Weekblad voor VENRAY, HORST en Omstreken.
Bekendmaking.
Bekendmaking.
Schurft.
Varkensmeel.
Landbouwers
Houdt boek f
Zaterdag 18 Mei 1918
39e Jaargang No. 20
PEEL EN MAAS
ABONNEMENTSPRIJS
PER KWARTAAL
voor VENRAY 55 c.
franco per post 70 c.
voor het buitenland
bij vooruitbetaling 90 c.
afzonderl. nummers 5 c.
Uitgave van FIRMA. VAN DEN MUNCKHOF, VENRAY.
PRIJS DER
ADVERTENTIEN
van 1—4 regels 20 c.
elke regel meer 5 c.
letters en vignetten naar
plaatsruimte. Adverten-
tiën, 3 maal geplaatst,
worden 2 maal berekend.
De Burgemeester van Venray,
brengt nogmaals ter algemeene kennis, dat
de secretarie voor het publiek geopend
is op alle werkdagen
van 9—12 voorm ©n van
2—4: namiddag
doeh niet later.
Venray 15 Mei 1918.
De Burgemeester van Venray,
O. VAN DE LOO.
De Burgemeester van Venray,
breogt nugnoaals ter elgemeeDo keucis, dat
hg uitsluiteDd te spreken is voor 'ast
publiek op slie werkdagen
tusschen 10—12 uur voorm.
met nitfooderiou van Zaterdags.
Buitsn de vastgestelde uren sal nie
mand meer worden ontvangen
Venray 15 Mei 1913.
De Burgemeester van Venray,
O. VAN DE LOO.
De Minister van Landbouw,
Nijverheid en Handel
heelt goedgevoodep bet volgende te be.
palen
le de afleveriDg van tamme konijnen
is verboden;
2l het vervoer van trmmo kongnen uit
eenig deel eeoer gemeente naar alle overge
dealen des land, hettij in of buiten die
gemeente gelegen, ia verboden.
Door de Rijkscommissie van Toezicht op
de Eiervereenigiog en de Pluimveevereeni.
ging kap in bysondere gevallen ontheffing
vao de verbodsbepalingen snb 1 en 2 wur.
den verleend.
De Minister van L., N. eo H.
Voor den Minister.
De Secretaris Generaal,
VERSTEEG.
De Minister van Landbouw.
Nijverheid en Handel,
gesien zyae beschikking van 3 December
1917 Lit. A., Aldeeling Crisiszaken Bureau
Ngverbeid (Staatsoonrant vao 4 December
1917 do 284) hondeode eene distributie-
regeling voor benzine, aiameda voor vloei
bare braodstofien, geschikt tot voortbe
weging van motorry-, raotorvoer- ei
motorvaartuigen, sooals deze beschikking
is gewyzigd bij beschikking van
1) 14 December 1917 no 3323 ill, afd.
Crisistsken, Bureau Nijverheid (Staatseou
rant no 293)
2) 1 Februari 1918. no 23, Afdeeling
Crisiszaken Borean Nijverheid (Siaatscou
rant no 27]
Herft goedgevonden te bcpaleo
dat in artikel 3 snb 2 wordt gelezen als
volgt
De verbodsbepalingen in art. 1 gesteld,
voor zoover betreft bet vervoer, zyn slechts
vao toepassing op hoeveelheden van meer
dan 10 Liter.
De Minister v. L. N. en H.
Voor den Minister,
De Secretaris-Generaal,
VERSTEEG.
De Minister van Landbouw,
Nijverheid en Handel,
beeft goedgevonden onder intrekking van
zijne beschikking vao 12 November 1917
no 2057 Afdeeling Ctisisziken, Bureau
Nijverheid, vaat te stelieo de navolgende
maximumprijzen voor kristalsoda
Groothandel.prijs f 21.50 per 100 kg.
Tossobenbandeieprijs f 23 per 100 kg.
Kleinhandelsprijs f 0,27 per kg. en 13i/z
cent per halve kg.
De Minister v, L., N. en H.
Voor den Minister,
De Secretaris Generaal,
(w.g.) VERSTEEG.
De invoering der inkomstenbe»
lasting heeft er niet weinig toe bijge
dragen, dat men er eindelijk toe
gekomen is. Men wilde en dit is
begrijpelijk niet graag te veel be
talen. Men werd geprikkeld door den
willekeurigen althans schijnbaar wil-
lekeurigen aanslag van den fiscus
ambtenaar. De gedachte, geheel af te
hangen van het oordeel men zou
haast zeggen de genade van dien
ambtenaar, maakt wrevelig en voerde
tot een cordaat besluit. Men wilde
rechtvaardig behandeld worden; zelf
ook weten; zoo sterk mogelijk staan
tegenover den belastingman, door
dien zijn boek te kunnen voorleggen.
Zoo kwam men tot het boekhouden
en daardoor ook menigmaal tot de
ervaring, dat de ambtenaar het
niet altoo3 zoo mis had, zoo ver van
de waarheid was. Dat men grooter
inkomen had, dan men ooit had kun
nen denken.
Men kreeg eerst een juist inzicht,
wat eigenlijk onder inkomen, waar
naar belasting moet worden betaald,
wordt verslaan. Velen deden dus de
ontdekking, voor niet weinigen
heusch een openbaring, dat zij rij kei-
waren, vooral in betrekking tot velen
hunner medemenschen, dan zij zich
te voren hadden gewaand. Dat zij
dus feitelijk steeds te goeder
trouw te min belasting hadden
betaald.
Er is een spreekwoord dat zegt
«Geen burger weet hoe een boer aan
den kost komt'', maar door het boek
houden hebben de boeren leeren ver»
staan, wat een burgerhuishouding
kost; ook hoe moeilijk het moet zijn
voor menig arbeiders- en burgerge
zin, dat moet leven met een beperkt
inkomen, om door den tijd vooral
dezen tijd te komen.
Zoo heeft dus bet boekhouden het
onmisbare nut, dat de hoer en zich
zelf en anderen op de rechte waarde
ip zuiver geldelijken, stofielijken
zin leert schatten, en dat de fiscus,
de schatkist, krijgt wat hem toekomt
niet te veel, niet te weinig.
Maar er is voor den landbouwer
nog een ander en veel grooter voor
deel aan bet boekhouden verbonden
dit namelijk, dat hij zijn bedrijf
de financiëele beteekenis er vaa
in zijn verschillende onderdeelen beter
leen kennen, wat deze hem opbrengen
hoeveel wiDst of hoeveel verlies.
Hij leert eerst daardoor inzien, hoe
hij er voor staat, of hij goed minder
goed, of slecht boert, en waaraan dit
vooral te wijten is. Hij komt daar
door van zelf tot de vraag is mijn
wijze van boeren goed, kan ik zoo
voortaan, of moet ik mijn bedrijf
wijzigen, misschien wel een heel an
dere richting inslaan 'l Door het
boekhouden wordt de boer actiever,
waakzamer, leert hij meer op alles,
ook op de kleintjes letten. Gaat hij
letten op wat de omstandigheden, de
eischen van den tijd als wonschelijk
en noodzakelijk voorschrijven. Hij
zal bijtijds de bakens verzetten als
het getij verloopt. Hij gaat moe met
zijn tijd.
1
en hierin weer verwerkt wordt. Van
hetgeen in zijn huishouding noodig
is. Slechts de boer, die aan het eind
van het jaar met juistheid kan na
gaan welke de bronnen zyner in»
komsten zijn, welke zijn uitgaven,
zal in staat zijn om met oordeel, dus
met het grootst mogelijke voordeel,
te boeren.
Het zijn twee aardige, twee gou
den spreuken, welke we hierboven
noemden Wie schrijft, die blijft, en
Wie telt, krijgt geld. Ieder mensch
moet ze weten, maar vooral de boer
mag ze niet onder de klompen schrij
ven. De heer P. J. Rutten, die dik»
wijls lezenswaardige artikelen schrijft
in «Land en Vee", schreef daarover
eenigen tijd geleden o.m. het vol»
voordeel geeft en het andere rantsoen
den boer arm maakt.
Daarbij men kan een jong paard
zoo zwaar ladeD, dat het op de bee»
nen bedorven is, eer het tien jaar
oud is. Evenzoo kan men door hard
voeren een dier zoozeer schaden, dat
het voor zijn gansche leven geknakt
is.
Schrijven en tellen is het behoud
geweest «oor roentgen boer. C.B.
Niet minder dan voor den zaken
man geldt voor den boer
Wie schrijft, die blijft", en »Wie
telt, krijgt geld''.
Trouwens, ook de boer, de een
meer, de ander minder, is zakenman;
hij koopt zijn grondstoffen (kunstmest
veevoeder, zaaizaden), hij koopt vee,
Wie schrijft, die blijft.
Er begint waarlijk hier en daar
onder de landbouwers belangstelling
te komen voor het boekhouden. Het f
1b nog niet zoo lang geleden, dat ditjpaarden, biggen, werktuigen, grond,
algemeen werd verworpen als iets j hooi enz. Veel hiervan verkoopt bij
onzinnigs, iets onmogelijks en onnoo» weer, voorts de producten uit zijn
digs voor den boer. En een groot 'stal fzuivel), van den akker en het
procent gevoelt er ook op dit oogen» I hooiland.
blik nog weinig voor. Maar er is een! Hiervan reeds dient hij nauwkeu-
kentering en niet weinigen gaan zelfs rig boek te houden. Maar voorts
aanpakken. look, van al wat uit zijn bedrijf komt
Wie alles wat in zijn vak van be
lang is even opteekent, wie zijn mee-
en tegenvallers schrijft in een boek,
dat kortbij de hand is, zal blijven;
Immers in dat boek zit voor hem de
beste leer, die er ter wereld beslaat,
dat is de ondervinding.
Er zijn menechen die zeggen,' dat
ze het allemaal best onthouden kun
nen. Ik wil gelooven dat bun geheu
gen geen ton zonder bodem is, maar
daar is zoo licht in een ton een
plaatsje, waar wat doorkruipen wil,
vooral als die ton wat ouder gaat
worden.
Ik heb een eenvoudigen, verstan»
digen keuterboer gekend, die de on
dervinding van meer dan vijftig le»
vensjaren in een boek had I bijeenge»
schreven, het weer, den arbeid, den
stand der gewassen, den oogst, den
levensloop van zijn kinderen, zijn
koeien en varkens.
Later toen hij om de tachtig ging
kon hij er met waar genot in zitten
lezen, dan leerde bij weer zijn
werkzaam en vredig levefi van voor»
heen.
De tweede spreuk »Wie telt
krijgt geld, trekt alle boeren en alle
andere menschen zeer aan het hart
Geld is zoo gemakkelijk. Een boer
mag wel degelijk goed tellen, op het
veld en bij het vee.
Op het veld is er zoo groot verschil
tusschen een verwaarloosd en een
goed verzorgd gewas. Wie scherp
toeziet, merkt zoo hoeveel arbeids»
krachten er tegenwoordig te kort
komen. Als men aan het tellen gaat,
ziet men hoe één dag werkens te
juister tijd beslissen kan over het
welslagen van een gewas.
Als men telt, merkt men ook wat
verschil er is in opbrengst tusschen
de verschillende soorten of variëteiten
van een gewas. Het oude soort, dat
vele tientallen van jaren zonder ver
betering is getqeld. moet in opbrengst
achterstaan bij vele nieuwe soorten,
die door zorgvuldig uitzoeken en
kruisen verkregen zijn.
Het veld zal in cijfers leeren, dat
volledige bemesting de loonendste is,
maar tegelijk ook, dat ieder gewas
zijn bijzondere behoeften heeft, waar
mee men noodzakelijk rekening hou»
den moet, als men voordeelig bouwen
wil.
Vooral moet er geteld worden bij
het vee.
Wie vee wil houden zonder schade)
Als bekt-nd mag worden aangenomen,
dat de schruft inden laatsten tyd bier te
lande veel meer dan gewoonlijk voorkomt.
Krachtige maatregelen tot bestrydiog
van deze ziekte zijn daarom noodig gewor-
den.
Dientengevolge brengt de Centrale Ge
zondheidsraad, na verkregen machtiging
van don minister van Bmnenlandsche Za
ken, het volgende ter algemeeue kennis
De schurft (scabie) is een huidziekte, die
veroorzaakt wordt door een zeer klein le
vend wezeD. de schorftmijt. Deze mijl is
geelachtig van kleur en met het bloots oog
oog juist te zien. Het wyfje graaft gaü»
getjes in de huid van deo patiënt en legt
hierin baar eieren. De gaDgetjes worden
vooral gegraven op plaatsen waar de huid
geplooid is, b,v. tusschen de vingers, in
de elleboogplooi. enz. Ze loopen dikwijls
geslingerd gd zijn soms 1 a 2 c.M. lang.
Opent men, b v. met een speld, een derge
lijk e gang, dan vindt men aan bet eind de
mijt liggeD»
Io enkele dagen ontwikkelt een ei zich
tot een zgu. larve die uit de gang kruipt
en zicb io ongeveer 14 dagen tot een vol»
wassen myt ontwikkelt. Aaogezion één
wijfj8 ongeveer 20 eieren legt eu deze in
ongeveer 3 weken tot volwassen raijteD
ontwikkeld zijn, gaat de vermeerdering van
de diertjes zeer snel.
Indien de mijten zich niet in de huid
kunnen ingraven, sterven ze waarsohyolijk
bioneo enkele weken.
De mijten bewegen zicb vooral 's nachts
en bij voldoend warme temperatuur, b.v.
's Dachta in bed. Slaapt men das in één bed
met een lyder aan schurft, dao loopt men
groot gevaar besmet te worden.
Een lijder aan schurft besmet zijn lijf»
en beddegoed. Gebruikt een gezonde der»
gelijke lijf- of beddegoed, dan kunnen de
scburfmyten op ?en gezonde overgaan en
hem besmetten. Schurft kan man das zeer
goed krygen door overnachten ia een lo
gement, waar het beddegoed niet voldoende
gereinigd wordt In het algemeen kan ge»
zegd worden, dat de besmetting met schurft
op velerlei wyze geschieden kaD: schurft is
dan ook eeo ziekte, waarover men zich
alleen schamen moet, als men bewust ver»
zuimt de moeite to doen vaD zich te laten
genezen.
De eersie ziekteverschijnselen treden en»
kele weken na de besmetting op en bestaan
in heftig jeuken, dat 's avonds in bet
warme bed het ergst ia. Duor het jeuken
is men geneigd om te krabbeD. betgeen
kleine verwondingen vao de huid veroor»
zaakt. die weer tot allerlei ontstekingen
aanleiding kannen geven. Het jeuken be
lemmert verder bet slapen en werkt ook
daardoor nadeelig. Hoewel in den regel
□ist gevaarlijk, is de ziekte tocb in booge
mate hinderlijk en vies.
De behandeling vaD de ziekte is ip bet
algemeen eenvoudig en heeft vrijwel altijd
geceziDg ten gevolge. Soms is één kuur
onvoldoende, zoodat ze na eenigen tijd nog
sens herhaald moet wordeD.
Aangezien in een gezin slechts zelden
één persoon besmet is, maar, door de aan»
raking die de gezinsleden met elkaar heb
ben, gewoonlyk meerdere leden besmet zijn
zal in de meeste gevallen de behandeling
van alle leden van het gezin gewenscht
zijn. In ieder geval zal een nauwkeurig
onderzoek van alle leden van het geziö
aoodig zijn.
Ook bet lyf- en beddegoed van lyders
aan schurft za! besmet kunnen zyn eo zal
dus grondig gewasscben of outsmet moeten
worden. Kleediogstnkken. die niet gewas»
scheo of op de gewone wijze ontsmet kun
nen worden en die tocb met de huid in
aanraking komen (handschoenen, bont enz.
moet vooral rekenen met prijs en zaj meD> t8DZy men ze 0p byzocdere hier
gehalte. Twee rantsoenen kunnen ge«1
lijk zijn in prijs en tocb zoo verschil»
lend in gehalte, dat bet rantsoen van
goed gehalte winst geeft en het an»
dere rantsoen verlies.
Evenzoo kunnen twee rantsoenen
niet te bepreken wyze kan laten behande
len, eemge weken boiten gebruik moeteD
laten.
Slechts door behandeling van alle leden
uic bet geziD vaneen lijder en door krach
tige reiniging of ontsmetting van lyf- eo
beddegoed, dat besmet kan zijn. za! men
gelijk zijn in gehalte en de prijs vrijwel altijd in staat zijn in korten tijd de
zoo verschillend, dat het eene rantsoenziekte uit eon gezin te doen verdwijnen.
Nog deze maand zal een begin worden
gemaakt met de distributie van varkens-
meel, in een twaalftal fabrieken naar het
systeem van prof. Van Calcar bereid uit
allerlei grondstoffen a's aardappelenachilleo,
groentenafvallen tnz.
Over de maand Mei komt een hoeveel
heid van 850 ton of 8500 eenheden van
100 kilo ter verdeeling, terwyl die hoe
veelheid in volgende maanden, naarmate
verder fabriekeo in werking treden, gere»
geld zal toanemeo, totdat, wanneer alle
fabrieken op volle capaciteit werken en
iodien voldoende grondstoffen kunnen
worden verzameld, naar men hoopt, een
productie zal worden verkregen van 8000
a 10000 toa per maand.
Da prijs voor dit varkensmeel is door
de regeering v&slgeateld op f 24 per 100
kilo inclusief zak, boord- of spoorvry plaats
van afzending. Voor de volle zakken moet
een leege zak van 1 hectoliter op de ge»
bruikelyke wyze worden teruggegeven.
De varkens, met dit nieuwe voer ge
mest, moeten als regeeringsvarkeDs wor
den afgeleverd.
De fokkers en mesters, aan wie een»
maal een zekere hoeveelheid is toegewezen,
ontvangen diezelfde hoeveelheid gedurende
3 a 5 achtereenvoigeode maanden voor de
opgegeven varkens of zengeo en ook
verder, iDdien zij met mesteD doorgaan.
De proeven, die in verschillends streken
van OD8 laDd met dit varkensmeel zijn ge»
nomen, hebben aan de verwachtingen be
antwoord.
Bij voedering van 1 tot 3 kilo per dag,
afwisselend naar de grootte en het tijdstip
der mestperiode, werd een gemiddelde ge»
wichtstoeueming verkregen, welke Diet be
langrijk afweek van die, verkregen bij
normale mestiog.
Io die streken, waar het gebruikelijk is
de varkens in de weide te laten loopen, tot
ze een gewicht van 50 a 60 pond hebben
bereikt, verdient het aanbeveling reeds in
de weide met de voederiug aan te vangen.
Naast wei kan men dan met een i/t Kg.
per dag beginnen met deze hoeveelheden
geleidelijk tot 1 Kg. vermeerderen. Wan»
ueer ze vervolgens worden opgelegd, kan
na eenigen tijd iu verband mot den eetlust
de hoeveelheid tot 3 Kg. wordeD vermeer
derd en zal het varkea in ongeveer 3 maan»
den een gewicht van 140 tot 160 pond
kuoneö bereiken.
De Toewyzingscommissle voor veevoeder
verwacht, dat door de landbouwers, fokkers
en mesters van de gelegenheid, om dit var»
kensmeel te verkrijgen, een druk gobrnik
zal worden gemaakt, opdat langs dien weg
binnen eukeie maaoden het gemis aan var»
keDSvleescb, spek en vet, dat zoo ernstig
door da geheeld bevolking wordt gevoeld
althans ten deele zal worden verholpen.
Doch wil de poging, om in bet groote
vetgebrek te voorzien, met succes bekroond
wo-tden, dan is in de allereerste plaats noo
dig de absolute medewerking van de ge»
keele bevolking tot verzameling van de
grondstoffen ais aardappeleoscbillen, grooo-
teosfvalien, enz.
Deze te zamelen is een omvangrijk werk,
dat echter zeor vergemakkelijkt wordt
wanneer alle schillen eöz. afzonderlyk
worden gehouden van tiuisvul, ascb,
papier e. a, De commissie roept uaarom
iedere medewerking in.
Men beware dus zijn schillen eo andere
afvallen afzoüderlyk en staan doze af aan
de ophalers of aaD den reinigingsdienst,
ten behoove van de commissie.
Daardoor alleen kan de commissie haar
doel bereiken, namelijk de geheele bevol»
king weer van varkeusvleesch te voorzien.
De voedingswaarde van haring
tegenover vleesch.
Op grond van persooolyke onderzoekin»
gen deelt dr. van Hamel Roos in het
Maandblad tegen de Vervalschingen het
volgende mede
Het totaal gewicht van den hating is
210.3 gram. Hiervan eetbaar spierweefsel
127 gram; oneetbare stof, kop, staartvin
en totaal ingewanden 83,5 gram.
Het gehalte aan eiwit, vet eo water
van bet eetbare spiervlseech in vergelijking
met mager rundvleesch is
Eiwitstoffen - 17,63 pet 21,5 pet
Vetgehalte 17,63 pet 1.5 pet
Water 50,77 pet 76 pot
AaDDemecde dat een K.G. mager vleesch
[normale prys] pl m. f 2,20 kost, dan kan
men voor datzelfde bedrag 22 baringen
koopen, berekend tegen 10 cent.
Deze 22 baringeD, berekend overeen»
kom8tig bet onderzochte monster, wegen
4631 gram, waarvan bet eetbare deel 2794
gram weegt. Dit gedeelte bevat 492,6 gram
eiwitstoffen en 492,5 gram vet.
