Mededeellngep
Waterzucht en de nieren.
Watertocht ia ophocping van water in
het lichaam, doordat de pieren niet in
•taat waren om het af te voeren. Het ie
Diet oio ziekte op eichzeif, maar een eer-
echi)n»el van een orgaoieohe ziekte. Of
Groningen en Friesland.
Op kleine boerderijen vinden hetgebrekkige nieren, of eeo hartkwaal kun
grootst aantal menschen een bestaan. J
En wanneer we nu afgaan op het
oordeel van vele landbouwkundigen,
dat zoowel de bruto- als de netto-
opbrengst der boerderijtjes naar ver»
houding grooter is, dan die op groote
bouwhoeven, dan is het voor de
productie 't voordeeligst, het aantal
kleine boerderijen te propageeren.
Indiër, wij verder aannemen, dat in
zedelijk, godsdienstig, hygiënisch
opricht, de boerenbevolking onder
den minderen man niet behoeft te
wijken voor diezelfde verschijnselen
van welvaart onder de meer welge»
gest'ilden. dan kunnen er ook van
dien kant geen bezwaren tegen dia
propaganda gemaakt worden.
Ook de heet Sieverding meent
derhalve met kracht er op te mogen
aandringen, bij ;de bevordering van
den landbouw door Regsering en
Volk, vooral de aandacht te vragen
voor een bijzondere bescherming van
't kleine bedrijf.
Waar nu in 't kleine landbouwba»
drijf zulk een massa werkmenschen
worden aangetroffen, daar is 't zeker
dat jaarlijks een groot aantal over»
compleet wordt, en gaat zoeken naar
een zelfstandig bestaan.
Boerenzoons en dochters, in het
huwelijk willende treden, vioden
niet steeds gelegenheid een bestaand
bedrijf te huren of te koopan.
De mogelijkheid moet derhalve
geschapen worden om een nieuw
plaatsje te stichten. Zoo niet, dan
wordt in stad of dorp onderdak gen
zocht. Dit laatste is echter èn voor de
lieden zelf en voor de welvaart des
lands ui t den booze
Wordt vervolgd
oen de oorzaak zijn, doch daar nierkwalen
zoo vaak het hart aantasten, zijn gewoon
lijk de nieren echuldig.
'a Morgens optredende verschijnieten
van waterzucht (pafferigheid onder dc
ongen en io hat gezicbi) wijzen op een
nieraandosning. Zwellingeu van de voeten
en banden na inspanning, vooral 'a avonds
kunnen aantoonen, dat bat hart ia aange
daan
Dikwijle treedt walerincht door nier
zwakte tijdens zwaogersohap op. Dit wordt
verklaard door bet feit, dat de nieren
dan maer bloed Ie filtreerea hebben. Deze
overapanning kan de nieren verzwakken.
Andere indirekte oorzaken van water
zooi)! zijn bloedarmoede, overwerking on
so,gen. In verwaarloosde gevslleo kneuen
de beeneo en het lichaam enorm opzwel-
ien en de buik, de berst en da hersenen
worden aangedaan
Heete luebtbaden zijn nuttig, doordat
zjl de bnidperiito opmen en reinigen, en
geregelde stoelgang ia noodzakelijk: Deze
beide voorzorgen verlichten het werk van
de nieren Maar gebrnik om dete organen
te helpen en ta versterken Foster's Rug
pijn Nieren Pillen. Duizenden zijn blijvend
gebeterd door dit apeoiale Diergeneesmid
del.
Te Venray verkrijgbaar b(j H" J. Heling
f 1 75 per dooa. '30
Alle Boekwerken worden net
en spoedig INGEBONDEN
DRUKWEBKEN als bidprentjes
ronwartikelen, enveloppen,
loonzakjes, labels enz.
worden aeo concorreereude pril zon geleverd
Boek-, Papier-, Tabak- en
Sigarenhandel.
.A-dvertentiën.
Verkrijgbaar alle «oorten
In Bruin en Zwart
MARKTSTRAAT 4
Slaap-, Eet-, Salon- en Kantoorameuble
menten van eigen fabrikaat, geen buiten-
landsch goed- Verder Ledikantpooten.
Tafelpooten, Ledikant en Meubelbeslag,
Kapstokken, Kleerhangers, alle Stoffeer-
artikelen, Spiraalmatrassen, bovenmatras-
sen, alle Stoffeerwerk aan concurreerende
prijzen- Beleefd aanbevelend
SCHOENHANDEL. EINDT.
REPARATIën worden SPOEDIG en
NETJES uitgevoerd.
EERSTE KWALITEIT
met Stokpaardjes Leliën Melkzeep
50 cent per stuk
in balen vso 50 en 100 pond bij
netje9 en sterk bij
FIRMA VAN DEN MUNCKHOF
•5
TELEFOON 219
Voor VENRAY en OMSTREKEN steeds in voorraad bij mijn
42
VENRAY, Telefoon No 32
22
