BV ZIJ
;rJ]rPAoï< toc: Weekblad voor VENRAY, HORST en Omstreken. •-<29c
Feest van St. Joseph
De verkiezingen
voor onzen Raad.
SKSüSHws
%r"s rr.";s
te Smakt-Venray.
Zijn jongste zuster.
"*?d4SZ)< oo. -"nTt
Gemengd Nieuws.
Zaterdag Maart 1919 40e Jaargang- felo 10
s= PEEL EN 1M.A..A.S
ADVERTENTIEN i
voor het buitenland 7
bij vooruitbetaling 90 c. regel meer 5 c.
afzondert, nummers 5 c. Uitgave van FIRMA VAN DEN MUNCKHOF, VENRAY.
die zloh met ingang van 1 April
a. s. op PEEL EN MAAS abon-
neeren, ontvangen de nog voor
dien datum verschijnende num
mers GRATIS.
Op alle Zon- en Feestdagen in de
maand Maart, nl. 2, 9, 16. 19, 23,
25 en 30 Maart, des nam. om 3 uur
plechtig Lof met preek.
Op Woensdag 19 Maart, feest van
St. Jozef, om 10 uur Hoogmis met
preek, om 3 uur plechtig Lof met
preek.
ii
HET COMPROMIS.
Zooals vij in ons vorig artikel
opmerkten, was er groot gevaar,
dat ia onzii gemeente, waarin wij
een kom onderscheiden en vier ge
huchten van beteekeDis, de stemming
voor den Raad een beeld van
hopelooie verwarring zou wordeo bij
het nieuwe kiesstelsel en de gelijk
tijdige aftreding van alle Gemeente
raadsleden.
Hier moest dus wel getracht wor
den door de vijf Katholieke Kiesver-
eenigingen der gemeente een com
promis of overeenkomst aan te gaan.
Met een prijzenswaardige ijver en
eeD breedheid van blik, die het beste
succes voorspellen, hebban de be
sturen der Kiesvereeqigingen zich
aan het werk gezet en is men in
twee vergaderingen'zoo tot alge
meens overeenstemming gekomen,
dat elk kiezer in onze gemeeDte moet
inzien, dat voor het heil oDzer ge
meente bij zich aan de leiding zal
moeten houden.
Men giog van net beginsel uit, dat
het feitelijk wel onverschillig is, van
welke hoek of afdeeling van Venray
de dertien leden van den Raad
komen, doch dat men als praktische
politici tegelijk diverse gevoelig
heden beeft te ODzieo.
FEUILLETON
2
Daarbij kwam, dat zij hst karakter van
haar zwager, hoe flink en degelyk ook,
voor niet bijzoDder aangenaam hield, bij
was baar te stijf, te streng, te veel
koopman.
Liever 'zou zij baar intrek genomen
hebben bij baar broer, maar van die zijde
was baar dergelyk voorstel nog niet ge
daan.
Zooals zy vermoedde gebeurde ook.
Lisa vroeg baar aanstonds of zy bet Diet
erg vervelend vond in dat groote buis en
maakte de opmerking, dat zij als jong
meisje tocb niet zoo alleen kon blyven
wonen.
Anna antwoordde ontwykend Om
hoe laat komt morgen de kassier, vroeg
Fons van Delden plotseling daarmede
eene andere wending gevende aan bet
gesprek.
Ik denk tusschen tien en. elven antwoord
de zy.
Zoo, 't is jammer, dat die h ypotbeek
van pa zaliger is afgelost, by een kassier
zal je waarscbynlyk zooveel interest niet
maken, ook al koop je effdcten. De rente
van f 20.000 is niet voel om er in onze
stand van te leven.
Het meisje kreeg een klenr. Ik zal a
zeggen, zoo sprak zy aarzelend, zooeven is
Eduard by my geweest en ik heb hem
wat geld medegegeven.
Aan Eduard riep van Dolden verwoa»
dtrd.
Iemand, die onbevangen is en niet
persoonlijke voldoening zoekt by het
aanwijzen der leden van den Raad,
moei bet eens zijn met de gedachte,
die aan de besprekingen voorzit dat
het vóór alle» noodig is, de meest
geschikten in onze raadszaal te
brengen.
Maar juist om de eigenaarciige
samenstelling onzer gemeente is het
noodig gelet vooral op de nu
eenmaal bestaande mentaliteit dat
èu kom èo gehuchten in den Raad
vertegenwoordigd zijn.
Van deze gedachte uitgaande heb
ben de gezamelijke besturen ge
meend een dubbel advies te moeten
doen geven door het federatief be
stuur dat samengesteld is uit één
afgevaardigde van elk dervyf be
sturen en wel één vóór de stem
ming op de voorloopige candidaten-
Ujzt en 4éa vóór de stemming op de
g Zooals. men weet, is de wijze,
waarop de Kath. Kiesvereniging
komt tot de officieele candidatenlijst,
deze: eerstcandidaatstelliog door de
kiezers - 5 leden der Kiesvereem-
eing kunnen een candidaat inzenden
bii voorzitter of secretaris hunner
kiesvereeniging dan de stemming
op de lijst, opgemaakt uit allen, die
candidaat gesteld zijn, devoor.oopige
candidatenlijst geheeten; en daarna
de stemming op de groslijst, opg
maakt uit al degenen, die mmstens
1 tiende van bet aantal stemmen be.
haalde, dat op de voorloopige lijst is
"''op^de voorloopige candidatenlijst
mogen hoogstens 11 candidatenjdoor
de kiezers worden aaDgeduid. Nu
zal elk atleelingsbestuur aan zijn
georganiseerde kiezers dit advies
Lven van het federatief bestuur; n L
dat men minstens stemt op één uit
elk gehucht en op drie uit het dis
ti iet van de kiesvereemgiBg van de
k°Als de kiezers dit advies volgen,
kan men er zeker van zijn, dat en
de gehuchten minstens eén candidaat
zal hebben op de groslijst en het
dom minstens drie.
Voor de duidelijkheid geven wij
hier het gehaele eerste advies
Aan de leden van iedere afdeelmg
wordt aanbevolen en ten
aangeraden te stemmen op 3candi-
dalen uit het dorp, op 1 uit Pos'»"".
jaTijhaiUcich eeld D°odlg leid8 bÜ„
r.a beef' hu 10000 van mij opgenomen
"elft 'ven "bezit. Had hem maar near
een kassier gestuurd. kriieeo
-Daar kon bp go»» B8'd
antwoordde Anna, verlegen voor twh
UUi6Zoo'o aftetter 1 riep vau Deldeo Wat
hii van de kassiers met kan
geldtakeu weinig
"ftet^maftje voelde dat zy in vee. had
eelTe6g» over baar «wager was ty da
zwakste, maar toob meende Hl partu te
ik verkies niet dat je mpo broer voor
aftetter uitmaakt.
Eutin ik begrijp er alles van. Maar
waarvoor heeft bij dat goldmoodig eo wat
'°°1 Xarv"orbebV beleid noodig beeft
„u kwaadheid en met moeite hield by
""Üwtl ik je eens wat zeggen, bracht
bedrieger, ik '«1 je op een ding
1 uil Merselo, 1 uit Oirlo-Caslenray
en 1 uil Leunen.
De andere 4 uit te brengen stem
men zijn volkomen vrij.
Nu volgt de stemming van de
groslijst en wel volgens het punten-
stelsel.
Vóór de namen zijner uitverkore
nen moet de kiezer hierbij een cijfer
plaatsen, zoodat bij daarmede aan
geeft in welke rolgorde hij hen op
de officieele lijst geplaatst wenscht
te zien.
Thans was het ook zaak te zor
gen, Jat diegene, die blijkens het
stemmenaantal in zijne afdeeling
behaald, de voorkeurman is van zijn
gehucht, ook als zoodanig door alle
leden der andere afdeelingen zou
beschouwd worden en hem dus ook
de stemmen der 07enge districten
zouden toevallen.
Billijk immers is het, dat een
bepaalde afdeeling zelf uitmake,
wien zij haar man acht en het liefst
de raadzaal ziet binnengaan.
Waar nu bij de stemming op de
groslijst volgens voorschrift der sta
tuten van de kiesvereeniging aan
minstens 9 eo hoogstens 18 candi»
daten een cijfer gegeven moet
worden, was het van belaog te
zorgen, dat elke afdeeling zeker
kon zijn dat door de leden der
diverss kiesvereenigingen haar voor
keurman minstens bij de dertien
eersten zou worden geplaatst op de
officieele lijst omdat de 13 eersten
de raadsleden worden en de 5 andere
de plaatsvervangers.
Uit dien hoofde zal nu het tweede
advies worden gegeven, waarbij bij
de stemming op de groslijst uit elk
gehuebt de voorkeurman en uit
den kring van het dorp vijf candi
dates door alle leden der diverse
aldeelingen een cijfer zullen ontvan
gen.
Gezien het aantal leden der kies
vereenigingen kan men zeggen, dat
die van het dorp tot die van de
gehuchten te zameo staan als 5 tot
4 logisch was het dus, dat er
geadviseerd werd er van het dorp 5
eu van de gehuchten elk één dus 4
te nummeren. Daar bet getal leden
van den raad 13 is, blijft er dan voor
4 nog vrijheid van keuze over en
tegelijk voor de 5 plaatsvervangers.
Wanneer men er op de groslijst
dus minder dan 14 nummert, moeten
wgzeD, ais ague fabriek aiet verbypothtekl
waa, zou bfj bij eiken kassier geld
kunnen kiggeo.
Anna aobrok, aan die omstandigheid
bad zfi Diet gedacht, nu begon tij aan
Eduarda goede trouw ts twijfelen.
Ik z«t je Dog meer zeggen, vervolg
de Fons, toen pa al ziek lag, kwam bij bij
mij. Hu klaagde mij zijn nood en ztile,
dat hij tot eiken prijs geld moest hebben,
veel geld en kwam vragen of ik bem niet
beipen kon door eene hypotheek te nemen
op zijne fabriek. Hij bed dat het eerste
willen vragen aan den man zijner znsier.
omdat bij op mijne bescheidenheid rekende.
Met wat geld van mij en wat geld vbd
mijne vrouw kou ik bem belpeD Li) liet
mij zijn boeken zien. 't Zag er treurig
mei bem u 1. Ik nam een hypotheek vao
f26000, zijn oud versleten boeltje zal
nauwelijks meer opbrengen, maar ik deed
het om bem uit deo nood te helpen. Hij
verzocht mn nog daar met niemand over te
spreken eo ik l.eb het ook niet gedaan,
maar nu verzwijg ik bet u uiet langer.
Anna, nu moet je weten met wieo je te
doen hebt.
Ik begrijp nu de handelwijze van
Eduard. hij beeft geld noodig, komt eerat
bij mij om eene hypotheek, dan bij u
onder voorgeven dat zijne vaste goederen
vrij zijn, in beide gevaiieo doet bij eeo
beroep op onze bescheidenheid, dat komt
me verdaebt voor.
Anna staarde treurig voor zich uit.
woord voor woord van baar zwager deed
baar pijnlijk aan. Zou haar broer haar
werkelijk bedrogen hebben 1
Toorn en medelijden maakten zich beurte
linge van baar meeater, moest ig baar
eeoigeo broer verachten of beklagen 1 Nog
nauwelijks een uur geleden had ig zoo
de 5 van het dorp en de 4 der
diverse gehuchten in elk geval daar»
onder begrepen zijn.
Houdt men zich bij deze stemming
aan het minimum van 9, dan moet
men dus de 4 der gehuchten en de 5
van het dorp nemen.
Het tweede advies van het fede
ratief bestuur luidt als volgt
De candidaat van ieder der af»
deelingen Oostrum, Merselo, Oirlo
Castenray en Leunen, die blijkens
de stemming op de voorloopige can
didatenlijst de meeste stemmen uit
zijn eigen afdeeling op zich vereenig-
de en dus mag beschouwd worden
als de voorkeurman van zijn gei
hucht, wordt aan de kiezers van
iedere afdeeling bekend gemaakt en
ten sterkste wordt aanbevolen op
dien persoon te stemmen en hem een
cijfer te geven onder 14.
Tan den anderen kant wordt er
bij de kiezers van de afdeelingen
der gehuchten sterk op aangedrom
gen minstens 5 candidate», uit de
afdeeling van het dorp te stemmen
en hun een cijfer te geven onder 14.
Men zal nooit kunnen zeggen, dat
de kiesvereenigingen of het federatief
bestuur persoonlijk zijn in hun
advies. Reeds lang tevoren, voordat
iemand weet wie de meeste stemmen
in eene afdeeling op zich zal veree-
mgen, is dit adviea gereedgemaakt
en gepubliceerd. Onverschillig wie
de voorkeurman is, op hem advi
seert nu reeds het federatief bestuur
te stemmen.
Iedereen, die dit compromis goed
aanziet, zal moeten toegeven, dat
men hulde móet brengen aan den
breeden blik der diverse besturen
onzer 5 Kath. Kiesvereenigingen
dat er rekening is gehouden met
alter belangen en dat hier een
grondslag is opgemaakt voor de
king8' vriend80,hsPP8lijke samenwer-
Als onze georganiseerde Veüray.
8cne kiezers toonen genoeg orgaDi»
satiegeest te bezitten en niets
veroorioofi ons daaraan te twijfelen
dan zullen onze Gemeenteraads
verkiezingen een zegen worden voor
de gemeente en in stede dat men met
een zekeren angst uitziet naar de
volgende verkiezingen zal dit orga
nisatorische overleg als allen zich
er aan houdenons een gemeente»
raad brepgep, die zijnen tijd begrijpt
dl6P S«voelUnoe na zg elkander op do
wereld tondel, zg bad gehoopt op weien
zgdsobe liefde eo steun eo maakte en baar
«wager bgoa een grief van ^at bij hel
weefael barer illuaie zoo wreed bad van
een gescheurd.
Toen zg dien avond alloen op baar
kamer waa, dacht zg l.ogon tgd ovor het
gebeurde na. Meer en meer kwam' htt haar
voor dat zy door haar broer bedrogen was
maar zy wilde, zy durfde ziob de volle
waarheid met bekennen.
Eerat nn gevoelde zg boe bitter het ia
alleen Ie ataan op deza groote wereld waar
in eigenbaat, geldzucht en v.lscbbeid als
welig onkruid zoo vaak da goede hoedanig,
beden der meoscheo veraiikkeo. Zij daonl
aan baar onvergetelijke moeder en baar
armen vader, wiena trouwe zorg baar ta
vroeg ontoomen was. Uitgeput wierp zij
zioh voor bet krmabeeid eo zocht in bet
gebed kreoht eo opbeuring.
rz/.T,. 'V, op8tonti wss «li kalmer.
Wat behoefde zg zich ook to bekommeren
om een weinig geld. Hoe nietig schijnt de
aardscbe zorg ale men za beschouwt aao
de sponde va» eeo stervende.
De eenigo bekommering van baar vader
waa geweest bet onobri.telgk gedrag van
baar broer h(j was niet zedelijk elecbt.
Als ik maar wi.t, dat Eduard tot inkeer
zoo komen, etierf ik gerust, bad de oude
man io zgoe ziekte herhaaldelijk gezegd, eu
bet jonge meisje kreeg een mateloos ver.
langen om d.en weneob nit alle kracht te
bevorderen on alia pogiogen aan te wenden
vader baar stervende
Drie maanden ago voorbijgegaan.
Anna Brenning bewoonde bet buis vau
en die goed werken zal voor de
ontwijfelbaar belangrijke toskomst,
die onze gemeente tegemoet gaat.
God geve, dat al onze kiezers
eik kleingeestig belaDg op zij weten
te zetten en volgen de leidiDg hunner
Besturen, die zij zelf als hun ver»
trouwensmannen de politieke leiding
in handen hebben gegeven.'Iedereen
werke daarom mede, dat beide
adviezen slipt worden opgevolgd
1) Wij ütelUn on« voor in «on volgênd artikel
heel het mechanisme van de wettelyka en statu
taire bepalingen over herkiezen, van dea Qe-
meenteraad te behandelen.
Hoe ver de kaal gaat...
Op aaDdriogeo der entente zullen de
verdieos'elyke Duitsche missionarissen
van bet bekende missiehuis van.Steyl uit
China worden verbannen, nl. een bisschop,
67 priesters en 12 broeders.
OndaDks het vele goed, dat deze ge»
iooishelden in Cbina bobben verricht,
worden zy door de entente verbannen
uit Cbina alleen omdat zy Duitsohers
zijn.
Het ia droevig en onrechtvaardig. Het
is te hopen dat de katholieken in de
geallieerde landen een kraobtig protest
tegen deze verbanning zullen doen hooren.
Maar veel vertrouwen hebben wij niet
in de resultaten, als men weet, dat ook
in België alle Duitscbe en Oostenryksohe
zosters Fraociscaoessen bevel hebben
gekregen, België te verlaten.
Uitstel van inlijving.
De inlyving van de dienstplichtigen der
lichting 1919, toegewezen aan
a. de regimenten infanterie hieronder
begrepen grenadiers, jagers en admiDi»
stratietroepen en bestemd voor het twee
de in te lyven gedeelte
b. de compagnieën wielrijders en
bestemd voor het tweede in te lijven
gedeelte
o. de regimenten veeting-artilleriee en
bestemd voor het tweede io te lyven
gedeelte
d. de cavalerie en bestemd voor paar»
den-oppasser en paardeoverzorger,
welke inlyviog zou plaats hebben io het
tijdvak van 1721 Maart, alsmede de
inlyving van de dieostpliobtigen dier
lichting, toegewezen aan de genie, pioniers
enz. en bestemd voor bet tweede io te
lijven gedeelte, welke inlyving zou plaats
hebben in het tydvak vaa 115 April
worden uitgesteld tot bet tydvak van 16
20 Juni.
Zij, wier belangen door dit uitstel wor
den geschaad en daarom toch in de tyd»
vakken van resp. 17—21 Maart en 1—5
Ap-il, onder de wapenen wenschen te
komen, kunnen op datum en plaats reeds
voor ben vastgesteld, ter iDlyviDg ver»
8cbjjneD.
baar zwager, aan bet einde der stad, zij
had zicb laten overreden om by bem en
bare zaster te komeD inwonen eo bevond
cu dat zy goed gedaan bad met dat besluut
te nemen, zij bad du bet buiselyk verkeer
eo de gezelligheid van twee mecscbeu die
baar oprecht genegen waren.
EeDe zaak echter verdriette haar, baar
broer btoud op eenigzins gespannen voet
met baar zwager eu legde er zoo zelden
mogelijk bezoeken af.
Om bem te spreken, was zy gedwongen
bem in eigen woning op te zoekeD.
Ondanks bet voorgevallene bad zy haar
broer nog inniglief, eo de jonge man met
zijn aangename, innemende manieren wist
baar weldra te doen vergeten, dat ny mis»
brnik van baar vertrouwen bad gemaakt,
vooral toen by stipt den eerste drie
maandelykscbeo termyn der f 10,000 uit»
betaalde, voelde zij zich omtrent zyne
eerlijkheid volkomen gerust en kon niet
nalaten inwendig Foos van Delden te
beschuldigen die baar zoo sombere voor»
spellingen bad gedaan en meer dan eens
de meeoiog bad uitgesproken, dat zij de
be'it van baar geld bad weggegooid.
Zij wist ook niet aoders of de zaken
van Eduard vlotten weer goed en als Fons
of Liza soms van een tegenovergesteld
gevoelen blyk gaven, was zy steeds
bereid voor baar broer party te trekken
zy giog zelfs zoo ver baar zwager van
jaloer8cbbeid te verdenken of op zyn minst
te veronderstellen, dat by zoo wat den
zedenmeester speelde en er plezier in
vond op Eduards louten te wijzen.
Op eeo middag, 't was in Januari, had
ADDa een paar boodsobappeD gedaan io de
stad en een bezoek gebracht aan de Lieve
Vrouwe Kerk.
Wordt vervolgd-
