Op den toren
Weekblad
voor VENRAY, HORST en
Omstreken.
Het kazerne-vraagstuk.
Dit nummer
bestaat uit twee bladen.
ÏEUILLETON.
Gemengd Nieuws.
De tiende volkstelling
Een nieuw Missiehuis.
«Al
Zaterdag 28 April 1921
4Se Jaargang. No 17
ABONNEMENTSPRIJS
PER KWARTAAL
voor VENRAY 65 c.
franco per posl 75 c.
voor het buitenland
bij vooruitbetaling 95 c.
afzonder), nummers 5 c.
PEEL EN MAAS
Uitgave van FIRMA. VAN DEN MUNCKHOF, VENRAY.
Tel. No. 51
PRIJS DER
I AD VERTE NTIEN i
van 1—6 regels 45 et
elke regel.meer TJ'cl
Een polemiek tusschen den heer
J. Graafland en kapitein van Nijoat-
ten over het kazernevraagstuk, ia
voor den heer J van Genk, directeur
der Militaire Vereeniging te Breda,
een aanleiding om io het v. N.Br.
over dit belangwekkend onderwerp
zijn meening te zeggen.
De africhting moet geschieden in
groepen en verbanden en om tech
nische en flnancieele redenen en om
redenen van onmogelijkheid bet an
ders te doen aldus do heer van
Genk want evenmin als men voor
eiken Nederlandschen jongen een
privaat-docent kan opschommelen,
maar deze spes patriae naar de school
zendt, kan men voor eiken recruut
een afzonderlijken instructeur aan
stellen.
Is het echter noodzakelijk, dat
daarom al die betrokken jongelui
een bepaald aantal maanden dag en
nacht bij elkaar zijn en dag na dag
en soms nog avonden erbij, zich
enkel en alleen bezighouden met den
wapenhandel, al dien tijd weggehaald
worden uit hunne studie, betrekking
en werkzaamheden 1
Ja, zei men vroeger; neen, zegt de
tegenwoordige minister van Oorlog 1
Door toetreding tot en door oefe
ning bij den Vrijwilligen Landstorm
kunnen de dienstplichtigen zich iD
een bepaald aantal uren in de plaats
hunner inwoning, cf vereenigd met
enkele dorpen in een daartoe aange
wezen gemeente, zóóver bekwamen
in den wapenhandel, dat zij bij
eventueel „erin-loten" kunnen vol
staan met twee maanden kazerne-
dienst.
Ziedaar een radicale oplossing van
het kazerne-vraagstuk.
Het slagen van de «eerlijke proef'
zal afhangen van den goeden wil en
de technische bekwaamheid der in
structeurs. van de medewerking van
geestelijke en burgerlijke autoritei
ten en van de belanghebbende ouders
niet bet minBt.
Dit systeem moet zich echter nog
maken en zoolang niet alle dienst
plichtigen aan het vereischte examen
De inval der Frantchen in 1792
16
Wat gebeurde er iu die eenzaam gelegen
afspanning 1 Bad eiob daar een militaire
poat of eene wacht gevestigd t
Onmogelijk er was geen republikeinsoh
leger meer in den omtrek en men bad van
dien kant geen vijand te vreezeo.
De gnre Novemberwind gierde door de
toppoD der boomen en sneed nijdig laoge
het buis, dat bij aemwijleD met eene vlaag
ijakonde regendroppelen besprenkelde.
Een doffe hoefslag klonk io de verte
da sobildwaoht atak bet omwonden hoofd
vooruit en Iniaterde aacdeohtig.
Allengs boorde bij duidelijker dat het
gadrnieeb van den kant der stad naderde
en de baan volgde Na weinige oogenblik'
ken hield een ruiter voor het buil atil.
Voor dat de wachthebbende aoldsat
verkenning had gedaan, waa bij reeda
overtuigd dat bij met eenen makker te
doen bad, ofaoboon de aangekomene even
dicht io zijnen mantel gebakerd was als
bij.
De ruiter aprong. zonder een woord te
•preken, van lijn paard, leidde bet dam
pende beeat in den atal, en ofschoon een
herhaald geklop, een ongeduldig geroep,
een vloek over de duisternis die in hst ge
bouw heerechte, duidelijk te kennen gaven
dal da man bnlp behoefde, verroerde de
hebben voldaan, blijft de kazerne
nog bestaan, om van de bereden
wapens nog niet eens te spreken.
Zonder nu aanstonds de liefelijke
kwalificatie van «pesthol" over te
nemen, blijft toch waar, dat het
kazerne-systeem vele gevaren mee
brengt op godsdienstig, moreel en
sociaal gebied, vooral indien de
diensttijd van langeren duur is,
zooals bij de bereden wapens.
Toch volgt daar niet uit, dat aan
alteD, die er eenmaal zijn ingegaan,
moet worden voorgehouden, dat ze
nu alle hoop op behoud van hun
geloof en zedelijk leven maar moeten
laten varen, integendeel, ik durf
wel te verklaren en ik mag in dezen
zeker wel van een weinig onder
vinding spreken, dat een dienst
plichtige van de infanterie, die dus
slechts 6 maanden behoelt te dienen
even goed, ja niet zelden beter iD
sommig, ook geestelijk, opzicht
naar huis zal gaan. als hij werkelijk
een goed gebruik maakt van de
Genademiddelen die God hem geeft,
om iD deze gevaarlijke omgeving,
waar hij immers niet vrijwillig, maar
gedwongen in heeft moeten begeveD,
staande te blijven.
Eq dan noem ik op de eerste
plaats het trouw lidmaatschap der
Militaireu-Vereeniging; wat wil
zeggen, dat hij daar geregeld zijn
tehuis vindt, daar eiken avond om
gang heeft met goede kameradeD,
daardoor vanzelf in die kameraden
in de kazerne-uren een steun heeft,
waarmede hij samen de kazerne
verlaat en er op tijd weer terugkeert
dat hij daar geregeld deelneemt aan
de avondgodsdienstoefening, cursus
sen en lezingen bijwoont, die er ten
bekwamen tijde gegeven wordeD;
zijne lectuur, indien hij er behoefte
aan heeft, vandaar meeDeemt voor
wachturen en dergelijke; in één
woord, als bij zich goed lid toont van
deze zuiver godsdienstige vereeniging
en zijn woord gestand doet. dat hij
onder aanroeping der Patroon
heiligen der vereeniging aan God
heeft gegeven.
Een ander middel, dat hem gebo
den wordt is de maandelijksche gods
dienstoefening i H. H. Biecht en
Communie, met een onderrichting
ter voorbereiding vooraf.
bijlage het verslag over de voorloo-
jpige uitkomsten van de 10e volks-
telling. De bevolking op 31 Dec.
1909 bedroeg 5 858,175, op 3! Dec.
1920 6,841,115 zielen, dus een toe-
nemening van 982,980 zielen.
De vermeerdering der bevolking
per jaar, die sedert 1849 steeds
stijgende is geweest, is ook in de
laatste elf jaren gemiddeld hooger
geweest dan in do voorafgaande
lOjarige periode.
De totale vermeerdering in de
laatste elf jaren is geweest 982,980
De gemiddelde jaailijksche toe
neming der bevolking"in de verschil»
leDde provinciën was als volgt
Limburg 2.61, Noordbrabant 1,48
Gelderland 1,18, Zuid Holland 1,68,
Noord-HollaDd 1,40, Zeeland 0,49
Utrecht 1,55, Friesland 0,57, 07er-
ijsel 1,22, Groningen 0,94, DreDte
1,70, het Rijk 1,42.
Wat de verdeeling der gemeenten
in groepen betreft, welke verdeeling
thans voor de eerste maal bij de
volkstelling in een vijftal groepen is
geschied wordt op het volgende
Het nieuwe missiehuis, onder de
bescherming van den grooten Fran
ciscaan-missionaris in Zuid Amerika
«St. Fracciscus Solanus" wordt
I voorloopig gevestigd te Megen.
1 Het kost- en leergeld is zoo laag
mogelijk gesteld. Tot directeur is
beDoemd de zeereerw. pater Clemens
'van den Berg O.F.M., die tot dan
'toe lector was van de Kerkelijke
Geschiedenis ln het Minderbroeders-
klooster te Wijchen.
De Staalscourant no 74 bevat als
schildwacht zich niet.
Was het hem niet toegelaten zijne poet
te verlaten, of was de nienw aaogekomene
geen zijner oversten
Toen de vreemdeling eindelijk bni'.en
den stal en de deur der afspanning binnen
trad morde bij
Gij badt wel eene hand kannen uil.
■teken.
De groep der gemeenten met meer
dan 100.000 inwoners heeft in sa
menstelling geen wijziging ondergaan
en blijft dus uit de gemeenten Am
sterdam, Rotterdam, 's Gravenhage
en Utrecht bestaan.
De volgende groep is de nieuw
gevormde, die van 50.001100.000
inwoners, waartoe zijn gaan behooren
Tilburg, Arnhem, Nijmegen, Dordt-
recht, Leiden, Haarlem, Groningen
en Maastricht.
Id de maand September zulleu de
Paters Minderbroeders een nieuw
missiebuis beginneD, dat uitsluitend
bestemd is tot opleiding van Fran-
cisc&ansche missionarissen.
De studenten moeten dus bet voor-
nemen hebben Minderbroeder-missio
naris te worden en na be-eindiging
hunner studiën zich te begeven naar
een der missiegebieden van de Neder-
landsche provincie der Minderbroe
ders.
Deze heeft thans reeds haar werk
kring in China (Zuid-Cbansi) en iD
Brazilië en in het H. Laüd (Syrië en
Egypte) alwaar oDgeveer negentig
Nederlandsche Minderbroeders aan
het zielenheil en de uitbreiding des
geloofs arbeiden.
de baud hebben oDtmoe*. Hij draagt los
en met zekeren «wier *yn bruin kleed en
witten balsdas, welks punten op de borst
baDgeo. verder heeft hij eeue gele broek
en kaplaarzen aan en om bet middel is
een breede driekleurige sjerp gekoopt. uit
welke een paar pistoolkolven niet zeer
vriendschappelijk te voorschijn komen,
Tegenover hem zit de officier, Publicola,
Bah 1 Denkt ge dat er nog stalknech- dien wy in het bu s van Link nebben ont»
moet. Meer dan ooit heeft die kerel een
echt schurkeogezicht.
De twee anderen dragen de uniform der
Franscbe troepeD, ten minste, voor zooveel
die lompen en volden uniform kunnen
heeten. Hun geel en vuil geworden bande
lieren zijn op de borst gekruist, en de ge»
weren rusten, als onafscheidbare gezellen,
tusschen de knieën.
Overreden.
Meo schrijft uit Gennep
Terwijl de schilder Menke der N. S,
Maandagmiddag van zijn werk huiswaarts
keerde, haakte hij bij bot overstappen der
spoorlyn met de voet achter een rail.
schoof vooruit en kwam onder een ran»
geerende trein terecht, zoodat een wagen
over zijn lichaam reed. en bij na enkele
minuten overleed. De getroffene laat een
vrouw met twee Kinderen achter.
De Burgemeester van Bergen.
Uit de beste bron is de E. L. v. G.
gemachtigd mede te deelen, dat het bericht
o.m- verschenen in de N. Yenl. Crt. en
De Gelderlander, als zonde de Edelacht»
bare Heer Otten, Burgemeester der Ge
meente Bergen (H'ijen, Aff*rden, Sieben-
gewald en BergeD) als zoodanig binnen
kort bedanken, geheel oDjaist is Het
desbetreffend bericht is ut de luobt
gegrepen.
Treffend sterfgeval
Te Herkenbosch vierde Zondag het
echtpaar Menten zijn gouden huwelijksfeest
Toen de jubilaris na de kerkelijke
p'schvigheid de voor syo woning gehouden
lofspraken wilde beantwoorden, zakte by
poltseling ineen en was een lyk.
Een oud-burgemeester
verantwoordelijk gesteld
Uit Heerlen wordt gemeld
Distribotievua«eeöo brengen den raad
der aaogreozeDde gemeente Hoeusbroek in
een lastig parket Da vroede vadereD
wecschen indertijd een schuld niet te er»
kennen van pl m, 120 000, wijl deze alleen
was aangegaan door den burgemeester en
niet berustte op raadsbesluiten. Het gevolg
was, dat een der debiteuren, n 1. de Heer»
lenscha Bank de gemeente langs gerechte»
lyken weg tot betaling trachtte te dwingeD
van een nadeelig saldo van pl.m. f20 000
op haar rekeoingfCt u-ant. De reohtbank
heeft evenwel de gemeente in bet gelyk
gesteld. Het gevolg hiervan is. dat ge
noemde Heerierscbs Bank dit bedrag op»
eischt van den toenmaligen burgemsester
den heer J. Boshouwers De heer Bos
houwers, oud-burg meester, beeft tbaDS
tot den raad bet verzoek gericht bet
nadeeüg saldo by de Heerleoscbe Bank te
willen erkennen, zich beroepende op het feit
dat bier hoegenaamd van geen frande
sp-ake kan zijn, doch dat de voor dit eo
racoiers, welke gener-aal Dnmouriez in zyn
gedenkschriften door de woorden «knoeiers,
schurken en dieven" kenmerkt
De recht schilderachtige groep was en»
kei door den gloed van het vuur verlioht,
en dit gaf aan die soldaten een fantas
tisch, een schier duivelaohtig aanzien
Wat nieuws, citoyen had Publioola
gezegd, zonder de korte pyp, welke by
rookte, uit de mond te nemen.
Goed nieuws petit gé éra! komt
met zijne bende Sansculotten herwaarts
Hoe, de bu't Verrieres komt naar
Antwerpen 1 riep Publicola.
En dat beet gij goed nienws morde
Docbe. Als wy niet zorgen dat wy
voor dien tyd onzen buit hebben binnenge
haald, blijft er bepaald niets voor ons
over.
Gy spreokt by ondervinding, zeide
andere bedragen gekochte levensmiddelen
door de bevolking in den distributietijd
verbruikt zyn.
Belangrijke diefstal
De Bossche politie is een belangryke
diefstal op hot spoor gekomen In de
laatste twee weken zijn niet minder dan
200 zakken meel gestolen nit het pakhuis
der firma MolPauwels in Den Boscb,
Ia verband daarmee zijn twee knechts der
firma en 6 andere personen gearresteerd,
terwyl nog meerdere in verhoor genomen
Het sobijnt dat er een beele bende be
staat. Per schip werd het meel tot op
eemgen afstand buiten de stad gebracht
en vandaar per voermanskar weer terug»
gebracht en ineen kelder opgeslagen.
Verscheidene gemeenten moeten dit ge
stolen meel ontvangen hebben, Esq partij
ervan is in bes'ag genomen.
Het achtste leerjaar
De Tweede Kamor hetf; in de Dinsdag
gehouden zitting by de behandeling van
de leorplichtwefc Let amendement Ter
Laan nopens invoering van een achtste
leerjaar verworpen met 52 tegen 19
stemmen.
Lijk In een mijn gevonden
Te KerkredeSpekholzerheide vonden
arbeiders der myn Willem—Sophia in een
der mynschaobten Maandag bet lyk van
hun medearbeider M., die daar vermoede»
lyk door eeD ongeluk om het leven is
gekomen.
81e transit
De gedroogde groenten, waarmee enkele
jaren geleden in bet buitenland sohatten
werden verdiend blykeo nu zoo goed als
waardeloos.
Te Delft stelt de voormalige drogery
van Blad en Prios het restant gratis ver»
krijgbaar. Men behoeft slechts een sak
mee te brengen.
Kind verbrand
Het 5jarig docbterije van den heer P.
te Baarn kwam te dicht by de kachel,
waardoor de kleertjes vlam vatten en bet
kind ernstige brandwonden bekwam, ten»
gevolge waarvan het is overleden.
Bloedvergiftiging
Tengevolge van bloedvergiftiging in den
hals is te Roosendaal plotseling zekere v,
d. M. machinist, overleden, een vrouw
met groot gezin achterlatend,
%an gebrek en kou
Te Noordwykerhout werd bet lyk ge»
vonden van een COjaHge bedelaarster. Zy
is vermosdelyk 's nachts te voren van
koude en gebrek omgekomen, daar zy
den vorigen dag nog was gezien.
Omtrent bare familie, familienaam en
eigenlijke woonplaats is niets bekend.
Lagere Landbouwscholen
Io Noordbrabact blykt vee! belangstel»
iing te beslaan voor bet stichten van
lagere landbouwscholen.
Wij hoorden reeds van beraamde plan»
oen dienaangaande voor Eindhoven. Cuyk
neurne, Boxmeer, Oss. Uden. Veghel.
teD bestaan t luidde het antwoord.
Neen. maar wy leven in den tyd
der broederlijkheid.
Voor u I Gij zyt mets dan een ver»
momde aristocraat. Voor nw paard Wie
zon een stap doen voor dien ouden, mage-
ren en kreupelen knol
Het antwoord was telkenmale brutaal
geweest daarby de schildwacht tutoyeer
de den ruiter doch dit laatste was m bet
tucbtelooze leger algemeen in gebruik.
't Was. zoo dacht men, een teeken van
gelykbeid dat de soldaat zelfs zijnen gene
raal met je en jou toesprak, niettegen»
staande generaal Dumouriez zicb daartegen
zeer bevig verzet had
De ons nog onbekende trad binnen, sloeg
met geweld de deur toe, en de schildwacht
buiten lachte om de gramschap van den
oitoyen.
Treden wy ook binnen.
Io een groote kamer, met booge zo'de»
ring en steenen vloer, zaten vier personen oog de rosse en
bij bet vuur, dat in de breede scboaw betere' beduideoïs.
knetterde en vlamde. Ook de laatst aan» j Den joDgen man met den driekleurigen
gekomene had er plaats genomen, n* zyn sjerp noemt men Thierry dooh liever is nieuwe, heldere vlam meer warmte enzyn
•mantel en hoed op een stoel te hebben hem de naam van Brutus, van dien on» meer liobt verspreidde.
1 geworpen. verbiddelijken republikein in het onde Het gelaat van Thi6rry-Brutns drukte
Wy herkennen in hem den jonge man, Rome. By boort niet reobtstreeks tot het blykbaar een diep misnoegen uit.
dien wy op den toren en met de vlag in leger bij is een der beambten der leve» Gy bebt zelden iets anders dan slecht
nienws, haastte zich de rosse Pasqae
spottend te zpggen.
Ja, gelnkkig zyt gy juist niet in owe
ondernemingen 1 liet da oule Doche er op
volgea.
Toob gelukkiger dan gy, oude. ant»
wosrdde de citoyen gestoordik ben
ten minste tot nu toe aan de trabë'o ont»
snapt, en ik geloof dat gy er nog al
eemge jaren achter geschilderd hebt.
Het scheel oog wierp een brandenden
blik op den jongen man daarna trok
Doche de schonders op,
Eo hoeveel brandmerken draagt gy
wel op den schouder, citoyen Thierry
vroeg de rosse spottend.
Een hoog rood kleurde tot zelfs de
oorej van den jongen man 't was geen
8cbaamroad Deeu die woorden waren
zulke nydige stoken, dat Tbierry-Brut us
tyn bloed voelde koken.
Dat valt alleen aan schurken, sooala
gy er een zyt, ten deed donderde de
Ebn dezer kerels bet fc een langen,
grauwen puntbraad de sluwe oogen, Pasque.
waarvan bet eene scheel is, zijn door grijzeEvenals gij, hervatte de schele
wenkbrauwen beschaduwd. Doche Wy maakten te ramen deel BV „v.f 4 uuuuoruB ue
De andere is jonger de trekken van j van de club der Cordeliers, toen de bult jonge man, de band aan de pietooi slaand®
zyo gelaat zyn grofde neus is breed de I daar da groote stokebrand waa we maak» Ik zeg niet Deen l w«g bat onbe-
oogen zyn gebalkt, zyn knevel is vurig ten zelfs deel van zyq corps illusfcre, zooala* schaamde antwoord van de nydigen Parqua
rood kortom, beide geven, in onheil» die kleine, kromme scburk zijne rniteryj— maar a's gy nog niet bet minste eere»
spellende uitdrukking van het gelaat, niets j noemt. i teeken op bet schouderblad draagt, dan ia
toe aan den officier Publicola. Publioola was nadenkend na eene; men jegens u onrechtvaardig geweest
De gryze doet zicb Docbe, de rosse poos hervatte by, ticb tot burger Thierry Tbieriy maakte nogmaals een gebaar
Pasque noemen doch men geeft bun den richtende met de fc0jf vao ,j0 piat0ol.
Geen ander nieuws Och, laat dat speelgoed maar rusten!
Slecht nieuws mompelde Thierry zeide de roase andermaal glimlaohend.
en zette den voet zoo oDtetnimig op het! Zou dat eereteeken. waarvan ik spreek
baardyzer, dat het vuur instortte en eene by de leveranoieri van het leger misplaatst
nicncro holHura «lam m... o
naam niet altijd, en men vindt in haar en
de schele eene
Wordt vervolgd,