MÉT-ZIJ Weekblad voor VENRAY, HORST en Omstreken. Vergadering Peelbelang Vergadering Stoomzuivelf. „Venray" Muziekfeest te Venray. Gemengd Nieuws. Zaterdag 10 Juni 1920 41e Jaargang. No 28 ABONNEMENTSPRIJS PER KWARTAAL voor VENRAY 60 c. franco per post 70 c. voor het buitenland bij vooruitbetaling 90 c. afzonderl. nummers 5 c. PEEL EN MAAS PRIJS DER ADVERTENTIEN Ultgave van FIRMA. VAN DEN MUNCKHOF, VENRAY. van 1—6 regels 45 c elke regel meer 7| e. Maandag 14 Juni. nn». 9 uur. j en daarom is het vooral noodig, dat de landarbeiders geholpen worden. Er is de laatste jaren nog zoo weinig gedaan voor de kleine boeren en toch is het beter, dat wij hebben 10 boeren elk met 10 H.A., dan een boer met honderd Even over 7 opende de Edelachtb. Heer j Het vooropgezette plan bij de ontginning Burgemeester de vergadering met den der peei js nu om flinke boerenzoons, christelijken groet. dochters, meiden of knechts vooruit te Het deed hem genoegen te zien, dat de helpen en te zorgen dat deze binnen korte inwoners van Venray in zoo groot_ aantal jaren een eigen boerderij hebben, waren opgekomen, hij bracht hun hiervoor Hij brengt hier dank aan het gemeente- dank, evenals aan den raad der gemeente bestuur van Venray, dat door zijne voor- die voltallig tegenwoordig was. uitziendheid de vorming van groot grond- Hij 9telde den Heer Max Bongaerts, den grondbezit voorkomen heeft, schepper en ontwerper der grootsche f)e stichting heeft nu het plan om van Peelplannen aan de vergadering voor. Ook gemeente Venray 250 H.A. te koopen aan de heeren van Lonckhuizen en Rutten en deze te verdeelen in boerderijen van leden der Staatscommissie, bracht hij een g tot 12 HA. Hiervan zullen 220 H.A. woord van dank voor al hetgeen zij reeds ontgonnen worden, 30 H.A. zullen het inzake ,de Pe'el' gedaan hadden en gaf eigenlijke Peeldorp vormen, daarna het voord aan den Heer Bongaerts Want het is niet genoeg 20 of 30 boeren Spreker ziet hier op. deze vergadering naar de Peel te lokken, waar ze een paar verschillende oud-bekenden van de op- uur van kerk en school verwijderd zijn, richtingsvergadering te Deujne in de woe- neen bij de boerderijen behoort een dorp lige Novemberdagen van '18. Het is opmerkelijk, dat meerdere groote werken in woelige dagen tot stand kwa men. o.a. de door Napoleon aangelegde heerbanen. De vergaderingen van Deurne en later van Venray hebben hun effect niet gemist in de Staten van 's Bosch. Het gewestelijk bestuur heeft getoond een open oog te hebben voor de belangen dezer streken en hij brengt dit bestuur daarvoor gaarne hulde. Toen de Staten van Noordbrabant zich zoo spoedig bereid verklaarden om te helpen, hadden zij daarbij drie dingen op het oog. 1e de voedselschaarschte van 1918, die het noodzakelijk maakte zoo spoedig mogelijk woeste gronden in cultuur te brengen. 2e de brandstoffennood en ten 3e de afwatering. Tengevolge van de groote ontginningen die hun eigen landerijen watervrij maakten geraakte sommige streken in nood en dit was vooral een hoofdmotief voor de Staten om in te grijpen. Eenerzijds moet men het water afvoeren doch anderzijds in droge zomers het water op peil-kunnen houden en als men kanalen graaft moeten deze ook bevaarbaar zijn, want watervrachten zijn op den duur veel goedkooper dan spoorvrachten. In de streek Helenaveen—Kessel—Hel den zijn kolenlagen aangeboord cn deze zullen weldra ontgonnen worden. Dan zal het- zuidelijk gedeelte van de Peel dicht bevolkt worden door mijnwer kers en zal de vraag naar goedkoope watervracht groot zijn. Maar in welke Jrichting moeten de ka nalen worden aangelegd? Het overtollige water kan niet langs de Aa worden afgevoerd, deze toch kan nu het water allemaal reeds niet verwerken. Ook in het Noordoosten van Brabant beeft men reeds jaren last van water, dat ging ook niet. Spreker geeft uitlegging over waterpas sen en metingen, die hebben aangetoond, dat voor het zuidelijk gedeelte gebruik kan worden gemaakt van het af waterings kanaal te Neer, indertijd reeds door Napoleon ontworpen en voor het noorde lijk gedeelte heeft men een gunstig punt gevonden even boven Cuyk. Die afwateringsplannen moeten aan de hoogste eischen voldoen, immers er moet rekening gehouden worden met de aller hoogste waterstanden der Maas. Spreker geeft voorts uitleg over ver schillende werken, die zullen worden uit gevoerd, o.a. groote electrische pomp- inrichtingen te Wessem, kanalisatie der Maas enz. Hij vergelijkt daarna de droogmaking der Zuiderzee met de ontginning van de Peel en bespreekt vervolgens de oprich ting van waterschappen. Deze worden op verzoek van belanghebbenden door de Provinciale Staten opgericht. Wijl deze echter slechts 2 maal per jaar vergaderen, kan de oprichting van een waterschap veel vertraging ondervinden en daarom verdient het aanbeveling eene stichting op te richten als voorlooper van een waterschap. Een wetsontwerp is 'ingediend, waarbij ten behoeve van stichtingen, onteigeningen ten algemeene nutte kunnen plaats hebben De oprichting eener stichting is dan ook het middel om onze stem te doen hooren te Maastricht zoowel als in den Bosch. Daarom moet nu de streek zelf mede werken, propaganda moet worden gemaakt Hij hoopt dat Venray spoedig in het bezit zal zijn van een waterschap cf als voor looper daarvan van eene stichting, om zoo spoedig mogelijk de rijke vruchten te kunnen plukken der ontginning. Applaus. De Voorzitter brengt den heer Bongaerts dank voor zijn gehouden redevoering, die ons allen het groote nut der peelontginning zoo duidelijk heeft doen inzien en geeft daarna het woord aan den Heer J. Poels. Deze begint met er op te wijzen, dat de vrouwen over het algemeen slecht op de Venraysche vergadering vertegenwoordigd zijn, hij bo'opt, dat deze in de toekomst ook beter op zullen komen. Na de rede van den Heer Bongaerts kan hij kort zijn. Veel is er de laatste jaren veranderd, maar wat er nog niet veranderd is, dat is de goede geest onder den boerenstand. Spreker overdrijft niet als hij zegt, dat de welvaart eener streek afhangt van den boerenstand. j met kerk, school, smid, timmerman enz. Een woord van hulde mag hier niet onthouden worden aan den Heer Rutten uit Wanssum, die bereid is, zich metter woon in de Peel te vestigen en daar het administrateurschap op zich te nemen. Hoe wordt er nu gehandeld ten opzichte der boeren, die zich daar willen vestigen Zooals gezegd, koopt de op te richten stichting den grond van de gemeente en het is dus de stichting die de gronden uitgeeft. Deze worden aanstonds op naam van den kooper geschreven, die bovendien desgewenscht nog een voorschot tot ten hoogste f 8000 kan krijgen om te bouwen. De boer moet echter zelf zooveel geld bezitten om het eerste jaar te kunnen beginnen, dus een 3 a 4000 gulden. - Van de voorgeschoten gelden behoeft de eerste 8 jaren geen interest te worden betaald, na 8 jaren betaalt men 4 pet. plus 1 en 3 vierde pet .voor afschrijving, zoodat na 30 jaren de boerderij geheel in eigen dom is van den kooper. Wil men meer aflossen, dat staat ieder natuurlijk vrij, hoe meer men aflost, hoe spoediger men eigenaar is. De boerderijen mogen niet verkocht worden zonder toe stemming der stichting. Dit is om te voor komen, dat er zich allerlei schorrie morrie in de Peel zou vestigen. Maar er mag niet getreuzeld worden, Minister IJsselstein wil, dat binnen 5 jaren de Peel ontgonnen is. Hem brengt spr. dank, want hij heeft getoond dat hij iets, voor den bóerenstand over heeft. Nog brengt hij dank aan de Kamerleden Nolens, Bongaerts en Hermans voor hunne medewerking, voorts aan Burgemeester, Wethouders en den Raad van Venray voor hun steun. Het zuidelijk gedeelte van de Peel, beneden de spoorlijn naar Eindhoven zal in de naaste toekomst tot mijngebied worden omgeschapen en wie wil weten, wat dat voor een streek beteekent, ga naar Zuid Limburg, hij zal zien hoe daar alles, niet alleen op stoffelijk, maar ook op zedelijk gebied veranderingen heeft ondergaan. Wij zullen hier dan, zoo vervolgt spr. een dam opwerpen, een bruggèhoofd bouwen, waartegen de roode stroom, zoo hij uit het mijngebied herwaarts zou willen komen, het hoofd zal stooten. Nog brengt de Heer Poels dank aan den Heer van Beurden, die als grondige Peel- kenner mede een stoot in de goede richting gegeven heeft. Nu geeft de Heer Bongaerts aanwijzing van de richting welke de kanalen zullen volgen 1e een kanaal DeurneVenray—Kessel Neer; 2e DeurneAstenZuidwillem9vaart; 3e Venray—Wanroy—Cuyk. Langs de kanalen worden wegen aange legd op eene voorgeschreven breedte van 34 M. om daarop in verband met de behoefte stoom of electrische trams te kunnen aanleggen, Daarna wordt gelegenheid gegeven tot het stellen van vragen. De Heer Rutten uit Horst vraagt hoe het is met de propaganda voor de buurt spoorwegen. Er gaat in Noord Limburg een drang uit om te komen tot een buurt spoorweg Venray—HorstSevenum— Hel den. De Heer Bongaerts geeft uitlegging van de voor Limburg gevolgde wijze van subsidieeren. Het Rijk geeft hier 75 pet, de provincie 125 pet en de rest moet door de belang hebbenden worden verschaft. Er is nu hier in Limburg eene combi natie gevormd van gemeenten, die allen houders zijn van jaandeelen in de Limb. Tramwegmaatschappij. Hiertoe behooren ook Venray en Horst en het is nu van belang om ons ook te laten hooren. Weliswaar staan op het plan dezer Maatschappij 10 primaire lijnen in Zuid Limburg, doch dat wil niet zeggen dat die eerst gereed moeten zijn, voordat de andere gemaakt mogen worden. Dat wil alleen zeggen, dat die 10 lijnen, kost wat kost, komen moeten. Wanneer Horst en Venray samenwerken kunnen zij als er 5 of 6 klaar zijn, ook met hun plan voor den dag komen. De Heer Bongaerts geeft nog uitlegging over de bestrijding der kosten uit het Peelfonds. t De Heer van Lonckhuizen als lid der Staatscommissie, zal nog een enkel woord geboden, nu i9 er voor menigeen kans een eigen huis en erf te krijgen, het woord is thans aan Venray. De Voorzitter zegt dat de tijd dringt. Ruim 3 uur zijn we spannend bezig ge houden en wanneer de belangstelling op het einde nog even onverflauwd is, als bij liet begin, is zulks te wijten aan de eminente wijze, waarop wij zijn bezig gehouden. Deze vergadering zal met gouden letters in de annalen van Venray worden neer- geschreven. 1 Hij brengt dank aan de sprekers van dezen avond, aan de leden der Staatscom missie, aan de talrijke aanwezigen en bijzonder aan de afgevaardigden der na burige gemeenten. Den Heer Rutten uit Hor9t kan hij bovendien de verzekering geven, dat hij de banden der vriendschap met Horst gaarne nauwer zal aanhalen, de oude veeten moeten vergeten zijn, wij' zullen eendrachtig samenwerken tot bloei onzer beide zustergemeenten. Applaus. De Voorzitter sloot daarna de verga dering met den Christelijken groet. op Vrijdag; 11 Juni n.m 7 uur. Niet dat hij den middenstand of arbei- spreken om aan te sporen zoo spoedig ders9tand wil verachten, maar wij moeren mogelijk een begin te maken, houden eene goede, geloovige bevolking Nu wordt de gelegenheid tot ontginning Kwart over 7 opende de Heer Hub. Janssen de vergadering met den christe» lijkeo groet, bij heette allen welkom en het deed hem genoegeD te zien dat allen zoo trouw waren opgekomen, maar. voegde by er bij, daar zullen de 2 kwartjes pre- seütiegeld ook wel toe medegewerkt heb ben. De no'uleo der vorige vergadering werden goedgekeurd. Daarna leest de Heer S'oot bet jaarver» slag 19191920 voor, waarvan door het rumoer.in de zaal echter geen woord te verstaan is. De Voorzitter belt en verzoekt stilte, hier wordt voorgelezen gaat de leden toch allen aan. De directeur geeft een overzicht der werkzaamheden 19191920 waarvan eohter ook al niet veel te verstaan was. daar-1 bet 'rü&öéfr gtrpraat en gelach steeds aanhouden. Het een'ge verstaanbare was dat de boter dit jaar opbracht f 2,87 tegen f 3,54 het vorige jaar en dat de fabriek ts Venray ongeveer f 3000 zal moeten bydrageo op eeu te kort van 6 too op de koelhuis» boter. Er is toch nog een goede f 30,000 iD het potje Da directeur spoort de leden aao te tor» gen dat hou vees'apel goed iD orde ie. Het lid Janssen (Heide) is niet tevreden over den uitslag van het onderzoek Daar het vetgehalte zijner meik en veriaogt op heldering. De Voorzitter antwoordt dat hem bij de rondvraag gelegenheid tot vragen stellen gegeven wordt. Janssen is niet tevreden, roept schreeuwt en tiert. De vergadering laobfc. De Voorzitter verzoekt stilte en belt uit alle macht. De directeur geeft uitleg eo zegt dat 't vetgehalte onpartijdig wordt vastgesteld. De Voorzitter merkt op dat de directeur steeds onpartijdig te werk gaat en dat hy steeds werkt voor het welzyn der ledeD, Janssen neemt met d'-en uitleg geep ge* uoegen en bet spektakel begint opnieuw. Janssen roept iets over karnen, de ver» gaderiog laoht. het Bestuur kijkt dreigend De Voorzitter luidt de bel byoa s'uk. De Heer Stoot zegt dat aan de orde is aftreden van den Heer Hub. Jaosaeu als commissaris. Er zijn geen tegen candidaten gesteld door het bestuur en als de verga» deriDg zulks ook niet doet, slelt by voor den heer Janssen by acclamatie te her kiezen. Wordt goedgevonden. De Hoer Janssen bedankt voor het in hem gestelde vertrouwen en zal zijne beste krachten wijden aan de fabriek. Janssen: Gej, ziet anders ók Die veal wert. Gej 1 De aftredende leden G. Willems en J. Goemars teOverloon worden insgelyks by acolamatie herkozen. De directeur geeft eeu overzicht der nieuwe leden (onverstaanbaar) Daarna deelt bij mede dat het Bestnur voorstelt streng toe te zien op de levering vaD zure melk en daarom een kwartje boete op elke kan zure melk wil «tellen. Een stem uit de vergadering. De kwart» jes motte trugkomme Gelach 1 De direoteur geeft een uitleg vaD.bet schadelijke der zure melk# Janssen: Doar wette gej niks van «af. De Voorzitter verzoekt JansseD «til t« ijn, wil by dat niet, dan moet hy de ver gadering verlaten en kan «yn bezwaren schriftelijk indienen. Janssen: Dsd motte gén briefkea «Inre um te komme. De Voorzitter zegt dat by moet zwygeD tot by de rondvraag. Janssen wil niet en zegt dat hij voor «(ju recht op komt. De voorzitter zegt dat dit niet aan de orde is. en dat het Bestuur voorstelt Jaos- sen het woord te ontnemen. Hij moet zwijgen of eruit. Janssen bromt iets onverstaanbaars, de vergadering laoht. Nadat bet den vooriitter gelukt is de orde eenigsins te herstellen, verzoekt by de vergadering niet meer met den onzin, dien Jsdsscd vertelt, te laoben. Wat denkt deVergaderiDg over 1 kwar» tje boete voor de zure melk. Wordt met algemeeue stemmen ver» worpen. De directeur spoort aau de kannen goed te reinigen, by komt terug op het vetge halte der melk en zegt dat zoolang by directeur is er nog nimmer ï/s of zelfs 1/4 p.c. is gekort. Janssen Dat wiest zich uut, dat wiest zich not, De Voorzitter verzoekt JaDssen nogmaals te zwygen. Eaoige leden zeggen dat de ondermelk byoa zoo vet is als de volle melk. Gelach en het antwoord van den direo teur is onverstaanbaar. De Voorzitter Vroeger was de onder* melk te mager en nu te vet, hoe laDger hoe mooier. Eenige leden maken er aanmerking op dat er paard en wagen is aangeschaft en aan de burgery ook voile melk geleverd wordt. Ze krijgen alles het beste en wat de boeren terug krygen is rommel. Daverend applaus, gelach en gejoel. De Voorzitter verzoekt stilte, wellioht voor den 20e keer. De directeur vindt het treurig dït de vergadering applausssert voor een zoo klakkeloos daarheen geworpen -gezegde. Al de jaren, die by aan de fabriek is werk zaam geweest, heeft bij zijn best gedaan voor de boeren en zy kunnen zich over tuigen, dat boeren en burgers allen uil dèuzeifden ketel krygen .en bet grieft hem dat by hier zoo behandeld wordt Wat bet aanschaffen van paard en wagen betreft, bet Bestuur meende dat bet biartoe gerechtigd was, wyl bet was in het voordeel der fabriek. De Voorzitter zegt dat bet leveren van volle melk aan de burgerij is geschied, op aandringen van den Burgemeester, naar aanleiding van een aanschrijving vaD den minister. Hij wyst voorts op de ellleode, die er in de oorlogvoerende landen geleden wordt waar duizende kinderen tengevolge van melkgebrek sterven en zouden wij dan rlets van onzen overvloed afstaan aao de burgery. Eene stem uit de vergadering Ja, dat afgezaagd liedje kennen we, daar beboef je niet meer mee aau te kommen. De directeur vraagt of bet dan zoo erg is dat er van de 15 tot 16000 liter die er geleverd worden, een 300tgl afgaan, U meer daar dit geen nadeel is voor de fa> bnek. Verschillende leden maken er bet Bei stuur een verwyt van dat 't aauzohaffen van paard od wagen boiten de algemeene vergadering om is geschied De Voorzitter vraagt of men dan voor eiken aankoop een volledige vergadering by elkander moet roepen, waar dient dan het Bestuur voor Zooals de vergadering zich heden avond beeft uitgesproken gaat de Voorzitter voort heeft zy getooDd wantrouwen te hebben in bet Bes'uur eu als dat zoo is dan pover» staanbaarj. Janssen schreeuwt iets--van groot gelijk, allemaal niks ts zeggen, en wordt met hardhandige verwyderiog bedreigd. Bet lid Steegbs zegt dat by geen wan trouwen 'io bet Bestuur bedoelt, dat bet Bestuur zeer zeker geroebtigd is de Dood- zakelijke vernieuwingen eu aankoopeo eigenmachtig te doeo. maar betgeen hier is geschied is een buitengewoon iets Maar wat gebeurd is, is gebeurd, by hoopt eohter dat in de toekomst het Bes'uur in dergelijke gevallen de algemeene ver gadering zal kennen. De directeur geeft desgevraagd eene toelichting over den boterprys voor de leden. Deze betalen nu denzelfdeo prys a's de particulieren en wel naar aanleiding- vau plaats gehad hebbende fraudes. Nadatde Voorzitter den fokkers nog gewezen had op bet groote nut vao ge Naderhand is door ons verzocht om opgave van cijfers. Het Bestuur oordeelde dit echter niet noodig, daar deze gewoonlijk aanleiding geven tot verkeerde gevolgtrekkingen, terwyl zy bovendien voor eon leder ter inzage liggen. De feesten gehouden ter herdenking van het jubileum van Venray's Fanfarecorps kunnen in alle opzichten als geslaagd worden beschouwd. Zaterdagavond tegen 5 uur arriveerde de Kod. Harmonie Apollo's Lust uit Eind hoven io 3 auto's, en nadat de gasten zich 06D weinig verftisebt en van stof gereinigd hadden, begaf men zich. voorafgegaan door Venray's Fanfarecorps, na een rondtocht door de gemeente gemaakt te hebbeD, onder de vrolijke tonen der muziek naar bet feestterrein, waar tct tieo uur door be:de gezelschappen afwisselend word ge» muoiseerd. Zondag, ';de eigenlijke feestdag, beloofde veel. Het weer werkte dan ook by uitstek mede, de warme Junizon werd getemperd door eeD koel windje. Reed« in de morgenuren heerschte er eeo buitengewone drukte, terwyl schier buis aan huis de vlag wapperde. Tegen 12 uur nam de drukte toe, te voet, per voertuig, in auto's daagden de deelnemeode gezelschappen op, onder de lustige toneo der muziek, terwyl ontelbare bezoekers per fiets van alle zyden oos dorp binnenstroomden. Na aankomst van den tram van kwart over één werden de besturen der deel nemende gezelschappen ten Raadhuize io de Schoolstraat verwelkomd en werd hun den eerewyo aangeboden, waarna de laoge stoet, voorafgegaan door de maréchaussees te paard, de Feestcommissie en bruidjes met de medailles in landauers, den in hot programma voorgeschreven tocht door de gemeente maakte. Het wan söd prachtig gezicht, de tal rijke kleurige banieren en de bel in het zonnelicht schitterende instrumenten, In de mooi versierde en practisch iDgo» richte feesjtweide was alles voor de out# vangst gereed. Talryke zitplaatsen boden den bezoekers aangename gelegenheid tot verpoozing, ooderwyl op twee kiosken afwisselend door de deelnemende gezelschappen, in de door loting aangegeven volgorde hunne stokken werden ten gehoore gobraoht voor duizenden bezoekers. Het mutiek liefhebbend publiek genoot werkelyk, want vele prachtige nummers werden uitgevoerd, die dan ook telkeDS door luid applaus werdeD beioood. Aan de deelnemende gezelschappen werd voor hun vertrek eene berinnericgsmadaille uitgereikt. Iomiddels heerschte er in het dorp overal eeDe oDgekende gezellige drukte. Iedereen wss vol lof over het feest. Verschillende directeuren drukten voor hun vertrek hunne tevredenheid uit, vol lof a's zy wareu over de ontvangst eu de prachtige regeling. Tot laat in den avond bleef de drukte aanhouden od vierde men faest, dat door geen enkelen wanklank werd gestoord. Waarlyk, Venray's Fanfarecorps en de Feestcommissie mag met trots terugzien op tyo jubileum die zich met ingang van 1 Juli a. s. op PEEL EN MAAS abon- neeren, ontvangen de nog voor dien datum verschonende num mers GRATIS. Belangrijke beslissing. Gelijk meu weet beeft, vooral iu land» bouwkriogen, groote opscbuddiog eu ont» atecdmiog verwekt de meeuing vau ver scheidene voorzitters der Raden vaD Arbeid dat iDgeval een bedrijf wordt uit geoefend door een vader met zijne kinderen, deze laatsten werden geacht in loondienst van den vader te zyn, en dus voor ben zegels moesten worden geplakt. Met groote be- «geld. cootrolB op melk eo vetg.b.Ue ü^.umoV he.f^o ^eTootgo on ir'„Lr rg:p den txrn- "oot d.B c»tmn r«4 h«, nadat h<j God. „gen over dn vereen.. b deIea r.3 u» QenT8ad"iDg m'{l D"° e»»11'0 boodt in. dat de den gewonen groet ten 9 nre. w6rkiaambsde0i d„, wiJ,0 verrioh,_

Peel en Maas | 1920 | | pagina 1