Weekblad voor VENRAY, HORST en Omstreken.
Mie Spek
08 Brandstoffencommissia
De Duitsche krijgs
gevangenen.
FEUILLETON.
Da overneming van
De nood te Weenen.
DRANKBESTRIJDING.
De Invaliditeitswet.
Zaterdag 29 November 1919
AOe Jaargang. Na Ai
ABONNEMENTSPRIJS
PER KWARTAAL
voor VENRAY 60 c.
franco per post 70 c.
voor het buitenland
bij vooruitbetaling 90 c.
afzonderl. nummers 5 c.
FEEL EN MAAS
PRIJS DER
ADVERTENTIBN
Uitgave van FIRMA. VAN DEN MUNCKHOF, VENRAY.
van 1—7 regels
elke regel meer
35 c
5 c
I van adel te verliezen, als het nog lan-
Dit nummer ger de krijgsgevangenen binnen zijne
hpstaat uit twpp hlfldpn 8reDSPaien houdt-
oestaai Uit twee Oiaaen. Met geheele instemming vernemen
wij, dat ten groot aantal Haagsche
vrouwen uit alle standen zich met
het volgende verzoek tot 150 natio»
nale en internationale vrouwenbonden
hebben gericht
«Wij, ondergeteekenden, vrouwen
van Nederland, wenden ons tot u,
maakt bekend, dat MAANDAG. DINS»
DAG en WOENSDAG 1, 2 en 3 December
a.a. des voormiddags van 9 tot 12 nur
aan de Gemeentegasfabriak op bon 6 der
groote koleoksart 2HL gascokes vrouwen der wereld, met den hait»
zijn verkrijgbaar tegen den prijs grondigen weosch, al uwen invloed te
- „mntJ willen aanwenden, om de honderd»
Ook op bon 1 der kaart 7oor groote
gezinnen, kuonen 2 H L. gaacukes gebaald i duizenden mannen, die nog als krygs-
jen burgergevangenen m Frankrijk
MAANDAG 1 December, voormiddags j en Rusland verblijven, zoo spoedig
van 10—12 uur zu'len alsoog aan het j mOg0|jjjj. jn vrijheid te Stellen.
Dl.tributi.bur.au kolankaarta. voor groot. „Wjj vrouwen mogeQ toch niet ge.
gezinnen wordeo uitgereikt aan degeaen,
die nog vergeten hebbea ze af te halea.
Nog steeds zuchten 250.000 Duit-
•che krijgsgevangenen in Fransche
an nog sele ln'Russiscne balling»
acbap.
En onder hen zijn er, die nu vijf
lange jaren van huis 'en land. van
ouders en vrouw en kinderen zijn ge
scheiden.
Zeker, de Duitschers hebhen groote
schuld op zich geladen door de de»
portatie van burgers uit de bezette
gebieden ,- en wij begrijpen, al ach»
ten wij het niet christelijk, dat men
het Duitsche volk hiervoor op zulke
wijze wil straffen.
Maar moet dan de wraak blijven
voortduren
Moeten dan duizenden Duitsche
soldaten, die wellicht zelf de depor
taties en de gewelddaden hebben af
gekeurd, boeten van wat de leger»
leiding misdeed
Al is de vrede officieel nog niet tot
stand gekomen, Duitschland heeft
toch alle voorwaarden, ook de meest
vernederde, aanvaard en ts toch
seker niet meer in staat den oorlog
ts herbeginnen, ook al komen alle
krijgsgevangenen terug.
Ér zijn er die beweren, dat Frank
rijk de krijgsgevangenen behoudt,
om goedkoope arbeidskrachten te
hebben.
Maar dat zou een slavernij zijn op
groote schaal.
•La noble nation," die edele natie,
Frankrijk, loopt gevaar haar aureool
Ztf legen daar zoo lief en onschuldig,
met den blos der gezondheid op de waogen
•n een saobten glimlaeh om deo friascheo,
kersrooden moed. dat zy Diet nalaten kon
beo liefdevol, tot tweemaal toe te kassen,
op gevaar af bun kalmeD, matigen slaap
te verstoren.
De twee oudsten bevinden zich nog bij
ben. Jantje, de ondste een flinke,
levendige knaap van vier jaar giert 't
nit van pret by bet spelletje van zijp zus»
je Janekee. die. evenals hijzelf platbeeos
op den vloer zitten, bezig is zich met baar
gruoten teen te vermakeo. Deze komt
door een gaatje in baar kons uitgekeken
en nn maakt det oolyke ding er allerlei'
leuke beweginkjes mee.
Motder de vronw, die zit te breien
want -leegzitten" kan zvj niet neemt met
innig welgevallen ban uitgelaten vroolijk»
beid waar, die baar mond in1 een genoeg»
lijken glimlach plooit. Toch kan baar
zuinige, huishoudelijke rgeest zich maar'
belf er mee vereenigen det de kunstjes,
die Janekee baar grooten teen laat maken,
bet gat in de kous langzamerhand vergroo-
ten. Als dat zoo nog een wijltje moet
voortgaan, zal zij er heel wat werk aan
hebben om 't te atoppeo 1 Zij is dan ook
op bet punt om te Janekee te zeggen dat
■e er mee ophouden moetmaar Tienue
doogen nu de oorlog ten einde is, dat
het aantal slachtoffers van den oorlog
nog met duizenden vermeerderd
wordt, door het lichamelijk en gees»
telijk te gronde gaan der gevangenen
in de kampen.
»In naam der menschelijkheid en
rechtvaardigheid doen wij een beroep
op u, vrouwen der wereld vereenigt
u met ons. Lalcn wij ons allen tot de
bevoegde RegeeriDgen wendeD, ten»
einde alle krijgs- en burgergevange
nen voor Kerstmis aan hunne wacb»
tenda familieleden terug te geven.
«Laat, tot dit doel bereikt is, ons
wachtwoord zijn «Alle krijgs- en
burger gevangenen vrij N.K
De minister van Landbouw heelt
onder intrekking van zijne beschik
king van 31 October 1919, het in zijn
beschikking van 18 Sept. 1919, sub
2 vermelde als volgt gewijzigd
Alle aardappelen van zand- en
veengronden, die in normale tijden
hoofdzakelijk voor verwerking in fa
brieken of voor uitvoer in aanmer»
king kwamen, zullen niet als con
sumptieaardappelen worden be
schouwd en dus niet worden over»
genomen, met uitzondering van
geelvleezige aardappelen, van ont»
ginningen op zand, en veen- en dal
gronden, waarvan de ontginniog pa
1 Januari 1917 is aangevangen. Alle
andere aardappelen op veen- eD dal»
gronden geteeld, komen derhalve
niet in aanmerking voor overneming,
Hetzelfde geld voor witvleezig aard.
die baar bedoeling raadt, schudt met eeo
vergoelijkenden glimlach het boofd, terwyl
b^j de lippen eenigszins vooruitsteekt.
Laat ze maar, moeder r' fluistert by.
Ze hebben er zooveel pret mee. 't Is
een genot om 't aaD te zien.
Dat geef ik graag toe 1" antwoordt
zij even gedempt. Het is een weelde
hen zoo vroolyk te zien.'Maar kijk nu tooh
eens aan hoe die kons
En zichzelf onderbrekeade. vervolgt zij
op luider toon
Niet doen. Janekee I Je zult je kous
nog heelemaal kapot maken 1
Het meisje dnwt fiuke baar teen terug
vervolgens, haar eene haDd tenzij van
baar mond houdende, bnigt zij zicb tot
baar broertje over en grinnikt van ioge»
houden joligheid. Nu schatert Jantje t uit
en dit werkt op Janekee zoo aanstekelijk
dat zij byoa op betzeltde oogenblik eveneens
scbokt vao bet lacbeD.
gS-Tienus, rijn vrouw leuk toelonkend,
wijst met den duim van zijn linkerband
naar bem been.
Ja, 't zijn me gasten hoor 1 zegt
Grietje, zijn gebarenspel vertolkende.
Of ze 1 geeft hy ten antwoord, terwijl
bij zijn s*eenen neuswarmer voor den dag
baalt.
Moet je nu dat nieuwe sigaren merk
niet keuren, waavan je vandaag een kistje
gekocht hebt
Meteen staat zij al op om bem bet kistje,
dat op de schoorateeniy'st staat, aan te
geven.
Neen sigaren rooken dat is Zon»
dags werk, dat weet je wel
Maar voor dit maal kan je toch wel
een uitzondering maken 1 Je moot ze tooh
appelen, van welke gronden ook.
Tevens zijn uitgesloten allesoor«
ten, welke als regel voor veevoeder
worden geteeld, alsmede de pootaard-
appelen.
Alle geelvleezige kleiaardappelen
kunnen voor den garantieprijs in aan
merking komen. Zoo ook geelvleezige
aardappelen van zandgronden, tenzij
het betreft soorten, welke de ver»
bouwer in normale lijd in den regel
niet voor binnenlandsche consumptie
verkocht, zulks ter beoordeeling van
den Regeerings-Commi8saris belast
met de Rijksgraaninzameling voorge«
licht door een commissie van deskun«
digen.
uit Triëst gevaar, aangezien een
i stoomschip met Argentijnsch graan.
dat daar verwacht werd, is opge-
houden door een arbeidersstaking
lin Gibraltar en ook 'n tweede
stoomschip lang over tijd is, zoo»
dat het zeer de vraag is, of in de
aanstaande week Weenen van brood
en meel kan worden voorzien.
Men hoopt op zending van de
nu nog te Triëst opgeslagen graan»
voorraden.
kenren 1
Aanstaanden Zondag, zeker 1 Houd je
gemak maar, moeder t
Toe nou. ja moest,,..
Neen, neen? Nog eens, dat is Zon»
dagsch werk. En bovendien, ik heb ook
veel meer trek in een pup.
Dao is 't een ander geval.
Zij gaat weer zitten en breit bedrijvig
voort terwijl Tieous zijn pijp stopt od aan
steekt.
Zoodra bij daarmee klaar is, baalt bij
zyn horloge uit en kijkt hoe laat 't is.
Kwart voor negen.
Lekker vroeg nog I juicht zijn vrouw.
Nu kunnen we Dog vyf kwartier met
elkaar -buurten" voor we paar bed gaan
Jongeo, jongen, wat zit je toch te
dampen Ik geloof dat de pijp je nogal
aardig smaakt, is t niet
Jawel, dat gaat genoeg
En een flmkeo trek nemende, blaast by
baar lacbeod een wolk rook in bet getiebt.
Zonder een spier te vertrekken, blijft zij
deselfde bonding zitten en laat den rook
zacbtkeos om zicb been walmen.
Dacht je soms dat ik er niet tegen
kon Zoo goed als de beste, boor
Ja ja, je bent eeD kerel van belang
Blaas my ook eens. vader 1 vraagt
Jantje en legt de band op vaders knie.
Janekee maakt dat ze er by is.
En my ook, vader 1 My ook 1
Neen, neen, dat moet vader maar niet
doeo 1 protesteert moeder. Jullie «oudt
er ziek van kannen worden I
Kom kom. dat'zal zoo'n vaart niet
loopen I meent Tieona en blaast dsn beiden
kinderen een groote hoeveelheid rook in 't
gezicht.
Io de zitting van de Nationale
Vergadering te Weenen schilderde
staatskanselier Renner den ontzetten-
den toestand der stad.
Hij vees op het toenemend aantal
begrafenissen en kindergraven en
riep in naam der regeering de afge
vaardigden op tot een kreet van ver»
twijfeling tot het geweten der
naburige volkeD, het geweten der
hooge mogendheden, het geweten der
gansche wereld.
Door het vredesverdrag is het
Oostenrijk onmogelijk gemaakt ge»
worden zelfstandig te leven. Nog
alle naar Parijs gezonden verzoeken
om hulp, waarvan hij er zelf, zoo
deelde de staatskanselier mee sedert
zijn terugkeer naar Parijs meer dan
30 aan den Oppersten Raad geseind
heeft, zijn onverhoord gebleven.
Maar nu moet hij de gansche
wereld toeroepen .-
Laat dezen ondergang van een
onschuldig, ongelukkig volk niet toe
Doet als volkeren onder volkeren
tegenover ons uw broederplicht
Uit Weenen wordt 'bericht, dat
in verscheidene streken van Oosten»
rijk de Brood» en Meelvoomening
gestaakt is moeten worden. Tot
dusver kon die slechts geschieden
door inkrimping van de rantsoenen
maar in de laatste dagen is de toe»
stand opnieuw vereigerd, omdat de
verwachte aanvoeren van graan uit
Rotterdam, wegens de verkeersmoei»
lijkheden niet zijn aangekomen en de
aanvoeren van graan en meel uit Zuid-
Slavië op Zuid.Slavisch gebied wor»
den tegengehouden.
Voorts loopen ook de zendingen
Het Kruisverband van Venray hield jl.
Zoodag eene openbare vergadering, die
goed bezoebt was, in bet alooholvrij
lokaal.
In zijo openingewoord deelde de voor
zitter ooder applaus mede, dat de gemeeo
teraai een subsidie van f 100 gevoteerd
beeft.
De propagandist der C L D., de heer
Corbet) mt Sittard. besprak io den breede
de drankbestrijding io bet algemeen, wees
er op, dat' bijoa overal elders subsidie
wordt verleend zonder verdere beperkende
bepalingen en spoorde vooral aan, eeDe
aotie te voeren aao de band der Drankwet,
die io vele wantoestanden verandering kan
brengen.
Eukele leden bespraken nog verschillen
de interne aangelegenheden, alsook de
propaganda oaar buiten.
Zon voor middenstands- en arbeiderorga.
oisatie de tijd nog niet gekomen zyo,
meer actief aan de drankbestrijding te
gaan deelnemen; niet voor niets ts
de drankbestrijding bet meest dringends
onder de sociale werken genoemd.
Dat is ze, voora! met bet oog op de
huidige' en komende tfjden 1
Zooals men weet treedt op 3 December
a.a. de nienwe invaliditeitswet m werkiog.
Met bet oog hierop heeft D9 Maasbode
ter bevoegder plaatse eenige inlichtingen
ingewonnen omtrent de vraag hoever de
Raden van Arbeid tbans staan met de
voorbereidende werkzaamheden voor de
inwerkingtreding dar wet en omtrent
eenige byzoDderbeden betreffende de mt»
voeriog dezer wet.
Het resultaat dezer informaties laten wij
hier volgen
Betaling; der premies
Zooals men weet moet de premie gebeel
door den werkgever worden betaald Dit
geschiedt door het plukken van zegels op
de zg. rentebaartao, welke aaD iedere
arbeider worden uitgereikt. Deze rente-
kaarten bevatten 52 doorloopend genum
merde vak j 99. Voor iedere kalender week
moet bij de uitbetaling van bet Iood eeD
zegel van het bedrag der klasse, waartoe
de arbeider behoort, worden iDgeplakt op
de volgorde van de Dummering der vakjes
Elke zegel moet gedagteekend worden oj
eeD dag, waarop bet is iDgeplakt.
Wanneer de rentekaart ie volgeplakt o
op den datnm tot welken zy geldig vet'*
klaard is, (hetgeen aan de buitenzijde ver»
meld ataai) moet de kaart worden inge»
ruild voor e6n nienwe. Het bedrag dei
zegels wordt dan ingeschreven in eer
renteboekje, dat vrywel bet voorkomec
heeft van een inlegboekje bij de Ryks»
poeispaarbaok. Dit renteboekje blijft io
bot bezit van deo arbeider, Hy cal daarop
aityd kunnen zien, hoeveel premie er voor
bem gestort is.
Voor de zindelijkheid der kaarten ver»
dieDt bet aanbeveling dat de werkgeveri
voor bun vaste arbeiders de routekaarten
in bewariDg bonden.
Bedrag^der premie.
Vermoedelijk zal bet bedrag der premie
voor arbeiders boven 21jarigen leeftijd
60 cent per week bedragen (öeloonklasse)
voor arbeidsters boven 21 jaar 50 ct (4e
loonkla8se) voor arbeiders van 18 tot 21
jaar 50 oent en voor arbeidsters van dien-
zelfden leeftijd 40 ceot,
Bij Kon. Besluit zullen eerstdaags de
bedragen der 5 verschillende loonklassen
worden vastgesteld.
Zegels tot deze bedragen, welke in de
loop van de volgende week worden uitge
geven zullen verkrygbaar zyn aao de
postkantoren en bij de Raden van Arbeid.
Degenen, die aanzienlijke bedragen aan
zegels zullen noodig hebben, wordt even
wel aangeraden deze niet van de postkao»
toren, maar van de Raden van Arbeid te
betrekkeo.
Men sobat de jaarlyksohe opbrengst det
zegels op 35 milJioen galden.
Wanneer premie betalen!
Wanneer moet de premie betaald worden
of liever, wanneer moet door den werk»
gever het zegel (of de zegels, wanneer de
betaling over meerdere kalenderweken
loopt) op de rootekaart worden geplakt,
zal men vragen.
Dit moet geschieden bij de uitbetaling
van het loon. Wanneer men dus een
dienstbode heeft, die men om de twee
maanden baar loon uitbetaalt, moet men
bij die betaling ook een aantal zegels op del
kaart plakken, als er kalenderweken in
dat loontydvak liggen.
Om echter vergissingen te voorkomen,
zal men bet beste doen, wekeiyks b.v.
lederen Zaterdag één zegel op te plakken.
Het segelplakken begint op Zaterdag 6
December.
Een eenigzins moeilijk geval doet ziob
voor, by arbeiders of arbeidsters, die den
eenen dag by dezen werkgever, den an
deren dag by eeo ander arbeiden, byv, de
werkvrouwen.
Degene, die bet eerst loon uitbetaalt,
moet volgens de wet premie betalen of bet
zegel opplakken.
Het zal theoretisch das het voordeeligst
zijn zulke arbeiders tegen bet eind van de
week in dieoet te hebben, dan is men vry
van zegels op te plakken
De praktyk zal echter wel leiden tot
overleg tussohen de versobilleode werk»
gevers (geefsters) omtrent het gezamenlyk
dragen deier verzekeringskosten.
Zy bedekken het terstond met de handen
kruien j.giegelénd achteruit. Janekee
krijgt er de traoen van io de oogen, maar
Jantje kan er blykbaar beter tegen. Hij
beeft er volstrekt geen hioder van eD loopi
onmiddellijk weer Daar zyn vader toe.
OpklimmeD 1 zegt bij laconiek en
voegt tevens de daad by bet woord.
By zet den eenen voet op eeD sport vaD
den stoel, en met een enkel wipje zit by
op vaders knie.
En ik by moeder roept Janekee.
Daar geef ik anders miDder om, boor
weert Grietje schertsend af. Dan kan
ik niet meer breien, meid 1
Dat is niet erg 1 Moeder boeft niet
meer te breien, hé vader Moeder mag de
breikous nu wel wegdoen, té
Zonder antwoord af te wsebten. Klimt
zy met de vlugge lenigheid van een jong
poesje op haar moeders schoot.
Het is wel merkbaar dat het voorrecht,
op ddD schoot van huD ouders te zitteD, bun
meermalen te beurt valt. want zy voelen
er zich terstond op bun gemak en begin
nen beiden tegelijk hetzelfde spelletje. Zy
leggen namelijk de banden op vaders en
moeders kaken, die zy $eenige oogenblik»
ken liefkozend streeieo, waarna zy bun
mond tot een zonderlinge uitdrukking toe
spitsen.
Au. au, je doet me pijn 1 schertsen
vader en moeder, en nu baasteo de kin
deren zich om ban eeD kus op de lippen
ta drukken, als om zoodoende de -pyn" te
verdrijven.
Het is een lieflijk, bevallig tooneeltje,
zooals byna eiken avond wordt afgespeeld.
Moeilyk zou 't zyn een echtpaar te vinden
dat elkaar zoo goed verstaat- In tegenstel
ling met belaas I al te veel gezinnen, waar
ruwheid en onverschilligheid aan de orde
van den dag zyn, spreken Tiennz en Grietje
elkaar nooit barsen of wrevelig toe,
heerscht er tussohen hen steeds een goed
hartige. vriendelyke toon, die niet zelden
tot teederbeid verinnigt, zoodat men soms
wanen zou een paartje voor zioh te hebben
dat nog m de wittebroodsweken was.
Toch zyn zy al vyf jaar gehnwd en is de
tijd der verliefde dweepery sinds lang ver
streken, toen Tienn8, om zoo te zeggen,
haar witte plooimuts voor den stralen»
krans van een heilige aanzag. »Een gek
idee zult ge zeggen. Maar wie verliefd ie,
heeft altyd van die idealistisch verheer
lijkende ideeën, nietwaar Het is een
slimme zet van de natuur, die verliefdheid,
die dweepery, welke haar hoogste glorie
en beerlykheid ziet inf het eindelyk tot
stand komen van het hnwel\jk waardig,
de natuur is een oolyke gait, die er van
houdt de menschenkinderen in bet ootje
te nemen I Ik geloof dat er lang niet zoo
veel huwelijksbootjes prettig en hoopvol
dansend en wiegelend van wal zouden
steken, wanneer de Datuur niet gewoon
was zoo mildelyk te putten uit den klenren-
voorraad der begoocheling waarmee zij
aan den horizon der toekomst een kleurig
morgenrood weet te schilderen 1
Mij dankt, men kan niet beter doen dan
haar lastig bedryf voor een oolyke grap te
houden en van den aanvang af zyn gezond
verstand ook een stem in het kapittel t«
geven.
Wordt vervolgd.