Weekblad voor VENRAY, HORST en Omstreken.
De verkiezingen
voor onzen Raad.
FEUILLETON
Zijn jongste zuster.
De uitslag der verkiezingen
voor de Provinciale Staten
Gemengd Nieuws.
Zaterdag 6 April 1919
40e Jaargang.No 14
ABONNEMENTSPRIJS
PER KWARTAAL
voor VENRAY 60 c.
franco per post 70 c.
voor het buitenland
bij vooruitbetaling 90 c.
afzonder!, nummers 5 c.
PEEL EN MAAS
Uitgave van FIRMA. VAN DEN MUNCKHOF, VENRAY.
PRIJS DER
ADVERTENTIEN
van 1—4 regels
elke regel meer
20 c.
5 c.
VI
De 'öffcieele candidaatstelling. -
Zooals in bet vorig artikel reeds
is opgemerkt, is door het Federatief
Bestuur der Venraysche R. K,
Kiesvereenigingen de groslijst vast
gesteld. Drie candidaten, die bij de
stemming op de voorloopige lijst het
aantal stemmen niet op zich vereecig-
den, zjjn uitgevallen, terwijl nog
eenige Heeren voor hun candidatuur
hebben bedankt. Gevolg is, dat thans
22 candidaten prijken op de groslijst.
Van deze 22 moeten er 18 worden
uitgekozen voor de offieieele lijst,
welke slechts het getal raadsleden
(18) en vijf plaatsvervangers mag be
vatten.
In den breede is in het vorig
artikel uiteengezet, hoe uil de 22
candidaten van de groslijst worden
gekozen de achttien (i). die op de
offieieele lijst komen. Men heeft nl.
morgen (Zondag 6 April) aldus te
handelen. Men geeft het cijfer 1 aaD
den candidaat, die bet meest ge
schikt is; het cijfer 2 aan de volgen
de, enzoovoorts. Men moet minstens
9 cijfers (n 1. van 19) aan de can«
didaten zijner keuze toekenuen, en
mag hoogstens tot 18 gaan. De 18,
die de meeste keeren een raDgcijfer,
onverschillig welk, hebben ontvangen
komen op de offieieele lijst; terwijl
van deze 18 degene die de meeste
punten heeft behaald, bovenaan op de
offieieele lijst komt. Dit is van be
lang, omdat de 13 eerste de gemeen
teraadsleden zijn en de 5 volgende
alleen plaatsvervangers.
Men begrijpt nu ook dadelijk, dat
de offieieele lijst, die bij den Burge
meester op 8 April moet worden
ingediend, niet zooals de vocloopige
lijst en de groslijst in de kiesvereeni-
ging, een alfabetische is, maar de
volgorde beeft, zooals die door de
georganiseerde kiezers is va'stgesteld
door de stemming op de groslijst; eD
wel door de punten, die aan de ver
schillende candidaten zijn gegeven.
(I) ln het laatste artikel staat een druk-
lout, n.l. in Se zesde regel van de derde
kolom, waar „twaalf" staat in plaats
van „achttien".
!)e candidaten moeten dan schrifte
lijk verklaren genoegen te nemen met
hun plaats op de lijst.
Men herinnere zich goed, dat Diet
no, 18, maar no. 1 bet hoogste aan
tai punten geeft; en men dus aan deD
candidaat, dien men het geschikst
oordeelt, niet het cijfer 18 maar 1
moet geven; het cijfer 1 toch geeft
hem 18 punten en het cijter 18 geeft
hem maar 1 punt.
Het is voorgekomen, dat men
j zich als lid der Kiesvereeniging
opgaf op den dag der stemming en
aan het stembureau zelf. Iedereen
gevoelt, dat zulks voor de contro
leering der kiezerslijsten der vereeni-
ging iets ondoenlijks wordt.
Het maakt zoo den indruk, of men
zich liefst tegen de laagste contri
butie van een dubbeltje de
gelegenheid wil verschaften nog mee
te stemmen, vooral nu het zich doet
aanzien, dat geheel deze aangelegen
heid in de KiesvereeDigiDg haar
beslag zal krijgen.
Daarom is er besloten, dat men
zich morgen niet aan het stembureau
zelf als lid kan opgeven, of juister
dat men daar wel het lidmaatschap
der kiesvereenigii.g kan aanvaarden,
maar daardoor geen recht krijgt om
morgen reeds mee te stemmen.
Wat toch is het geval
De leden van het stembureau con
troleeren de lijst om te zieD, of
iemand gerechtigd is te stemmen.
Daartoe moeten de lijsten dus behoor
lijk in orde zijn en zijn afgesloten.
Met veel zorg is door de ijverige
Propagandaclub »Dr. Nolens" de
leden-kiezerslijst opgemaakt. En zoo
als iemand geen kiezer is voor Kamer
Provinciale Staten of Gemeenteraad,
ook al is bij ingezetene van het Rijk,
van de Provincie of van de Gemeen
te, wanneer hij niet op de kiezers
lijst staat, zoo moet er ook gehandeld
worden in de Kiesvereenigingen.
Om nu toch eenieder, die nog geen
lid Is der Kath. Kiesvereeniging,
alsnog de gelegenheid te geven
morgen Zondag mee te stemmen, is
er vandaag (Zaterdag) tot den avond
nog gelegenheid om zich bij den
Heer HeDri Jacobs, Schoolstraat,
als lid der Kath. Kiesvereeniging op
te geven.
Zoo heeft niemand een veront
schuldiging, die gegrond is, wanneer
hij niet aan de stemming op de
groslijst deelneemt. En bet Bestuur
6
Dp zieke glimlachte, ja hebt me al zoo
dikwfila gezegd, dat ik dea pastoor moest
laten komen, teide bij, eo tot du toe beb
ik bet uitgesteld tot dat ik beelemaal
beter was.
Van nacht heb ik er over liggeo naden
ken en besloten bem vandaag te ootbiedeD.
Een innig dankgebed steeg op nit het
hart van bet jonge meisjs».
Laat mij nn eerst met u spreken,
vet volgde Eduard, als God mij vergeeft
hoop ik ook verg-ffenis te bekomen van
de menacbeD, ook van u, voegde bij er
bij met een znebt.
Kom Eduard sp-eek zoo niet, je
maakt je maar zenuwachtig, je weet im»
meri, dat ik veel van je boud.
Hear broer wierp haar een dankbaren
blik toe.
Ik weet het, vervolgde bij, maar
laat mij u^spreken.
Ik heb onlangs f 10000 van je ge
leend. de belft van je bezit, en gaf voor
dat myn fabriek Diet verbypotheekt was.
Ik seide geld noodig te hebben voor
afbetaling van wissels dat was niet waar,
ik bad gespeeld en gespeculeerd. Mijn
fabriek ging zeer slecht, ik bad bijna
niets te doen, eo ging, in plaats van
nauwkeurig op mijn zaak te letten tot
dergelijke middelen mijne toevlucht
nemen.
Het werd nog erger, met het over«
der Kath. Kiesvereeniging èn dekan door 25 personen, die een dissi»
propagandaclub heeft alles gedaan
om alleD, die daarvoor in de termen
vielen, tot het lidmaatschap aan te
sporen.
Blijft men dus nog daarbuiten,
en geeft men zich uiterlijk vandaag
niet op, dan heeft men geen reden
om zich te beklagen, dat men Diet
aan de stemming voor den Gemeen-
dente lijst indienen, te niet gedaan
worden. Maar het is niet aan te
nemen, dat men zoo onverantwoor»
delijk te werk zou gaan.
Van alle zijden is in Venray het
werk onzer Besturen met sympathie
begroet, en een dissidente lijst zou
nooit een voldoende aantal stemmen
in Venray kunnen verzamelen om één
teraad heeft kunnen, deel nemen, als candidaat gekozen te krijgen,
het blijft bij enkele candidaatstelling] Het indienen van zulk een lijst zou
De contributie is zoo laag, dat ieder- j dus alleen er toe dienen anderer
een ze voldoen kan en moebt tenmoeizaam werk baldadig te verwoes»
slotte het te zwaar vallen aan ten en de gemeente noodeloos op veel
iemand om 10 cent in het jaar, d,w.z kosten jagen.
schot der f 10000 speculeerde ik opüieuw
in koper en viel in handen van den jood
Simuel Goutsmit. Ik verloor alles eo
oog f3000 bovendien.
Waar het geld vandaan balen
Ik bad niets en Fods beeft eene zware
hypotüeek op mijne fabriek. Tot myn
geluk kreeg bij een defect aao zijne
machine en droeg my een gedeelte zyner
bestellingen over. Dit was in zekeren zin
myo geluk, eu toch heb ik hem met den
grofs'en ondank beloond.
Het kostte Eduard blijkbaar eenige
moeite om voort te gaan.
Ik weet hoe Fods over mij denkt,
zei bij eindelijk, bij ziet mij aan voor een
brandstichter en toch ben ik dat niet Anna
geloof me, dat ben ik niet,
De machine van Fods wes spoedig
hersteld, en bet wes in myo belang, dat
zij nog eeDige dagen werkeloos zou bly ven.
Hoe bet komt weet ik niet, maar vroeger
beb ik Fons van Dolden nooit mogen
lijden thans zie ik io dat ik oogelyk beb
gehad. Ik benijdde bem en zou heel blij
zijn geweest ais de fabriek door een nood
lottig toeval geheel was afgebrand, de
gedachte kwam zelfs in me op om se in
brand te stekeD. want ik bad den sleutel
om er in te komen, maar dat wilde ik niet
ik wilde geen schurk worden.
Iets meeode ik toob te moeten be
proeven om aan geld ts komen want
Samuel dreigde met vervolging als by niet
op tyd betaald werd en dan was bet ge>
daan met onsen goeden naam. By u gaan
leeneD durfde ik niet meer. Toen besloot
ik, kort en goed, de horstelde machine
voor eeoigen tijd onbruikbaar te maken,
vooral toen ik van u hoorde, dat ze weer
in werking zoo worden gesteld, 'e Nachts
nog geen heele cent in de maand bij
te dragen, dan weet men, dat er op
een der vergaderingen der Kath.
Kiesvereenigiog reeds verklaard is,
dat dan die contributie niet zal ge
vorderd worden.
Van groot gewicht is de stemming
van a.s. Zondag. Hoogstwaarschijn
lijk toch zal die stemming de feite
lijke beslissing zijn over de samen
stelling van onzen Raad; wijl die
stemming de offieieele lijst zal op
maken, welke a.s. Dinsdag bij deD
Burgemeester wordt ingediend en
die, als zij de eenige is, een offici»
eele stemming op 13 Mei a.s. over»
bodig maakt. De Gemeenteraads»
verkiezingen loopen dan af bij enkele
candidaatstelling.
En hiervoor is het, dat de Bestu»
ren onzer Venraysche Kiesvereeni»
gingen in den laatsten tijd met
zooveel taaie volharding hebben ge»
werkt. Als dat resultaat bereikt
wordt, dan zal dit een voorbeeld zijn
voor heel Limburg. Geen dissidente
lijst a.s. Dinsdag, maar één enkele
offieieele -lijst ixlie, welke door
de Kath. Kiesvereeniging wordt
ingediend, en die op organisatorische
en de meest democratische wijze
is opgesteld
Het misselijk gedoe van sommigen
om bij de verkiezingen voor de
Provinciale Staten van Maandag 1.1.
voorkeurstemmen op een bepaalden
candidaat te verzamelen, heeft
hier io Venray althans een ellen»
dig fiasco geleden. Op eeDige uitzon»
deringen na heeft men zich gehouden
aao het advies »Stemt No. 1 vaü
de Katholieke lijst". Dat wettigt de
Ibeste verwachtingen.
Zeker, 't is waar, heel het werk
dat er gedaan is, om tot het resul»
taat te komen van één offieieele lijst
jloop ik iD de fabriek met een kleine
lantaarn. Het sneeuwde, wat gunstig voor
mij was. daar dan alle voetsporen zouden
worden mtgewisebt. Ik kwam in da
fabriek, zette de lantaaru in een hoek op
den grond om geen licht door de vensters
te lateD schijnen en onderzocht de machine.
Ik bad eeD kleine vyl bij my om iD bet
binnenwerk een kleio staafje door te vijleD
en de machine weer voor eenigen tyd
onbruikbaar werd.
Alle verdenking sou op de onhandig
heid der werklieden vallen.
Om er beter bij te kunnen moest ik het
groote vliegwiel een balve slag doen
draaien.
Bij die poging raakte boven een
drijfriem los, en sleepte de lantaarn om,
tegelyk viel eene plank, die halverwege op
den riem bad gerust naar beneden op mijn
hoofd.
Ik verloor het bewustzijn eD de
omgevallen lantaarn zette een hoop g. ü'ied
werk in vunr.... Nu weet je de rest en je
weet ook wat er van mij geworden zou
zijn als er geen tijdige kuip gekomen was
Je ziet nu dat ik aan deD brand wel
geen sobu'd beb. maar God heeft mij
genoeg gestraften o. Anna, de dokter zegt,
en ik gevoel het dat ik genees, maar't
was misschien beter, veel beter, als ik
deze ziekte niet te boven kwam.
Je moet zooniet spreken, zei Anna,
alle inspanning aanwendend om bare
tranen te weerbonden, wat God doet is
welgedaan.
Adda, vroeg Edaard en zag zijne
zuster smeekend aan. Anna wil je me nog
een plezier doen.
Zeker, wat is er
Terwyl van raiddag de pastoor hier
Zoo iets zou dan ook de candidaten
en de onderteekenaars van een dis»
sidente lijst, daar deze bekend wor»
den, voor altijd in bet. oog der
Venraysche kiezers blameeren.
Maar zulks zal niet gebeuren.
Wij hebben te veel vertrouwen in
het gezond verstand en deD geest
van organisatie onzer kiezers, dan
dat er een andere caDdidatenlijst,
dan die welke de leden-kiezers zelf
a.s. Zondag samenstellen, zal worden
ingediend op 8 April.
Zondag valt Jus feitelijk de beslis»
siDg. Elke Venraysche kiezer en
lid der Kiesvereeniging zij op zijn
post, en hij doe a.s. Zondag zijn
plicht; geve No. 1 aan den meest
geschikten candidaat en toone aan
heel Limburg, hoe door overleg en
goeden wil zelfs het moeilijk probleem
der Gemeenteraadsverkiezingen, die
anders zooveel stof opjagen, schit»
terend kan worden opgelost.
Het district Roermond beeft aaD de
Katholieke lyst een schitterende overwin»
□ing gegeven nagenoeg 8000 katholieke
stemmen tegen niet meer dan ruim 1000
op de andere partijen.
Het district Weert heeft zich kranig ge
houden daar is katholiek troef eo meer
dan troef. Ruim 7300 katholieken tegen
95 socialisten en 151 liberalen. Een
eere-saluut voor Weert.
Het district Maastricht heeft nog wel
een katholieke meerderheid, maar de
kracht der socialisten blijft onrustwekkend
2260 sociaal democraten en 60 van de
parly-Wijnkoop en Dog 535 liokscheo
teger. 3836 katholieken. Ook hier zakt
links naar rood af.
Het district He?rlen beeft zich, bij
Maastricht vergeleken, goed gehouden De
is ga dao naar Fods en vertel bem al wat
je nn weet, zeg hem, dat ik gelukkig zal
zijo als bij mij vergeeft.
Ik zal bet doen antwoordde «ij, maar
neem nn wat rust, wautje beDt afgemat.
Zij spoedde zich naar eene andere kamer
om aao hare tranen den vrijen loop te laten
en om in een stil gebed kracht te putten
voor de geestelijke en lichamelijke
iospaDniog die zij dagen lsDg bad door:
staan.
Des namiddags kwam de pastoor Eduard
Brenuing een bezoek brengen en Anna
ging naar baar zwager om zich vaD den
baar opgedragen plicht te kwyteo.
Fons van Delden was op zyn kantoor
en ontving haar vriendelijk. Zoodra zij
echter den naam vad Eduard noemde be
trok zyn gelaat, maar bij viel haar niet in
de rede. en liet baar alles vertellen wat
zyn zwager baar bad medegedeeld,
Hoor eens bier. zeide by, toen ty
eiodelyk bad uitgesproken, ik beb aan
Edaard geene enkele mededeeling te doeo
je behoeft bem geen enkele boodschap van
my over te brengen.
Dat hy den pastoor laat ontbeiden,
zal voor zyne ziel W6l bet beste zyn, maar
ik wil niets meer met bem te doeo hebben,
tusscben bem en my bestaat voortaan eeD
kloof, die niet gemakkelijk zal worden
overbrugd.
Teleurgesteld boog juffrouw Breuning
bet hoofd.
Ik dacht dat u een billjjk verzoek
niet zoudt weigeren, fluisterde zij.
Hoor eens bier, hernam van Delden
met meer opgewondenheid dan by wilde
laten blyken, io deze zaak behoef ik den
raad van niemand ik beb mij zelf een
gedragslijn gesteld en die zal ik volgen.
katholieke lyst is pracht'g uit den stryd
gekomen met byna 7000 stemmen.
De party-Ackens beeft zyn leider in de
Staten gekregen met 1600 stemmeD en
de sociaal-democraten verkregen 1283
stemmen, wat voor Heerlen niet oognnstig
kan genoemd worden.
Het district Sittard, hoewel ook voor
een groot gedeelte tot bet mijcdistrict be*
hoorend, beeft toch slechts 589 steramen
aan de socialisten gegeven daartegenover
beeft de Economische Bond er 489 gekre
gen. mser dan in de districten Roermond,
Maastricht en Weert te samen dat is te
wijten aan een Sittardscbe persoonlijkheid,
die zich tot deze linkscbe kiesmauoeuvre
leende.
Toch maakt dit district met 8665 ka
tholieken en 239 chrisielykeD tegen 1212
Irakscben een zeer goed flguur.
De districten Venlo eD Horst hebben
zich prachtig gehouden te zaraen 14 876
katholieke stemmen tsgen 432 socialisten
en 465 liberalen.
Jammer dat Venlo zich niet gebonden
beefc aao het advies van den Limburgscben
KiezersboDd, en aao de heeren van Rijn
en Dubois zoovele voorkeurstemmen beeft
gegeven, waartoe de kiezers door adver
tenties en aanplakbiljetten waren aange»
spoord.
Zoover ons bekend is er in de andere
districten niet op voorkeurs'emmen geaasd.
Alleen in Horn was per biljet verzocht te
stemmen op den beer Miohiels, die er dan
ook een 80 voorkeurstemmen verwierf.
De totaal indruk van deze verkiezings
strijd is, dat ook in Limburg de stryd gaat
en boe laDger zoo meer zal gaan t-usschen
katholiek en socialist, en dat alles, wat
daar tuascheD in ligt, in één van beide
kampen een heenkomen zal zoeken. N.K,
De Spoorwegdienst.
De zomerdieD8tregeling op de Neder*
landscbe spoorwegen zal 1 Jo'i aanvan-
en.
Oude zilverbous van f9,50.
De Minister van Finacciëa brengt ter
algem9eoe keonis, dat ingetrokken zilver-
bons van f 2,50 van den ouden vorm als-
oog tot- en met 31 December 1919 ter
inwisseling kunnen worden aangeboden bij
de betaalmeesters en ten kantore van het
agentschap van üet Ministerie van Finan»
ciën te Amsterdam.
Moord te Ede?
Uit Ede is ter gerechtelijke schouwing
naar Arnhem overgebracht bet lijk van
den arbeider C. de K.. die 14 dagen geleden
bij een twist in een herberg zoodanig met
een mes ia den arm werd gestoken, dat hy
j.l. Vrydag aan de gevolgen is overledeD.
Inlevering van wapens.
Naar schatting hebben ongeveer 20 000
verlofgangers geen gevolg gegeven aan de
oproeprag om bun geweren iD te leveren.
Ik beb Eduard vroeger alle goed gedaan,
ik beb bem op da onbaatzucbtigvte wijze
geho'pan, niet omdat ik daardoor «yoe
genegenheid wilde koopsn. maar om zyn
naam op te houden, die door een onver
mijdelijk bankroet zou worden geschand
vlekt.
Eo boe heeft hij zyn dank beloond 'f
Hy beeft me altyd tegengewerkt.
Meer nog, by slu'pt alt een dief 'a nachts
in myne fabriek om ze in braDd te steken,
of zooalt bij zegt, om mijne machine te
vernielen, io ieder geval om een lage
scburkeDstreek uit te balen.
Nog beb ik bem gespaard, ik had
bem als eeD inbreker en brandstichter
kunnen laten gevangennemen, maar ik
beb bet niet gedaan om u eo myoe vrouw.
Maar om do te eitohen dat ik hem
weer in genade aanneem, neen Anna. dat
is te veeltnsscben Eduard eo my hebben
alle betrekkingen opgebonden.
Krampachtig woelde de fabrikant met
zyne vingeren in zijn laogen baard, bet
was duidelijk dat bij spoedig een einde
wensebte te maken aan het gesprek.
Juffrouw Brenning was door dien bitteren
u tval geheel uit bet veld geslagen zy
begreep dat zij voor het oogenblik geen
poging behoefde te doeo om baar zwager
tot andere gedachten te brengen en mis
troostig ging zy heen om bare zustsr baar
nood te klagen.
Ik kan er niets aan doen zeide Lize,
als Fons eenmaal iets voor beeft, is 't
bem met geen mogelijkheid uit bet hoofd
te praten, maar je moet toch toegeven
dat Eduard het er wel naar gemaakt beeft
om mijn laan te verbitteren.
Wordt vervolgd