Rerum Novarum. Weekblad voor VENRAY, HORST en Omstreken. ie paardendieven FEUILLETON Gemengd Nieuws. Zaterdag 8 Juni 1920 Ale Jaargang. No 23 ABONNEMENTSPRIJS PER KWARTAAL s voor VENlJAY 60 c. franco per post 70 c. voor het buitenland bij vooruitbetaling 90 c. afzonderl. nummers 5 c. PEEL EN MAAS Uitgave van FIRMA. VAN DEN MUNCKHOF, VENRAY. PRIJS DEK ADVERTENTIEN i van 1—6 regels 45 a elke regel meer c. Inspectie Verlofgangers der Militie. De Burgemeester van Venray, Gelet op de betrekkelijke bepalingen der Militiewet Stbl. 1912 no. 21 en van het Militiebesluit 2 Stbl. 1912 no. 276. alsmede op aanschiijving van den Heer Commis saris dezer Provincie, brengt ter kennis van de verlofgangers der Militie te land der lichtingen 1915, 1916 en 1917, inge schreven in de verlofgangersregisters dezer Gemeente, dat het jaar lij ksch onderzoek zal plaats hebben in het Oude Raadhuis, Groote Straat alhier, en wel voor de lichting 1915 Dinsdag 8 Juni ten 12 -uur, lichting 1916 Dinsdag 8 Juni ten 2 uur nam., lichting 1917 Woensdag 9 Juni ten 12 uur. Vestigt verder er de aandacht der ver lofgangers op, dat zij moeten verschijnen in uniform en voorzien van de tot hunne voorgeschreven uitrusting verder behco- rende kleeding enz., van de wapenen, het ledergoed, de reglementen en dienstvoor schriften hun uitgereikt en van hun zak boekje. Voor verdere inlichtingen zie men de publicatie aangeplakt ten Raadhuize, of wende men zich ter Secretarie. Venray 27 Mei 1920 De Burgemeester van Venray O. VAN DE LGÖ. Met vreugde lazen wij in onze groote dagbladen boe in verschillende steden wederom de groote encycliek-meetings zijn gehouden. Wij vernamen hoe door redenaars het grootsche van dit pauselijk schrijven op duidelijke wijze nog eens aan duizenden en duizenden werd getoond. Wij werden opnieuw overtuigd, hoe die wereldbrief na 29 jaar 1891 werd zij uitgevaardigd niets van baar waarde heeft ingeboet. En ziedaar de reden waarom dit artikel werd geschreven. Den 15 Mei I.I. was het 29 jaar geleden, dat Paus Leo XIII de beroemde Encycliek „Rerum Novarum" aldus genoemd naar de beginwoorden de wereld inzond. De beteekenis van dit rondschrijven voor de oplossing van het sociale vraag stuk kan moeiiyk te hoog worden aange slagen. Zelfs onze tegenstanders al is het noodgedwongen erkennen de hooge waarde ervan. Greulich, een der meest bekende leiders der Zwitsersche socialis ten, verklaarde, dat deze encycliek meer voor de arbeiders had tot stand gebracht dan tal van revolutie's. Een veelzeggend woord in onze dagen. „Rerum Novarum" opende een nieuw tijdperk in de geschiedenis der kerk voor de verzorging der stoffelijke en geestelijke nooden van de wereld, in 'i bijzonder van den stand der werklieden. Niet alsof de kerk eerst toen die verzorging ter hand nam, als een nieuwe, tot nog toe onbe kende taak. Neen, de kerk was ten allen tijde de toevlucht en de steun van onge- lukkigen en misdeelden, èn hare leer èn bare praktijk hebben door alle eeuwen been richting en leiding gegeven aan het streven naar goede en rechtvaardige sociale verhoudingen. Wij hebben slechts te denken aan het geen zij in de christelijke oudheid deed tot verzachting en opheffing der slavernij, aan het gildewezen der katholieke middel .eeuwen, aan hare armenzorg, aan haar 21 Dat is een geboreo harddraver, zei Piet tot zich zelveD, en 6eo gestolen paard i9 het ook ik wed voor mijn dag- loon van een gebeelen maand dat bet Wheeler's Bob is. Het genoemde paard "»ae een der beate barddravers van zijn tijd, ja, misschien was er in geheel Kentucky, een staat bij zonder beroemd voor zijoe fl oke paarden, geen beter, want dnsver bad het-al zij oe mededingers, Second Ecltps inbegrepen, op den aebtergond geplaatst. Wheeler's Bob was gedurende dat jaar waarvan wy schryven. verscheidene malen verkocht geweest eo Stalknecht Piet wist niet met zekerheid wien het dier na toebe hoorde, doch, zich de beschrijvingen die bij er van bad gelezen eo geboord, herinne rende, geloofde hij zeker en vast dat bet ^beroemd paard eindelijk te Seville was aangekomen. Piet geloofde niet dat Bet, of zelfs Dart in staat zonden zijn om eene harddraverij te winnen, derhalve hoopte by ook dat Mr. Cbedder toch geen weddenschap zou aan gaan. De jongen Dam zich aanstoods voor den hotelhouder zijne meedog mede te deelen ten einde dien zoo mogelyk bet aaDgaan eener wedding te beletten. Piet begaf zich nsar de gelagkamer en toen bij daar aaDkwam hoorde bij dat de strijd tegen tyrannie der vorsten. Wij denken aan het oude spreekwoordonder den kromstaf" d.w.z. onder het wereld lijk bestuur der bisschoppen „is het goed leven." Waarlijk de Kerk verrichtte socialen arbeid vanaf haar vroegste bestaan. Ook opende Rerum Novarum een nieuw tijd perk in dezen zin, alsof de kerk zich nu eerst ging bezighouden met de verzorging der kwaltn en speciale nooden van dezen modernen tijd. Namen, als van bisschop von Kettler in Duitschland, van kardinaal Manning in Engeland, van Descurtiu9 in Zwitserland, van de Mun in Frankrijk, -van Dr. Schaepman en nog zoo veel anderen in Nederland, roepen voor den geest een rij van eminente en vooruitziende mannen, die niet slechts als eenlingen, doch als leiders van velen den socialen nood dezer tijden begrepen, het geneesmindel aan wezen en het trachtten toe te passen. Toch was het verschijnen van Leo's wereldbrief een wereldgebeurtenis; toch baarde zij den weg voor een nieuwen tijd. En wel hieromde kerk kwam daardoor tusschenbeide met haar groot en beslissend gezag. Men tastte rond, men zocht, duizend moeilijkheden en velerlei tegenstand ont moette men op de nieuw gebaande wegen, was het antwoord wel goed; de gekozen richting wel juist; was de tegenstand niet gerechtvaardigd Daar verscheen Rerum Novarum 1 Hij bracht de oplossing, het vaste richtsnoer, het leidende beginsel. „Rome had gespro ken 1" In den weg zou men zich niet meer vergissen; twijfel aan zijn goed recht zou niet verlammend meer werken: de Grond wet voor den socialen arbeid was gegeven. Ook gaf de Paus door dit schrijven den grooten stoot totalgemeene werkzaamheid op sociaal gebied. Zich bezighouden met het arbeidersvraagstuk werd voorlaan niet meer aangezien als een „liefhebberij" van enkelen, maar werd begrepen als een algemeene „plicht." De eene organisatie ontstond naast de andere, breidde zich uit en de eene werkte al vruchtbaarder dan de andere. De Roomsche massa geraakte in beweging en haar gang was niet te stuiten. Dit was het werk van Rerum Novarum. Veuillot,'de beroemde Franscha journa list, heeft eens gezegd„aan het christen dom moeten wij vragen de kwalen te genezen, waaraan wij lijden. Want onze rampen komen alleen voort uit het onge loof en den haat En hoe antwoordt nu het christendom op die vraag om genezing? Dat leert ons de inhoud van dien wereld brief. Hij bestaat uit twee groote deelen Het eerste toont aan bij wie het genees middel niet, het tweede bij wie het wel te vinden is. Na eene inleiding, waarin de treurige toestand der werklieden en zijne oorzaken worden blootgelegd, zei de Paus zich in het eerste deel aan een weerlegging van het socialisme. Dat kan de redding niet brengen. Het wil het privaat goederenbezit af schaffen en in plaats daarvan de goederen der particulieren gemeengoed van allen gezamenlijk maken, onder leiding van hen die of aan het hoofd der gemeente staan, of het bestuur voeren over den geheelen staat. Dit middel is ondeugdelijk en leidt niet tot het doel. En waarom niet? 1e Omdat het den werkman benadeelt, aan wien het zijn recht om overgespaard loon vast te leggen ontneemt en de kans om in beteren doen te komen, als 't ware hem onmogelijk maakt. 2e Omdat het bovendien onrechtvaardig is en strijdig met het recht op privaat eigendom dat de natuur den mensch schonk en 3e omdat het wanorde sticht en in plaats van een betere wereld brengt het een ommekeer en verwarring van alle standen, harde en hatelijke slavernij der burgers. Dit alles toont Leo's brief in den breede aan. „Het blijve dus vaststaan'' zoo besluit Leo XIII dit eerste deel, „dat wanneer voor het volk verlichting gezocht wordt, dit in de eerste plaats als grondslag moet worden beschouwddat de private bezit tingen ongeschonden in stand moeten gehouden worden. Na dan de socialisten als redders der zieke maatschappij te hebben afgewezen, 'wordt de vraag gesteld: „waar het genees middel dat verlangd wordt, dient gezocht te worden." En dan luidt het antwoord„geen deug delijke oplossing tenzij de hulp wordt ingeroepen van godsdienst en kerk." Alleen toch door verzoening der ver schillende standen en niet door onder- lingen strijd is vrede en welvaart te ver krijgen. Welnu de kerk predikt een leer, die kan leiden tot verzoening, tot goede verstandhouding, ja zelfs tot broederliefde tusscben de klassen der maatschappij. En zij predikt niet slechts de verzoening, maar zij brengt baar, door in te werken op de zielen, door haar leer te doen naleven. Dit getuigt de geschiedenis der christe lijke eeuwen. Wil de wereld dan naar den socialen vrede, dan moet zij terug naar Christus. Maar niet alleen de kerk, ook de staat moet medewerken tot opheffing der sociale nooden. Breedvoerig beschrijft dan de Paus de taak van den staat. Staatszorg moet er zijn ter bescherming van het privaat bezit, ter voorkoming van werk stakingen, voor de zielsbelangen van den arbeider (b v. Zondagsrust), voor de licha melijke belangen (bepalingen omtrent arbeidsduur en rusttijden, v; ouwen- en kinderarbeid en loon); staatszorg moet er zijn tenslotte ter bevordering van het privaatbezit. Maar niet alleen kerk en staat, doch ook patroons en werklieden moeten medewerken om dat geneesmiddel toe te passen. Zij moeten de verzoening nastreven vooral door onderlinge toena dering, door niet tegenover elkander te staan, maar naast elkaar, op christelijken grondslag en in christelijken geest. Ziedaar in groote trekken, den inhoud geschetst van de nog altijd door zoovelen te weinig gekende encycliek Rerum Novarum. Heeft zij iets van haar beteekenis ver loren Men oordeeje zelf daarover in onzen tijd van groote sociale ontwikkeling. V. fr- B. of.m. In de vergadering van Kruisverbond en Mariavereeniging werd besloten Rerum Novarum te verspreiden. Wij vertrouwen dat deze Encycliek dan ook zal gelezen worden en men er zijn nut mee zal doen. aanwezigou bezig wareu met een zeer op. gewondoce redekaveling. Do Zuiderling en Mr Russel waren in eeD drnk gesprek. Zoo gij uw Billie tegen mijo paard wilt laten Ioopan dan gaat bet er cp los," «eide Thundermao tot Mr. Russell, »wapt," zoo gi'g bij voort mijn paard kan nog al loopen. ik wed vijfhonderd dollaracf duizend zooals gy verkiest. Ik kan zooveel geld niet te ramen brengen, maar voor een kleinere som. voor eene som die niet grootar is dan mijn gel delijk vermogen, wil ik Billie gaarne tegen uw paard laten loopen Denkt gij dat ik mijo piard voor de grap zal laten loopeo Indien gij of iemand anders duizend dollars durft wageo op eene wedren van slechts eene mijl. h er is mijn geld, toen by dat zei baalde bij eene geld- beu'S voor den dag en sloeg die met zijne rechter iD zijne linker hand. Wel. riep Lange Marten eiodelyk nit, -wy zullen u trachten te bevredigen. Ik heb de ducaten om awe duizend dollars te dekken en bovendien heb ik het paard dat bet uwe zal overwinnen. Piet stapte op en Deer, trachtende de aandacht zijns meesters op zich te vestigen want bij zon hem gaarne hebben gezegd ga die weddenschap niet aan. Beide mannen telden het geld. en de tweeduizend dollars werden in banden van den vrederechter van Sevilie 'gegeven. De joDgen verliet de gelagkamer zoodanig dat hy zich niet kon herinneren ooit aldns te hebbeD gevoeld Het was te laat om de .'uitvoering dier wedren te beletten, en by vreesde dat zijo baas zijne duizend dollars n hij zelve zijne reputatie als een goede was uw herder, die u riep. Hij, de wach ter bij den toren, hij zag aankomen het gevaar van het drankmisbruik, hij zag den wassenden vloed van bier en jenever, die dreigt zooveel goeds in ons Venray te verstikken en zooveel heerlijks te ver woesten. Hij, de wachter bij den toren, hij riep u op om te redden en te helpen. Ven rayers wat zult gij doen Zult gij voor zijn noodkreet uwe ooren sluiten, of zult gij toesch'eten om te helpen Wat zult gij zeggen dat gaat mij niet aan of vooruitAan 't werk Pak aan l Vrienden wees niet bang voor lach of spot, i Al noemt men u ook tienmaal zot, Als de brouwers zich verbazen; Laat hen stil hun wegen gaan; Morren soms de bierhuisbazen, Wees maar stil en laat hun leege en volle glazen staan. VooruitAan 't werk I Pak aan 1 G. Drankbestrijding l>e Brandklok. Wanneer de brandklok wordt geluid, dan stroomt alles naar buiten en alles loopt denzelfde kant uit, den kant van het gevaar, den kant van den brand. En de handen worden uitgestoken om te redden en te blusscben- En vele handen maken licht werk. Een andere wachter bij den toren heeft de klok geluid. Niet de brandweer, maar de drankweer gold dit alarm. Venrayhet rijder zon verliezen. De wedren zou niet dan omtrent 6 ure des avonds plaats bel bin. Tbuoderman be weerde dat zyD paard zeer vermoeid was eo wat moest utrns'eo. Zoodra de overeenkomst was gesloten en bet geld was gestort, begaf Lange Marten zioh naar den stal om de ooodige Develen ter verzorging en oefening van Bet te D tmaal hebt gy een grootere moDd vol dan gij kuot zwelgeD, zei Piet, D&dat bij zyoe bevelen ontvaDgen had. Hoe zoo 'i Omdat die magere hardlooper Whee ler's Bob is, en Bet daar niet tegen is op gewassen. De hotelhouder stapte een paar schreden terug, angst en verlegenheid was schielijk op zyn gelaat te lezeo. Indi60 Piet de waarheid sprak dan was hy gewis zijn geld kwijt. LaDge Marlen bezag den draver zeer oauwkenrig, en was weldra overtuigd dat de terdenkiogen van den Stalknecht niet orgegroDd wareo. Het is te Iaat om de zaak ts veran* deren, zei de baas. die zeer verlegen I gon te worden, -maar maak dat Bet toch haar best doet." Dat zal ik doeD, Mr. Cbedder, maar wat deDkt gij van den man die Bob Lier bracht Te oordeelen Daar zyne behandeling van Oom Steven, zie ik hem aan als een ruwaard, ik geloof dat hy een of audere paardendief is die bet op u beeft cemnot. Het schijnt zoo, antwoordde Piet, maar ik zal wel een oog op hem houden, Regel hem op uwe maDier, want plaatsen van ous „land hevige ooweaers gewoed, gepaard gaande met geweldige wolkbreuken. Be fruitoogst .zal in bet laod van Maas en Waal tegen» vallen, Vao de weinige vrachten vallen er nog steeds af. terwyl rupsen en bladluizen groote sobade io de boomen aanrichten. j Mond- en klauwzeer. Ia de Over»Betuwe beersebt het moed» en klauwzeer in bmtengewoo ernstige mate. Haabt geen veeatalliDg of weidery, of de gevaarlyke ziekte is er op te merken. Betuwsehe kersen. Op de te Ressen gebonden verkoopingen kersen brachten deze naar schatting Naar aanleiding van verschillende inge komen klachten over de schoenprijzen in het algemeen heeft de Haagscbe Verbrui- kersraad een uitgebreid, ernstig onderzoek ingesteld naar vermeende prijsopdrijving der schoenen. Na onderzoek in magazijnen, inzage van facturen, brieven en verdere bescheiden is hij tot de volgende conclusie gekomen 1e dat de grondstoften en materialen in de schoenindustrie na 1914 met 3 a 400 pet. gestegen zijn. Dat het bovenleder, zooals Amerikaansch chroom en Duitsche box calfs met 5 a 600 pet. gesiegen zijn (De prijs van dit bovenleder was in 1914 40 a 50 ct per voet, op heden kost dit zelfde f 3 a f 3.50 per voel). 2e dat de productie op de fabrieken is ingekrompen op 2 derde V3n 1914. 3e dat de loonen in 1914 aan werklui betaald, varieerden van f 8.50 tot f 9.50 bij een 65urige werkweek en thans voor een 45urige werkweek de loonen varieeren van f 28 tot f 40. Dat dit herleid in uurloon een verhooging van 350 pet meer geeft dan vroeger. 4e dat de prijzen der schoenen naar evenredigheid derhoogere productiekosten moe en stijgen. 5e dat er sinds lang een scherpe con currentie bij de fabrikanten en winkeliers i9 ingetreden. 6e dat na onderzoek in boeken en factures gebleken is, dat de burger en volksscLoen winkeliers een behoorlijke winstmarge maken, welke liij als geoor loofd kan aannemen en 20 pet. van de inkoopsprijzen niet te boven gaat. 7e dat door de grootste schoenwinkeliers in het geheele land een inkoopsvereeniging is opgericht, waardoor zij meenen, tegen de scherpst mogelijke prijzen te kunnen inkoopen, wat alleen den verbruiker ten goede kan komen. 8e dat de maatregelen door gemeenten en bonden genomen tegen de hooge prijzen in het schoenvak, gezien de hedendaagsche toestanden, misplaatst zijn. 9e dat de verkoopsprijzen bij de volks en burgerschoenwinkeliers normaal zijn en de onderlinge scherpe concurrentie in «lat bedrijf uit zichzelf zetr prijsregelend werkt, waardoor de actie van de vele gemeenten en bonden vanzelf moet dood bloeden en brengt bovenstaand uittreksel uit het zakelijk onderzoek ter kennis van het publick. Zware onweders en wolkbreuken ZrietdagavoDd hebben op verschillende van 8 a 9 ct. per pond op, zoo op het bout,. De prys is dus beduidend lager dan bet Ivoiig jaar. De opbroDgst zal ook veel mioder zyn, zoodat de kersencampagoe ditmaal wel geen buitecsporige drukte zal veroorzaken. De koleuprijs. Naar de »Tel.'' verneemt, is binnenkoit een verboogiüg vao den kolenprys te ver wachten. Daze verboogiDg zal alleen be* trekking hebben op de indastriekolen. Voor da huisbrand blyft de prys dien van den kostprijs der I/mbnrgsche kolen. JDe eerste kersen, werden Maandag aangevoerd op de Ny* meegsche Veiling door de N. V* -de A8docck" te Beumngeo. Zo brachten op 90 cent per kilogram. Olifant te water. Te Stadskanaal geraakte met grooten plof een olifant van het circus Wilke in 't Boerendiep De kolossus wist zich zelf er uit te redden en spoot toen de Dieuws* gierigen nat 1 Ongeluk. Een schipper te Naaldwijk, die per ywiel langs een tuinpad reed, geraakte m de voorsloot en verdronk doordat hy in 't rijwiel beklemd zat. Familiedrama. Het echtpaar S.. te Enschede, had Zondagnacht zoo'n hevige rnz e. dat het twaalfjarig dochtertje in baar schrik baar zusje van 7 maanden lilt het raam wierp en baar zelf achternasprong. Ook een zes* jirig broertje sprong naar beneden De jonste was terstond dood het jongetje brak een eDkel. Duiiscliers aan de grenzen. Er woneD in ods land beel wat Duit* scbera, voor goed en tydelyk maar onder beide categorieën zyn er velen, die geregeld gemeenschap verlangen en order* houden met hun landgenooteu. Te Veoio en omstreken wonen er niet minder dan G000 onder welke 120 gezinnen van Duitsche Rijksambtenaren, met getamen'yk 600 personen. Zij onderhouden er een Du tscbe school van 150 leerlingen. Al dezo lieden ondervinden de groote moei ijkheid bij hot trekken heen en weer over de grenten. Nederlandaohe autori* teiten makeD de minste zwarigheden, maar bet zijo jaisfc de Duitsche beambten, di 0 indien gy hem niet teleurstelt, dan zal ik zeker verliezen. Piet lachte eveD en Lange Marten keer» de naar bet hotel. Laat mij eens zien, zei Piet tot zichze ven. dat ia Wheelers Bob, dat dier kan aan den ruwen kerel Diet tcebe* booren. derhalve is bet gestolen, daar ben ik *ao overtuigd ik beb geeD reden er aan te Iwyfelen. Indien ik na een middel vindeD koD om dien woesleD iodringer te dnen verliezen zonder dat ik het paard, dat toch bet zyne niet is, bioder, zou ik dan daarmee kwaad doen De jongen bedecht zich een gem'meo tijd en eindelijk antwoordde bij zicbzelven ais volgt Dat paard behoort hem niet, bijgevolg beeft by geen recht op de goede hoedanig* beden vaD bet dier, bovendien is by gewis een andere vao de dievenbende die eigeulyk in de gevangenis behoorde te zijo. Wat mijo meester betreft, die is rechtvaardig en beeft op onvoorzichtige wijze, duizend dol lars in de waagschaal gezet tegenover dien schelm, ik moet bet verlies daarvan belet ten als ik kan. Wacht eprak hy verder tot zich* zeiven, ik beb bet middel reeds. Niet laDg geleden was onze beste koe ziek, als geneesmiddel gaven wy baar een kwsrt pond salpeter eo. alhoewel bet zieke beest er door genas, maakte bet middel die toch voor versobeideoe dageu zeer styf in de pooten, dat mag ook wel op een paard werken* Er was nog eene hoeveelheid salpeter in den stal. bet zou dns niet laDg duren een dosis te vervaardigen Vrees dat bet paard er e'genlijk meer dan lijdelijk door lijden zon had bij niet. Het middel werd in een portie zemelen gemengd en bet paard voorgezet. Er zouden oog acht of negeo uren ver* loopen alvorets de wedren moest plaats hebben en Ly hoopte dat Wheeler's Bob dan niet meer zoo vlag te poot zou ryn als onder de gewone omstandigheden. XII. De dootlcnde Hagedis. Piet was nu zeer ongerust over hetgeen by bad gedaan om den Zuiderling de wed» ren te doeo verliezen. Nu, zei Piet, moesten myoen verdenkingen eens ongegrond zijn, ik zou mij mijne bandelwyze voor eeuwig moeten beklagen maar Oom Steven beeft die ontdekkiogeo gedaan, bd daarbij is bet ge drag van dien gast zoo zonderliDg, die vent moet bier zijn om een of ander schelms'uk te bedrijven, bet aangaaD eener harddraver y k'an slechts byzaak zyo. De joogeo bad bemerkt dat de man hem zeer nauwkeurig bezag telkenmaal dat bij daartoe gelegenheid bad, eo ai zyne bewegingen waarnam, vooral wanneer h\j zelf niet werd bespied. Piet bad Thunder* man reeds in den stal aangetroffen, waar bij alles scheen te ooderzoeken zelfs bad bij bem gedurende deo dag den zoldertrap zieo afkomen. Na dat alles te hebben waargenomen kreeg Piet eiodelyk weer vrede met zich* zeiven en gevoelde zich volkomeD gerust over betgeen hy bad gedaan. Wordt vervolgd

Peel en Maas | 1920 | | pagina 1