Weekblad .voor VENRAY, HORST en Omstreken. HET ROER De Middenstand en en de duurte. Onder 't roode vaandel. Europa's noodtoestand. Dit nummer bestaat uit twee bladen. FEUILLETON Gemengd Nieuws. Zaterdag 20 September 1919 40e Jaargang. No 8 ABONNEMENTSPRIJS PER KWARTAAL voor VENRAY 60 c. franco per post 70 c. voor het buitenland bij vooruitbetaling 90 c. afzonderl. nummers 5 c. PEEL EN MAAS Uitgave van FIRMA VAN DEN MUNCKHOF, VENRAY. PRIJS DER ADVERTENTIEN van 1—7 regels elke regel meer 35 Maandschrift voor de R.K. arbeidersbeweging (Propaganda-Middel). Eenigen tijd geloden werd in de Tweede Kamer over het duurte»1 vraagatuk gedebatteerd. Door Sannes en v. d. Tempel werden scherpe aanvallen gericht tegen de economische politiek van den Minister van L. N. en H. En wat antwoordde daarop de Minister in sijn verweer! Men moet soo sprak hij o.m rich van den coöperatieven weg geen te groote illusie maken. Er is geen enkele groote stad in ons land, of er bestaat een coöperatieve bak» kerij en ik vraag mij af, of die coöperatieve bakkerijen hebben be» reikt, dat de prijs veel ia gedaald Hebben de coöperatieve winkelver eenigingen bereikt, dat de prijs der producten looveel achteruit is ge» gaan V' 't Spreekt van self, dat de redac» tie van »De Koöperatiegids," het orgaan van de socialistische arbei» deracoöperatie'a in ons land, over d* vorengeciteerde uitlatingen van den Minister niet is te spreken. In haar nummer van Augustus klaagt lij er dan ook over, dat geeD overtuigde cooperator in de Tweede Kamer tegenwoordig was, om »deze mioisterieele omin te bestrijden.'' En dan volgt deie waardevolle en allerbelangrijkste bekentenis.- „De eigenlijke ooreaak van de duurte, een kind kan hel begrijpen, xit niet bij de detailhandel. In het kruideniers» bedrijf wordt tegenwoordig fel ge» konkurreerd, vooral met de bedoeling, om de groeiende kooperatieve bewe» ging te tukken." Is bij de huidige agitatie tegen den handeldrijvenden middenstand kostbaarder strijd»materiaal moge» lijk Vooral als we in aanmerking nemen, van welke sijde ons dit geboden wordt J. VAN BEURDEN. 12 H\j sou baar dit niet kuooen weigereD •n mocht bij voor baar geen positie willen toeksn, zooals waarschijnlijk was. dao sou sy sioh toob neg altijd tot me» vrouw Mollens kannen wenden, die baar hulp Diet sou kunnen weigeren. Tegen den avoDd week de koorts en Claudioe sliep in. Gedreon van stappen, beft ge woorden en bet alaan met deuren wekte baar uit den slaap. Zy keek op haar horloge; het was negen uur. De stem van Prosper klonk boven alle uit. beescb en hijgend, terwijl hij bevelen gaf, en zij de bedienden angstige kreten hoorde slaken. Claudioe stond op. wikkelde zich in hasr oohtendjapon en ging de gang op. Daar zag zij op ds kamer vso Alexis een bediende stsan, die den vinger op deo mond lei. Op hetzelfde oogenblik zag zij •tante Zelie," die blijkbaar onverwacht! uit Parijs overgekomen was, op baar toe komen, eo angstig vroeg zij Wat is. er gebeurd Alexis is plotseling zwaar ziek ge* worden, antwoordde Zólie allesbehalve j vriendelijk. En met een soberpsn blik op het jonge meisje ging ze voort De dokter verklaart dat bij een hevige ontroering moet hebben gehad of een plot* seling groot verdriet. Claudioe wankelde en zou gevallen zyo Op onze katholieke arbeiders rust hoe langer hoe meer de plicht zich te bekwamen voor de gewichtige rol die zij in de wereld te vervullen hebben. In onze wetgevende lichamen, in d© vergaderzalen van provincies en gemeenten hebben de arbeiders hun intrede gedaan; en hunne stem wordt er niet enkel gehoord, maar is van veel invloed gebleken. Daarbij komt de instelling der bedrijfsraden den invloed der ar beiders verhoogen op de geheele bedrijfspolitiek Het is dus wel van het hoogste belang, zoowel voor de arbeiders zeiven als voor de geheele orde in onze samenleving, dat de arbeiders flink ontwikkeld worden en degelijk op de hoogte zijn. Vooral geldt zulks voor hen die verantwoordelijke posities innemen, zooals voor de bestuursleden van onze werklieden- en vakvereeüigin- gen, voor de leden van gemeeDte» raden enz. Het is dan ook in een werkelijke behoefte, dat het nieuwe Maand» schrift »Het Roer" wil voorzien. Dit Maandschrift zal, zooals het aankondigt, het rijke program onzer katholieke arbeidersbeweging beter doen kennen, dieper doen doorgron» den en elk punt van dat program telkens toetsen aan de praktijk van het leven en aan het goede of ver» keerde wat de tegenstander biedt. De uitgave van »HetRoer"ge» schiedt door de Federatie van de diocesane R.K. Volks- en Werk» liedenbonden in Nederland. Hoofdredacteur is het bekende Kamerlid Henri Hermans, een der mee8tbekwame leiders onzer katho lieke arbeidersbeweging, wiens be» zoDken kennis en rijke ervaring een waarborg zijn voor de degelijkheid van dit nieuwe Maandschrift. Het eerste nummer is uitstekend verzorgd en bewijst, dat de Redactie op de beste krachten heeft kunnen beslag leggen voor medewerking aan dit tijdschrift, dat ongetwijfeld ge» roepen is om veel invloed te oefenen. Wij hopen, dat »Het Roer" het studietijdschrift worde van alle katholieke arbeiders en tevens van j allen, die op de hoogte willen zijni der arbeidersbeweging. Het behoeft allang geen betoog meer dat Europa tengevolge van den oorlog in eeo zeer benarden econo» mischeo toestand is geraakt, en niet [slecbts fioaDtieel en staatkundig, maar ook wat sijn voedselvoorziening betreft, voor een groot deel afhanke» lijk is geworden van Amerika. In een rapport van den heer Her. bert Hoover, dat op verzoek van den Ameri kaanschen levensmiddelencon» troleur Roberts en het Nationaal Food Journal werd openbaar ge» maakt, komt zulks maar al te duide» lijk aan het licht. Blijkens een uittreksel van dat rapport in de N.R.Ct. wijst de heer Hoover er op, dat de economische moeilijkheden van Europa bij de teekeoing van het vredesverdrag konden worden samengevat in de woorden: uit het gareel geraakte productiviteit. De productie van levensbehoeften voor een bevolking van 450 millioen, met inbegrip van Rusland, ia nog nooit zoo gering geweest als thans. Eene samenvatting van de stati» stiekon der arbeidsbeurzen in Euro» pa zou aantooueD, dat 15 millioen families in den een of anderen 7orm ondersteuning genieten wegens war» keloosbeid en betaald worden ten koste van steeds grootere inflatie. Een ruwe schatting zou aantoonen dat de bevolking van Europa ten minste 100 millioen grooter ie dan kan worden onderhouden zonder in voeren ec moet leven door de pro» ductie en de verdeeling van invoeren. In het algemeeo gesproken is Eu» ropa, wat de productie betreft, niet alleen ver beneden het peil, dat op bet oogenblik van de teekeniDg van het wapeostiistaodsverdrag bestond maar ver beneden een peil, dat het io staat kan stellen, leven en gezondheid te bewaren zonder een buiten alle proporties staanden invoer. Een kritieke toestand, voorwaar. Maar de beer Hoover houdt zich niet enkel bezig met het aaDgeven van de oorzaken der zoozeer vermin» derde productie, bij behandelt ook de als Zélie baar niet oodarsteuod eo te bed gebracht bad. Acb, als de jonge man tocb sterven moest, sterven door baar sobuld, zooals se meende 1 Den geheelen dag door werd te door de vreeaelijkste schrikbeel den geplaagd, en eerst tegen deo avond, toen het bericht kwam dat de geneesheer den jongen man hoopte te redden, werd bet meisje wat kalmer. Met moeite rees ze van baar bsd op. trad naar het venster •n keek Daar buiten. Allee wss wit, bet bad den geheelen nacht gesneeuwd en bet geiicht alleen van die meeuw deed Clan* dine buiveren. Zij wilde sioh verwijderen, toen de deur der oaburige villa openging en luitenant de Mollens in de opening versobeeo. E*n licht rood steeg baar naar de wangen Bü keek naar de lacht en kwam twee minuien later weer buiten in geselschap van een jong meisje. Hij bood baar zijn arm eu samen giDgen ze het bordes af. Zeer bleek, met wijdgeopende oogen, keek Claudine beo na. Zy zag nu duidelijke bet diebte blonde haar, de slan ke gestalte en bet straleDd gelaat Aan het einde der laan gekomen, d»m HiDri baar fyne band en drukte er een kas op. Claudine week terug naar bet midden der kamer. Verloofd, stamelde zij. Hy is verloofd 1 Als een blok viel zij neer in deo leun* stoel eo begroef haar gelaat ia de banden. Alles wat zy had verdunrd, was niets, vergeleken bij deze teleurstelling. Voor: baar. met baar hart vol idealen, die zij1 in deze koele atmosfeer zag verwelken, j was Henri de Mollens de drager vao den hoogsten zielenadel en zedelijke schoonheid. Stilzwijgend en in bet geheim had zij vraag, wat kan worden gedaan, om verbetering in den kritieken staat van zaken aan te brengen. De hulp van het Westen, zoo ver klaart bij, it daartoe onontbeerlijk. Maar op welke voorwaarden zal die hulp worden verleend Het moet duidelijk zijn, zegt de heer Hoover, dat de productie niet kan worden verhoogd, wanneer politieke domheid de blokkade, de uit en invoerbeperkingen, de censuur de mobilisatie, de groote legers, de vloten en den oorlog handhaaft. Hij belooft, dat het westelijk halt- rond het vraagstuk van de te ver» leenen hulp gedurende eene zekere periode met een hoog begrip van menschelijke plicht en sympathie zal behandelen. Maar, zoo gaat hij voort, deze bnlp kan het best worden verleend door er op te wijzen, dat zij niet zal worden gegeven aan eenig land, dat niet vastbesloten zijne interne finan» cieele en politieke situatie regelt, dat niet al zijn krachten wijdt aan de verhooging der productiviteit, dat het gebruik van luxeartikelen niet beteugelt, evenals de uitgaven voor bewapening, dat niet de vijandelijk» heden staakt en zijne naburen niet behoorlijk behandelt. Wanneer deze voorwaarden wor den nagekomen, besluit Hoover, dan is het plicht van het Westen iedere poging aan te wenden, om Europa over deze periode van tijdelijke sco» nomische moeilijkheden heen te helpen. WaDneer zij evenwel niet worden nagekomen, is de poging van te voren tot mislukking gedoemd. Wat de heer Hoover hier schrijft, verdient inderdaad ten zeerste de aandacht. In 't bijzonder zouden wij nog de aandacht willen vestigen op hetgeen hij zegt ten aanzien van mobilisatie, legers, vloten en het beteugelen der uitgaven voor bewapening. Waar de welvaart, het bestaan der Euiopeesche volken ten dringendste vermeerdering der voortbrenging eischt, spreekt het vanzelf, dat ver» mindering en een zeer sterke vermin dering der uitgaven voor improduc tieve zaken als oorlogsmateriaal en dergelijke niet kan achterwege blij» ven en dat men niet mag voortgaan millioenen jonge mannen aan den arbeid te onttrekken door ben tot kazernedienst te dwingen. De noodzakelijke vermeerdering bem baar hart gegeven, en de gedachten aan hem wat haar een schild geweest tegen de verdukking van haar eigen huis* genooteo. Nu zag zy haar Inchtkasteel vervliegen eu opeens begreep zy. tot wel ke dwaasheid zij vervallen was. Hoe had zij kunnen hopen, dat bij de adellyke officier een geloovig katholiek, bet oog zou laten vallen op baar. de vondelinge, het pleegkind vaD een socialist f Haar hart klopt* tot berstens toe. Zy leed naar ziel en lichaam en 't was baar, of alles roodom haar verbrokkelde en dat zij stond te midden der brokstukken I Hoelang zij daar gelegen had, vernietigd, verstyfd van de kou, kon zij niet zeggen. Een kraobtig geklop op de deur deed haar opspringen. Prosper Louviera trad binnen' lo baar overspannen toestand lette zij niet op tijn somber en streng gelaat. Ik moet u spreken, Claudioe Zyo toon was yskoudby nam een stoel en ging tegenover baar zitten. Het is noodig dat ik mij eens U't- spreek, hernam by. Ik heb dan einde lyk van Alexis vernomen wat hem zoo diep gesahokt beeft. Ziehier zyn eigen woorden Claudine haat my en ik zal altijd ongelukkig blijven, als zij mijn vrouw niet wil worden en my liefhebben. Claudine luisterde met van aDgst openge sperde oogen. Zijn vrouw Daobc by, dat ik zijn vrouw zou wordeD, stotterde tij eindelijk. Hebt ge dao niet begrepen wat bij u vroeg Neeo. Hij vroeg sleobti of ik de rol van ziekenverpleegster zou willen blyven vervullen 1 Prosper baalde minachtend de schouders op. Och wét I De vrouwen begrypeo die zaken over bet algemeen wel vlugger. Hebt ge dan werkelyk niet begrepen dat myo zoon de zwakheid bad u een liefde toe ta dragen die gij zeker niet ver» dient Hy. fio sterde Claudine. Hy die my zoo beeft doen lijden I Omdat bij afgunstig is. Kyk my no maar niet zoo vreemd aan I Het gaat er nu om het kwaad te herstellen dat gij be» dreven hebt. Gy tyt daartoe nog in de gelegenheid, gelukkig Gij cuit met mij naar hem toegaan, hem zeggen, dat gij betreurt wat gij geantwoord hebt. dat gij hem niet begrepen bebt. dat gy hem al'ijd bemind hebt en dat gy met vreugde zyo vrouw zult worden als bij dat wil 1 Ondanks hare zwakte sprong Claudine op en strekte de handen afwerend uit Zjjn vrouw wordeD 1 Miju heele leven lang dat jak dragen Dat nooit. Prosper greep baar by de polsen. Durft gij dat zeggeu, terwyl gy de oor zaak xyt van zyn droevigen toestand Ik dald geen tegeDstaod. Ik wil, verstaat g8, dat gij Alexis buwt. Nooit, herhaalde zy met kracht, Gy moet, en als gij durft tooneo dat ge het met tegeDzin doet, dan wee u Ik laat u tijd tot morgen der voortbreDgiDg vordert gebieden dat met bet militairisiische stelsel O] radicale wijze worde gebroken. Av Annexlonlsme op het vliegterrein te Heerlen. Ferrarin met een boodschap naar Akeo Veal belangstelling voor bot gehavend* vliegtuig. Politie beeft moeite de aan* wezigen op eeo afstand te houden ei buiten de omheiDiog, Slecbts weiDige be voorrechten mogen daarbinnen, bij he: oomité. onder heo ook de Hollaodschi consul. Krygt een bruine pater in dt gaten daarbniten. Onmiddelijke toeoade» riDg drukke discussie, waar niemand ietf van verstaat. Tot slot wordt de patci binneD de kriDg der uitverkorenen geleid zelfs, o godeo. voorgesteld aan Gugliel. motti, die toovelö harten bad veroverd, maar met wien «oo weinigen kondei spreken. Groote afguost by bet publiek, Tal van voornemens om zoo spoedig mogelijk Italiaanscb te gaan leereo. Tasschen bet piat-Heerlensch der voorst* ryen kinken ook eemge Fraosche stem men. Wekken niet veel aandaobt Eer Franschsprelter geeft luoht aan z'n afguns op zyo manier. -By ons in Luik zouden w< dien pater een baksteen Daar bet hoofe gooien." Plotselinge reactie van d( gemoedelijke omgeviDg. «Dat is jnist, waarom wij Limburger* niets van België moeten hebben," klink bet in goed Fraoacb uit een mond, dis nog pas niets den plat»Heerlenscb scheer te spreken. Woedende blikken, woedende woorden. Franschsprekers druipen af..., Hoe kunnen toob de Belgische propa* gaodisteu soms de waarschuwing van bur Hymans vergeten, om tocb vooral met tad en voorziobtigheid op te tredeD, Voor anti< clericalisms is er immers in L mburg geei plaats. Mear in onbewaakts oogenblikkeu gaal de Daluur boven de leer. Ltmb. Dbl. In een „drooggelegd" land. Een bijzondere correspondent vao d* Mbs. schrijft uit Noorwegen Hier io Noorwegen leven wy in eei zoogenaamd -drooggelegd" land. Vai regeeriogswege is bet alcoholverbod uitge vaardigd... Mëd moet echter niet meeneo, dat hier? mede met de dronkenschap is afgehandeld In bet minst Diet. Wij leven bier in eei zeer democratisch land met alle mogelyk en oomogeljjke vrijheden. Er zyn hie. tsllooze zoogenaamd -geheime" brouwe> rijeD. waar aloobol gemaakt wordt. Iederi boer byna hooit er zoo'n zaakje op na ei vandaar wordt de alcohol naar de stedei getransponeerd. Men kan een wandeling gaan makec door Carisiiania op elk uur van deo dag, ge knot er zeker van zyo a'tyd eeD aan- tal miD of meer -aangeschoten" meDscben tegen te komen. Wordt bet een beetje te erg, dan wor» Hij stiet haar van zien af en verliet woedend de kamer Claudine bleef eeDige oogenblikken als verdoofd door den slag liggeD, stond toen met moeite op eu liet zich in den leunstoel valleD. Uitgeput ver viel zy in gedachteloosheid en de uren ver vlogen, terwyl zy bleef zitten al vernietigd naar lichaam en ziel. De koorts kwam terug, heviger dan ooit, een menigte schrikbeelden vervulden baar geest. De opwinding steeg steeds hooger de hevigheid der koorts dreef baar uit den leunstoel. Het is te veel Welke hoop blyft my nog Hy zal my op straat zetten 't is beter hem voor te zijn Zy TyaDkelde Daar de deur, opende ze zaotiijes en gmg de trap af naar de vesti bule. Hier nam zy den sleutel van bet hek, schoof de grendels vao de deur en ging de trap af, den tu n in. Haar voeten, slechts door pantoffels beschermd, ploften in den sneeuw en een hevige konde beving haar slecht besobnt lichaam. Maar zy voelde niets xy werd als in een 7reesalyken droom voortgedreven. Het hek ging knarsend open en met zeldzaam stevigen stap doorliep zy eenige straten. Maai weldra begaven haar de krachten. een doodelyke vermoeidheid en i ®en volkomen verdooving overmanden baar "°rge° lk «ggen w.t ik nu 0p dsn boek vee d. .traaf hield ,y aioh aan drfeuaïh mU lee0e° de" be- >>.k Zy <*••-* °P goed geluk af met - Du. gy weerstaat my Wj.ua, mor. K gen jaag ik u myo buis uit en gy zult niets sneeuw, die opnieuw begoo te vallen ?®8r te bopen hebben. Gy hebt V6rborg baar weldra voor het oog. aas de keus, volledige onderwerping of g,brek 1 i Wordt vervolgd.

Peel en Maas | 1919 | | pagina 1