£Xo™I, 70 c'. Weekblad voor VENRAY, HORST en Omstreken.
25jarig bestaan
Zuid-Ned. Zuivelb.
't Kind niet de baas
Provinciaal Nieuws.
De nieuwe Commissaris der
Koningin in Limburg.
De Eenheidssigaar.
Vergadering Boerenleenbank
Zaterdag B October 1918 39a Jaargang No. 40
ABONNEMENTSPRIJS JmJ Juj J^jl Jfa 9 I M I ,iil^ ADVERTENTffiN
PERKWARTAAL: MM» M W MM - ïa„ regels 20 c.
voor het buitenland fien, 3 maal geplaatst,
alionderi aummlr, 5 e! Uitgave van FIRMA VAN DEN MUNCKHOF, VENRAY. worden 2 maal berekend.
Bij kon. besluit is met iogaDg van
1 November, benoemd tot commis»
saris der koningin in de provincie
Limburg mr. E. 0. J. M. baron van
Hövell tot Westerflier, met gelijk»
tijdige toekenning van eervol ont»
alag ala burgemeester van Breda.
De nieuwbenoemde commissaris
heeft, nadat hij van 1908 tot 1915
burgemeester van Culemborg was
geweest, da laatste drie jaar de
gemeente Breda bestuurd.
Bij de ingezetenen stond hij in
hoog aanzien en als voorbeeldig
katholiek kende hij geen menschelijk
opzicht.
van den
Woensdag had te Maastricht de
feestelijke herdenking plaats van het
25jarig bestaan van den Zuid-Nederl.
Zuivel bond.
Wie zich den toestand van vóór
25 jaren herinnert, staat verbaasd
over den ommekeer.
Toen karnde ieder boer de boter
op zijn boerderij en ginger mee naar
de stad of naar den winkel
De boter was niet zoo goed bewerkt
als thans en de meesten, die boter
naar dec winkel brachten, zagen er
geen geld van; het was eeo ruilhan
del, gewoonlijk ten nadeele van den
boer, die door de zilveren koorden
van het »pof-iysteem aan zijn
winkel gebonden w*s.
Maar wat kostte het een moeite
om de toenmalige boeren van hun
oude gewoonte af te brengen.
Toch is dit gelukt.
Een paar energieke mannep, die
thans nog aan het hoofd der bewegiDg
ataan, waren de baanbrekers.
In het kleine Tungelroy wisten de
heeren Truijen en Ament de bewoners
te overtuigen, dat het gezamenlijk
bereiden door middel eener centri
fuge een groot voordeel beteekende
op velerlei gebied.
En weldra trokken de bewoners
uit den omtrek naar Tungelroy en
etonden verbaasd over de resultaten.
Navolging volgde; en den 28 Sept.
van het jaar 1893 waren er voldoen
de zuivelvereenigingen, om een Bond
te vormen, den thans feestvierenden
Zuid Nederlandschen Zuivelbond.
o
Wat 'n hervorming bracht dit
onder den boereDatand I
Door de gezamelijke boterbereiding
kou goede boter in flinke hoeveel
heden gelevtrd worden.
Vooral toen de verschillende een*
trifuges de boter samenbrachten en
en eene botermijn stichtten.
Eens organisatie, die weldra eene
hooge vlucht nam en waarbij steeds
de beide genoemde heeren, Truijen
en Ament, de leidiog hadden.
De voordeelen der samenwerking
werden voor ieder zoo duidelijk, dat
er weldra geen dorp meer was, of
het had zijne centrifuge.
Maar bet waren nog slechts cen
trifuges met bandkracht.
Deze kostten weinig en werden
dus gemakkelijk opgericht.
Hierbij mocht het echter niet
blijven.
De stoomcentrifuges gaven veel
betere boter en deze groote verbe
tering werd wederom, als we ons
niet vergissen, te Tungelroy het
eerst toegepast.
En weerom kwam men naar Tun
gelroy zien, hoe men stoomcentrifu-
gea moest oprichten.
o
De meeste dorpen zijn bij eene
degelijke stoomzuivelfabriek aange
sloten, groote prachtige inrichtingen,
waar de nieuwste uitvindingen wor
den toegepast.
En men begrijpt dan ook gemak
kelijk, dat er millioenen kilo's boter
naar de bekende Maastiicbtache
botermijn konden gezonden worden,
waardoor deze mijn eene wereldbe
kendheid kreeg.
De veehouders en in Limburg
is ook de kleinste landbouwer vee
houder plukten de vruchten van
hun eendrachtig samenwerken, dat
in al dia 25 jaren niet veratoord
werd.
De oprichting der oorspronkelijk
zoo kleine zuivelvereenigingen is voor
Limburg van veel grooter beteekenis
geweest, dan het rechtstreeksche
voordeel, dat er uit volgde.
Want hierdoor heeft de Limburg-
sche landbouwer en veehouder de
kracht geleerd der samenwerking.
Toen dan ooit in 1896 de Boeren
bond zijne intrede deed, vond hij bet
terrein voorbereid; waar centrifuges
bestonden, was het zeer gemakkelijk
een boerenbond en ook eeoe boeren
leenbank te stichten,
En zoo dankt het thans zoo uitge
breide en bloeiende vereenigingsleven
in Limburg voor een goed deel zijn
opkomst aan de zoo eenvoudig opge
zette zuivelvereenigingen.
De Zuid-Nederlandscbe Zuivelbond
ia na 25 jaren eene vereeniglng ge
worden, zoo hecht en krachtig als
er weinige bestaan. Herhaaldelijk
wordt zij aan de overige zuivelorga-
Disaties in den lande ten voorbeeld
gesteld.
En wat wel met eere vermeld mag
worden, de leiders van de eerste
dagen zijn de leiders gebleven tot
heden toe.
De meer dan tachtigjarige heer
Truijen is nog steeds de ijverige,
energieke voorzitter en de heer Ament
die een wetenschappelijke specialiteit
op zuivelgebied geworden is, heeft
pas een dezer dagen ontslag geno
men, toen hij benoemd werd tot
RegeeriDgscommissaris voor de
graaninzameling.
Aan beide heeren buld» en dank
voor wat zij voor Limburg tot stand
brachten.
Maar ook buide aan de duizenden
leden van den Zuid Nederlandschen
Zuivelbond, die in al die jaren eene
samenwerking getoond hebben, die
bewondering wekt.
Moge de Zuid Nederlandsche Zui
velbond onder Gods zegen, blijven
bloeien, zoowel tot het algemeen
welzijn, dat de landbouwers, zooals
we in dezen oorlogstijd het best
ondervinden, zooveel kuonen bevor
deren, als tot het welzijn van den
landbouwenden stand, die een hoogs
roeping in de samenleving te ver»
vullen beeft. »N.K."
De Bisschop van Haarlem heeft op
den Katholiekendag te Alkmaar een
behartigenswaardig woord gesproken
»de kinderen mogen niet de baas zijn
in bet gezin."
Wat vanzelf spreken moest, dreigt
uitzonderiog te worden.
De kleine kinderen trachten hun
klein zinnetje, de groote hun grooten
zin door te zetten.
Gehoorzaamheid en onderdanig
heid zijn deugden, die tot de zeld
zaamheden gaan bebooren.
In de eeuw van het kind is het
kind op weg een tyran te worden
De fout schuilt in de opvoeding.
Men geeft aan de kinderen, kteiDe
en groote, te veel vrijheid.
Van die vrijheid wordt door de
onrijpe jeugd een verkeerd gebruik
gemaakt en steeds verder worden de
grenzen der vrijheid uitgezet.
Te laat wordt dan geklaagd, dat
men over de kinderen niets meer te
zeggen heeft, dat zij aan het ouder
lijk gezag ontgroeid zijn en hun
eigen gang gaan, wat bijna altijd
identiek is met den slechten weg.
Men komt dan tot de buitensporig
heid, dat kinderen bij gelegenheden
en ook zonder gelegenheden, grof
geld stuk slaan.
Dat tij maar een deel van hun loon
aan hun ouders afdragen en zich een
veel te groot percentage als zakgeld
toeeigenen.
Dat zij aan hun ouders kostgeld
betalen en het overige van hun week
geld naar eigen inzicht en schier
altijd verkeerd besteden.
De band tusscben kinderen 6d
ouders is verbroken en in blinde
vaart hollen de eersten hun ongeluk
tegemoet.
Van jongsaf moeten de kinderen in
gehoorzaamheid en onderdanigheid
worden opgevoed, dat is de beste
en eenige waarborg voor hun later
geluk.
Een kind, dat elk verlangen aan
stonds ziet vervuld, iedere gril inge
willigd, groeit op voor zyn ongeluk.
Da tegenwoordige strooming is
anders; tegen de slechte voorbeelden
van rondom moet worden opgeroeid.
Men doe het vastberaden; het geluk
van uw kind staat op het spel 8n
later zal het u dank weten voor uw
beter inzicht en voor de kracht,
■waarmee gij het hebt toegepast.
Ook het ouderwijs kan een factor
ten goede zijn van groote waarde.
De onderwijzer heeft met de ouders
samen te werken om het kind ge
hoorzaamheid en onderdanigheid in
te prenten.
De zucht naar vrijheid en losban
digheid, die door de wereld vaart,
moet worden ingetoomd, wil meo
niet bij de anarchie belanden.
En als men niet bij het kind be
gint, zal de nieuwe generatie van
volwassenen een nog grooter bedrei
ging zijn voor de maatschappelijke
en voor elke andere orde.
Eenheid moet er wexen,
In eiken rang en etand.
Waar moest het andere henen
In ons dierbaar vaderland.
Het vorrg Ministerie
Liet sigaren fabricseren.
Eenig in hun soort.
Van zuivere Havana.
Eerste kwaliteit,
Met Manilla buitenblad
En asch zoo*wit als krijt,
En voor die puike, fijne waar,
O. wat eeo groot geluk,
Betaa't men maar eeo bagatel,
Vijf eeoten sleobte per stuk.
Ze zullen spoedig komen.
Hebt nog maar wat geduld,
't Is van hoogsrband beloofd
En belofte maakt toch sobuld.
Wy allen zien verlangend uit
Wat zoo'n sigaar ons biedt,
Of stuurt men ons misschien alweer
Met een kluitje iu 't riet
De fabrikanten zeggen
't Komt van 't sleohte weer.
De tabak die wil niet broeien.
Dat heb je wel eens meer.
Maar boor eens wat ik er vao denk,
Ik zeg bet zonder schroom
Het Havana en Manilla blad
Hangt nog aan den kersenboom.
't Zal gaan als met de eenheidsworst,
Van buiten o zoo mooi,
Maar van binnen opgevuld
Met bladeren en wat booi,
Maar geen elleDde voor den tijd,
DeDk aan den gulden spreuk
Beoordeelt niemand naar den schijn,
Let bier slechts op den reuk.
F. DE VROEGE,
Noordwijkerhout.
Zaterdag 98 Sept.
De beer Hub. Janssen opende de ver»
gadering met den christelijkeo groet en
deelde mede, dat de directeur, de heer H.
Wismans en de voorzitter van den Raad
van Toeziobt, de heer Jean Poels, wegens
afwezigheid verbindeed waren deze verga»
dering by te wonen en zou by deze ver
gadering presideeren,
Ala secretaris der vergadering werd
aangewezen de kassier, die de presentie»
lyss voorlas. Hierby bleek, dat tegenwoor»
dig waren 112 leden en afwezig met
kennisgeving 12 leden.
Vervolgens werden de notulen der vorige
vergadering voorgelezen en ongewijzigd
goedgekeurd.
Uit de voorgelezen balansrekening stip
pen we bet volgende aan
De spaargelden bedroegen op 1 Januari
1917 f 182141.175
Ingelegd in 1917 f 132113.48
Terugbetaald 10 1917 f 61748 51s
Bedrag der spaargeldeo op 31 Deo. 1917
f 253506,14.
Bedrag der voorsobotten op 1 Januari
1917 f 111260,75
Nieuwe voorschotten gegeven in 1917
f 42880
Terugbetaalde voorschotten in 1917
f 25178,41
Bedrag der voorschotten op 31 December
1917 f128962 34.
In loopende rekening werd gegeven f 8200.
Te goed loopeuda rekening Centr.
Boerenleenbank f83011,50
Ia deposito f 30000.
Reservefonds winst 1 Jan. 1917 f 9190,41
Winst ïd 1917 f1112 05
De voorzitter wees op den guostigen
toestand der leenbank en vroeg of iemaud
der leden nadere ioliohtingen verlangde of
opmerkingen te maken had, zoo rist, dan
zou bij in omvraag brengen, of de balans
werd goedgekeurd.
Werd met algemeene stemmen goedge
keurd.
De voorzitter wees de leden nog op het
verkrygen van voorschotten voor uitbrei
ding der zaak of veestapel en vond by, dat
hiervan zoo weinig gebruik gemaakt werd:
dit is wel een teeken, dat defioantieele
toestand van den boer niet ongunstig is
en zy geen geld noodig bebbeo en hoopte
hij, dat deze toestand zoo mocht blyven;
mocht hierin verandering komen, dan weten
ze, waar ze geholpen kunnen worden.
Wegens de opricbtiDg der Boerenleen
bank te Leuneo, hadden eDkele aldaar
wonende leden van bet Bestuur en den
Raad van Toezicht ontslag genomen,
zoodat er verkiesiogen moesten plaats
hebben.
Tot stemopnemers werden door den
voorzitter aangewezen de heeren W. van
Meyel en J. van Meijel.
Van het bestuur had ODtslag genomen de
heer G. Willems, aftredeode in 1919.
Na stemming bleek, dat in diens plaats
gekozen was ds heer J J&DSsen Heide.
Van den Raad ?an Toezicht hadden ont
slag gevraagd de beer Jean Poels, wegens
te drukke bezigheden eo de heer Th. Aa-
selbergs. wegens opricbtiDg der leenbank te
Leuoeu, beiden aftredeode in 1919.
Na stemming bleken in hunne plaats
gekozen te zyn de heeren Dr. A. Janssen
en Fr. Asselbergs.
Volgen» rooster waren aan de beurt vau
aftreden de beeren H. Poels v. Rens en A
Wismans; de eerste biervan had verzocht
niet meer in aanmerking te komen.
Bij de daarop gebonden stemming werden
gekozen de beeren P. J. Derks Velturu en
A. Wismans, aftredend lid.
Vervolgens werd door de vergadering
eene subsidie toegekend van f 100 aan het
St. Antoniuspatronaat alhier en werd het
salaris van den kassier vastgesteld op
f325.
Tengevolge van de vele belegde spaar
geldeo werd bet huishoudelijk reglement
zoodanig gewijzigd, dat door bet bestuur
aan spaargelden mag worden geaomen
f300 000 en met machtiging van den Raad
vaD Toezicht f 500 000.
Alvorens tot sluiting der vergadering
over te gaan, braohfc de voorzitter een
woord van bartelijken dank aan den heer
Jean Poels, die zooveel voor den bloei der
Boerenleenbank gedaan had; bet spijt ons.
aldus spreker, dat hij onze vereeniging als
voorzitter van den Raad van Toezicht gaat
verlaten, maar de redenoD, die daartoe
geleid hebben, moeten wy billijk»»; zyne
benoeming tot lid der Staten-Generaal
vordert ran hem thans zyne volle werk
kring en wy twyfelen niet, of ook daar zal
by de belangen van den boer voorstaan eo
behartigen, daarvan zijn wij allen ten volle
overtuigd, odzs beste weoscben zyn bem
gegeven.
Hierna bedankte de voorzitter nog de
stemopnemers en den secretaris-kassier
voor zyn nauwkeurig beheer en sloot hij
de vergadering met den gewonen groet.
De verkiezingen van het
volgend jaar.
Het volgend jaar zyn er verkiezingen
voor de Provinciale Staten, de gemeente
raden, beide volgens bet stelsel der even
redige vertegenwoordiging met aftrading
van alle zittende leden en voor de Eerste
Kamer.
De volledige agenda vindt men bieronder
opgegeven
25 Februari Candidaatelelling voor de
Provinciale Staten.
Tusscben 25 Februari en 1 Juli: Stem
ming voor de Provinciale Staten.
8 Aprii Candidaat&telling voor de ge
meenteraden.
Tusschen 8 April en 2 September
Stemming voor de gemeenteraden.
1 Juü Ontbiodiog van de oude en
optreden van de nieuwe Provinciale
Staten.
Verkiezing van ódo derde, 17 leden,
der Eerste Kamer.
2 Juli Verkiezing van Gedeputeerde
Stnten,
2 September Ontbinding van de oude
en optreden van de nieuwe gemeenteraden.
Verkiezing van wethouders.
16 September Optreden van de nieuw
gekozen leden der Eerste Kamer.
Een dorschpremie voor
de boeren
Een landbouw kondig medewerker van
de Tel. oppert bet denkbeeld een dorsob-
premie beschikbaar te stellen, opdat de
beeren de inlevering van rogge bespoedigen
Men geeft do boeren een bepaalde pre
mie per 100 KG, méér boven den vastge-
stelden prijs voor dat graan, dat hij voor
een bepaalden datum inlevert.
Ook hier is het weer een zaak van de
praktyk. Het graan, dat bij den boer be
waard wordt, ligt daar lang zoo veilig eo
zeker niet als in de pakhuizen der regeeriog
De verleiding om bet aan het vee te voeren
is bovendien groot; vooral by de gebrek
kige veevoedervoorziening, zooals wy die
beden kennen.
Ook in andere opziobten ia bet van
groot belaDg, dat de regeering vroegtijdig
de beschikking over groote partyen grsan
heeft.
Gesteld, dat de regeering direct een
premie gaf van b.v. f 3 per 100 KG. voor
geleverd voor 1 November en f 2
per 100 KG, voor 1 December, dan wor
den de boeren in sterke mate er toe. ge
bracht, zoo snel mogelyk af te dorecken
en bet graan in te leveren.
Ic Duitscbland is dit met veel grooter
premies gebeurd, maar men heeft daar de
fout gemaakt reeds voor den oogst zulke
reusachtige premies te bepalen, dat de
boeren bet graan te vroeg oogsteu en dus
halfrijp binnen kregen, waardoor groote
verliezen vielen te boeken.
Na deu oogst is bet vaststellen van een
dorsebpremie echter van zeer groot belang,
daar allerlei verliesfactoren nu buiten
werking gesteld worden en bet is daarom
in alle opzichten aan te raden, dat in die
richting heden nog wat gedaan worde.
VENRAY, 5 October 1918
Publieke Telefoonstations.
In de perceelen van P. J. Ewals te
Merselo, J. H. Nelissen te Oirlo, P. W.
Simons aan de Heide en Ant. Jsoobs te
Leunen zullen publieke telefoonstations
voor locaal, interlokaal en intern, verkeer
worden gevestigd.
By eventueele aansluiting van perceelen
aan die station zullen de aldus aangeslo
tenen, zoowel onderling als met de op het
kantoor te Venray aangeslotenen kosteloos
kunnen spreken.