f
Weekblad voor VENRAY ORST erf
De verkiezingen
voor onzen Raad.
ZILVERBONS.
Vaandelwijding
FEUILLETON
Zijn jongste zuster.
Zaterdag~l Maart 1910
ABOSNICMtSNTSPRIJS
PER KWARTAAL
voor "VENRAY 60 c.
franco per post 70 c.
voor het buitenland
bij „vooruitbetaling .90 c.
afzondert, nummers 5 c._
Uitgave van FIRMA VAN Dl 1CKHOF, VENRAY,
Tegel
i.
dat het wel degelijk aan te bevelen
is, dat zij dit doet.
Juist het feit, dat er hier geen lijst
van een andere partij zal worden in
gediend, maakt het noodig, dat de
kath. Kiesvereenigiog de leiding
neemt, anders is er gevaar voor hope-
looze verwarring bij de stembue.
Kan de katb. Kiesvereeniging het
Dinkdag 8 April a.s. heeft de ofn
cieele candidaat8telling plaats voorzoover brengen dat er maar één offi
de verkiezing der Gemeenteraads- cieele candidateulijst bij de bevoegde
Men kan deze overec^omst lezen normaal betalingsverkeer eischt.
m de advertentie vaD h#~j!ederatief j Met nadruk zij er voorts op ge»
Bestuur der Venraysche jciesvereeni- wezen, dat alleen de zilverbons van
gingen, hierachter geplaatst. f2 50 van het oude model worden
In een volgend artihpl komen wij ingetrokken, zoodat de zilverbóns
op deze overeenkomst terug. van f 2;50 van den nieuwen vorm,
die in 1918 voor het eerst werden
uitgegeven, in den omloop blijven.
De Minister van Financiën maakt
leden. Dat wil zeggen^ dat alsdan .autoriteit wordt ingeleverd, dan is
volgens de wet officieel moet worden er nog niet eens stemmen noodig.
opgegeven, wie men op bet stembiljet Ale er strijd moet zijn, dan moet 'n^etrokken de nog jn omloop zijnde
bekend, dat op 1 Maart 1919 worden
vAn liet Krul*verbond.
Zondagmiddag bad io de parochiekerk
rD D V" U w --- Jww «J VV.V I.ZJU www wa L u 'IL'J
voor de Gemeenteraadsverkiezingen deze uitgevochten worden in de kies- "Iverbons van f2,50 van het oude alhier door dan Zasreer*. heer Pastoor in
wensebt geplaatst te zien.
j vereenigingen en niet aan de stem
Het is nog slechts een korte tyd, bus. Diegene immers, die op de
waarin bet voorbereidende werk tot] voorloopige lijst worden geplaatst
de oificieele candidaatstelling zal, en dat zijn al degene, voor wie op
moeten gedaan zijn. 1, 2, 3 en 4 Maart bij bet bestuur
Van buitengewoon belang zijn dit der kath. Kiesvereeniging een cam
jaar de Gemeenteraadsverkiezingen1,
wijl thans de bestaande Raden in
bun geheel aftreden en nieuwe
moeten gekozen worden volgens het
stelsel van algemeen kiesrecht en
evenredige vertegenwoordiging.
Zooals overal zal zeer waarschijn
lijk ook onze Venraysche Gemeente
raad er over eenige maanden heel
anders uitzien dan bij nu is samen
gesteld. Zaak is het nu maar, dat
wy er voor zorgen, dat die andere
samenstelling ook een goede zij
Volgens de statuten van de Lim-
'ourgsche R K. Kiezersbond moet de
plaatselijke R K. Kiesvereeniging
«ich bemoeien met de verkiezing
voor de Tweede Kamer en de Pro
vinciale Staten; doch voor da Ge
meenteraad is brpaald. dat da
plaatselijke katholieke Kiesvereeni
ging zich er mee bemoeit, als er riet
een besluit is genomen, dat die be
moeiing uitsluit.
Hoewel nu in Venray deleden der
l»tb. Kiesvereeniging de gelegenheid
hebben gebad zulk een besluit uit té
lokken, is dit nift geschied.
Daar volgt dus uit, dat de Ven
raysche IiiesvereenigiDgen zich daar
mede wel hebben in te laten.
Misschien vraagt men, waartoe
dient bet dat de Kiesvereeniging ook
gmt werken aan c^e Gemeenteraads
verkiezingen in Venray, waar er
tóch geen gevaar is, dat er niet-
katholieke caodidatéhlijst worden
ingediend
Op bet eSrste gezicht lijkt dit juist,
doch men moet de zaken wat nader
beschouwen, en
dan za! men zien
1
't Was in 't najaar. Buiten gierde de
winddoor de eenzame straat
In de smaakvol gemeubelde bu'skamer
der familie Breoniog flikkerde een vroolijk
haardvuur en een enkele pit der gaskroon,
die slechte ten deele was opgedraaid
wierp een matten schyn door het groote
vertrek.
In een gemakkelyken leuningstoel zat
een jong meisje van omstreeks twee en
twintig jaren. Haar bleek gelaat, door
gitzwarte baren omringd scheen nog
bleeker by het rouwgewaad dat zy droeg.
Een lange, blonde jonge man, insgelyks
in den rouw, met een Dorscben trek om
zijn dunne lippen, ging met groote schre
den de kamer op eo neer bij was
zenuwachtig en opgewondeo, wat bij door
xyb onregalmatigen gang en het samen
trekken zyner wenkbrauwen bemerken
liet. Elridelyk bleef bij voor het jooge
meilije staan.
Je moet me helpen Anna, zei bij.
De wereld tal tocb niet mogen zeggen
dat ik door myo eigen zuster iu den steek
gelateD ben.
Ik sou je graag helpen. Eduard, klonk
een eachte, welluidende stem, maar je
vraagt «oovee!, meer dan ik doen kan.
Meer dan je doen kuDt, vroeg hy
'M*. je ssdd.el in de erfenis ven veder
bédrssgt tocb twintig duizend gulden.
En ik, wet beb ik gebed t
didaatstelling door 5 leden onder
teekend is ingediend moeten
alvorens daarop te komen een ver
klaring teekenen, dat zy, wanneer zij
hij de stemming voor de groslijst
uitvallen, geen candidatuur meer
zullen aanvaarden.
Op die wijze zullen al degenen
die ic aanmerking komen voor het
lidmaatschap van den Gemeenteraad
in ons dorp, öt wel op de officieele
candidatenlyst voorkomen, óf wel
geteekend hebban dat zij geen
caDdidatuur meer aanvaarden, en op
die w ijze zal er geen dissidente lyst
bij de autoriteiten worden ingediend.
Daar was nog een bijzonder gevaar
voor groote verwarring bij onze
gemeenteraadsverkiezingen, n.l. dat
de verschillende gehuchten zouden
staan tegenover de kom en vice versa
en dat er zoodoende niet alleen uit
het dorp zelf maar ook uit de ge
huchten een heele reeks candidaten
zouden gesteld worden, en de offici
eele stemming maar lukraak zoude
geschieden; ec er wellicht minder
geweDschte intriges of onaange
naamheden zouden voorvallen.
Vóór alles was het daarom ge
wenscht, dat er overleg werd ge
pleegd tusschen de kom en de
gehuchten. En niet beter kon dit
geschieden dan juist door de ver
schillende kiesvereenigingen in
Venray.
Dat overleg is gepleegd en beeft
een zeer gelukkig resultaat opge
leverd, dat bet beste doet bopen
voor de a.s. gemsenteraadSverkle
zingen.
Oeeu halve cent alleen heb ik eeu
schuldbekentenis teruggekregen
Ja, ik weet het wel, de oude heer
moobt me niet lijden. Niet dat ik jiloerscb
op je ben. Anna, neen, ik gun je dat geld
graag maar iu ik op den rand ran myo
ooge'uk a, meen ik toch van jou den
steno te mogen verwachten dien de Dijdige
oude beer my geweigerd bseft.
Het meisje was opgesprongen, met de
kleioe Inkerhand op tafel leunend, bief
bare tengere gestalte zich rechtop. Geen
woord meer over pa-aaliger, riep zij 't is
van daag juist zes weken dat bij begraven
is, en nu zoo over been spreken, foei. tij
zonk io baar8toel neer en drukte sen uw»
aobtig snikkend den zakdoek
mond.
Maar spoedig was zij zich zelve weer
meester en hernam 't Is je eigen schuld.
Waarom beb je niet iotyds naar den raad
van pa geluisterd en met die dol«ion;ge
ep9oulatie'a opgehouden Je hebt van pa
veel meer genoten dan wij nu van hem
erven, je hebt je aandeel al gebad, en nu
kom je mij om geld plagen, waarom
spreekt je er Li«a niet over aan f
De jonge man had onderwyl een stoel
geoomeo een paar schreden tegen over
baar by leunde met bet hoofd achter»
over en de norsc'oe trek om de lippen had
plaats gemaakt voor een xachteo, bijna
weemoedigen glimlach. Laat ons nu eens
ernstig en bedaard sprekeo. hernam hij.
Jy alleen weet. dat ik in nood zit, ik
heb er Liza nog geen woord van willen
zeggen en je begrypt heel góed waarom,
Ze dtaat te veel onder den invloed van
haar msn en sinds Fons van Delden-voor
drie jaar by z'n ytertaak een draadnagel»
fabriek beeft opgericht, is hy een scherps
model j tegenwoordigheid vaa bestuur en leden der
Met ingang van dien datum behoe-J
ven deze bons niet meer io betaling te deze gelegenheid eene treffende toespraak,
Wórden aangenomen. (waaria by de beteekenis vaa het vaandel
Zij kunnen echter tot en met 15 voor 0606 vereesiging schetste als een
Maart 1919 tot elk bedrag tegen,t06keD .van "amhoorigheid
wettig betaalmiddel worden ingewis
seld bij de betaalmeesters, de ont
vangers der directe belastingen en
de postkantoren, met inbegrip van
de bijkantoren.
Daar de inwisseling geschiedt
tegen wettig betaalmiddel, waartoe
ook de biljetten vaa de Nederland
scbe Bank behooren, zal door het
publiek bij aanbieding van meerdere
bons tot een gezamelijke waarde van
tenminste f 10 geen inwisseling
tegen ruilmiddelen van kleiner be»
drag dan f 10 kunnen geëischt
worden.
Indien degenen, die inwisseling
vragen, eventueel op ruilmiddelen
van kleiner bedrag dan f 10 prijs
stellen, dan zal aan dergelyke wen»
schen gevolg worden gegeven voor
zoover de beschikbare hoeveelheid
ruilmiddelen daartoe ia staat stelt.
Echter wordt er bij het publiek
op aangedrongen, zich zooveel moge»
lijk met bankbiljetten tevreden te
stellen, daar het in het belang van
een spoedigen terugkeer tot normale
toestanden is, geleidelijk de circulatie
van zilverbons te doen verminderen.
Ir verband daarmede wordt een
beroep op de bevolking gedaan om
het zilvergeld niet langer vast te
houden.
voor baar aan,
Eduard
vao een
opgewekt vereeniginggteveo Verder stelde
Z.Ew. St, JobaDDes de Dooper, de be
schermheilige vaD Venrvyach Kruisverbond
wiens beeltenis cp de voorzijde van bet
vaandel prijkt, aan de Kruisverbonderp
ten voorbeeld eo spoorde tenslotte aan om
te volharden in den strijd tegen het alco
holisme en tronw te blyven aan 't vaandel.
Na de kerkelijke plechtigheden trok de
vereepigiog naar 't alcoholvrij lokaal,
waar eene algemeene vergadering gehou
den werd.
De voorzitter heette allen hartelijk wel
kom, en gevoelde ziob veiplicj^t een woord
van daDk te breogeo aan allen, die er toe
hebben bijgedragen dit mooie vaaüdel aan
te schaffen. Een try zonder woord van dank
kwam echter toe aan den Geestelyk Ada
vis?ur, den Weleerw. heer Kapelaan
Dinpkels, aan wiens onvermoeid ijveren 't
vooral te danken is. dat de vereeniging
tbans in 't bezit van coo'd vaandel is.
Hierna werden een 5tal nieuwe leden,
waaronder 1 geheelonthouder, geïnstalleerd
en legden alle aanwez'ge leden de beloften
wederom voor ©sn jaar af.
De secrötariej-braeht ceo keurig veralag
uit over 191S, waaru t bleek, dat 't leden
tal dor vereenigicg heize'fde was gebleven
en bedroeg dit op 1 Januari 1919 Dog 80;
ook in 't jaar 1918 bad de vereeniging
nog met vele moeieiykheden te kampen,
maar tocb kon zy onder Gods zegen vol
vertrouwen de toekomst tegemoet gaan*
Uit het fhanlieel verslag bleek dat de
ontvangs'en in 1918 bedroegen f 1188,43
de uitgaven f 1160.47, zoodat er oogen-
«chyulyk een batig saldo is van f 26.96.
Zulks was echter niet bet geval, wijl er
door eenige aandeelhouders de reeds lang
verschenen rente nog niet was opgevor
derd en kces'erde bet bestuur ook wel de
hoop, dat betreffende aaodeelbouders deze
rente aan da vereeniging zouden schenken
en stond zij er alsdan goed voor was
dit echter niet bet geval en werd deze
rente Dog opgevorderd, dan zou er eep
klein oadeelig saldo zyo.
De voorzitter bedankte daarop de beereD
Willem8 eo Kraykamp voor bunne keurige
ggyii g
reotie tegenswoordig veel scherper ig. Pa
was een ouderwetscbe man, die dat niet
iozag eo my de schuld gaf, a!s de zaak
slecht ging.
Zijne zuster zag h6m diep treurig aan.
terwyl hij met eene lichte trilling io de
stem voortging Jy sijt me alles, wat
k nog op de wereld heb, van Liza behoef
ik op geen steun te rekeoon. f)e drukte,
die het overlijden van Pa meebracht beeft
me in mijn zaken veel achteruit gezet en
ik heb iu de laatste weken niet kunnen
werken.
Morgen krijg ik groote wissels thuis,
geld beb ik niet in kae en de kassiers
weigeren my crediet. Met f 10.000 beu
ik geholpen. Je behoeft ze my niet te
geven Anna, 't slechte leenen voor
korten tijd.
Maar je vraagt zooveel, ik moot
bet geld in bedenking houden.
In bedenking houieo, maar er valt
Diet over te denken. Vandaag heb je
f20,000 u tbetaald gekregen van de onde
hypotheek, die is afgelost. Morgen komt
je kassier, bij wien je dat geld wilt
deponeeren, de -tyd om te beraadslagen is
dus kort.
Bovendien heb ik ook geen tijd om
te wachten, morgen, misschien van avond
nog wordt er over myo lot beslist en jy
Anna, zyt de eenige, die verhoeden
kunt dat er schande komt over mijn naam
schande over onze familie. Maar je
zult het niet toelaten, neen, ik weet dat
niet in welken treurigen toestand ik mij jij mij helpen zult
bevind. Op u alleen kan ik nog rekenen, j —Ik wil js wel helpen, Eduard, zeide
Toen ik van pa de fabriek overnam,-zei gelaten, maar je. begrypt, dat ik
was zy verre Tan bloeiend, vandaar dat waarborg wil hebben,
ik nog zoo dikwyls geholpen moest] O zeker, zooveel je maar wilt. Ik
worden, daar kwam bij, dat de concnr» sou zeggen, je kan een hypotheek krijgen
Dit beroep geschiedt zoowel io het
belang van het publiek self, waar
het oppotten van zilveren munten
eiken grond mist en slechts tot
renteverlies kan leiden voor hen, die
zich daaraan schuldig maken, als in
het algemeen belang, dat een zoo
spoedig mogelijken terugkeer tot een
concurrent van mij geworden. Liza mag
boegenaam niet weten dat myo zaken zoo
slecht staan, want Fods zou er maar
partij van trekken.
Neen. Eduard, daar is by veol te chris-
tslyk voor, onderbrak hem zijn zuster,
zoo iets beboef je van hem niet ce vriezen.
Edoard baalde miaachtend de schouders
op, zijn oogen fonkelde.
Christelijk 1 herbaalde hy bitter, al
dat naar de kerk loopsn baalt niets uit eo
al dat vertoon van braafheid is maar
comedie; wat kan mij zyo braafoeid schelen
by wil me ruiceeren, dat is zyn eemg
doel.
Anna schrok en zsg hem verwijtend
was recht over eind gaan zitten
en vervolgde heftig. 't is een intrigant
zeg ik ja eu zyo braafoeid behoef je my
niet als een zydelings verwijt voor de voeten
te werpen.
Ik maak geen verwyt, zeide zy,,
maar het zou my plezier doen, als ja wat
meer godsdiecstig waart. Uw leven is in
de laatste jaren ver van voorbeeldig,
Eioard.
Je weet evengoed, als ik met welke
zorg pa zaliger gestorven is over je
toekomst.
En weer dekte zy zacbt snikkend baar
gelaat met baar zakdoek.
Minzaam sprak de joDgeman
Laat ods nu geen onaangename
herinneringen opdiepan, Anna, je weet
en duidelyke verslagen en vroeg of
iemand daaromtrent nog nadere inlichtin
gen verlangde.
Tot ledeu der Commissie van Compta
biliteit werden door den voorzitter
aangewezen de beereo Versieyen en
Duijnstee.
De periodiek aftredende bestuursleden,
nl. de heeren Willems en Winters, wer
den beide met overgroote meerderheid
herkozen en verklaarde zy, onder dank*
betuiging voor bet in heD gestelde ver
trouwen, de herbenoeming aan le nemeD.
Tot 'afgevaardigde naar de Centrale
Raadsvergadering werd gekozen de heer
Winters en tot diens plaatsvervanger de
heer M. Hendriks.
De voorzitter deelde verder mede, dat
het Eestuur besloten had om dit jaar ook
eens een paar voorstellen aan de Centrale
Raadsvergadering'in te dienen en wel het
Hoofdbestuur te verzoeken om
le Meer steno te verleenen by bet
oprichten eu in stand houden van
alcoholvrije, lokalen, o.a. door het
verleenen van subsidies tn het
geven van adviezen.
2e Alle vereenigingen, die feestavon
den orgamieeren uit te noodigea
om, naast wijn en bier, ook alcoholvrije
dranken beschikbaar te stellen, en dit ook
óp eventueel uit te geven programma's te
vermelde^.
Deze beide voorstellen werden door
den voorzitter en zeerot aria nog nader
toegelicht.
De be& WiDters stelde daarop voor het
eerste vofirstel te foimnleeren als volgt
„De af Venray v/h Limb, Kruisver-
bond driDg- er by .bet Hoofdbestuur op
aao zoo spoedig mogelyk een permanente
commissie in te^llsn.wwelke tot taak zal
hebbeD voorlicbting^r^^ur-fe' verleenen
by de oprichting en instandhouding ran
drankvrye lokalen."
Werd aldus met algemeene stammen
aangenomen.
Bij de rondvraag wees-de heer Hovenier
op de ingekankerde gewoonte van het
schenken van sterke dranken by begrafe
nissen eo andere gelegenheden.
Daarna verkreeg de besr Winters 't
woord. Io 't kort dè schoone rede van den
ZEerw. Heer Pastoor memereerende, koos
by voor uitgangspunt de woorden waar
mede deze de Venraysche Kruisverbooders
had begroet nl. Broeders, vrienden, stry»
dere.'' Wanneer, aldus de heer Winters,
de meest moderne en meest democratische
vechtgeneraal aldus zyne soldaten toesprak
zou bij bepaald op een plichtgetrouw en
moedig soldateDcorps kunnen rekenen.
Laten dus ook wij het woord van onzen
generaal, den ZeerEerw. Heer Paetoor,
ais voor ops Katholieken de hoogste,
leidende-persoonlijkheid is'inde gemeente,
tot bet onze maken ên si-.ryders zyn en
blyven. Voorat den eeretjfel „strijders*'
Heer Pastoor
pgeten. Im-
re zachtere
|et lijdzame
m, de man
strijden, te
op de fabriek, met graag;
je hebt altijd lui,; Kip een hypotheek»
kantoor daarnaar 7n souffalen en je
dan over de tong nalen. Maar ik zal je
een schnldbekeD'enis geven en een jaar»
jijkiche interest van 4 procent, met drie
maanden betaalbaar, dat is meer dan by
een kassier en 't is solider dan effecten.
Hij draaide het gaslicht op en verzocht
om pen en inkt terwyl zijne zuster io
de aangrenzende kamer ging om bet geld
te balen, schreef hy zijne'schuldbekente
nis, en er speelde eon fevreden lachje op
zijn gelaat, toen hy met een dikke penne»
streep zyn naam'.eekening voltooide.
Onder de bartelykste dankbetuigingen
stak byde tien biljetten van duizend
gulden, die zijne zuster hem bracht, in
zijne portefeuille, overhandigde haar de
schuldbekentenis en spoedde zich naar zijn
kantoor waar, zooals by zeide, nog vele
en dringende bezigheden hem wachtten.
Niet lang wss juffrouw Brenning alleen.
Terwyl zy nog zat te peiozen of haar
geld wel goed geplaatst was kwam Fons
vau Deïden, haar zwager en zyne vrouw
haarden bezoek brengen. Anna wist bijna
vooruit, waarover het gesprek «ou loopen.
Sinds den dood van baar vader bewoonde
zij alleen dat groote ongezellige buis, en
mepr dao eens was haar het verzoek
gedaan om tegen eeoe geriDge vergoeding
by hare zuster in te komen wonen.
Hoewel dat -J»orsfel heel belangeloos
was gedaan,
antwoord op
baar Unster
voet
ich p
er nog geen bepaald
ven, ze bield veel van
órid ook op den besten
Naar toch wilde «y
lenkeD.
nrdt vercolgd.