Weekblad voor VENRAY, HORST en Omstreken.
Stemmen op No. I
der katholieke lijst.
HOOI.
Soldaat en Burger.
Vergadering Venr. Kruisverbond
Vergadering Kiesvereeniging
Zaterdag 16 Juni 1918
89e Jaargang No. 24
PEEL EN MAAS
ABONNEMENTSPRIJS
PER KWARTAAL
voor VENRAY 55 c.
franco per post 70 c.
voor het buitenland
bg vooruitbetaling 90 c.
afzonderl. nummers 5 c.
Uitgave van FIRMA VAN DEN MUNCKHOF, VENRAY.
PRIJS DER
ADVERTENTIEN
van 1—4 regels 20 c.
elke regel meer 5 c.
letters en vignetten naar
plaatsruimte. Adverten-
tiën, 3 maal geplaatst,
worden 2 maal berekend.
De Burgemeester van Venray,
brengt ter algemeene kennis de Davolgende
missive van den Minister van Landbouw,
Nyverbeid en Handel
Ervaringen van vorige jaren hebben
geleerd, dat het tot ongewenscbie toe
standen leidt, indien de handel in hooi
geheel vry wordt gelaten. In verband
biermede zyo met betrekking tot den hooi
oogst 1918 verschillende maatregelen
genomen, waarvan hier een overzicht
volgt.
Vooreerst is vastgesteld een maximum
groothaDdelsprys van f 80 per 1000 Kg.
voor hooi van eerste qualiteit ongeperst
geleverd franco spoor of schip bij den
producent. Voor hooi van mindere qualiteit
wordt naar evenredigheid mioder betaald.
Verder is het vervoer van hoci van den
oogst 1918 verboden. Zoodra bet hooi van
den oogst 1918 geschikt is voor het
gebraik, zal ook het vervoer van hooi
van voorgaande oogsten worden verboden.
Het vervoerverbod is niet van toepassiog
op het vervoer van hooi van het land
naar de opslagplaats van den verbouwer,
voor zooverre dit hooi Diet afkomstig is
van landeryen, die jaarlijks worden ver-
pnoht. Voor laatstbedoeld hooi moet dus
een vervoerbewija kannen worden vertoond
dat wordt afgegeven door de Provinciale
Hooi bureaux, doch uitsluitend aan hen,
die ook in voorgaande jaren gewend waren
hooiland te pachten en slechts voor
hoeveelheden, overeenstemmende met
hnnne normale behoefte, In elke provincie
is zalk een booibureau gevestigd.
De booibareanx kunnen al naar de
behoefte der plaatselijke omstandigheden
p'aatseltfke hooicommissiën benoemen, aan
welke onder leiding van het booibnreau
een deel van de uitvoering der distributie
kan worden opgedragen, zooals cootrole
op de rechtmatigheid der bestellingen,
toezicht op de naleving der gemaakte
bepalingen en uitgifte van de vervoer»
bewyzen.
De provinciale hooibureaux zijn zoo vrij
mogelyk gelaten in de wijze waarop zij
haone taak wenschen uit te voeren. Om
echter het noodige verband te bewaren en
voor enkele noodzakelijke quaesties
vaste regels te stellen, is ingesteld een
Centraal Hooibnreau, gevestigd te Den
Haag, Kneuterdijk 8, Met name stelt dit
vast, hoeveel hooi elke provincie voor het
leger en de groote steden moet leveren.
Elk Provinciaal Hooibnreau verdeelt deze
hoeveelheden weer over de gemeeDten,
waar tenslotte de plaatseiyke hooicommis
siën eeoe verdeeling over dé bedrijven vast
stellen. Elke laodbouwer zal op deze wijze
tijdig weten, hoeveel booi hij ongeveer
voor bet leger en de distributie zal moeteD
leveren.
Ten einde het opdrijven der pachtprijzen
van landerijeo, die elk jaar worden ver
haard, tegen te gaan, moet de pachter ten
genoegen van het Provinciaal Hooiburean
kunnen bewijzen, dat de gemaakte be
palingen, vooral dia aangaande deD maxi
mumprijs, niet zijn overschreden. Kan dit
bewijs niet worden geleverd, dan komt dit
hooi het eerst in aanmerking voor inbezit»
neming ingevolge de Distributiewet. Bij de
beoordeeling of de maximumprijs is over
schreden, worden o.a. in aanmerking ge
nomen
le de geschatte waarde van het hooi;
2e alle kosten van verhuring die de
pachter moet betaleD;
3e alle geschatte arbeidsloonen, voor
maaien en booten, ook voor leden van net
gezin, of aodere personen die niet in loon
dienst werken;
4e de geschatte transportkosten naar de
opslagplaats van den pachter;
5e verdere kostea naar plaatselyke om
standigheden.
Het hierbovenbedoelde bewijs moet even
goed worden geleverd by onderbandsche
als bü publieke verhuring.
Voor het vervoer van het hooi van de
kierbedoeide losse landerijen naar de op
slagplaats vsd den pachter, of indieD plaat'
selyke omstandigheden, als b.v. voorkomen
in polders die gemakkelijk oversiroomeD
dit noodig maken, naar de opslagplaats
van deo afnemer van het hooi, is een ver-
▼oerbewys noodig, dat tegen eene vergoe
ding van 1 pel. van de vermoedelijke gel
delijke opbrengst, of van f 0 50 per H A
te bepalen door het Provinciaal Hooibnreau
wordt afgegeven. Kan het bovengenoemde
bew^a Diet worden geleverd, dan wordt
een vervoerbewys afgegeven, waarbij de
aanvrager erkent, dat bij het hooi ter be»
tobUkiog van het Hooiburean zal laten.
Het is duidelyk, dat ook bij topgrasver»
paohttng met bovengenoemde bepalingen
reeds rekening moet worden gehoudeD.
Zooveel mogelijk zullen daarom de plaat-
lelijke sohatters den paohters tijdig bekend
maken, hoe hoog ty naar schatting, zonder
gevaar voor inbezitneming, kuoDen bieden.
Een handelaar, die bij de booidistnbntie
zyne tusscheDkomst wenscht te verleenen,
wendt zich daartoe tot het Hooibureau in
zyne provincie, dat na ingewonnen advies
bij den Bond van hooi en stroohandelareo
hem kan erkennen. Eveneens kannen
coöperaties en detaillisten worden erkeDd.
Voorde bewezeq diensten van handelaren,
delaillisteo. coöperaties en persers stellen
de Rooibureanx vergoedingen vast.
Iemand die booi wenscht te koopan, kan
op een daarvoor verkrijgbaar formulier
zijne bestelling indienen bij een erkenden
bandelaar of coöperatie, of bij zijne plaat
selijke commissie of het Hooibureau.
Alle bestellingen moeien voor een te
bepalen datum bij de Hooibureaux zijn
ingekomeD. Deze datum zal waarscbijolijk
1 October 1918 zyn. De aanvragen strek
ken tot 15 Mei 1919. Het Hooibureau be
slist boeveel op de aanvraag kan wordeD
toegewezen.
Ieder die booi wil verkoopen. biedt dit
aan het Provinciaal Hooibnreau.
De verkooper ontvangt deu prijs geschat
door hst Hooibureau.
De kooper betaalt
le de geschatte waarde;
2e de assurantiekosten, persloon. laad»
kos'eo;
3e de transportkosten;
4e een nader vast te stellen vergoeding
voor het Provinciaal Hooibureau en de
Plaatselyke Hooicommiss ëo:
5e eene nader vast te stellen vergoeJiDg
voor den handelaar of eooperatie;
6e zoo 'noodig een nader vast te stellen
bewaarloon aan den detaillist;
7e verdere onkosten die het Hooibureau
noodig acht.
Voor nadere iolichtiogen kannen belang
hebbenden zich wenden tot de Provinciale
Rooibureanx, waarvan de adressea in de
Nederland8che Staatscourant zijo bekend
gemaakt.
's Graveobago 31 Mei 1918.
De Minister voornoemd,
POSTRUMA
Venray 11 Juni 1918.
De Burgemeester van Venray,
O. VAN DE LOO.
Provinciaal HOOIBUREAU
voor Limburg.
De Burgemeester van Venray
breDgt ter algemeens kennis. dat tot ledeD
van het provinciaal Hooibureau voor Lim
burg zijo benoemd
tot lid ëo voorzitter J. .Area te Weert;
tot leden M. Galiart te Stevensweert en
J. Drabbels te Horst Meterik.
Venray 11 Juni 1918.
De Burgemeester van Venray,
O. VAN DE LOO.
Op de katholieke lijst voor den
kieskring Limburg staan 10 candi-
dateu.
De volgorde van deze lijst hebben
wij, Limbargsche katholieken, zeil
uitgemaakt.
Als er nu op den 3en Juli stem
ming is, wat is er dan redelijker en
billijker, dan dat wij allen, eensge
zind, de candidaten naar de Tweede
Kamer willen brengen in dezelfde
volgorde, als wij zulks in onze
kiezersorganisaties hebben vastge
steld
Immers onder elkaar kunnen wij
in volle vrijheid uitmaken, aan welke
personen wij de eerste plaatsen af
staan; maar zoodra de volgorde be
slist is, en wij in het strijdperk
treden met andere partijen, dan is 'i
bet meest wensobelijke zich één te
toonen in de geheele actie naar
buiten.
En hoe doen wij dat het beste
Door te stemmen op nummer één
van de lijst.
Als nummer één op deze wijze
meer stemmen verkrijgt dan noodig
is, om gekozeD te zijn, gaan al die
I meerdere stemmen op nummer twee
over en zoo verder.
j Zoodat wij, door op nummer één
te stemmen, de personen kiezen, in
de volgorde, die de kiezers zelt hebben
aangewezen.
Maar zal men wellicht vragen
is eene stem, op één der andere
katholieke candidaten uitgebracht,
dan verloren voor de katholieke
partij
Neen. dst wel niet; alle stemmen,
op een der katholieke candidaten,
wolken ook, uitgebracht, tellen voor
de katholieke partij.
En daarom is het natuurlijk veel
beter, op één der katholieke candi
daten, welken jan ook, te stemmen,
dan zijn stem te geven aan een can-
didaat van de lijst van de liberalen,
socialisten of van den Economischen
Bond.
Want mijn plicht en eer als katho
liek vorderen, dat ik uitsluitend de
katholieke lijst stem.
Maar als ik niet op nummer één
stem, dan bewijs ik daardoor, dat ik
weiDig geef om partijdiscipline.
Waarom zou ik medewerken, om aan
de candidaten eeü zekere volgorde op
de lijst te geven, als ik er mij toch
niet aan stoor l
Daarbij komt, dat de candidaten
zelf verklaard hebben, tevreden te
ijn met de volgorde, die de leden
der Kiesvereenigiogen bun hebbeo
aangewezen.
Zou nu toch de een of andere groep
in plaats van voor nummer één der
lijst, voor een bepaalden candidaal
gaan werken, dan was het te vreezen,
dat we in eigen boezem strijd kregen.
En dat zou niet bevorderlijk zijn
voor een goeden uitslag, want wij
moeten allen werken voor de katho
lieke lijst, dus voor alle katholieke
candidaten.
Mot genoegen constateeren wij daD
ook, dat nog toe geen enkele courant
of geen enkele groep in Limburg het
systeem van voorkeurstemmen ver
dedigt.
Wij hopen, dat het zoo blijve, op»
dat alle Limburgsche katholieken
eensgezind de katholieke lijst stem
men en bij alle propaganda het
wachtwoord geven
Stem op nummer één van de
Katholieke lijst
Nog steeds duren onze vleeschiooze
dagen voort. WaDt de portie een
heidsworst is zoo gering, dat ze
slechts één keer per week den
.mageren" maaltijd door een .vetten"
kan vervangen. Zes van de zeveD
dagen is 't dus nog steeds vastendag.
En men vraagt zicb af.' hoe lang
zal dit nu duien Menigeen koester
de de stille hoop, dat na een paar
maanden weitijd wel weer tot slach
ten zou worden overgegaan, zij 't
dan ook op beperkte schaal. Maar
nu, half Juni bijna, schijDt men daar
nog niet aan te denken. Onlangs las
men echter in de bladen een paar
berichten over die eventueele her
vatting van het slachtersbedrijf, die
o.i. niet goed te rijmen vallen.
Het eerste bericht klonk hoopvol;
de minister, d.i. natuurlijk Posthuma
zou hebben uitgelateD, dat 't met de
werkeloosheid onder de slachtersge
zellen nu welhaast op zijn eindje liep.
Waaruit men toch moest opmaken,
dat de slachterijen weer op gang
gebracht zouden worden. Maar tege
lijkertijd wist de groote pers ook te
vertellen, dat men bezig was de dis
tributie van rundvleesch voor te
bereiden, met welke distributie in
September zou begonnen worden Id
September Dus nog drie maanden
vastendag
Maar hoe kon de minister dan de
slachtersgezellen troosten met een
spoedige werkverschaffing
In die rundvleeschkwestie zit nog
een anderen factor, die velen graag
zagen uitgelicht. Dat ia het vleesch-
gebruik in 't leger. l)e soldaat krijgt
nog geregeld alle dagen zijn vleesch
of zijn eenheidsworst. Duur of goed
koop, weinig of veel vleesch, de
militairen houden hun portie. Daar
wordt onder de brave burgers heel
wat over gesputterd en o.i. niet
ten onrechte.
Toen men dezer dagen in de Twee
de Kamer daaromtrent dan ook eenige
vragen aan de RegeeriDg richtte,
was men wei wat benieuwd naar 't
aDtwoord. Dat door dit vleeschge-
bruik in 't leger den veestapel
wordt bedreigd, ontkende de minis
ter. Slechts 6000 runderen per week
verorbert het leger Daaromtrent
kunnen we dus gerust zijn.
Het belangrijkste deel van 's minis
ters antwoord was echter de moti-
veeiing voor het vleesch gebruik.
Jonge maDnen in de volle kracht
des levens, zei Z. Excellentie moeten
om op kracht te blijven deze voediog
hebben. Belangrijke inperking der
vleeschvoeditg zon dus de gevechts-
waarde van 't leger verminderen.
Laten we maar aannemen, dat dit
juist is. Doch geldt dan ditzelfde niet
voor zooveel andere jonge manneD,
eveneens in de volle kracht van hun
leven, en die dagelijks zwaren arbeid
hebben te verrichten 1 Veel zwaarder
dan de prestaties van ons leger mo
menteel zijn
Kan de boer dan wel zonder vleesch
in den druksten tijd van het jaar met
zijn uiterst lange werkdagen 1 Kan
de industriearbeider het dan missen
wekeD en maanden achter elkaar en
de soldaat geen dag
In de kazerne wordt nog steeds
brood gegeten, zegt men, van onver»
meng-le tarwe. In de kazerne wordt
dagelijks voor vleesch gezorgd. Maar
alle andere dan soldaten moeten bet
zonder stellen.
De minister kan er van verzekerd
zijn, dat zijn antwoord niemand over»
tuigd heeft. Maar er zal wei niet veel
aan te doen zijn. Das militar pleegt
zich, ook ten onzent, aan de publieke
opinie en de menschen der Kamer
niet veel te storen.
Getuige ook weer de oproeping
der landweer voor herhalingsoefe»
ningen, trots de motie Ter Laan.
Intusscben kan de niet militair
maar niet inzien, waarom gelijkstel»
ling van burger en soldaat inzake
vleeschverbruik niet mogelijk en niet
nuttig en niet billijk zou zyn, zoolang
van onze soldaten niet meer gevergd
wordt, dan momenteel het geval is.
terecht op, want in het leger heeft
men uitsluitend krachtige jonge man»
nen, die flinke porties noodig hebben,
terwijl ooder de massa der burgers
natuurlijk ook kinderen, grijsaards
loopen, die met minder kunnen vol
staan. Doch daarmee is bet enorme
verschil van thans niet goed te pra
ten. M W.
Over hetzelfde onderwerp deed ge»
lijktijdig ook »De Voorhoede" een
boekje open, waaruit we eeD en ander
overnemeo.
Het gaat over brood, vleescb, vet,
aardappelen en koffie.
Per dag krijgt de militair 500
gram brood en de burger 200 gram.
Vleesch de militair 200 gram met
been of 150 gram eenheidsworst, de
burger 15 gram nuchter kalfsvleesch
of eenheidsworst ofniets
Voor de militairen 40 gram vet
per dag, voor de burgers 7 gram
Aardappelen krijgt een soldaat da
gelijks 1500 gram (3 pond) en een
burger 335 gram.
Koffie de militair 7 gram de
burger 3i|z gram.
Dus de militair ontvacgt 2i|z maal
zooveel brood, 5 maal zooveel aard»
appelen en tienmaal zooveel vleesch
als de niet militair, bovendien ruim 5
maal zooveel vet.
En deze cijfeis zyn juist, want ze
komen van den minister van Oorlog
zelf.
Is dat nu niet overdreven 1
Dat ODze soldaten iets meer hebben
gemiddeld dan de burgers is verde»
digbaar, merkt »De Voorhoede"
op Zondag; 9 Juni.
De voorzitter opende de vergadering met
den christelijken groei, beetle dt aanwezi
gen hartelijk welkom en sprak de hoop uit,
dat ook deze vergadering, evenals alle
voorgaande, vruchtbaar voor de vereeniging
mocht zyn.
De Dotulen der vorige vergadering wer
den door den secretaris voorgelezen en na
voorlezing ongewijzigd goedgekeurd.
De voorzitter deelde daarop mede, dat
het bestuur by het vernemen der tydiog
van de benoeming van Jhr. Mr. Ch. Ruys
do Beerenbrouck tot Commissaris der
Koningin in deze provincie, gemeend bad
een schrijven van gelukwenseb Dg aan
Zijne Excellentie 'te moeten richten; dit
schrijven alsmede het daarop van Zyne
Excellentie ontvangen antwoord werd door
den voorzitter voorgelezen.
Nog deelde de voorzitter mede, dat er
een schryven was ingekomen inzake bet
geven van een schrifielijken cursas voor de
sociale actie, maar wyl de kosten daarvan
nogal belangrijk waren eo bet ook niet
zoozeer op den weg van bet Kruisverbond
lag om daaraan deel te nemeD, werd dit
schryven op voorstal van den voorzitter
voor kennisgeving aangenomen.
Vervolgens bracht de beer Winters een
uitvoerig en duidelyk verslag uit van de
vergadering van den Centralen Raad op
Pinkstermaandag te Roermond gehouden
en vond dit verslag een Juiden bijval.
De voorzitter bedankte, ook namens de
vergaderiog, den heer Winters voor zijn
uitgebreid eu zakelijk verslag en zeide, dat
daaruit geblekeD was, dat bel Kruisver
bond in zijn vorige vergaderiog een goede
keuze gedaan bad, toen het den beer
Winters als afgevaardigde koos.
Daarop werden wederom eenige nieuwe
leden geïnstalleerd.
De voorzitter deelde daarna mede, dat-
zooals ook reeds uit bet verslag van den
beer Winters was gebleken, de beer Rutteo
gekozen was tot lid van bet Hoofdbsstaur
van bet Limburgscbe Kruisverbond, ter
voorzieDiog id de vacature, ontstaan door
bet bedanken van Jbr. Ruijs de Beeren
brouck en wees bij daarby op de eer, die
door deze benoeming aan bet Venraysch
Kruisverbond was ten deel gevalleD.
Het gewijzigde reglement vaD bet alco»
bclvry lokaal werd door den seoretaris
voorgelezen en zonder op- of aanmerkingen
goedgekeurd.
By de rondvraag hield de beer Rutten
nog eeDe kernachtige toespraak, waarin bij
de Kruisverbonders aanspoorde steeds
trouw te blyven aan de eensgedaöe belofte
en zooveel mogelijk propaganda te maken
voor bet Kruisverbond, om zoodoende deie
vereenigiog bier ter plaatse nog tot steeds
hoogereo bloei te breDgen.
De voorzitter bedankte den heer Rutteo
voor zijne mooie toespraak en daar niemand
meer het woord verlangde, sloot by de
vergadering met deo gewooeü groet.
Woensdag 19 Juni.
Da Heer Dr. Janssen opende deze buiten
gewoon druk bezochte vergadering met den
cbristelyken groet, heette de aanwezigen
hartelyk welkom en wees in zyo kort
openingswoord op bet doel, waarmee deze
vergadering belegd was. Vervolgens riep
by, ook Damens de vergadering een harte
lijk welkom toe aan onzen emioenten af-
gevaard:gde Mgr. Dr. Nolena, die bier
hedenavond bet woord zou voeren en gaf
by bet woord dan ook aaD dezen over.
Mgr. Nolens 't woord oemeDde, zeide
bet niet noodig te achten, om hier met vele
plichtplegingen om te gaan en een lange
inleiding te maken. Op 't oogeoblik komt
bet er op aan om te weten boever we met
de a. s. verkiezingen zyn. De stand van
zaken by de verkiezingen is thans zoo, dat
de candidatenlysten zyo ingediend en daar
aan is niets meer te veranderen, voor dat
weer nieuwe verkiezingen plaats hebban.
In Limburg beeft men voor de verkiezing
zoowel by de samenstelling der lysien, als
I bij bet aanwyzen van de plaats der candi
daten een goed voorbeeld gegeven vaa
democratische opvatting. Ia L'nabarg beeft
