Een vertrapt volk. Plicht boven alles. Weekblad voor VENRAY, HORST en Omstreken. FEUILLETON. Gemengd Nieuws. Zaterdag 6 November 1920 41e Jaargang. No 48 ABONNEMENTSPRIJS PER KWARTAAL s voor VENRAY 65 c. franco per post 75 c. voor het buitenland bij vooruitbetaling 95 c. afzonder!, nummers 5 c. PEEL EN MAAS Uitgave van FIRMA. VAN DEN MUNCKHOF, VENRAY. Tel. No. 51 PRIJS DER ADVERTENT1EN van 1 6 regels elke regel meer 45a Tl c. Ierland bestaat, naar men weet. voor bet overgroots deel uit katho lieken. In een deel van het graaf schap Ulster echter, waar het vetste land ligt, hebben de Eogelschen in den loop der jaren protestantsche boeren geplant en deze kleine pro- tesiantsche minderheid heeft indertijd belet, dat er een zelfbestuur voor Ierland is ingesteld. De Ieren hadden de belofte van de liberale Britsche regeering, welke zij tegen de Unionisten hadden gehol pen, dat er zelfbestuur zou worden ingevoerd De Ulstermannen wenscb- ten met de katholieke meerderheid niet in één parlement te Dublin, weshalve zij zich verzetten onder leiding van Carson, die de Ulster mannen wapende en openlijk drilde tegen de Regeering te Bonden. Deze daad van oproer is later gestntft met de aanbieding van 'n ministers-porte feuilie; Carson beeft met Lloyd George in één kabinet gezeten en behoort nog tot de invloedrijkste Britsche staatslieden. Dat de Britsche Regeering heeft toegelaten het openlijk en gewapend verzet der Ulstermannen is het begin der anarchie geweest, schrijven de Bisschoppen. Nu zijn er moorden en gewelddaden aan de orde van den dag, Op een waarljjk bedroevende schaal komen voor tallooze onoordeelkun dige raids en arrestaties in de duis ternis van den nacht; langdurige gevangenhoudingen zonder recht spraak; verwilderde uitspraken vaD rechtbanken, die geen vertrouwen verdienen; het verbranden van buizen stadhuizen, fabrieken, magazijnen en oogsten; de vernieling van industrie om den weg van hongersnood en ge brek te banen, doir mannen, die zich aan gestolen dranken bedronken hebben; het mishandelen en dooden van burgers En al deze misdaden werden be dreven door troepen van de krooD, die een schrikbewind ingesteld heb ben, dat vanwege de moorden op onschuldigen en het vernielen van eigendommen slechts een gelijke beeft in de verschrikkingen der turk sche wreedheden of in de misdadeD van het roode leger van het bolsche- wistische Rusland. Man bedenke, dat het Bisschoppen zijn, die hier het woord voeren, negen en twlDtig Bisschoppen, die allen dus de feiten door hun ocderieeke- nirg erkennen en de gebruikte krachtige termen mede door hun onderteekening bevestigen. Zij voeren een vroeger schrijven van Kardinaal Logue aan, dat nog krasser is I »Ik weet, dat wij leveo onder een wreed, onderdrukkend, tyranniek .regime van militairisme en brute j kracht, dat tot de misdaad uitnoo jdigt en aanspoort en dese vosdt._ Ik j weet, dat in den laatstnn tijd ten minste, alle pretenties van strikte discipline als door een stormwind weggevaagd zijn. Zij. die zich de bewakers van wel en orde noemden, zijn de vurigste voorstanders van wetteloosheid en wanorde geworden. A's wilden rennen zij door bet land, do nachten veraDgsligend door hun raids. Onbekookte en willekeurige schietpartijen op drukbezette pleinen hebben talrijke onschuldige slacht- off-irs gemaakt. Steden zijn verwoest gelijk bij de onbeschaafde oorlog voering van vroegere eeuwen. Zij, die uit vrees de vlucht namen, wer den gewoonweg neergeschoten Laatst is een onschuldige en werk zame man. die van niets afwist en zich in het geheel niet met politiek bezig hield, uit zijn huisgezin weg» gerukt, terwijl daar de rozenkrans gebeden werd en op den openbaren weg neergeschoten.'' Na dit woord van Kardinaal Logue vervolgen alle Bisschoppen Deze dingen zijn nog erger ge worden, sinds het bovenstaande ge schreven werd. MaDnen zijn met barbaarsche wreedheid gemarteld. Er zijn zelfs gevallen, dat jonge meisjes in de duisternis van deD Dacht ongekleed uit de armen der moeders weggerukt werden. Voor dit alles zijD niet de man schappen, maar vooral de gezagvoer ders aansprakelijk. Het is een blinde wraak van de wilden, met kalm overleg toegepast op een geheeie stad of een gebeele streek, zooder eenig bewijs van haar medeplichtigheid aan de misdaad, door hen, die in het openbaar door de Engel8che regeering gebruikt worden om het leven eD het eigendom der bevolking te beschermen en de orde in Ierland te herstellen. 15. Ren oogenblik was Clara'e keel aie toe. gesobroefd, daarna gilde ifi bulp I hulp I soo luid ifj kon, ziob in doodetykeo anget over haar vader buigend, bfi wien geen teeken van leven meer wae te be- epeuren. Een oogenblik later werd de deur geopend en mevronw Veretraaten trad binnen, rret een brief in de band Hoor de ik je roepen Clara Maar zij vroeg niet verder met één blik overzag zij wat er gebeurd was en aoelde op baar mao toe. De brief ontviel beer banden en bleef op bet tapijt liggen, Vlug. Clara, belp me papa op de canapé dragen. Geef me epoedlg water en aziin en etuur dan om den dokter. Een oogenblik later lag Veretraaten op de oanepé nitgtetrekt, de oogen gealoten, met doodsbleeks gelaatskleur en de banden zlep langs het liobaam. Op dit oogenblik kwam een der dienst boden binnen Gauw, Antje. naar den dokter, mijnbeer is niet wel geworden, zei mevronw, terwijl ze de liepen van haar man met water en ezjjo wieech. zoDder dat bet eenige oitwerking eobeen te bebben. Antje haesite zioh de gang door. Juist kwam Truus, die boven in spanning de terugkomst van Clara verbeid bad en die een oogewooe beweging in boia bad waar* genomen, de trap af, Wat ia er, Antje 1 O, jnff.-onw. mynheer is zoo oaar. misschien wel dood. ik geloof een beroerte Ik moet naar den dokter. Och, gaat u toch bicoen. Ti ons knikte. Tooh bleef zij nog eeo oogenblik staan. Wat zij de laatste vier en twintig nur in dit buis gezien eo ge boord hsd, was zoo vreemd, zoo vreeselijk dat zij z:ch afvroeg, of bet werkelijkheid was of eeo b-nanwecde droom. Het aogstig voorgevoel -an Clara, bet wegblijven van Eduard, de oomet ven Verstraeten, bet gesprek met zijo dochter, en rn een be roerte... God. welk drama was daaraohter verborgen Msar zij vermande zich miszchien kon ze mevrouw eu Clara van dienst zijn, en daarom spoedde zij zicb nazr bet kantoor, waar de beide vrcowec oog altijd vruchteloos bezig waren om de levensgeesten ven den zieke op te wekken Mevrouw schudde het boofd, in Clara'e oogen blonken tranen. Het was een tooneel van-aangrijpende hulpeloosheid Spoedig kwam de dokter, die gelaa'te, dal mjjoheer Veretraaten aanstonds te bed gelegd zou worden. Door mevrouw en Clara geholpen, droeg bij deo zieke naar de beieodeede kamer, terwijl Tinne in bet kaotoor alleen aohterbleef Het jonge meisje ging even zitten, hartelijk medelijden heb bend met bet zwaarbeproefde gezin en zioh afvragend wat de ootknoopiog van dit drama zou zijo Daar vial plotseling baar blik op eeD wit papier op bet tapijt Wat kon dat zijn t Zij grog er naar toe eo raapte bet op. Het was een brief... ze her. kende de band van Ednard. Waarschijnlijk bad mijnbeer bem uit de hand laten glijden eo bad geen der buisgenooten in baar ontsteltenis hem bemerkt. Hij bevatte Dit geschiedt maand na maaod en er is geen enkele aanwijzing van zelfbeheersching, onderzoek of pu blieke instructie, of afschrikwekken de bestraffing van den kant der autoriteiten. Bet schrikbewind duuit de voort ODgeschokt, tot de wereld opschrok van de daden-, onder een regime, dat de «regeering in Ierland" genoemd wordt, bedreven. Toen werd het bemanteld eu ver ontschuldigd, meer dan half ontkend en minder half veroordeeld, door een minister van de kroon- En toen het weerwraakregime lo een valsch daglicht gesteld was, werd het. in dat iicht, vergeven en goedgekeurd door het hoofd der Eogelsche re geering. De misdaad is verdonkeremaand en aangemoedigd zoo niet georgani seerd, niet door obskure en onver antwoordelijke individuen, maar door de regeering van een machtig rijk, dat de hoogste idealen van trouw en rechtvaardigheid verkon digt. Steeds is aan den bloeddorst van sektarisch gepeupel op een groote schaal toegestaan zich bot te vieren in de steden van Ulster, waaruit een vreeselijk blosdblad van beide zijdeD, arbeidsberooving, het verbranden van particuliere huizen en dienten gevolge de uitroeiing der zwakkere partij gevolgd is. Veertien dagen geleden wareD in Belfast 8100 personen als verdreven arbeiders ingeschreven en meer dan 2300 personen ODtviDgen dagelijks ondersteuning. De Bisschoppen geven dan bijzon derheden vaD da uitroeiing der zwakkere partij in Ulstur (dat is de katholieke) en Doemen het een mild dadigheid, om aan een deel van Ulster een aparte Regeering te geven met haar vreeselijkste instrument -een speciale politiemacht om haar gemakkelijker in staat te stellen de slachtoffers van haar onverdraag zaamheid te vertrappen." En dan wordt onvervaard de Eogelsche Regeering te Londen ver antwoordelijk gesteld .- -Indien er anarchie in Ierland heerscht, zijn de ministers van de Eogelsche kroon er de bewerkers van. Niet door onmenschelijke onder wellicbt den zleutcl van bet raadeel. Het papier brandde baar ïd de viogere Zon zij er niet even een blik in slaan Ie alle andere navallen zou lij bet oobescbei- den gevonden hebben, doch tbacs was geen gewone nieuwsgierigheid in bet spel, maar een booger motief. AIb zij wist. wat er gebeu-d was, zou zjj misschien kunnen helpen, wellicht Clara bet verloren geluk knoiien hergeven. Toch aarzelde zij nog. Wie weet. welk vreeselyk geheim die brief bevette. Misschien zen zij er alijjd spijt over gevoelen, dat gebeim nitgevorsebt te bebben. Maar de gedaohtd-'kan Clara behield da overbaod. en baaatig, gejaagd doorvloog sfi den inbond van den brief, baar adem iDhondend. -• Arme Ciara i flu taterde zij, toen ze met lezen klaar was. Arme Eduard 1 Moeten na deze twee zielen, die elkaar zoo goed begrijpen en soo innig, liefhebben, van elkaar gescheiden worden f Neen, dat mag ni9t, en als ik er iets aan doen kan zal iet ook niet gebeuren. XI Mevronw. daar is meneer Van Dieran, die vraagt, of bij n even kan spreken. Meneer Vae Dieren, zeg je Goed Heb je meoeer in de voorkamer gelaten f -- Ja, mevrouw. Goed. Zeg aan mijnbeer, dat ik aan stonds kom. Mevrouw Veritraaten, die bezig waz met acbrijven, bad da pan neergelegd en beek in gedachten voer z ob uit. Een nauw merkbaar glimlachje van voldoening speelde om baar lippan, en baar levandiga pbantaaia teeverde haar aanstonds etn drukking zal de Iersche kwestie worden opgelost, maar door de er kenning van het onbetwistbaar recht van Ierland, evenais van elke andere natie, om den vorm van de regeeriDg tte kiijgen, waaronder dat volk wil j leven. Maar als van meer onmiddellijke .noodzakelijkheid dan iets anders, eischen wij, in den naam van be schaving en nationale rechtvaardig heid, een volledig onderzoek naar de wreedheden, die nu in Ierland be dreven worden, door een tribuDaal, jdat hel vertrouwen van allen ver- dient eD met onschendbaarheid van de getuigen voor het terrorisme, dat het nu onmogelijk maakt een ge- tuigenis af te leggen, zoDder dat leveD cf bezit wordt bedreigd. De pers in Ierland wordt gekne veld, het recht van vergaderen is verboden en navorschiDgen worden onderdrukt. Geestelijken hebben aan brutale behandeling blootgestaan en onge twijfeld is de verbanning van eeo vooraanstaanden aartsbisschop tsd Iersche geboorte, den leider en vertrouwensman der demokraten in Australië en het verbod om zijn geboorteland te bezoeken, een van de meeste dwaze maatregelen, welke verbÜDde en tyrannieke onderdruk king kon nemen. als een teeken ln den hardüekkigen tegenstand van een vertrapte, een lichtend ondergaan van een verdruk te in de worsteling tegen zijn overheerscher. Ons hart is bij het Iersche volk en onze bewondering bij hun voor gangers, hun moedige Bisschoppen. Het is genoeg. Voelt men waar de schoeD wringt Is het schrijven der Iereche Bis schoppen duidelijk 1 Gnze betrekkingen met Engeland zijn altijd een verschrikkelijk on geluk voor ons geweest, zeggen de Bisschoppen Dog. Altijd. Het is een kwaad van eeuweü, de geschiedenis van Ierland is er een van vervol» ging en onderdrukking. Altijd is dit kleinere katholieke volk door het groote Britsche rijk om politieke en godsdienstige redenen gemar teld. Het lijden duurt voort, maar het volk vecht voor zijn bevrijding. De heldendood van Mc. Swiney was als een brandpunt, waarin heel de strijd zioh samentrok en zoo moet men ook zijn heldhaftigen tegen stand tijdens zijn gevangenschap van zeventig dagen beschouwen niet als de overdreven oflerdaad van een hartstochtelijke vechtoatuur, maar -.'v is De Arbeidswet en de feestdagen VaD verscbilleDde zyden is gevraagd of op de fabrieken, waar de katholieke feest dagen. zooa's I November, a's Zondag worden gevierd, de op die dagen niet ge werkte aren op andere dagen mogeD wor den ingehaald. Deee vraag is bij de schriftelijke behan deling van de Arbeidswet door de St&'en Generaal j ook ten berde gebracht. Toen is verweien naar art. 28 van de Arbeidswet jdat o m. bepaalt, dat. indien in een onder neming zich bjjiondere omstandigheden omstandigheden voordoen, bet districts hoofd van de Arbeidsinspectie, of in be roep de minister van Arbeid, schrifte'yk en voorwaardelijk of onvoorwaardelijk vergunning kan verleenen, dat id die onderneming werkzame arbeiders van 16 'Jaar of ouder arbeid verriobten in afwyking 'van bet bepaalde by artikel 23 (vrijeZa- terdagm ddag) artikel 24 eerste lid [45 un en artikel 24 2e lid (aiet tusscbea 6 nar nm.en 7 aar vm.) Artikel 28. 2e lid bepaalt, dat bet dis trictshoofd bij bet verleenen van ds ver- jgnnniDgen nooit verder mag gaan voor vrouwen en j-ugdige personen dan 10 uur per dag en 55 uur per week eo voor maD- nen niet verder dan 11 uur per dag en 62 nu^er week. Het ligt voor de hand, dat het verstan dig zal tya de verguaoing tijdig aan te vragen. Drievoudige verheugenis Deser dagen werd de familie S te Til» burg verblyd mot de geboorte van een tweeling, maar nog grooter blydBchap heersebte er door de genezing van de vrouw. By de geboorte vaD haar vorig kind 1 o.l. verloor deze vrouw bot liebt der oogen en kreeg dit terug by deze ge» tegenheid. Overreden. Dinsdagnamiddag bad te Nymegen een droevig oogeval plaats. Te oDgeveer half twee keerde de gepen sioneerde luit.-kolonel van 't O. Iodisohe leger J. H. Hartman. vaD eene wandeling huiswaarts, toen bij op den Groesbeek- lachen weg, door een in snelle vaart zynde 'auto werd overreden. In bewnsteloozen toestand werd de |oDge!ukkige opeen politiebranc^rd naar't Wilbelmmaziekenbuia vervoerd, waar bij bij aankomst reeds was overleden. Nader is gebleken dat de bestuurder van tafereel voor oogen, waar zij in den geest met graagte by verwijlde. Ik mag hem met laten waobten. zei ze opstaande en ziob naar de kamer begevende waar Van Dieren waobtte. Dag. mevronw. Permitteer me, dat ik Daar den toestaDd van meneer kom in- formeeren. Ik beb tot myo voldoening gunstige tyding vernomen, maar ik stelde er prys op, my daarvan persoonlyk te vergewissen Als vriend d?s buites want zoo mag ik mij immers noemen I achtte ik dit mijn plcbt. Hartelijk dank voor nw gewaardeer de belangstelling. meDeer Van Dieren, antwoordde mevrouw met baar iopemeod- ste stembu'ging. U is inderdaad een vriend des baizes, zooals tbans weer uit uw vriendelijk besoek blykt. Wat den toestand van meDeer betreft, die is zeer gunstig. Alle gevaar is geweken. Alleen moet by zicb zeer in acht nemen en alle opwinding vermyden. MeDeer bad sich in den laatsten tijd overwerkt, maar als hy du eeD veertieu dagen volstrekte rust houdt bopeo wy, dat.by weer geheel op geknapt zal zijn. Ik boop bet van harte, mevrouw; hernam Van Dieren. En mag ik u nu eens eeo heel opreohte vraag stelleu, zod- der dat u my van indiscretie zal beschul digen Gerust, meneer Van Dieren, ofschoon ik Diet kan vermoeden waar die op be trekking kan hebben, zei mevrouw Ver- straaten met 8eu glimlacbje, boewei ze zeer wel vermoedde, wat baar bezoeker zou vragen. Welk een volleerde comediaote, dacht eze by ziob zelf. Hardop ty by Wel* du, mevrouw, tot mijn leedwezen bad ik gezieD, dat de ingenieur Van Buren zicb zoo in de gurst van uw dochter moobt verheugen... Ik geloof, viel mevrouw hem met een glimlachje in de rede, dat zy, die dat gezegd of gedacht hebben, sterk bebbeD overdreven. Ik geef toe, dat de sohyn daar aanleiding toe gaf. Van Baren kwam uit hoofde van zijn betrekking met mijn man veel met ons in aanraking uit beleefdheid tot bem zyn wy ook bet werk eens gaao zien, waarvoor Clara en ik ons oatuurlyk bitter weiDig interesseerden. Meer was niet noodig, om bet praatje te doen verspreiden en daaraan voedsel te geven, dat de jongelui inclinatie voor elkaar voelden. Maar voor een huwelijk zij twee personen noodig, en bovendien hebben ook de ouders stem in het kapittel. Uit hetgeen u zegt mag ik dus op maken, dat dit praa'.ie, dat ibderdaad ver spreid is alleD grond mist Ja, meneer, dat praatje mist tbans allen grond, zei mevronw, met vrouwe lijke diplomatie het woordje tbans inlas- schend. Ik antwoord even oprecht als n mij de vraag stelde: vaneen huwelijk tu88chen Clara en Van Baren is geen sprake, en dq zyn betrekkingen met mijn man ophouden, zal by u t den aard der zaak ook zijn bezoeken wel staken, voegde tij er tot meerdere geruststelling bij. Begrijp ik u goed, mevronw her» nam Van Dieren, zicb houdend of by van den priDs geen kwaad wist. Het werk is nog niet af, en.,.. Wordt vervolgd.

Peel en Maas | 1920 | | pagina 1