Weekblad voor VENRAY, HORST en Omstreken. Oost-Brabant en Limburg's toekomst Ontsnapt. FEUILLETON, De vredesdeur op slol. Zaterdag 12 Januari 1918 39e Jaargang No. 2. ABONNEMENTSPRIJS PER KWARTAAL veor VENRAY 55 c. franco per post 70 c. v«er het bultenlartd hÊ vooruitbetaling 90 c. •fzonderl. nummers 5 c. PEEL EN MAAS Uitgave van FIRMA. VAN DEN MUNGKHOF. VENRAY. PRIJS OER ADVERTENT1EN van 1—4 regels 20 c. eike regel meer 5 c. letters en vignetten naar plaatsruimte. Adverten- tiën, 3 maal gep aatst, worden 2 maal berelrend. Geweldige gebeurtenissen spelen zich rondom ons af. De volkskracht wordt zonder ophouden tot haar -igr'> verderf misbruikt. Menschenleveus tellen tiet meer mede; het voortbrengingsvnrmogeu der nijverheid wordt opgeofferd aan den ve:-nietiging«waamin, gewekt in volkeren, die samen moesten gaan tot verheffing der meneebbeid. De Inwendige bouw der maatschappij splijt en barst onder de schokken der we.-oldbeving. Het vredelied ie vervangen door de hymne van den dood. Wie moeheid, afmattiog, weerzio toont in het bloedig bedrijf, is een lafaard of verrader. Wie de hoog opslaande golven ran den oorloge orkaan wil kalmeeren, wordt alt een dwaal beechouwd. Haat en wraak regeeren de wereld, redelijkheid en gezond verstand bebbeu 't hoofd met eea rouwsluier moeten bedekken, Toeh gÜDitert het vredesschijnsel, al ie het nog met een bloadroode eidderiog, boven die zee van rampeD. Het vermoorden van de bloem der jongelinggscbap, het verwoest rr. van bet levensgeluk van bonderdduiren de huisgezinnen zal ten minste aan éés groot front een einde nsmen. Hst vrede aan allen van het Kerst feest 1917 heeft althans voor rnilli oesea niette vergeefs geklonken. De landbouw zal daar weer werkers krijgen, de nijverheid weer arbeiders, het volk voedsel, de fa brieken grondstoffen. Al is de maat- sebappij daar ook vao aanschijn ver anderd, er zat orde komen en naast Teel kwaads zal er ook vael goeds blijken ge,boren !e zijn. Maar ook uaar audere zijdsn zal de vredesidee baan breken. Vrede zal er komen, trots dsn baat en den afkeer, want de oorlogsmoeheid, de uitputting groeit met den dag. Het Tolk sal gaan spreken en de leugens der diplomaten, die de hartstochten nog huu treurig werk willen laten blijven doen, te schande maken. Dat zal do natuurlijke loop der dingen zyn, na drie en een half jaar Ttn moord, haat, armoede en eliende. Ook Nederland beleeft dageD van bekommernis. Alles is schaarsch, slecht ec duur. Holland leeft bij de genade der oorlogvoerende partijen. De uit- en invoer zijn aan banden gelegd of stop gezet. Het geheele economische leven, het verkeer, de handel, de nijverheid, de scbeeps» touw, do landbouw, de veeteelt, ze zijn alle noodlijdend en ontwricht. Wat nog na vele moeiten uit het buitenland geleverd wordt, staat on der do onmiddellijke controle van buitenlanders, die zich niet ontzien diep in te grijpen in bet Nederland- sche huishouden. Do grenzen werden naar bet buitenland meestal herme tisch gesloten gehouden en aldus zit de minderbedeelde, de burger bijna zonder voedsel, kleederen, brandstof Daarbij komt nog dat de prijs» opdryvertt, trots het toezicht der regeeriog, allerlei middelen weten te vinden om ongehoorde winsten te maken. Met het meest schijnheilig gezicht worden zelfs lerensmiddelsn achter» gchoudeD, producten voor het bin nenland bestemd, uitgevoerd, om des gouds wille. Hier is gebrek aan eieren en vleesch, de prijzen zijn tot bet waan zinnige gestegen, toch maakt men de regeering wijs en overtuigt men de regeerder», dat uitvoer noodzakelijk is. En terwijl de tusscherhandel rijk wordt, vergaan onze zwakken en zieken. Dat hebben deze straffeloos rondioopeade prijsopdrijvers op hun geweten. Onze belastingen zijn gestegen en stijgen rog steeds aanzienlijk, een Ravoig vp.Q da militajrg uitgaven an de distributie. Daaraan is niets te veranderen. Alieon de gedachte, dat *ij niet in dien poel van bloed en tranzn geraakt tijn, stolt ons in steat dtze lasten met een geduldig gemoed te dragen Maar voor Nederland is er zog uilkomst; «ene hoopvolle gedachte b'engt ons troost in die algemeene bekommenis. Onze arbeidskracht, ons productievermogen, de algemeene bnlpbronnen van ons volksbestaan zijn niet ten ondergegaan in de wereldramp. it. Uur haar «obynheilig ftzicht opoemen» it, «telde hij ziek weldra gerust en ging, fonder oog een woord te spreken 2e keuken door en sloot xich in zijne kamer op, wierp tijn wssdiletok in een boek en met da vuist op tafsl slaande, giog bij sitteo en was weldra in gedachten verdiept. Er waa gesn twyfel meer mogelyk, de publieke opinie keerde sicb tegen bem. Zij was nu voor Jean Beauregard en de meeste inwoners van Coateaubriam waren er niet ver af te gelooven, dat de justitie •sn onschuldige had veroordeeld. Zelfs de getuigeD vroegen sich angstig af, of zy wel alles juist hadden roodege» dseld. Zooseer als men medelijden met de omdsrs van Jean Beauregard gevoelde, zoozeer verachtte en vreesde men Tuloup Vandaar die afzondering en eenzaamheid, over welke de oude Rosalie zioh zoozeer verwonderde en die, zoo mogelyk de wroe* giog van den oudon weduwnaar nog ver* ergerde. De ouders van Franooise Dugaat waren bedroefd, doch zeiden niets wat hunne dochter zou kunnen bedroeven of aaD bet beurde» van 25 Mei zou kanoën herinneren st Franooise begonnen ook zy te ge* Isovsn aan de ontchuld van Jean Beanre* gard. ■q wat bnne dochter betreft, er wae Lsodbouw, handel, nijverheid zijn wel uit huDue baoeD geloopeu, maar wij kebbeo de zekerheid, dat de vrede deze weer in het rechte spoor zal brengen. 1 Waar hel buitenland de diepe j wonden moet beginnen to heelen, die de langdurige oorlog sloeg eo daar voor jaren ooodig zal hebben, waar de nijvrrhfiJ daar totaal verlamd of veroietigd is, kan dit ook den eersten tijd niets leTeren, is het oomachtig zelfs in eigen behoeften te voorzien. Het zal blijken, dat er in da door dan oorlog half ver woeste landen aan alles gebrek is. Nederland zal echter spoedig zijn volle kraebt berkregen hebben. Het zal kuDnsn produceeren, verkoopen, laveren en u.tvoeren tegen zeer loonende prijzen. Nu hebben de prijzen van alle mogelijke voortbrengselen der nijver heid eene ongewone hoogte bereikt, maar men moet er op rekenen, dat de eerste drie, vier jaren na den vrede geeo lagsren loonstandaard, dus ook geen lagere prijzen der pro ducten zullen brengen en bet te be zien slaat of die daarna nog wel zal komen. Daarvan zal eene blijvende stijging der loonen en tractementen het gevolg zijn. Overal zullen toch koopers en af nemers te vinden zijn om de Neder- landsche voortbrengselen van allerlei aard te koopen. De stroom za! in tegengestelde richting met vroeger loopen; bet. buitenland za^yragen in stede van aanbieden. Waar do Belgische en Noord- F.ensche inlustrie zeer veel geleden hebben, hier en daar totaal vernietigd zijn, do Enge'sehe en Duitsche nijver heid omgezat zijn in ammunitiefa» blieken, zal het zeker jaren duren 9f r deze weer op haar verhaal zijn. Onze nijverheid aai omhoog stre ven, onze veeteelt, zuivelnijvorbeid, laudbouw zich zoo spoedig mogelijk berstelleo en dan intensief gaan pro» ducesren. Vooral Limburg en Noordbrabant beide grensprovincies zullen een bloeitijdperk krijgen. Daarop moet gerekend worcen. Ie Limburg ligt de myDstreek, die nu alle kenteekenen vertoont van ten buitgewoon uitzettingsvermogen. Dorpen tan zeshonderd zielen groeien aan tot mijnsteden van zes en tienduizend zielen en toen ik jaren geleden in het stedenlied dichtte Heerlen, dat uit diepe schachten, Put het glanzend zwarte goud geen de minste verandering gekomen in bare fttceleoi. Zij had altijd geloofd eo geloofde meer dan ooit tan de onsebuld van haar verloofde. Dit begreep Tuluup, die di$B nacht eerst teget het aanbreken van den morgen Daar d giig an slechte enkele uren sliep. Toen hg opstond was sgo besluit gt* nomen. Voor goed afgeweaeo door Fran» coise Dugast, die bem verachtte en nog bsleedigde bovendien, meende hij van verdere nmtolooze stappen te moeteD afzieD en besloot bij zgne blikken naar elders te wendtD. Hij bad inderdaad gesn lijd te verliezen, om oog gebruik te maken van tijoe laatste jaren, te hertrouwen en zich een tebuis te «ebeppeD. Alleen God en een galeiboef, die voortaan zonder verdediging wae, kenden zijne mis daad. Zijc besluit was plotseling opgekomen en in den loop van den ochtend begaf bij sicb naar d9 woning van den vrederechter, den beer Damblé wiens doobter Margarite reeds zeven of acht en twintig lentes telde, en die, naar algemeen beweerd werd, overal een echtgenoot zocht. Toen bij bem aan zijne woning zag aan* bellen, was de vrederechter verrukt, bij begreep te.'stond, dat bet bezoek van Ta* loup, wiens rijkdom hij kende, zeer be* langryk zou zijn. Nu zocht de beer Damblé al jaren naar de gelegenheid om zgne dochter uit te huwelijken, om, zooals bij zeide, de kroon te zetten op zyo rechterlijke loopbaan. j Tot dat einde zou hij alles in het werk willen stel.en. Maar bg bad bet ook niet' geacht de hulp in te roepen van de koppel* grage moeder'jes van Chateaubriant. om zgne -zacht* M4rgarite" uit te huwelijken En h»t was voor bem een verdriet, een groot verdriet, wanneer bij heorde dat een jongmensen in ChateaubriaDt gehuwd was. zonder aan zyne Margarite te denken. Somtijds vervolgde de gedachte Marga rite uit te huwelijkenïCbem tot op zijn rechterstoel en voelde bij grooteo lust in zich opkomen om een der pleiters bg wijze van belooning, te^veroordeeleo, zgne Mar garite te huwen. Wat nu de «zachte Margarita", acne brunette van zes voet boog, mat een aardig kneveltje en zelfs een begin van bakke baardjes. die een biuinrood op bare wangen trouw gexelaobap hielden, wat nu Marga» rite_ aangaat, zij bekommerde zich weinig om een buwelyk en voerde als eene echte matrone deo scepter in baars vaders huis. Als baar vader baar over eeD gwebikten joDgeling «prak, dan riep zy uit Ik trouwen Ik mijne vrijheid afstaan ter wille van eeD man Neen. neen, nooit! Liever word. ik een oude vrijster 1 En haar vader^was ontroostbaar, wan* neer bg baar zoo weinig zgne gevoelens van trots en eerzucht zag deeleo. Toen hg deo heer Tuloup zag aanschel» len, seide de beer Damblé dus tot zich zei ven Dat is een sohoonzoon Eo hg vergiste xicb niet, althans de scbgn was voorloopig voor hem. Tuloup groette Damblé, die hem hartelijk de band drukte, bijna bad bg bem *mgn zoon" genoemd. Den gebeelen dag was Tuloup in Marga* rite's nabybeid, hg traobtte baar bet bof te maken, maar van zgne plannen wilde hg Dat al vlammend reuzenkrachten In het rustloos rad behoudt, 'k Zie Uw toekomst helder gloren Al» in ochtendzonnegloed, Een» toch wordt gij als herboren, Van ons Limburg 't dierste goed ben ik zeer kort bij de waarheid gekomen. Steeds schrijdt die uitbreiding voort en men heeft maatregelen in economischen en idealen zin voor den te verwachten grooten aanwas der bevolking genomen. De kanalisatie d«r Maai zal modeheipen en oude grieven doen vergeten. Brabant krggt zijn nieuwe kanalen, terwijl Ooel-BrabaDt een krachtig middel ter ontwikkeling krggt door een al» les omvattend en samenbrengend buurtepoorwegnet, waarover we reedg vroeger spraken. Want we moeien niet vergeten, dat daar de groote, onafzienbare Peel met hare voor ODtgiuDing zoo geichikte grolden ligt, wachtende op een openscheuren tot bouwland, eea omwarpen tot boschgrond, een door» •ehicten met slooten om het overtolli» ge water af te voeren. Die buurt» spoorweg vaa Vanray naar Helmond over Deurne, van Deurne over Uden naar Oi». van Oas naar Grave, van daar via Mill naar Vecay en nog doorsneden met een lijn van Boxmeer naar Eindhoven, dat groote net van honderdtachtig kilometer, ontwor» pen, in gang gezet door de Noord Brabantsch»Duitsche Spoorweg Mij. te Gennep, zal voor West»Brabanl de gelegenheid openstellen, om mede te ooncurreeren in die komenden le» verantiewedatrijd, De Peel, spoedig ontgonnen met hulp van dien spoorweg, zal een bron van welvaart efropbloei worden. Dat is een aiet te ontkennen feit. De land» en tuinbouw der Peel zal naar het voorbeeld van Heienayeen en Griendtsveen niet alleen dejomrio gende markten kunnen voorzien, maar door den tramwngbouw in Lim» burg, die krachtig ter hand genomen wordt, in de behoeften van het Lim» burgsche kolenbakken kunnen yoor« sic*. Daarop moge men nu al het oog gericht houden. De Peelge mceBten mogen zich door die over» weging*» vooral laten leiden bij het beoordeel#* van de waarde van dat net voor de Peeibevolking en de ontwikkeling hunner kleinindustrie, tuin» es landbouw en ruivelnijver» heid. De tijd van handelen is nu aange» dsn eersten dag «eg Biets laten merken' Esnif» degen later kwam kg terug et; eindelijk kij zya étrdt bezoek vroeg bg aan Damblé de btfid zijner dochter, een »erzosk, dat hem zeer gaarne werd toege staan, ofssboen Margarite zelf nog niet geraadpleegd was. Vanaf dat «ogenblik werd Tuloup be» scbouwd ali de aanstaaade echtgenoot van de -zachte Margarite", die geen bezwaren durfde te opperen tegen baars vaders liefste wenscb en weldra verspreidde^zich bet geroobc door de vtad. Maar waDneer n?en sprak over bet aan" staande bnwelgk van Tuloup met Marga rite Damblé, dan vergat men nooit er bg te voegen De ongelukkige, zy gaat buwen mst den man, die in de plaats vao den galei» boef in bet bagno bad moeten zijn. Al die geruebten, die verdachtmakingen, din glimleeben, die spotter&gen bleven niet onopgemerkt door -ouden weduwnaar" en Damblé en deden beiden in woede ont* steken tegen al de inwoners van Chateau* briaot. Zal maa de eeburken. die earlgke menffchen durven te belasteren, dan nooit straffen mompelde de recbler. Geduld, geduld later, xeide Tuloup. Maar xyn verwachting zou niet spoedig vervuld worden. Eens op een dag sat de pastoor van Cbateaubriant rustig inde eetkamer aan de withouten tafel te ontbijten. Hij maakte xioh reeds gereed tot de dankzegging, toen opeens de oude Sophie, de meid met witte baren ca streng uitcrlyk, de deur opende. Ziedaar, meneer pastoor, daar is ze broken. De dag van het sluiten vac den vrede is de dag waarop, niet alleen voor geheel Nederland, maar vooral voor het Zuiden des lands, bet oogenblik gekomen is, om uit te zien, waarheen de richting zal zijn van leverantie, en vanwaar de be» taliüg van den arbeid moet komeo. Er is geen tijd te verliezen. Gelukkig bezitten de ontwerpers van het Peelplan een krachtig door» zettingsvermogen, maar wij moeten ook gesteund worden dooi de be vol» king, hare ^vertegenwoordigers en machthebbers. Wanneer het "gelukken zal, met steun der regeerirg, provincis en gemeenten dien spoorweg te houv,en, dan komen de vergeten gemeeLten laDgs de beide zijden der Peel meue« spreken iD de Nederlandscbe en buitenlandsche samenleving, de Peel zal bevolkt yorden mei krachtig arbeidsvolk en harde werkers er met tienvoudige betaling teruggeven wat er ingestoken werd Levórt Limburg de kolen voor de Brab&ntscbe bestaande Dij verheid en voor de te bouwen fabriekeD* in de Peel, West Brabant zal met zijne tuic» en landbouwproducten het Zuiden voorzien. Wederkeerig zullen zij:elkander steunen. Het zoo vaak gesmade doDker# Zuiden zal opleveu en opbloeien, een parel worden aan Nederlands kroon. Dat lezen wij in de toekomst clezer landstreek. A F. VAN BEURDEN. Roermond, 111 1918. Engeland beeft bij monde vanu Lloyd George gesproken. Eq den vrede bg ovsrDg afgewezen. Lloyd George wil de Frauscbe democra tie tot in den dood bgsïaan om baar E xas* Lotbaricges tarng te bezorgen. Tot in den dood is hiermee bedoeld tot Frankrijk is doodgebloed of Engeland Ook bij een zich voor democraat uiige» vend diplomaat moet man elk woord wegen ea bij een voor tweeërlei uitleg vat bare uitdrukking naar de bedoeling giesen. Lloyd George wil verder, genadig, Oostenrijk Hongarije uiet verbrokkelen, maar het enkel TreiUe en 'Triest afnemen ten behoeve van Italië en Zevenburgen ten beboeve van Roemenië. Over. hetgeen Lloyd George overigen» wil, zou te praten zgn, maar zijn eisebeo ten aanzien van Elzas-L'otharingen, Triëit weer. uw krant, die krant, die alles in buia io de war stuurt Is bet wel nocdig een kraot te lezen, joist alsof er iederen dag wat nieuws in kan staan, /t Is be» spottelijk. Kom, kom, Sophie, bedaar, gij vertelt nn al vgf eo twintig jaar hetsolfde. Indien ik al dien tgd hetaeiMc vertel, dan is bet, omdat 't hetzelfde ic en ik zie zeer goed, dat bet lezen van de krant uwe gezondheid benadeelt. Weinu, Sophie, wat gaat u dat -»anf Wat mij dat aangaat Wat mij dat aaDg&at Dat gaat mg zooveel aan, dat gij niet meer moest snuiven en de krsnt lezen. Waarom, mgn goede Sopbie Omdat bet twee loeiijkt gebreken zgo Hé, dat weet ik ook, lachte de oude priester, terwijl de oude grommende benen ging. Na zgc bril te hebber, opgezet, sloeg de pastoor de krant open om eerst bet plaatselijk nieuws te lezen. De eerste voIziaceD ias bij bedaard, toen slaak le bij een verrassende k-niot, terwgl zijn gelaat de grootst mogelijke verrassing aanduidde. Nog eens herlas hij bet groote nieuws, dat bem zoo getroffen had. daarna liep bg de krant been en weer zwaaiende, mar de deur, loidkaeis roepende Sopbio 1 Sopbie Met de braadpan ia de hend, waai in nog de pahoer siste, dien sg voor baar I ootbijt bestemd bad, kwam Sophio ver» schrikt de keuken oitloopen. Komaan, wat is er nc weer, meneer pastoor Wordt veróolgd.\

Peel en Maas | 1918 | | pagina 1