ZIJ
Op den toren
Weekblad voor VENRAY, HORST en Omstreken.
De ratten verlaten het
zinkende schip.
FEUILLETON.
Wijziging der Kieswet.
Uitslag Loting der Militie
Gemengd Nieuws.
Zaterdag 10 September 1921
42e Jaargang No 5?
ABONNEMENTSPRIJS
PER KWARTAAL
voor VENRAY 65 c.
franco per post 75 c.
voor het buitenland
by vooruitbetaling f1.30
afzondert, nummers 5 c.
PEEL EN MAAS
Uitgave van FIRMA VAN DEN MUNCKHOF, VENRAY. Tel. No. 51
PRIJS DER
ADVERTENTIEN i
van 1—6 regels 45 ct
elke regel meer TJ ct
die zich met Ingang van 1 Oct.
a. s. op PEEL EN MAAS abon-
neeren, ontvangen de nog voor
dien datum verschijnende num
mers GRATIS.
doodgemarteld door bet «prachtige'
roode leger, Geen meemngsvrijheid.
Vergaderingen legen het «wettig
gezag" werden streng verboden. Al
leen de bolsjewistische pers werd
toegelaten. Geen parlement. Lenin
was alleenheerscber en steuDde op
militaire macht.
Nog altijd ontkenning van dit alles
in socialistische bladen. Ook in «het
Volk''. Commissies uit Eogeland,
Frankrijk, Amerika en Duilschland
gipgen op onderzoek. Zij werden .schiedenis
door de heerschers in Rusland offici- praktijk.
veen ziiner slaven eunde en vanWordt aan een lijst slechts één Uotd.t bjj nit medeled» d.t bjj werie'.oo.
geen zijner isiaveu guuuu o j „anj:,iQat was, door de moeder van het vermoorde
de schatten, die hij aan het arme zetel toegekend, dan 8 meisje by baar tbuii ooder dak wat ge»
voik ontstolen heeft. die meer voorkeurstemmen neett ver-j ^rach< gy ba(j vatl p,ck8teren af kenois
Do ratten verlaten het zinkende kregen dan de halve lijstkiestdeeler j m0t baar g«had doch bet meisje bad deze
schip. Ook de sociaal-democraten bedraagt, steeds gekozen. kennismaking ..rbrok.n Zo da„.»ood b..
haasten z'ch om elke gemeenschap Worden aan een lijst twee of meer vond t»t auy re»., een jongere
naasten z.co, om ei*ü geuioouou j »us er op eeD bal. waarvan ze omstreek!
van beginselen met Lenin en de zetels toegekend en hebben twee ol 1Q
uur ta«*aart« k«6rde ve'g*zeid van zijner, te ontkennen. meer candidaten een aantal voorkeur- baar ingtsr Io da
Spoorstraat kwam
De «kameraden" van 1920 zijn du stemmen verkregen grooter dan de plotseling J van terzyde «e voorscbyc en
laffe verraders en vijanden van het halve lijstkiestdeelen. dan is degene .erxoeht b«r mede te *»o. waarop bet
J Jj„tor, mpt het croolste meiej. antwoordde dei ze mei hear miter
socialisme. dezer candidaten met net grootste 0ss.idd.i4k daarop trok
Dit is io 't kort de leerzame ge- stemmeaantal gekozen. jj je revolver en inwe twee schoten
van eene socialistische Geen candidaat kan door voorkeur- dl8 baar 1D da ,yde troff-o Ze wai der.
stemmen alleen gekozen worden, in- mate geraakt dat ze taratood san iowen-
i_ i --1 J.1
eel ontvangen, feestelijk en plechtig. I Zou ergens ter wereld nog een dien het aantal dier stemmen niet dtge verbined.eg overleed De revolver die
Onder dit opschrift lezen wij inDe een sprak metal meer lof dan devolk worden aangetroffen, zoo olie-meer dan de halve lijstkiesdeeler be- J- vera
de Volkskrant j andere over de voorbeeldige toestan- j dom, dat zich zulke geschiedenis draagt. Het amendement vervult dus &el>r"ot>
De gebeurtenissen in Rusland'deo in het socialistische paradijs. nog eens herhalen kan
trekken de aandacht. En geen won-j Hunne rapporten werden gepubli-
der Daar is men een paar jaren Iceerd en de socialistische bladen, ook
bezig geweest, om de theorieën van'in ons land, hielden ze den burger-
vermoede.ylc m«t 't tbani ten uitvoer
ie p'ao, bad gekoout. bevalt» ceg
het socialisme in toepassing te
brengen.
Men ging radicaal te werk.
Het «burgerlijk kapitalisme'' werd
geheel uitgeroeid en op de puin-
hoopen verrees het trotsche gebouw
der socialisatie.
Een wereldgebeurtenis
De groote Marx moet zich wel
hebben omgedraaid in zijn graf.
Het Russische volk zou nu binnen
gaan in het beloofde paradijs.
Met spanning werden door de
socialisten van alle landen de berich
ten gevolgd.
Eerst de radicale opiuiming van
alles wat aan de burgerlijke maat
schappij kon herinneren. Niets werd|
gespaard.
Toen de socialistische praktijk
Burgerlijke bladen wisten reeds in
1919 mede te deelen, dat het misliep
maar dit werd zeer Dijdig ontkent,
ook door het volk, dat eiken dag de
Russische revolutie verheerlijkte.
De ongunstige berichten bleven
echter geregeld verschijnen
In de gesocialiseerde fabiieken
werd niet gewerkt. Men moest over
gaan tot dwang. De arbeidsiuur werd
uitgebreid tot 12 uur per dag. De
gevangeniswagens stonden in de,
werkplaats gereed, om onwilliger
onmiddellijk achter slot en grendel,
te kunnen brengen.
Aan loonen werd meer dan het'
dubbele van de bedrijfsinkomst be
taald. De prijzen der eerste levens
middelen stegen tot ongekende hoog
te. Zij waren niet meer te betalen.
Er werd honger geleden. En de op
standelingen werden afgeranseld en
De inval der Franschen m 1792
33
Eo is juffsr Liok dao oog niet bekeerd
Uo guoite dsr ééoe «o onverdeelbare re»
publiek, welke ha»r laod van eene druk
kende dwingelandij beeft verlost! Niet be
keerd
Het meisje scbadd# lachend bet hoofd.
Ik was de tusschenkomst der Fran»
soben zeer genegen, aside ty -voor dat
ik wist hoedanig die luaschpnkomst soa
worden toegepast» Da republiek geeft oms
•en rsgen van scbyn-diamaoten. maar zy
neemt ooze satuurlyke juweelen weg zy
belooft oos de vrijheid en broederlijkheid,
en geeft ons een schrikbewind
Uw yver dryft de zaak wsi wat ver
Ver Bn wat zyn dan al die kwelün»
Sao» welke uwe broederlievende soldaten
en armen burger aaodoen en de schat,
welke er geheven worden, vooral
lijken schrijvers nijdig oüder den
neus.
Er kwam echter geen einde aan de
ongunstige berichten.
Ook andere commissies gingen toen
i den ten deze in het Voorloopig Ver- ee° 00 öas met drie petrooen
f u geiadoo geweest Terstond na heigebeurde
slag uitgesproken wensch.
Da heer Albarda heeft een viertal
amendementen op het wetsontwerp
tot wyziging der kieswet ingediend.
Het eerste strekt om het aantal
op onderzoek. Zij lieten zich niet zoo:stembureau* te vermeerderen (een
beetnemen; dankten voor een offici-voor elke 750 kiezers, thans 1000).
cieele ontvangst en giogen zelfstan
dig te werk. En zij moesten erken
nen, dat de toestanden werkelijk
onhoudbaar waren; dat de buiger-
lijke pers juister was ingelicht dan
de socialistische.
De waarheid brak door en reeds
namen socialistische bladen maat
regelen voor een «sierlijken" draai.
Zij begonnen met aanmerkingen op
de leiding in Rusland; namen ook
angstige berichten op en zelfs arti
kelen, waarin de Russische toestan
den scherp veroordeeld werden.
Alleen do anarchistische bladen
bleven alles ontkennen of wisten
alles goed te praten.
Daar opeens de jobstijding, dat
het Russische volk ten prooi was
aan hongersnood.
Honderdduizenden uitgemergelde
stadsbewoners trokken van dorp tot
dorp, alles plunderende, om toch
maar in leven te kunnen blijven.
Besmettelijke ziekten droegen echter
de heerschappij van den dood naar
de nieuwe republiek.
Toen verlieten de ratten het zin
kende schip.
Lenin zocht, evenals zijne bolsje
wistische geioofs- en partijgenooten
dit in andere landen deden, een
veilig heenkomen,
In het heerlijke Italië geniet bij
nu van eene vrijheid, die hij aan
haar geias; toevertrouwt
Het meisje glimlachte bitter.
Cordenüet cweeg eo zag strak voor zioh
inderdaad, de kwelliDgen. de piagerjjen,
de geldafpsisingeo, de aobnrkerijeo vao
alleD aard waren id de laatste dagen zoo
danig toegenoemen. dat zijn eerljjk hart er
meer dan eeos afkeer van gevoelde. Mei
Pnblioola was de laatste sohurk niet ver
dwenen
Neen, neen, 't wis zoo niet dat men het
hart der Belgen voorde republiek, eigenlijk
voor deiolyviog boos lands by Frankrijk,
winnen kon I
En de waarheid, door deo mond vao bet
blonde meisje gezegd, bad een too verkracht
te meer op dsn jongen kapitein.
En wat zoudt gjj dan veriaogen
oiioyenne 1 vroeg de kapitein.
Juist het tegendeel vao heigeen uwe
Nationale Conventie sobyot te beoogen, die
oos nog met dit en dat vleit en streslt.
evenals een kind dat men paaien en voor
zich winnen wil.
Beken toch dat bet kind tamelijk
stout en ondankbaar is
Neem me niet kwalijk, kapitein,
moeder republiek ia ook meestal eeo stief
moeder, die ons woorden geeft voor daden,
tiogan,
die van drie honderd duizend francs van papier voor geld die ons met deze haDd
generaal Miranda en de opliobtiogende souvereinitait in handen geeft, en met
'c naobta van eerlijke bnrgers, en de]de andere de maoht der gekozeoe kortwiekt
gruwelijke dingen door den Bolt Verr éres,
bij bet openen der Jaoobynsche clnb in de
Sodallteit. uitgekraamd I
Verrières ia eeD monster, zoo af-
lobnwelfjk van ziel als afsobnwelyk vao
linbaam.
De kapitein glimiaohtn.
Weina, welken wensch moet ik,
namens de welsprekende ciloyennt.' aan de
Nationale Conventie overmaken
Uwe Conventia ie gelijk de afgods
beelden ay beeft ooren maar hoort niet,
Het tweede strekt tot afsluiting
der lessenaars door een gordijntje,
opdat de omstanders niet kunnen
zien, op welke lijst men zijn stem
uitbrengt.
Het derde strekt om de analpha-
beten (zij die niet lezen of schrijven
kunnen) door een lid van bet stem
bureau te doen bijstaan.
Het vierde strekt om de beteeke-
nis der voorkeurstemmen tot geringer
afmetingen terug te brengen.
De oplossing gaat uit van de ver
onderstelling, die ook in de bestaan
de kieswet aanvaard is, dat de kiezer
die een voorkeurstem uitbrengt,
overigens geacht moet worden de
volgorde van de lijst te steunen.
Het amendement voert een lijst
kiesdeeler in (de lijstkiestdeeler is
gelijk aan het quot'ënt, dat verkregen
wordt bij deeling van het stemcijfer
der lijst door het aantal plaatsen aan
de lijst toegekend). In het stelsel der
wet, die naast den algemeenen kies-
deeler ook den partijkiesdeeier kent,
is de invoering van een lijstkiesdeeler
logisch.
In het stelsel van het amendement
is van iederen candidaat, welke plaats
bij ook op de lijst inneemt, de ver
kiezing verzekerd, indien hij eeD
aantal voorkeurstemmen verkrijgt,
gelijk aan of grooter dan de lijst
kiesdeeler
En gij wilt dat ik de republiek eere zij heeft oogeo, maar ziet niet.
dit aan zulke moniteri de uitvoering van^ Mincbien zal ze gewilliger worden
op den eiecb eener zoo moedige oitnyeoee
Wilt ga weien wat onze wenecb zou
zijn. kap't6in
Welru I
Dat de Franachen maar opkraamden
en ods een eigen en vrij gemeentebeat.
naar eigen trant en eigen zeden lieten
vormen.
Ho, ho I Eo ben ik ook io die on
barmhartige ballingschap begrepen
Neen, was bet antwoord eo een
lichte blos overtoog de wangen «en bet
meisje nean, kapitein Cordonnet mag
wel bier blyren
Eo weg snelde ty want ze had daar
ieta soo wonderlyka gezegd, waarvan ty
zelf in den aanvang, al hst gewicht niet
begreep.
Cordonnet verviel in diepe mijmering.
Waarom herinnerde dat ran vj a hem zoo
levendig ajjne mosder, welke hem door
den dood ootrukt werd toen hjj nog eleobti
een knaap was I
Die ook was een Vlaamsche van
afkomst, en do jonge man beriODerde zich
cu, dat tij eveoala Blond-Maricke, dikwyla
van baar land, van het onde vrye Vlaan
deren, sprak.
Dat was hem nooit zoo voor den gerst
gekom-n ale nu. en 't maak'e brm bet ge
moed week.
Eo ook die teal, to welke het blonde
meisje soms met bare hmszenooteo sprak
t verstond hy ze oiet meer, boeide hem
en by louterde «aak nasr die klanken
uit eeD lang verleden. Niet meer. zeggen
wij. want by bad ze vroeger wel eenigs-
zins verstaao
Immers, zjjo moeder sprak d'e taal «oma
met dezen of geosn uit bet land barer ge»
lichting 1999 gem Venrav.
1. J. W. Linders.
2. B. M. Verkley.
3. G- Th. H. Relouw.
4. S. Drabbels.
5. H. A. Th. J. Messemaeckers-
6. J. H. VV. Stiphout.
7. G. H. Volleberg.
8. P. M. A. Sikes.
9. M. de Graaff.
10. W. J. L. Tijssen.
11. W. H Swinkels.
12. G. F. J. M. Aerts-
13. F. G. A. M van Opbergen.
14. J. J. F. M. Camps.
15 P. G. Koonings.
16. J. van Dooren.
17. J.J. Eibers.
18. J. J- Willemse.
19. J. H. C. Peeters.
20. H. J. A. Slits.
21. P J. Hermans.
22. W. G. J. Custers.
23. E. H. L. Versleyen.
24. H- A. J. Hendrik9.
25. F. J. M G. van G erven.
26. Fr. J. W- van Gestel.
27. H. H J. K!aas8en.
28. P. J. Th, Maesen.
29. H.J. van Rijswijck.
30. J, G. H. E. Trijnes.
31. J Th. Swinkels.
32. H. F. H. Verstappen.
33. P. J. Geurts.
34. Chr. Keysers.
35. M. L. Janssen.
36. M. A. Willems.
37. P. J. M- Vogelzangs.
38. Chr. W. Lormans.
39- W- van Dijck-
Moord Ie Venlo.
Bdtrrffaode den moord op de 19-j«rige
v. d. B. kunnen we melden, dat de dader
die sich zelf bij de M^réohsnsréa kwam
melden, later een volledige bekentenis
beeft afgelegd Hij heet Janssen van beroep
opperman, doch was sedert eeDige dageD
xonder werk. Hy is geboren te Well en
is langen tyd bisr in de kost geweest
boorte, die bet toeval baar deden ont
moeten*
Er waren nog andere herinneriugen
welke zioh opdeden,
Als bij Blond-Marieke in het buishoadei
bezig vond, tn met een waakzaam oog
alles zag nagaan als hy io haar. met de
vroaw naar de wereld, maar die des
hmsgesins *ond bet middelpnot van alle
geink en liefde, als 't wa-e de goede geest,
om welken allen zich schaarden won»
derlyk 1 dan daoht by aao tyo kindertyd
en mompelde bij zioh zelf
Zoo ook was myoe moeder 1
Gansch bet bu-sgesin, waarbij men
mynheer Dslk en meester Davits voegen
moest, vormde als 't ware een heiligdom
van rast. vrede en liefde, terwyl bmteo
de volksstorm bailde sn de wereld tot in
baar dippsten grondslag gescbnd werd.
't Was als eeD vusrioreD in zee, t?gen
wiens voet de golven klotsen en sobaimen
maar tusschen wiens muren de wachter
rustig bjj zyn lamplicht neersit, en met
zyn blonden knaap op de knieëo, speelt en
lacht.
Dat oude, Vlaamsche familieleven had
Iiets treffeods. troostends tooveraobtig
zoets voor den jongen kapitein, zoo gewoon
aan het gewoel der straat, bet bulderen
des volks, bet gedonder van het slagveld
En van waar kwam nogmaals dat ge»
voet! Nugrraals van de herinnering uit
vroegere tijd
I Eens op een avond, kort na s^ne ver»
wooding, lag by op het ziekbed en of»
schoon by bewegingloos was. onderscheidde
hy als d"or een nevelkleed elk der per»
sonen aan syne. legerstee, so hoorde by
wet er gesproken werd*
gebeurde
liep by naar de maréctiauSFÓe»kazert e
;alhier en kwam zioh als dader aanmelden.
Veesmokkelen naar Holland.
Men meldt uit Geodncger aan Hbid
Even over de g-eDS by Anbolt heeft een
gevtcot plaais gehad tussoben smokkelaars
en Du>t8ohe grensbeambten, die uiterst
aoberp waken tegen den frauduienzen
uitvoer naar N^deriand vao rundvee Ge»
lyk men weet. is de prys *an rundvee io
Duitacblaod zeer laag, M*n koopt over de
greDS voor 12 15 maik het beste rund»
vleescb per pood, dat is dus oDgeveer 50
cent
Ouder de gegeven umvtandigheden ligt
het derhalve voor de band. dat met voorlief
de getracht wordt van au Du tschland vee
te smokkelen Inderdaad heefi deze sluik»
handel hier sd daar zulk een omvang aange
nomen, dat van Duitsche zijde een speciale
bestrijdingsdienst 13 ingesteld.
Toen te Anbolt de smokkeiaars zioh
ontdekt zagen, gingeD zij in verweer, ten
gevolge waarvan een banner een levensge»
vaarlyk schot ontviDg. Twee koeieD werden
io beslag geDomen.
Het tapverbod (e Apeldoorn.
Men sohryft uit Ape'doorn
Vermoedelijk zal wel in geen eokele
plaats van ons laod, waar een tapverbod
werd afgevaardigd, daardoor zulk een
merkwaardige toestand ontstaan zyu als te
Apeldoorn. Dat 't aan al processeo-verbaal
wegeDB dronkenschap m de eerste maanden
oa de uitvaardiging van h«t tapverbod, in
Maarten Ap-il 1921, met 100 pet is toe
genomen. verge eken bij deseifd-* maaodeo
«an 1920 zegt mets. maar bet tapverbod
feitelijk met bestaat
De hotel» eo ktfftehu shouders doen en
ded80 alsof bet tapverbod niet bestaat de
politie eveneens zy maakt geen enkel
proces» verbaal meer op
Nu nadat in de jongste raadszitting het
tapverbod opnieuw met groote meerderheid
gehandhaafd is. hebben de vergunning»
houders openlijk aangekondigd, dat zy bet
tapverbod Degeren en kalm doorgaan met
tappen.
Eo de politie laat ben kalmweg begaan.
Zelfs als m een vergumungslokaal een
politie-ambtenaar spec aal met de opsporing
Ik vrees voor hem 1 had de genees
heer gezegd terwyl by bedenkelyk het
hoofd sohudde.
Meester Link stond aan bet voeteind
van bet bed, en sloeg den 'edder vao zyu
kind met een bedroefd oog gade.
Ik vrees voor bem I herhaalde de
dokter en gmg been en meester L>ok
volgde bem om bem uit te lateo, omdat
de oude Ma tba, welke in eeo hoek der
kamer zat eo weeode, dieo piicht vergat.
Toen allen waren he^ngeg^an, naderde
Bl»nd»Maneke met bedeesdneid het ziek
bed, en boog z<ch over d« lijder heeo.
H»ht gy 7ers«a»n wat de dokter
zsitie t flu s erde zy
De zieke boorde die w »ordeo wel. maar
kon oiö'- sprekeo ny hield de oogeD ge»
sloten
V ees niets ging het meisje voort
als de gene*S'.<eeres a «e oordeeien dan
is er nog een geneesheer hierboven, die u
in xyne heilige boede nemun zal. Heb ver»
tr mwen in Hem.
Zoo ook sprak zyoe moeder, doch in
den maalstroom der wijsgee-ige denkbeel
den en gebeurtenissen hid Cordonnet aan
den groo'en geneesheer Giet meer iedioht.
i Toen k -ieide Blond»Maneke i-aast bet
:bed en danken ie niet g*z en te worden,
'hief zy hel beiratode oo^ ten bemel eo
bad var g den fdgoednn God
E ndeiyk icotte zy zioh op, zette zich
niest het *>d eo her«at(H haar naaiwerk.
Z'0 had Cu do-nut kmd zyode. zyoe
moeder aan zyo beoj* z en knielen en
bidden wa neur zyo vader, die er op
roemde een vrygeasi te zyc. niet aanwezig
was
Wordt vervolgd.