Weekblad voor VENRAY, HORST en Omstreken.
Voor het volk.
Zijn boete.
Waartoe het bolsjewisme
leidt
FEUILLBTON.
Gemengd Nieuws.
Zaterdag 14 Juni 1919
40e Jaargang. Ne £4
ABONNEMENTSPRIJS
PER KWARTAAL s
voor VENRAY 60 c.
franco per post 70 c.
voor het buitenland
bij vooruitbetaling 90 c.
afzonder!, nummers 5 c.
PEEL EN MAAS
Uitgave van FIRMA. VAN DEN MUNCKHOF, VENRAY.
PRIJS DER
ADVERTENTIBN
van 1—7 regels
elke regel meer
5 e.
Onder dit opschrift schrijft Vincent
Cleerdin in de Tilburgsche Courant
gemoedigd door de leiders dar ver-
eenigingen, hebben den handwerks
man omhoog geholpen naar een
betere waardeering van zijn eigen
ambacht.
De liturgische beweging h eefi
den Roomschen arbeider dicht ge
bracht bij de zegeningen van het
godsdienstig en kerkelijk leven. De
sterke ontwikkeling der dagbladpers
weinig om den geestelijken inhoud
er vau. De eigenlijke schoonheid
van een goed boek ontgaat hun.
Nog slechts enkele maanden schei
den ons van den dag, waarop de
Nederlandsche handwerksman een
nieuw leven gaat beginnen.
Vooibij is de tijd, waarin hij van hf»ft de werklieden het gemak en het
den vroegen ochtend tot den laten voordeel leeren kennen van kalme,
avond nauwelijks zijn gezin en al- ™sUge lectuur, van medeleven
lermin8t zijn geest voeden kon met °°k mp' de wereldgebeurtenissen
zuivere spijs. üat a!les dieDen wiJ te overwegen,;
De wereldoorlog heeft dus ook iets,voordat wij ons aan een oordeel
goeds gebracht. wagen.
Welk een vreemd en onvermoed' Dot staat echter vast en iedereeü
einde van de geweldige botsing der.kan dit in zijn eigen omgeving be
speuren, dat het volk nog veel zal
leeren voordat het uit de
volken is dit toch.
Vier jaren geleden zou iedereen
zou iederein hebben vermoed, dat de
levensvoorwaarden voor alle standen
harder en pijnlijker zouden worden
door den oorlog en thans wordt
het hoe langer hoe duidelijker, dat
het volk in al zijn geledingen de
betere toestanden eener nieuwe maat
schappij begint te naderen.
Laten wij ons intusschen niet to
vroeg verheugen. Niet de wetten
maken de maatschappij, maar de
menschen zelf. Het staat nog te be
zien of het volk wel voldoende is
voorbereid om aanstonds de weldaden
der nieuwe arbeidsregeling te onder
vinden.
Wij behoeven ons niet bevreesd te
maken voor den nieuwen toestand.
Zooals in het verleden andere
groepen der bevolking geleerd heb»
ben een goed gebruik te maken van
hare vrijheid, zoo zullen dat ook de
arbeiders doeD, wanoeer hunne lei
ders helpen.
Zwartzieners hebbeD voorspeld,
dat de gevolgen van den acht uren
werkdag onberekenbare nadoelen
voor den werkman zullen medebren
gen. Zij zeggen, dat het drankmis
bruik zal toenemen, dat luiheid en
vadsigheid zullen tiereo, dat onzede
lijkheid en misdaden, spoedig zuilen
aantoonen, hoe onrijp ons volk is
voor de nieuwe levenswijze.
Maar vergeten tij niet te
kelyk, wat er sinds jaren en jaren
in deze maatschappij' ten goede is
veranderd.
De matigheidsbeweging heeft in
de arbeiderskringen duizenden en
duizenden aanhangers gewonnen. De
vakstudie en het vakonderwijs, aan
ii
Jeanne, door ten vergeeflijke nieuws»
gierigheid gedroven, zorgde wel, dst de
mailtijd niet lang duurde en toen do
kinderen nog probeerden na bet eten bno
gewone epel te hervatten, zeide zij
Kom, joogent, het is negen uur. bet
ie lijd om near bed te gaan."
Zonder tegenspreken kleedden 'de kin
deren zich uit, bijgestaan door Jeeune, en
na onder de hoede der moeder bet avond
gebed gebeden te hebbeD, lagen zij weldra
in bnn bedjes, in afwachting van den slaap,
waaraan zij na do stadie en de spelen van
den dag zoo zeer behoefte haddeo.
Zoodra Joanne weer in de huiskamer
was. zeide Pierre
.Ik heb bem vaodeag weder gezien."
Wien t
Mijn broer Jerques. Eo om zyaeot*
wille beu ik te kort geschoten iu myn
plioht-
Gij i
Ja, ik. Luister even.
En Pierre vertelde de gesohiedeoia van
de iDgestorte tribune, van de dikke dame
en van baar portemonnaie, die Jacques
bed willen stelen,
Toen bij aan bet einde zijner mede*
deeling gekomen wsa, voegde hjj er bij
Ja mijn plicht waa geweaat bem te
krreateeren, maar ik heb er den moed niet
moeten
maatschappelijke regeling
alle mogelijke profijten haait.
's Zomers zal de arbeider zijn vrije
tijd wel weten door te komen. Zijn
gezinsleven kan erbij winneu, wan
neer hij zijn kinderen medeneemt op
een frissche wandeling. Tegeu don
avond zal hij te midden van zijn
huishouden kunnen rusten. Als de
middenstander zal hij voortaan zijn
kinderen kunnen helpen,, om eene les
goed te leeren of eenvoudig huiswerk
te maken. Des ochtends zal bij hen
vergezellen naar de kerk, om ge
zamenlijk met hen den dag goed te
beginnen.
Maar 's winters en in de seizoenen
der lange avonden, in den herfst en
de vroege lente
Hoe zal hij dan zijn tijd besteden
De lezing der courant vult geen
heelen avond. Langs de straten
slingeren bevalt den denkenden ar
beider Diet. Zijn tijd verslapen even
min. Wat dan
Het goede boek alleen kan dan
uitkomst geven.
De arbeiders der steden moeten nu
meer dan vroeger leeren lezen en
begrijpen. De volksbibliotheken
zullen ruimer voorzien moeten zijn
van degelijke, onderhoudende en
leerzame werken-
Maar voorop staat, dat de arbeider
beter moet leeren lezen dan bij tot nu
toe heeft gedaan
De meeste werklieden zijn te kort
op school geweest, om uit goede
boeken alles te halen wat er uit te
halen is. Zooals ook de kleine mid
denstander lezen zij veel te veel om
de spanning van een verhaal, te
toe gehad. De herinoering aan onze kiode.
heid kwam mij plotseling voor den geeat
en tegen myn verstand io beb ik gezegd
Vlocht.
Daar bebt gij goed aan gedaan waa
het eenvoudige bescheid van JeaDDe. Het
waa uw broeder...
Een jaar ia verloopen eo de vergetelheid
beeft haar maotel geapreid over bet avoo-
tuur. dat de brave politieagent beleefd
beeft. Wijl by nooit ouder de boosdoeners
door hem gearresteerd, zyo broeder beeft
ontmoet, begiet bij zoo langzamerhand de
hoop te koesteren, dat Jacqoea tot iokeer
ie gekomen en zich misschien voor altijd
zei hebben gebeterd, geteerd door de sohan»
de, d-e voor bem iu de ontmoeting met
zyn broeder gelegen was.
Destijds werd er veel gesproken over
een bende dieven die de wegen onveilig
maakten en die vooral in de voorsteden
vaD Parijs a's Auleuil en Point-dn jour
buo duister werk verrichten. Gemaskerde
boosdoeners drongen de villa's binnen, als
eigenaar of huurder afwezig wareo en
namen alles mede. wat van bnn gading
was. Met verwonderlijke sluwheid gingen
zy te werk, zoodat allo naeporingeo der
politie vruchteloos wareo. Een oogeteeken»
de brief cn kwam op zekeren dag den
commissaris van politie io die wijk, waar
ook Pierre Verdter woonde, verwittigen,
dat de beode den volgenden nacht in zon
'breken bij een brjaard man, een nitdrsger
en woekeraar, die, ofaohoon een armoedig
ieven leidende, toob voor zeer rijk door
1 ging. Zijne woDiog was gelegen aan de
rne du Pont, te Veni'iy.
De commissaris, zeker door een onte-
vreden lid der bende ingelicht, gef aan
De Nieuwe Haarl. Cour. schrijft
Een bericht uit Weeuen heeft ons
vertelt, dat de schoone Jagen van
Beta Kun al veer geteld schijnen.
De radenregeering te Boedapest zou
zich bereid verklaard hebben af te
treden, hiermede een getuigenis
gevend van haar onmacht.
Men zou zich vroolyk kunnen
maken over den phaotagt, di» c<g
geen honderd dagen den sc«pi>"- m
de hoofdstad van het trotsche Hon
garije gezwaaid heeft; die met een
glimlach en een handomdraai de
moeilijkste "problemen van productie
en arbeidsverdeling meende te kun
nen oplosseD, die voor alle sociale
vraagstukken de oplossing in den
zak had.
Men herinnert zich waarschijnlijk
nog de Napoleontische proclamatie,
waarmee Bola Kun de arbeiders op.
-riep, om naar de grenzen te snellen
ter verdediging van de nieuwe repu
bliek. Ziju roode garden bevatteD
immers den kern der internationale
proletarische revolutie; een oogen»
blik geduld en van uit Boedapest
zouden de vlammen over heel Europa
uitslaan en de macht leggen in ban»
den van het proletariaat.
En thans te vernemen, dat het
meerendeel der arbeiders het commu»
nisme vaarwel heeft gezegd, de roode
garden uiteen vallen en van het
nieuwe paradijs niets meer overblijft
dan een chaos
Gelijk ieder schrikbewind, heeft
ook het Hongaarsche zich zelf ten
gronde gericht. Maar de naweeën
van deze proefneming zullen wellicht
evenveel jaren gevoeld worden als
deze tragiucomedie dagen heeft ge»
duurd. Wij hebben al herhaaldelijk
de meest krasse staaltjes van terro»
risme, diefsta1, verwoesting van
levensgeluk, vernietiging van pro»
ductiemiddelen ln bet arme land.
kuDuen melden en weldra zullen wij
wel Dog veel meer verschrikkingen
te hooren krijgen.
Wie eenig begrip vsn den ver»
woestenden aard, van de immoreele
werking van 't bolsjewisme habben
Pierre en nog twee aodere ageoten last
■ick den volgeDde nacht in hinderlaag te
leggen cp de aangegeven plaats, teneinde
zich van de booadoeDers meester te maken
Jeanne waa deo gekeelen dag ter p-ooi
geweest aa i eon sombere droefheid, zonder
eigenlijk te weien waarom. Zn'ko opdracb.
ten. waarbij baar echtgenoot gevaar liep
het leven io te sobieten, maakten baar
steeds angstig. Docb dazen keer was het
niet alleen angst, die haar kwelde, maar
eau somber voorgevoelzy had bem willen
toevoegeD Ga niet."
Maar plicht gaat boveo allea eo toeo
eenmaal bet oogenblik voor bet vertrek
gekomen was, stelde zij Pierre zelf de
geladen revolver ter band, die bem wel
eeoa te pzs koo komen, eo omhelsde bem
onder aanbeveling de noodige voorzichtig
heid in aebt tz oemee.
De ageoteo, ais gewone werklieden ver
kleed, verscholen zich aebter de schu'ting
van een in aanbonw zijnd beis. r.iet ver
van het in den brief aangewezen p c-1.
In stilte waobtteo zy langen >yn re.ds
is bet twee nur ca middernaobt eo nog
steeds ci'a Ja toch. een licht godrniscb
Twee gemaskerde mannen komen te
voorsobijn, sluipen stil voort, dicht iaogs
de moren eD naderen behoedzaam tot de
niet seer ooglijke woniDg. waar de woeke»
raar woont. Met een iooper willen zjj de
deor naast den winkel openen Op dat
oogeoblik sprongen de agenten vooruit.
Als iu eeu mo zen val zullen zij de misdadi»
gors vangen...
Plotseling weerklinkt er een eohel ge»
Unit, Pierre snelt in de riohting ven waar
bet waareobuwingssein klonk, en ziet jnizt
den man, die op den uitkijk gestaan heeft,
wil, leze bet volgend verhaal van de'
•Libauer Zeit.dat een beeld geeft
van een ander bolsjewistisch schrik»
bewind, n.m te Riga. waaraan ook
kortgeleden een eind is gemaakt.
Genoemd blad geeft een gesprek
weer, dat een jonge dame, die er in
was geslaagd nog tijdens het bolsje»
wistisch schrikbewind, als arbeiders»
vrouw gekleed, Riga te ontvluchten,
had afgeluisterd. De spreeksters
waren twee vrouwelijke leden der
Roode Garde.
Waar komt gij vandaan 1
Van een terechtstelling, ik heb
in het Keizersbosch twee mannen,
bourgeois, gefusileerd. ik schoot hen
eerst in de beenen, waarop zij
duikelden als hazen en toen in den
huik, zoodat de ingewanden er uit
puilden. Het was een klucht om te
zien.
De andere, die nog eenig men»
schelijk gevoel scheen te hebben over
gehouden, hernam
Neen, daar zou ik geen genoe»
gen in hebben. Ik schiet de veroor»
deelden in het hart of in 't hoofd,
zoodat zij dadelijk dood zijn.
Onzin, men moet den bourgeois
het sterven niet te gemakkelijk
maken. Zij hebben ons onder de
oude regeering ook genoeg gekweld
en mishandeld. Wanneer ik moet
fusileeren, dan doe ik dat zoo Ik
ga met mijn buks in de hand de cel
van den veroordeelde binnen en
wenk hem met de hand. Meestal
staan zij dadelijk op en vragen zeer
beleefd
Wal belieft u, juffrouw
Mijn vriendinnen met haar
buksen wachten buiten op u, om een
wandeling naar het Keizerswoud te
maken. Dan weet bij al, hoe laat of
het is en wordt bleek van angst.
Vraagt hij mij of bij nog iets mag
meenemen, dan antwoord ik
Zeker, ik wil gaarne een ge»
dachtenis van u hebben, en mijo
vriendinnen ook, maar pak het vlug
in, anders worden zij ongeduldig.
Den weg naar de plaats der te»
rechtstelling neem ik de gebeele stad
door, om mij zoolang mogelijk iD
zijn doodsangst te verlustigen en
onderweg vraag ik of hij sigaretten
bij zich beeft. Hij denkt dan, dat ik
hem nog voor het laatst het genoegen
om te rooken wil gUDnen, maar neem
bem al zijn sigaretten af en verdeel
die onder mijn gardisten.
Dan rooken wij allen en hij mag
toekijken. In het bosch gekomen
geef ik den veroordeelde een spade
en beveel hem zijn eigen graf te
graven. Soms beven zijn handen zoo
van angst, dat bij niet graven kan,
maar dan ranselen wij hem met
stokken zoolaDg, dat er weer bloed
door zijn aderen begint te loopen.
Onlangs had ik er drie, die zoo
koppig waren, dat zij er bij neer»
vielen. Toen moesten wij zelf het
graf delven. Maar dat hebben wij
hun betaald gezet. Eerst schoten wij
hun de voeten stuk en toen hebben
wij hen levend onder de aarde ge»
stopt.
Aldus een vertrouwbaar getuige in
de -Libauer Zeit."'
Men bedenke wel, dat hier twee
vrouwen aan het woord zijn
Had men korten tijd geleden kun»
dod denken, dat er ergens ter wereld
men8chelijke wezens gevonden wer»
den, die in het wreedaardig martelen
van hun slachtoffers grooter genoe»
gen vinden dan een tijger bij het
spelen met zijn prooi
Tot zulke beestachtige monsters
heeft het bolsjewisme in weinige
maanden de vrouwen van onzen tijd
gemaakt.
Het bolsjewisme zal iD de latere
geschiedenis gelden als de grootste
verdwazing der wereldhistorie.
Wee dengene, die het ook maar
een duimbreed voet geeft
Peelontginniog.
Bij de vereenigmg Peel belang'* ii een
p'au ia bewerking om door de Peel eea
groot kanaal te graven geschikt voor
schepen van 2000 ton, met vertakkingen
naar de belangrijkste Peelplaatsen. Naast
bet hoofdkanaal zal volgens dat plan een
nomaalspoor en naast de vertakkingen tal
len tramlijnen worden aaDgelegd. Met
inbegrip van den aanleg van goede wegen
worden de kosten geraamd op f 40 000,000.
Katholiekendagen.
Onder buitengewoon groote belangstel»
liog werden Maandag Katholiekendagen
gehouden voor Twentbe, Gelderland en
Groningen. De eerste kwam te Eosebede,
de tweede te Arnhem, de derde te Gronin»
gen byeen.
Te Arnhem sprak in de sesde sectie de
Z E. beer dr van Gils, over Middelbaar
Ooderwys.
De Katholiekendagen te Ensobede en
Arnhem weiden opgeluisterd door een op*
tocht.
IXoodsanatorium te Roermond.
De Leer Henri Hermans, lid der Tweede
Kamer, deelde Zondag in de vergadering
in allerijl wegvluchten. Maar Pierre ijlt
bem achterna en zal juist da hand op hem
leggen, als de ander zioh plotseling om
keert. bukt en den agent met rijn hoofd
een dusdanige stoot tegen de borst geeft,
dat Pierre achterover valt en bewegingloos
op de straat blijft liggen. Hy is met het
hoofd tereoht gekomen op den trottoirband,
maar op het oogenblik, dat hem de
vreeselijke stoot werd toegebracht, hebben
zijne lippen een naam genoemd
Jacques 1
Jacques l... hij heeft Jacques gezegd I
O, mijn God, indien bij.,.
De bosw.cht durft den cin niet volein»
den. EeD oogenblik staat bij verlamd van
schrik, dan snelt hij in plaats vaD te
vluchten, op den politieageot toe, baalt
zyn zakdoek voor den dag en wischt hem
het bloed van het gelaat, neemt bem ils
een kind in de armen en terwyl dikke
traoen over zyoe waDgen rollen, noemt
bij bem bij de teederate namen.
Pierre 1 mijn goede Pierre
mijn broeder I Kom tot u zeiven
spreek toch een enkel woord tot my
vergeef mij, mijn broeder Zou ik n
gedood hebben U, die steeds zoo goed
voor my waait, die mij voor de gevaDge»
cis eo de schande hebt bewaart O,
kom tot het leven terug, mijn goede Pierre
Ik beloof u thans, dat ik zal werken
datjk het verleden zal uitwisichen, dat
ik weer een eerlijk, braaf meosob zal
worden I Ik zweer bet u. Pierre, by
de heilige nagedachtenis onzer moeder. O.
myn broeder, mtfn Pierre
Hy was opgestaan, na bet levenlooxe
liohaam op bet trottoir te hebben gelegd
met het hoofd tegen den muur. Hy rukt
zich van wanhoop de haren uit het hoofd
ziet naar alle kanten uit om water teu
einde de wonden uit te wasicben. Hy weet
niet meer wat bij doet, als een waaozin*
cige beziet hy tijoe handen, van welke het
bloed zijns broeders druppelt
Op dat oogenblik naderden de twee
agenten met een der booswichten tussohen
ben in de andere inbreker had weten te
ontvluchten, maar het sou niet lang duren
of ook die zou wel ingerekend worden.
Ik ben een ellendeling, ik heb myn
broeder vermoord Deern mij gevangen
Buiten deo onvry willigen moord op zyu
broeder, had Jacques niets op zyo geweten
dan eenige diefstallen. De bende waartoe
bij behoorde, giog noo t over tot moord, ia
het uterste geval knevelde zy de weerspan
nige eigenaars en stopten buo een prop in
don mond, waarna zy niet meer naar hem
omzagen.
Zijne honding by de tereobtzitting, zijn
opreobt berouw en zyoe ongeveinsde smart
namen zyoe reobtsra voor hem in. Hy
werd beschuldigd van medeplichtigheid in
den voorgenomen diefstal, waarvan wy het
verloop kennen en in die welke vroeger
door de bende bedreven waren, bovendien
van mishandeling den dood ten gevolge
hebbende. Hy werd tot tien jaar opslui
ting in eene gevangenis veroordeeld. Toen
hy het vonnis uit den mond zyoer rech»
ters vernomen had, boog by het hoofd en
weende in s.ilte heete tranen.
O myn broeder, mompelde hy, ik
zweer u Dogmaals. dat ik een nieuw leven
zal beginnen en wederom een eeriyk ma»
zal worden.
Wordt vervolgd.
