Op den toren
Weekblad voor VENRAY, HORST en Omstreken.
Dit nummer
bestaat uit twee bladen.
De lichtzijde van het zegels
plakken.
De droogte.
Vergadering stichten
H. Hart-standbeeld.
Gemengd Nieuws.
Zaterdag 30 Juli 1921
42e Jaargang- No 81
ABONNEMENTSPRIJS
PER KWARTAAL
voor VENRAY 65 c.
franco per post 75 c.
voor het buitenland
bij vooruitbetaling f 1.30
afzondert, nummers 5 c.
PEEL EN MAAS
Uitgave van FIRMA VAN DEN MUNCKHOF, VJSNRAY. Tel. No. 51
PRIJS DER
ADVERTENTIEN
van 1—6 regels 45 ct
elke regel meer ÏJ ct
Toeo in December 1919 de rente-
b»art baar weg bad geiondea naar
werknemer en werkgever en de laat
ste op 6 December 1919 voor het
eerst de verplichtingen der Invalidi»
teitswet, d.I. bet plakken van een
tegel, moest nakomen, waren er
onder beide groepen teer velen, die
de rentekaart niet vetl goeds vrensch
ten.
Dat er tulke werkgevers gevonden
worden, was nog le begrijpen, daar
behalve de steeds hoogsr wordende
bedrijfskosten, als loouen, materia
len, belastingen enz,, enz., ook deze
kosten door ben moesten worden ge»
dragen. Voornamelijk de industrie
werd hierdoor een groots last opga»
lagd.
Doch ook zeer veel werknemers
waren, hoofdzakelijk door onbekend
heid met de wet, minder ingenomen
met hun rentekaart.
Ja, et werden er zelfs gevonden,
die uit eigen beweging tot hun werk
gever zeiden «Ge behoeft voor mij
niet te plakken, 'tis nergens goed
voor.''
Dwaze menschen. Ze begrepen niet
dat tij tegen zich zelf en hun naaste
familie waren er: zich zelf grootelijks
benadeelden.
En wat was hiervan de oorzaak
Tot antwoord kan dienen het beken
de «Onbekend maakt onbemind,''
immers zij kenden de groote voor-
doelen dezer sociale wet niet.
Hoe geheel anders is bet nu reods.
Nog slechts 11/2 jaar is de wet in
werking en toch weet bet meereDdeel
van onze arbeidende bevolking, dat
juist do rentekaart bun economische
positio zeer heeft versterkt dat
alleen door de Invaliditeitswet jaar»
1^ ks ODgeveer 56 mi lioen gulden
ten goede komt aan do arbeidende
klasse.
Doch ook van de werkgevers gaan
langzamerhand de oogen open.
Door de Invaliditeitswet zien
werkgevers, die reeds langer den
wensch koesterden, om voor bun
oude arbeidets, alsmede voor de
eventueela weduwen en weezen een
pensioenfonds te st'cbteo, doch door
.de hieraan verbonden groote onkos
ten, ervan moesten afzien, buD
ideaal nl. het niet onverzorgd doen
blijven van dezen, verwekelijkt.
Weike voorde6len geeft dan wel
jdeze ten onrecht», zoo vaak becri-
jtiseerde en veroordeelde w$sJt
1. Ouderdomsrenteer is nl.
in deze 18 maanden reeds aan 11871
verzekerden deze rante, makende
een totaal brdrag van 1 1.795 898
per jaar toegekend.
2 Iovaliditeitsrento, welke rente
voor 't eerst omstreeks December
1922 kaü worden toegekend.
3. Weduwonrente .- welke reDte
san 591 weduwen totaal f10,471.968
[werd toegekend.
4 Weezen ren te .- weike reute
t>an 1639 weezen, tot een totaal be
drag van f 30.000 334 werd uit
gekeerd.
5 Kostelooze genees- of heel
kundige behandeling, wanneer daar
door blijvende invaliditeit kan
worden voorkomen: welke kostelooze
behandeling (hoofdzakelijk in zie
kenhuizen of sanatoria) aan 1127
verzekerden werd toegestaan, ter
wijl bovendien nog 406 personen in
een inrichting ter observatie zijn.
Deze vijf belangrijke voordeelen,
doen ons de lichtzijde, verbonden
aan het zegels plakken, duidelijk
zien.
Wanneer men nu regelmatig
wekelijks een zegel laat plakken ol
wanneer men riet werkt, zelf plakt,
zijn de onder 1, 2, 3 er 4 genoemde
voordeelen het grootst. Immers deze
renten worden berekend naar de
waarde der geplakte zegels en zullen
des te hooger zijn, naarmate er
meer tegels van hooger waarde
zij u geplakt
De Ouderdom8- en Icvaliditeits-
rente kunnen zelfs tot f 6.50 per
week klimmen, terwijl nu reeds,
wanneer er regelmatig zegels a 60
cent worden geplakt, de weduwen-
evenals de weszenrente, f 3,60
per week bedraagt.
Om aanspraak te kunnen maken
op kostelooze genees- of heelkundige
behandeling, is het onverschillig vaD
welke waarde de geplakte zegels
zijn.
FEUILLETON.
De inval der Franschen in 1792
27
Neen, zeg, dat Hnibert Davits geeoe
genade vond in ds oogen van die kortzich
tige Antwerpzcbe pruiken, omdat bij een
jongen des lichts en der beschaving was
een bestryder van bet blinde vooroordeel
en bet domme bijgeloof dat men in de
kerken verkondigt 1
2wyg, zwyg, ik bid er u om...
Zooal8 ik dank, zal de jongelingschap,
binnen vijftig jaren, algemeen denken 1 de
toon van den klokkenist zal de voorlooper
t^jn van la milioe de l'avenir. en terwijl
wij nog rond de blakende brokken van
troon en altaar dansen, aal tij zelfs schier
niet meer weten dat er troon en altaar be»
•taan hebben. Wat wilt gij daar tegen
doen 't ia immers de loop van ons
wereldtje
Blond-Marieke bad de oogen met twee
banden bedekteene poos daarna seide zij
saobt --
Hu'bart, ik daoht straks dat gij tot
betera gevoelens waart teruggekeerd. Nog
ileobts een oogenblik geleden bad ik nog
een goede herinnering van dien vriend
ophoor jengd nu is bet goochelbeeld ver»
broken.
Dacht gij vroeger i&derd&ud aan my
?roeg Huib verwonderd.
De bladeren bleken aan de boo-
Ja, dat dsed ik dikwijls, en toen ik
de vfrzckeriüg bekwam dat gij dood waart
boorde ik jaarlijks op der. dag van nw
verdwyoeD, eene Misse ter uwer zielelafeois
En nu baat gy mij, om eenige dwaze
woorden zoo even nagesproken
Ik ba&t niemand, maar ik denk niet
meer aan u, tooals ik te voren aan een
goed vrieDd mijner kinderjaren dacht.
CUoyan Thieriy had weer plaats
gacomen aan de tafel, eD in dezelfde
houdiog welke bij straks bad <erlaten.
Indien bij nog bet minste eerlijk gevoel
had gebad zonden d-.e weinige woorden van
bet meisje hem getrtfLn hebben bij
wendde zicb integendeel om. (rok de wijn»
fl=scb open, wierp de ku'k de kamer io,
goot, over de tafel stortend, zyn glas vol
en droük het io één teug ledig.
't Was io zyne rol,'i viel io zijne ont»
werpen, deö wfcnhop:goo vei liefde, den
birohelaar le spelen maar 't was bem Diet
mogelyk dit tot aan bet einde vol te houden.
Hij voelde z-oh gekwetst \n zijne eigen»
liefde, en drift en hoogmoed spraken wel»
haast luid in bem.
En niettemin moet gy niet vergelen,
zeide bij dat gij teo eene male in rayne
macht zyt.
Ik begryp het.
Dat ik enkel uit vroegere.,., achtirg
jegens u, na nwe aanhouding, tusscben
beiden getreden ben en reeds meer voor u
deed, dan gy mij ooit vergelden kunt. Gy
vergeet misschien dat ik u morgen in vrij
heid kan doen stellen, of wel r naar de
gevangenis en verder naar eeoe der veetin»
gen in Frankryk doen voeren, zonder ooit
de boop temogen koesteren, uw land en
n* vader terug te ziao.
men. De beubennootjes rekelen al
op den weg. De aardappelen dorren
voor hun lijd en hebben kraaltjes
aan de pollen, zoo klein van stuk
zijn de piepars.
De roggi) is reeds gemaaid.
De boek we it rijpt reeds.,, maar
volgroeit niet.
De weilanden zijn niet groen
meer, maar geel, met bier en
daar ecu groen eilandje.
De slooten waren reeds lang uit
gedroogd, mtar nu gaan de vaarten,
de zgn. beken ook aan watergebrek
lijden.
Zoo is de toestand in N -Limburg,
largs welke hoofdwegen vooral de
oudere boomenals te sterven staan
meterdikhe beuken ruiscben met
bun verdorde bladerenkroon als
ware het in den herfst wanneer
de verschrompelde bladeren over
de kale wegen grillend rollen.
De wegen zelf drogen uit en
zijn met een stoflaag vau fijne
gemalen griut of fijae geplette basalt
overdekt welke opstuift bij het
minst gerij over de als ingedroogde
wegen. Overal ziet men bulppompeu
slaan of de putten verdiepen, En
menige dorpsbewoner moet bij zijn
buur leentjeboer spelen om wat
water, ja hij heeft er vaak een
kwartier voor over om een emmertje
water machtig te worden.
Het vee versmacht als in de
weiden, wanneer die niet toevallig
langs de Maas of een nog stroomen
de beek liggen.
De Maas self valt steeds dieper
weg, langs den oever komen over
blijfselen uit oudsn tijd bloot, welke
zich geen Maasb^woner kan berinne
ren ooit gekend te hebben.
De Maas is dit jaar daQ ook
ongekend laag.
Bij de drukke pontveren moesten
de vaargeulen uitgebaggerd, worden
om deD vaart der ponten ongehinderd
le kunnen laten voortgaan.
De Maas vertoont zandbanken,
breed en hoog en luim genoeg om
er gemoedelijk een spelletje op te
badör verdween om niet meer boven
te komen.
De visschen riet men nu bij zwer
men door de Maas zwemmen, maar
al is bun aantal groot, de visschers
klagen steen en been over geringe
vangsten.
Lage waterstand is nu eenmaal
niet bevorderlijk voor de vischvaogst.
Uit de beken van Noord-Limburg
is da viscb en zelfs de paling zoo
goed als verdwenen.
Trouwens deze trekvaarten voeren
nog te weinig water, om den visch
Jveel beweging toe te laten, zelfs in
jde diepe gracht om het kasteel
Bleijenbeek, tusscben SiebeDgewald
en Aflerden, is de waterstand zoo
laag, dat men de visch op sommige
punten ai door de modder ziet
vinnen.
De Bleijenbeeksche gracht, even
als die van het Weiier Kasteel zou
reeds lang uitgedroogd zijn, hadde
men de sluizen niet geopend, de
BahlAflerden beek niet geleid
door de grachtwelke toch op
menig punt cog laDg geen halven
meter meer bevat en meer slijk is
dan stroom.
De Babi-beek haalt de Maas
niet meer en is halverwege Aflerden
dank zij menige afdamming
drooggeloopen.
Id de Noord-Limburgsche streek
van Mook tot Bergen heeft de aard
appelteelt en vooral de groentekweek
veel geledeD.
Van de tuinboonen is zoo goed
als niets terecht gekomeD, de snij—
boooen willen zich maar niet zetten,
de haveroogst, wel vroeg binneD,
valt tegen, het siroo is kort, de
korrel is klein.
Zoo gaat het overal.
Regen, en uog eens regec, is er
noodig.
Wel zijn er eenige siofbuitj°s
gevallen, maar wat betekenen die
bij zoo'n geweldige droogte.
Drie dagen zware regens aan ééo
stuk Kon de Noord-L;mburgsche
streek best hebben.
Het vee moet soms halverwege
de rivier gaan, om zuiver, helder
water te vinden.
De menschen die belust lijn op
een bad in de Maas on Diet door ec
door de gaten en geulen der Maas
keDnen, worden niet zelden verrast
door uit te glijden iD diepe gaten
of baggerkuilen waarin meDige
Ikgelocf het.
Ik kan u zelfs bet schavot doen be
klimmen...,
Ik weet bet Ha bertmaar toch kan
ik niet t*gen myo hart en geweten «preken
en n doen gelooven wat niet is. Ik ben bang
voor u....
De rfpublikein giyoslaobte.
Rekent gij mij in staat om n naar
de ballingschap, Daar de gevangen-s naar
bet «obavot te zeDden f Kom. dat alles zijn
dwaze woorden. Ik w<l mij met u verzoe
nen, Marieke
En ci'.oyan Toierry stond op en naderde
bet meisje, dat oog altijd in den hoek stood
en den onbeschaamde met opgeheven hoofd,
fonkelend oog eo de handjes tot ^nisten
gebald, afwachtte want zy duchtte iels
afschuwelijks van dien ontaarde.
De wanhoop brengt, in Let uiterste
oogenblik, wy zullen niet zeggen moed,
want dat is iets beredens en kalms
maar eene overspanning, eene kortstondige
koortsacbt'ge opgewondenheid teweeg, ia
welke men alle gevaar over bet hoofd
ziet en trotseert. eD in dien toestand was
de zwakke vrouw, ten oogenblik tevoren
nog zoo gelateo. en gekomen.
Lafaard 1 riep zij met eene door
dringende stem a t, en bare vuist, die op
de borst van den ctoyen terecht kwam,
deed h'm teiugdeinien en wankelen.
Thierry Biotas trok een tyner pistolen
uit den gordel en de haan knakte twse»
maal.
Een doodelyk bleek overtoog bet wezen
van Blond Marieke met een bangen gil
zonk zy op den vloer en bleef bewusteloos
liggen.
Thierry legde het wapen op tafel en
Na opaniog en een inleidend woord
door d*n voorzitter, zette de heer P. Scliols
nader het doei dozer byeeokomst uiteen.
Hy wees er op, dat w?t men in Venlo
ka»>, ook bier mogelyk is, en (08n het
ingezonden stukje iu Peel 8n Maas snocos
had, besloten de drie oudste retraitaniea
verder door te werksn eu werd deze ver
gadering uitgeschreven.
Van den Heer Burgemeester en Ge»
meenteseoretaria was bericht iogekomen
van verhioddnog.
De Zee<oerw. heer Pastoor sympathi
seert volkomen met de oprichting van een
standbeeld en hoop dat dit or toe moge
bydragen de vereeriog van bet H. flirt
te varhoogen.
De heer W. L^urecsse zegt dat het
voorloopig comité dat zich gevormd heeft,
in eeo vast comité moet wordeD omgezet,
en steit voor daarin persooen uit alle
standen op te cemeo.
Bij acclamatie werdeo benoemd tot eere
leden de Z E. Heer Pastoor, de E A. Heer
Burgemeester en de Heereü Jan Poela en
Hub. Janssen:
De Heer Job. Aerls vraagt of het comité
omvatten zal de gebeele gemeente of alleen
bet dorp
De ZE. Heer Pastoor meent, dat de
reotoraten liever aftoDderlijk zullen werken
Hierna had de stemming plaats voor do
Bestuu'sleden en werden gekozen a's leden
werklieden: de beeren H. Odeuhoven eu
H. Berkens. M d leus'.anders; VV. Lu»
rensse eo H Verheugen, Landbouwbevol
king Droesseo. Thuy a en Jan Jonnes»
kens, Hoogore s'aodeo Dr. Janssen eo
Dr Sa!a, Ambtenaren: vau Haarec, gem.
secretaris eu Henri Jacobs, Werkgevers
A. Martens en Jos. Aerts, terwijl de dr e
oudste retrailanten eveneeos zitting kregen
Dit ziju de Heereo J üanraets, A. Roe»
lofs en Jan Bekkers.
Nog werden tot ee;e!eden benoemd de
Z E. Pater Gardiaan en de Weleerw.
Hoeren Kapelaars.
Het bestuur zal de functies Dader ver»
deelen, terwyl op voorstel van den heer
Schola de medewerking der pers zal wor
den ingeroepen tot het inzamelen en ver»
meldtii van gif.cn.
Na eea woord van dank werd de ver»
gadetiDg door den beor Hanraets gesloten.
Ouder voorzitterschap van den beer J.
Hanraets. als oudste retra tanl, bad Zoo
dagavond in bet Patronaat alhier eene
vergadering plaats, om te komso tot de
oplichting van een H- Hart-stacdbesld
naderde zijslachtoffer de ecburk grm»
nikte als een duivel.
Op dat oogenblik liet zich benedeD een
hevig gestommel booreo. doormengd met
mannen- eo vrouwenstemmen.
Men bonsde driftig op de deureo en als
Tnierry zich niet vergiste, onderschep'e
hy bet militair kommando.
Citoyan Toierry Ju-sterde en. altijd
achterdochtig, klopte zyn bart hoorbaar,
De mannenstemmen hadden de over»
band bet kommando dat eerst moeilijk
to onderscheiden was, werd en duidelyk
bet werd blijkbaar dat bet bu s der oude
Puggel door soldaten overrompeld was.
In baast greep by de pis'ooi van de tafel
sprong naar bet venster, opende de blinden,
daarna bet venster zelve eo sobe&o zich te
vergisseo. boe donker bet ook tijo mooht
dat by den sprong wagen kon daarna
keerde by naar Blond Marieke terug.
Het gedruiscb op de trap werd heviger;
men naderde de kamerdeur.
Driftig schalde Thieriy den arm van bet
meisje, om haar tot bewustzijn terag te
brepgen.
Eene zware valst viel op de deur eu
eisebte dat tij geopend werd, -in saam der
republiek,"
Thierry boog zioh soel over Blond-
Marieke en beet baar met doordringeode,
doch ingehouden stem toe
Indien gy mij verraadt, syt gy eeo
kind des doods 1
Het geweld hield ean, geweerkolven
bonsden op de waggelende deur.
In Daam der republiek, opsn de daur 1
klonk bet na met meer klem dan vroeger
De man met den driekleurigen sjerp was
bleek ?ao schrikplotseling greep bij
Oplossing; der Kabinetscrisis
De kabinetscrisis is door minister Ruys
de Beerenbrouck opgelost in den zin van
leconstuciie van het tegenwoordig a
kabiDöt, ten aaozieu van twee portefeoilits.
Minister De Vries zal als minister *an
Financ èa worden vervaDgen door Jhr. Mr.
D. d6 Geer, lid van do Tweede Kamer en
thans burgemeester van Arnhem terwyl
de plaats vau Luitenant-Generaal Pop &U
minister van Oarlog zal worden ingenomen
door den beer J J C van Dyk, thans
Directeur van de Topogrefnche Iariohtitig.
die tevecs zal optreden als minister vau
Matioe a. i
De beer De Geer is, naar men weet,
Coristelijk»Historisch, terwijl de heer Van
Dyk tot da Aoti-Rev. partij behoort.
zijn boed van de tsfei, blies bet 1-cht uit
en beklom bet opan venster.
Op het oogenblik dat hy den sprong
waagde, vloog ds deur open on de schijn
van bet vuur wees den weg, dien de ellen»
deliDg gekozen bad.
Kapitsio CardoDnet, want hy was het,
naderde soel het vens(er, toen een zware
slag bem deed vermoeien in welke richting
de vluchteling zicb bevond.
De nacht was doDker de regen kletter
de tegen de g'asru ten.
Een daverend sobot klonk in de duister
nis een scherpe schaterlach beantwoordde
bet de kogd was ydel gewees-.
De kamer, waar ziob juffir Link bevond,
was door eeD aantal personen overweldigd
wij ontmoeten er rosseD Krelia, niet weinig
trot8ch op het^beldeofeit dal by gepleegd
had Lokker, Marten Davits, Link en
Marlen Davits, Link en myobeer Daik, en
er ging een zesvoudige kreet op. toen men
bet dochterke uit bet Gouden Kompas ia
dan boek der kamer ontdekte.
Wie de gelukkigste van allen was, liet
zich in waaibeid niet onderscheiden. E'k.»
een wedijverde om het meisje tot bet be*
wustzyn terug te brengen.
Meester L'nk kon schier geeD woord
spreken en hield zyoe weergevonden doch
ter voortdurend io zyn armen geklemd, as
vreesde by dat men ze hem andermaal zou
ootrukken. Hij riep haar bij haren naam
en overdekte hare koude wangen met
warme kassen.
Rosse Kreli8 hield de nu weer branden
de kaars omhoog en verlichtte a'zoo dit
tooneel.
Wordt vsrvolgd.
