ESèL/5* Weekblad voor VENRAY, HORST en Omstreken. Plicht boven alles. Groote Oefening te Venray Burgerwacht en Vrijwillige Brigade. PBUILDETON Van wat wij zagen op onze reis naar Oostenrijk. Arme kleinen. Gemengd Nieuws. Zaterdag 20 November 1920 41e Jaargang. No 47 PEEL EN 1VÏA.AS bij vooruitbetaling 95 c. elke regel meer 74 a afzonderl. nummers 5c. Uitgave van FIRMA. VAN DEN MUNCKHOF, VENRAY. Tel. No. 51 1 van Laateleden Zondag 14 November was de rost in Venray verre te zoeken Om kwart over twaalf in den middag werd zij ver dreven door de alarmklok van de groote kerk. De mececben liepen ontsteld naar buiten om te informeereo waar er wel brand was uitgebroken Zij kwamen ech ter gauw tot de ontdekking dat het maar -fLuwe kul'" was Wat was er dan wel te doen Een groote oefening zou er gehouden worden, waarbij de leden van Borger wacht en Vry willige Brigade ut Venray on om» streken betrokken zouden zijn. Venray zou worden verdedigd tegen eeD aanval der Bolschewiki, in dit geval vaderlandslievende en bun lijd-begrijpende mannen uit den omtrek, van de gemeenten Meerle, Waesaum en Bergen in Limburg en Maashees o a., Vierliogsbeek, Sambeek in Noordbrabant. Toen tegea half twee op de appè'plaais op bet schoolplein de hoofden kondeo worden geteld, bleek het aantal van de Venrayenaars, dis het doip mede zouden verdedigen, niet byster groot te zyn. Maar vol goeden moed togen we naar da Kruissen om het vaandel af te halen, toen naar bet Raadhuis, om hetzelve daar op de pai neer te planten en daarmede dan den aanvaog der oefening to bezegelen. De wachten rondom bet dorp bleken spoedig de bun aangewezen plaats op de juiste wijze te hebben ingenomen. Eeo yter s'renge kapitein zou tevreden geweest zyn over de manier waarop iedereen zijn taak opvatte. Men kon er zien boe het stelling-oemen werd bsoefeud. boe de posten werden afgelost, zelfs bet geheim- zinnig zwaaien der seinvlaggen ontbrak niet. Pang Eo dan weer de stilte in den firrijïan NnvAmh*rdAe'- Pa g Paeg Het begon te spanDeo. Het don de dan ook niet lang of van alle kanten kwamen de bericb'.eo binnen op het -hoofdkwartier*', in dit geval het Rsadbuts. De moforeo snoideo aan, bnu berijders brachten met lawaai de machine tot stilstand, stormde d-» trappsn open brachten perfect de berichten over. De commandanten kwamen in actie, Doleer den, deelden patronen ui». De schoten knetterden van allao kant. De post op den toren zwaaide onrustbarend met z'n armen» Eu daar I opeens, wie kon het bevroeden, stormde een honderdtal gewapende mannen het marktplein over, in mioder dan geen tijd waren de trappen van het Raadhuis één haag^ gewerep, waren vlag en -Commaodatur in s vij- ands handen. Da dappere mannen uit Overlooo ec Holthee», die met aanzienlijke overmacht ean doorbraak op onzen linkervleugel geforceerd hadden, koudon nu rust nemen. Misschien sou menigeèn ven hen, alvorens de wacht gepasseerd te zyn, wel van 16. Dat is zoo." viel mevrouw bem in de rede. maar de toestand van mijn mania, zooals ik u zei, van dien uard, dat by volstrekte rust moet houden Hij beeft daarom, of liever ik beb uit zijo naam aan den minister bet verzoek gericht, vau de verdere verbintenis ontslagen te wordeD Zijn Excellentie zal dit verzoek ongetwijfeld inwilligen. Bovendien maar dit zeg ik u enkel in strikt vertrouwen als vriend des hnizee beefi Van Baren minder delicaat tegenover ons gehandeld Meer wil ik daar maar liever ciet van zeggen. Mevrouw sloegr de oogen teD bemel, alsof «y alle ongerechtigheden met deo mantel der liefde wilde bedekken. Van Dieren knikte heel rechtvaardig. Openhartig gezegd beeft Van Buren my nooit recht bevallen. Stille waters habben diepe gronden, zeg ik maar. Ea du nog een vrapg, waarde mevrouw, van wiar beantwoording voor my veel, zeer taal afbaogt. Ik koester voor Ciara ware hoogachting eo genegenheid. Zou ik du op tan gunstig antwoord mogen hopen, in dien ik my verstoutte, aanzoek te doen om baar baud Uw vraag verrast mij. meneer Van Dieren, antwoordde mevrouw, maar ik voeg er aanstonds bij. dat ik voor mij uw aanzoek zeer veroereod vind. Doch u be- een andere, eeuwige rust hebben knoneD genieten. waDneer iedere geweerknal niet een bou'ja maar een yzertje was Nu werd bet van al la kanten een strijd op leven en dood. 'scheidsrechters hadden bun handen vol om de in de pao gehakte en overwinnende afdeelingen naar de verzamelplaats op de markt te diri- geeren. Vanaf de pui van het Raadhuis kon men een schouwspel zien als dat van een oorlogsdag. Van alle kanten kranig bin nenstappende troepen, zelfs gepantserde auto en wagen, welke op listige wijze door de afdeeliDg -Arcen" in 't gevecht gebracht, de ÜDie suocesvol gepasseerd hadden. Als bijzonderheid zy bier speciaal ver meld, de aanwezigheid van den heer Ratten uit Wanssum, Ld der Provinciale Staten van Limburg, die met 't geweer over den schouder, als gewoon lid der Wanssumsobe Burgerwacht dienst deed Nadat ten bnreele van dsn Commandant do verslagen over de werkzaamheden waren binnengekomen, koo de beer Pyls, de bevelhebber door boornsignalen de stilte laten intredeD, en het woord voeren. Uit zyn toespraak bleek, dat de oefening als goed geslaagd kon worden beschouwd en dat alle afdeelingen met overleg waren te werk gegaan. Hij dankte allen voor de trouwe opkomst en gaf verder nog enkele aanwijzingen voor bet verdere verloop van den avond. Toon nam de beer Burgemeester het woord, aeide o.a. dat Wynkoop in deze entbou9iaste uiting van antUcommuoisme een reden kon vinden om wat minder trotsoh op z'n warhoofdery cs zyn en besloot zyn toespraak met een driewerf hoera op ons Vorstenhuis, waarna allen uit volle borst met begeleiding van een hoornblazer het Wilhelmus zongen. Een halfuur later werd een ommpgaog door het dorp gehouden. Voorop de Com mandant met zyn adjadant te p*ard. Daar achter twee offiaieren-scr.eidsrecbters op stalen ros en dan ean niet te orarziene e van vlot marcheerende zingende troepen en een opgewekte muziek appends fanfare. Eo zoo liep ten einde een anti-holsehe- wister-dag opgsset op mui t?ef van com mandant Bargerwacht en Vliagead Veodol, voorbereid door onderlinge beBprekioven en bemoeienissen v.io twee reserve»ffi« eieren, de heoreo Camps en Baser, mat de verschillende oommaodaoieo eo pr&ohtig geslaagd door de entbous asto medewerking vau velen en zeer velen. Van alle kanten beeft deze dag. die eobtcr by B xmeer eeo boog scheen te maken, bijeengebracht degenen, die voeleD voor de uitwerking van een eenmaal opga- nomen taak, die het -belachelijke'* van een QabootsiDg durven onder de oogen te zien; eö de -waanwijze niet meedoeners aan den kant laten staan. Aan anderen nu het initiatief voor een nieuw plan 1 Het ligt niet iu onze bedoeling een grüpt, dat ik ciet de miDite toezeggiDg kan doen, alvoren» ik myo dochter ge- pprokeo beb Zy ie oud en verat&odig ge. uoeg om te weteo, boe ly to eeo 100 gewichtige zaak te handeleu heef:. Zeker, zeker, mevrouw, beijverde Van Diereu zich te aulwootdeu, maar ie zal stellig veal pryz stellen op uw meeuiug, en du geloof ik al eeo aaomerke lijken elap gevorderd te zyo, indien ik op uw voorspraak mocht rekeoeu, Ik wit u die wel beloveu, meneer Van Dieren, zei mevrouw. Daar blyf ik u van harte dankbaar voor. antwoordde de bezoeker opstaande. Ik mag n thana niet laoger ophouden, maar za! ale n het toestaat, over scht dagen terugkomen, om te vernemen hoe Ciara myn aanzoek heeft opgenomen. Myo beleefde groeten aan baar en myo beate wenscben voor de spoedige en volledige beteriebap van meneer. Van Dieren ging zeer vo'daan heen Welk een oomediaote, zei by by zich ze'f. Van Buren minder delicaat gehan deld. hm I ik geloof eer, dat bet tegen overgestelde hrt geval is. Maar dat kan mij met sobelen. Ioder is eeo dief in zyo nering, zegt bet spreekwoord, en Van Baren ie onnitstaanbaar rechtvaardig. Dia karei zal bat niet var breogen in de wereld; nu beeft by alvast door zyn domheid Clara. Boa kostelijk oaief hield zich me. vrouw Veratraaten. Eo dan te moeten weten, dat de verloving een paar dagen geleden beklonken was en dq een feit zon zyn zonder de onbegrijpelijke kortzich tigheid van den ingenieur. Ook mevrouw Veratraaten waa zeer tevreden Den ingenieur telde zy niet meer volledig verslag te geven van de ellende en armoede, die wij in de bovengenoemde reis moenten aan schouwen. Wij willen niet verhalen met welk een aandrang arme moeders te Wee- nen ons vroegen om uitzending van haar kinderen naar Hoiland, noch in welk een deerniawaardigen toestand zich te Boedapeat bevinden de hon derden en houderden vroeger welge- atelde families, die thans wonen in goederenwagens, zonder vuur, zonder licht, zonder inkomen, 't eene min of meer kostbare familiestuk na het andere verkoopend om in 't leven te kunnen blijven. Alleen ditKatholieken van Ne derland blijft steuuen het R K Huis vestingscomité, dat sedert 5 jaar naar best vermogen verzacht al het wee, at de ellende, welke over de volkeren van Europa zijn voortgekomen uit een onchristelijke levensopvatting, zoo herhaaldelijk door Paus en Bis schoppen veroordeeld. Als Rden van het Pi iestercomité tot verlichting van den nood der geestelijken in Oostenrijk en Honga rije, willen wij over hun nood een weinig uitweiden, doch vooraf ga de getuigenis, dat Neerlands meeleven met ook hun droevig lot hen sterkt om in hun moeilijke omstandigheden te blijven arbeiden aan het heil der zielen. Wat wij zagen van don nood der priesters 1 Te Boedapest ontmoetten vij op het Bureau vau Zijne Eminentie dan kardinaal een eerbiedwaardig geesti- lijke, belast met catechismus-onder- viïur varhaaTife^Kij'ona' van zïjö w"rk hoevele uren hij elke week les gaf, aan hoeveel kinderen etc. Hij was een weinig beter geklee i dan eet landlooper, zijn aanblik was zoo deerniswaardig, dat zonder eenige afspraak elk der Hollanders, die met ons hiervan getuigeu waren, den armen priesters een aalmoes in de hand duwden. Op1 het Centraal Seminarie te Boe dapest waren de meeste studenten gekleed in burgerkleeding. Hiertoe werd verlof geschonken omdat de aanschaffing van een toog de finan cieels draagkracht der studenten te boven ging. Te Weenen zagen wij de priesters in alle mogelijke kleediDg, soldaten uniformen, eenigszins veranderd en mee die bed by baar afgedaao sedert by tij het ook in bedekte en voort chtige termen, baar man Tan bedrog had beschul. digd. Znlk een onbeschaamdheid kon zy nooit vergeveo. Was die ook niet oorzaak geweest van VerstraateD's beroerte 't Is waar, Van Buren bad, nadat se bcm dit gemeld bad, gesobreren, dat zy "cb niet ongeruit hoefde te maken, dat bij voor alles zon torgen, maar dit wisohte de beleedigiog niet af, dio de ingenieur bun bad aangedaan. Wel is waar kon bij, als by «preken wilde, hen voor de wereld in een minder gunstig daglicht breDgeo zy dacht hier aan de -mioder delicate" han delwijze, waarover zij tegen Van Dieren gesproken had maar ze kende Van Buren genoeg om te weteD, dat by zou twijgen ter wille van Clara. Nu was het aanzoek van Van Dieren baar hoogst welkom. Hij was een vermo gend maD, wat ban bij bun hachelijke fhancieele positie zeer goed te stade kwam Een zeer goede pany zou Clara noo t kunnen doen. Maar Clara zelf, zou die willen! Movouw wist zeer wel, dat baar dochter den ingenieur zeer genegen was en daarom vreesde zij wel eenigen tegenstand. Maar Clara sou wel moeten zwichten, ru natuurlijk van een hnwelyk met Van Buren geen ip'ake meer kon zyo. Mevrouw was zoover met haar over wegingen gevorderd, toen, na een liobt tikje op de deur, Clara binnenkwam. Papa slaapt zoo gemat, dat ik meende wal een uurtje de t ekenkamer te kannen verlaten Kan ik u soms in een of ander behulpzaam zijn, mama, want n heeft zóó de handen vol, dat ik u graag wat zou versneden, niet uitgezonderd. Meer dan eens zelfs merkten onze medereizigers Diet, dat zij op straat een priester ontmoetten. Gedurende ons verblijf te Weenen kwamen eiken morgen in het kloos ter, alwaar wij logeerden, arme vrouwen ons om hulp en onderstand vragen. Op zekeren dag bevond zich onder haar een ziekelijk priester, die ons eenige geneesmiddelen vroeg Van elk der zeven bisdommen in Oostenrijk ontvingen wij een 25tal adressen van priesters, die wij gaar ne onder de speciale zorg stellen van Hollaodsche familie's, welke genegen zijn elke maand een pakje levens middelen te zenden aan bun nader te geven adres. Achter de namen toeken de de verschillende bisschoppen aan de reden, waarom zij vooral voor speciale bescherming in aanmerking komen als b v. een zeer verdlenst- volle priester, ziekelijk, geen inko men; van een derde is blind, heeft zijn oude moeder bij zich, heeft een klein pensioen en zoo zouden wij door kunnen gaan met Dog verschil lende bijzonderheden te verbaleD, doch wij weten bij ondervinding dat zulks Diet noodig is om de Katho lieken te bewegen spoedig bet adres van zulk een geestelijke aan bet Priestercomité aan te vragen. Dezer dagen ontvingen een brief van een Hollander. Hij verbaalt ons van een Oostenrijksch priester, die in de afgeloopen maanden Jes morgens om vijf uur het land giDg bewerkeD om legen 8 uur terug te keeren en iu zijn kerk de H. Mis op te dragen. Daarna moest hij voor zijn Tot slot brengen wij hier gaarne den dank over van Hunne Eminenties de Kardinalen van Budapest en WeeneD, aan alle Katholieken vaD Nederland, voor den krachtdadigen steun, welken zij door ods Priester- comité aan hunne arme priesters hebben geschonken. Laten wij doorgaan met daden te toonen, dat de Katholieke naasten liefde zich door geen landsgrenzen, door geen nationaliteit laat beper ken. Laten wij toonen dat gelijk onze godsdienst, zoo ook onze Katholieke naastenliefde is internationaal Het Priestercomité tot hulpverleening aan de ontlasten. DsdIc je wel. Clara. Je moet ru maar eens een luebtje gaan scheppen in den tuin, dat ia hard noodig. Je houdt bijoa den heelen dög je papa gezelschap 6D past hem zoo zorgvuldig op, datje er self ziek van tal worden, als je Diet voor zichtig bent. Kom, mama, cu overdrijft u toch. Ik kan er zeer goed tegen, en papa is door niemand lievor geholpen dan door my. Mevrouw Veistraaten keek baar dochter een oogeblik aan. Ze is Vau Buren al geheel vergeten, dacht te by t oh zelf, toen ze C ara zoo kalm boorde spreken, zoo geheel en al alsof te zich uitsluitend met haar vader bezig hield eu verder aan nietB ter wereld dacht. Na, zooveel te beter, daohc mevrouw verder, die een volslagen gemis aan mensohenkenn s bad, des te gemakkelyker zal bet my vallen mijn plan te verwetenlyken. Ciara, zei ze, ik beb je over iets vau belang te spreken, maar als je nu liever wat in den tuin gaat, stel ik bet maar tot eeo volgende gelegenheid uit. Dat hoeft Diet, moeder, antwoordde Ciara, op een stoei naast baar plaats Demeod. Ze kleurde eveD, want die onver wachte meedeelmg verraste baar. Iets van belarg, wat mocht dat zyo Zou Eluard misschien aan haar moeder gescbreveo hebben O, zy had bem niet vergeteD, al werd zijn naam thans in bet beis Diet meer geooemd. Zyn beeld stond voor baar in hoogen, ongerepten glans. Eo bet diepe leedwezen, dat zij gevoelde over den mis» s'ap baars vaders, werd alleen bierdoor eenigermate verzaobt, dat Eduard zyn pliobt had gedaan,, onveriobrokkeo, daar- Geestelijkheid van Oostenrijk en Hongarije. Giften in geld bij voorkeur te zen» den aan het Secretariaat Zwijgen» straat 5 Tilburg, alwaar ook adres» sen te bekomen zijo van priesters, die Hollandsche families speciaal onder hunne bescherming nemen willen. Giften in natura zende men bij voorkeur aan Kapelaan Fr. Werners Gerard Noodtstraat 13 Nijmegen. Di^zoDden der vaderen wordeu bezocht tot in het derde en vierde geslacht. Dit droeve Bybelwoord is op bet gebied van het aloohoLsme maar al te waar ge bleken. Zie hier Van de 247 idioten die in 1895—1896 in de idioteninriebting Hangenhagen wer den opgenomen, kwamen 52 of 21 pCt. uit gezinnen van drankzuchtigen en 39 uit familiëa,. waar de drankzucht by de groot ouders bestond, totaal dus 91 gevallen of 36 pCt. Bourneville voDd onder 1000 van 1880- 1890 in Bicetre opgenomen idioten er 471, waarvan de vader .alcoholist, 84 waaraan de moeder drsnkzuobtig eu 65 waarvan belde ouders bet waren, totaal dus 620 ge vallen of 62 pCt. Dr. Robinowat8ch voDd onder de 50 misdadige kinderen uit het ssyl Si. Anoa te Paryi er 24, die vao alcoholisten af stamden. Dr. Mö jkemolen nam in onderzoek 259 verwaarloosde kiDderen uit bet opvoedings gesticht der stad Berlijn te L'obtenbe'-'g, Onder ben trof by er 145 aan, by wie de vader aan den drank was. by 12 de moeder, by 4 de beide ouders, dus 65 pCt. dier kinderen kwam uit drinkersgeii^nen Ik beboef hier niets aan toe te voegen. Znlke cyfers spreken voor zichteif. Drinkers denkt om uwe kinderen De Rotlerdamsclie handels- en landbouwbank. Volgens advertenties van de Rotterdam- echo Haodela» en Landbouwbank zoadeu dezer dagen versoheidene trekkingen ge- boudsö wordeD. Nu is naar de -Voorwaarts" verneemt, oolaogs de auto van de bank die de voor trekkingen benoodigde be- icheideti vervoerde op last van de justitie aan de grens aangehouden Ook zyn bij •He agenten de rerlamebujetten en ebliga- tiëo in beslag genomen. Het Autogevaar. Te Nederasselt reed, volgens de -M. en W." een anto in de Veerstraat tegen de sluis met gevolg dat de as van den auto brak. De auto werd in de daar vlakby staande sobnur van den beer T. binnenge bracht. Dez9 sobnar kon niet gesloten aan opgeofferd wat bem het liefste waa. Het was diep treurig, maar cooit bad hij haar zijn genegenheid op edeler, onbaat- zucbtiger wijs geloond, dan toen hij ziju geluk, baar zelf aan zyo plicht ten offar bracht. Zy bad bem begrepen eo zij was trotscb op bem, als in de middeleeu wen een edele joDkvronw op eeo ridder zonder vrees of blaam. Van deze gedachte vervuld, eo een klein vleugje hoop by z oh voeioude op komen, greep zy de band barer moeder. Nu mama, zei zy pogende te scheitsen, vertel me eens gauw, wat u mij vau zoo groot belaDg beeft mee te deelen, want ik braod van nieuwsgierigheid. Ik heb sooeven bezoek gehad, zei mevrouw Versiraaten, baar doohter met aandacht beschouwende, ten einde den indruk na te gaan, dien beur woorden op baar zouden maken. Bezoek, dat u trof. Een goed vriend kwam aanzoek doen om uw baod. Met haar oogen wagenwijd open, eprake- loos, staarde Ciara baar moeder aan. Het was geen scherts, bot kon geen soberts zijn. Ednard was natnurlyk niet bedoeld. Eo was bet üu niet wreed van baar moeder de wonde, die nog niet eens gesloten was, Dog verder open te ryten Voelde baar moeder dan niets van betgeen zij in stilte leed! Meende zij daD, dat ze ca Eduard een ander kon liefhebben. of dacht baar moeder, dat voor eeo huwelyk geen liefde noodig was, dat het niet meer was dan een koopmanschap Wordt Vervolgd.

Peel en Maas | 1920 | | pagina 1