ZIJ
Weekblad voor Venray,, Horst en omstreken.
1
Noodhulp.
Zaterdag 10 September 1914.
35$ se Jaargang.
No. 38
PEEL EN MAAS
Abo i mentsprijs per kwartaal
voor VENKAY 50 c.
franco per post
voor het buitenland bij vooruitbetaling
afzonderlijke nummers
65 c.
85 c.
4 c.
Prijs der Advertentlön
van 1—4 regels 20 c.
elke regel meer 5 c'
letters en vignetten naar plaatsruimte.
Advertentiên, .'Jmaal geplaatst, worden 2maal berekend.
S5ïy-.$
t
f'-tgave van Firms?/. Vry ^unckhof, Venray
TWEE
Dit nummer
bestaat uit
BLADEN
die zich met ingang van 1 Oct
a. s. op PEEL EN MAAS abon
neeren, ontvangen de nog voor
dien datum verschonende num
mers GRATIS.
Wij lozen in 't Weekblad-van don
Noordb. Christ. Boerenbond
Het Ned. Landbouwcomité in Den
llaag beeft alle landbouwvereeni-
gingen en boereubonden uitgenoo-
digd om oen algemeen informatie
bureau (e slichten, dat dienen moet,
om in do door den oorlog ontstane
"behoeften te voorzien. Wii hebben
VOO,; I 4. *r j
- 4, 0» r "V
bouw comité niet is en niet zijn wil
vertegenwoordiger van den boeren
stand. De voorzitter zelf heeft hpt
indertijd openlijk bekend, dat liberale
landbouwmaat8chappijen daar de
lakens uitdeolen tot groot nadeel var,
den boerenstand.
Maar nood leert bidden. In dezen
hachelijken toestand voelt 't Comité
dat er voor de boeren moet gewerkt
worden, omdat nu juist van den
toestand der boeren alles afhangt.
Tot nu toe heeft men den boeren
stand niet geteld en aan zijn lot
overgelaten, maar thans ziet men
dat bij de eenige toevlucht is. De
handel staat stil. de industrie is
verlamd en levert niet anders daD
een massa broodelooze werklieden.
Oeld heeft geen waarde, want bet
kan den honger niet stillen. Voed
sel is er niet te krijgen in het
buitenland, het moet bij den boer
gezoebt worden.
Aller oogen zijn dus gericht op
den boerenstand en zoo gebeurt bet,
dat zij, die lot nu toe niets voor den
boer gedaan hebben, thans zijne hulp
inroepen en hem in bescherming
nemen. Ook het Landbouwcomité
"vnans den boer op, on ofschoon
wij vreezen, dat zijne voorgestelde
maatregelen meer theoretisch dan
practisch zullen zijn. raeenen wij
toch onze boerenbonden te moeten
aanraden aan zijn oproep gevolg te
geven en behulpzaam te zijn
Wal wil nu dat Comité t
Vooreerst vraagt het de oprichting
van provinciale bemiddelingsbureaux
welke aan het Comité inlichtingen
moeten verschalïen omtrent den toe
stand iu iedere provincie. Dit kan
werkelijk van groot nut zijn en ons
Hoofdbestuur beeft dan ook dadelijk
besloten daaraan gevolg te geven.
Het heeft zich zelf als provinciaal
bureau aangemeld en het beschouwt
eiken plaatselijken boerenbond als
zijn medehelper, het twijfelt er niet in de behoeften
aan of de voorzitters en secretarissen plaat»»
van iedere afdeelivig zullen bereid 2o. Zijn er voldocm
zijn dadelijk to antwoorden op de grondstoffen »oor do ind'
vragen, die Ken doer het bestuur''^
zullen gesteld worden. Ja, zij zullen (Zuivel-, strookarton. anbppelmeel
uil eigen beweging aan ons kantoor «««kar en ar,dore fabrieken
te Tilburg aanstonds schrijven, wan-
.,üpmiddelen ea heeft, .is alles te verwachten. Zulk een van de baan te kragen. Hij verzoekt den
.4*0 die recht-.'volk kan ook met geweld tot u komen Secretaris dit nog inde notulen opto
lAQ'Jt iedryf m ver- en wordt dan veel gevaarlijker voor den nemen.
neer ergens hulp noodig is.
Maar dan is de tweede viaag,
waarvoor nu eigenlijk hulp moet
govraagd worden. En dan zegt bet
Landbouwcomité, dat eerst en vooral
moet gezorgd worden voor arbiids
krachten, opdat overal de oogst be>
hnorlijk worde binnengehaald.
Met dit advies komt men wel wat
laat. Want vooreerst heeft men tot
nu toe niets gedaan om de arbeiders
op het platteland te behouden. Men
heeft alles gedaan voor de industiie,
men heeft er niet voor gezorgd, dat
de veldarbeid kan beloond worden
en alzoo alle arbeiders naar de steden
en fabrieken gejaagd. Nu zit men er
mede verlegen. Die menscben hebben
veel verdiend en niets overgehouden,
Zij zijn nu het grootste gevaar v /Or
h*t vaderland. Nu wil men die man»
schoo naar den boer terugsturen, om
daar werk te gaan zoeaei-m«u»r zii
Syd >tn>r'S«D /l iuai Oom met mec,
geschikt en boeren, die bet gewaagd
hebben, om hunne hulp in te roepon,
waren blijde, dat zij eraf waren.
Ten tweede komt men met het
advies te laat, omdat de oogst op de
meeste plaatsen door buitengewone
krachtsinspanning, door onderlinge
hulpen door het gunstig weer be
hoorlijk is binnengehaald. Dit wordt
d< or het comité zelf erkend. Alleen
zal hulp noodig zijn voor den bieten
oogst, maar of onze bietenboaren er
op zullen staan om door labriaks»
arbeiders geholpen te worden, dat is
andere vraag. Zij zul'en voor
zichtig moeten zijn in de keuze van
hun werkvolk. Het Bureau kan hun
behulpzaam zijn, door ben te wijzen
op landarbeiders, die in andere dor»
pon in den herfst weinig werk
hobben en op fabrieksarbe'ders, die
nog niet allen zin voor veldarbeid
verloren hebben en als o]
werklieden bekend staan.
Met Comité wenscht eebter ook,
dat er door den boerenstand arbeid
zal verschaft worden in den komen»
den winter. Een mooie wensck, maar
elkeen weet, dat hij onuitvoerbaar is
Een boer zorgt ervoor, dat bij in den
winter leven kan zonder weik. Elk
zorgzame huisvader is er op uit, om
den werktijd zooveel te sparen,
dat bij in den rusttijd ol bij tegen
spoed niet behoeft honger te lijden.
Men kan echter van den boer niet
vorderen, dat hij in kwade tijden alle
andere menscben voorthelpt, vooral
niet, als die menscben door hun
grootdoen alles hebben verkwist.
Dan heeft de boer alle reden te
zeggeu wat de mier aan den bedelen
den krekel antwoordde' Gij bebtiD
den zomer gezongen, in den winter
moet go maar dansen.
Verder stelt het Comité het volgen»
de voor.
Zij zullen zich bovendien op de
hoogte bebooren te stellen omtrent
de volgende punten
lo. Zijn er voldueode voorraden land-
I bouwproducten en veevoederartikelen.
3o. Kan io de behoeft i aan kunet
meststoffen en zaaizaden in «oldoend* raale
worden voorzien
4 Kunnen de producten van Landbouw
en landbouwindustrie be rlyk worden
afgezet t
5o. Is er voldoende tegenheid tot
vervoer van goedoren L rodneten per
•poor, per schip, per wa:- j
(io. Worden or mueii den onder
vonden van de zijde viui jaode spaar
en voorschotbanken
'0. Zijn er byzonderefc jtlaodighedm
waarop do aandacht mout g\ -<tigd worden
of waarvoor voorziening no - eg js
De plaatselijk© B«r yux zullen
voor zooveel dit maar c on mogelijk
plaatselijk in de gebl- ten behoel
ten en nooden moeten voorzien.
Elk provinciaal bur. u tracht in
eigen piovincie. aan de plaatselijke
bureaux do noodig gebl ;n hulp te
verleenen. Schieten hiti lc krachten
te kort, dan kunnen zij cli wenden
lot het Centraal Bureau, dat althans
voorloopig gevormd wt> it door het
Bureau -an het Ned Hat -ach Land»
bouwcomit-- dat is to
Sïtl^ihroa!
verbinding met hetKonii^lyk Natio
naal Steuncomité \\fl4, met het
Bureau van advies v^n den Neder»
landschot bond van trerk vér schaf»
fing en zal zoo noo<ji<> de hulp van
regeering of van [Je provinciale
overheid kunnen inrtwpen om zoo'
veel mogelijk hulp voorlichting
te verschaffen, waar kne blijken
noodig te zijn.
Komen al deze burlaux spoedig
tot stand en ontbreekt pet niet aan
de zoo noodige samenwerking, dan
kunnen wij met vertrouwen do on
zekere toekomst tegemoet gaan.
Ziedaar de adviezen vah het Comité
Wij moeten er nu net bijvoegen
dat naar ooze meening voornaam-
o<e vergeten is.
Onze boerenstand, hoe stiefmoeder
lijk hij ook door dc Uegeeriog is
behandeld, en hoe zwaar hij vooral
dezen ongelukkig* n tijd op de
proef gesteld wordt, zal /och Dooit de
christelijke naastenlieile verzaken
in den algomeeneij nood doen
wat hij kan om de nenscben, die
armer zijn dan hij, bij t( staan, maar
dan moet men ervoor zorgen dat hem
zijne goederen niet ontstolen worden
door gewetenlooze lanlloopers, die
van den algemeeneq oy>8t misbruik
maken om de afgelegen boerderijen
te plunderen
Nu heeft men verordend dat alle
vuurwapens moeten worden inge
leverd. De goedwillige burgers en
boeren hebben hetgedaao, maar de
kwaadwilligen doen hiit niet, en zoo
ztl weldra elke boer weerloos zijn
wanneer in de lange wintermaanden
zijn afgelegen boerderij door dieven
benden bezocht wordt, des te erger
omdat verschillende boerenknechts
en zoons misschien nog in het leger
zullen zijn, in allen gevalle geen
wapenen ter band zullen hebben, als
zij thuis zijn gekomen.
Dat hierin het grootste gevaar ge
legen is, wordt ook door anderen
erkend. De heer A. Iiellenaars
schrijft daarover in de -Boerenstand:
Maar on komt oog een der wijzen.
boer dan eeo meestal goed ge'deciplineerd
buitenlandgch eventueel vijandelijk leger.
O. als dat ongedisciplineerde van den Am
sterdamschen Zeedijk, de R' tterdamscte
havenbuurten en sloppen, de Leidacbe
-Uiterste Gracht (ik noem slechts enkele
namen) door honger gedreven den boer op
ging, de ellende was niet te overzien.
Zeker, gij zouJt dan te uwer bescherming
wellicht een sterke militaire maeht om u
vinden, maar wanoeer de boer door mili
taire of hoogere machten io zyn eigendom
moet beschermd worden, deugt de toestrpd
toch evenmin.
Nog eens: ik boop dat tiet platteland van
deze vreeselykheden moge verschoond
blyven Doch men kan vandaag niet weten
wat de dag van morgen brengt; en
meende daarom goed te doen even te
waarschuwen, opdat men op 'tpia'telaod
zijne voorzorgsmaatregelen nemen kan.
En hebben we reeds thana niet vernomen
dat in Amsterdam alleen meer dan 10 000
diamantntbewerkera zonder werk zyo
Dat beteekenen op zyn minst 40.000
menaclien die ondersteuning behoeven. Eo
nu vraag ik u. hoelang de ondersteuning
voor zoo groot een monschenmissa toe
reikend zal, zyn I En nu noem ik nog maar
een enkef voorbeeld.
Het zij verre van rnjj, landbouwers, u
angstig te maken on de z:iak zwarter voor
te sHIen dan zij in werkelijkheid is, maar
ik wild^o toch waarschuwen voor <ta
-"oriï^Mtmnn !f moer» .V
ernstig in overweging willen geven. re*;*
nu te beraadslagen wat te doen als tegen
den guren he< fat den kouden winterdag
of misschien eerder nog. de hongerige be
•olking onzer steden aan uwe deuren
klopt.
Spoedeischende
OPENBARE VERGADERING
.van den
Gemeenteraad te Venray.
op Maandag 14 Sept. 's namid. 6 uur.
Afwezig de heer Tb. Camps.
De Voorzitter opent de vergadering met
gebed en deelt mede dat deze vergadering
als spoedeischend moet worden beschouwd
omrede er haast was met de benoeming
van een hoofd der school. Ware dit niet
het geval geweest dan zoude de raad nu
Diet zijn samengeroepen o->k niet voor de
behandeling der overige punten d6r
agenda, die bsddeo kunnen wachten tot
een volgende vergadering.
Hierna leest de Secretaris de uotulen
der vorige vergadering voor,
De Voorzitter vraagt of iemaDd het
woord verlangt
De heer Geurts zegt dat naar aanleiding
van hetgeen de heer Slits in de vorige
vergadering over hem gesproken heeft in
verband met zyne afwezigheid dit voor
eene zeer dringende zaak was, by vindt
de uitdrukkingen van den beer Slits on
gepast en boopt dat zulks in het vervolg
niet meer zal voorkomen. De notulen
werden daarna goedgekeurd.
De Voorzitter zegt dat het voor de
leden Diet plezierig is als er in de krant
iels staat dat onjuist is. Zoo stond er in
Peel en Maas dat by. Voorzitter, bet voor
stel Slits om geen subsidie aaD de teeken<
school le Venlo te geven steunde. Dit is
onjuist. Hy heeft dit voorstel niet gesteund
betgeen ook blyken kan uit deD uitslag
der stemming, waar hy voor subsidie
stemde. Hy maakt deze aanmerkiog niet
om te vitten of hatelijk te zijn, daar hij
aanneemt dat deze fout niet opzettelijk is
gemaakt doch aan verkeerd verstaan moet
worden toegeschreveo, maaralleen om
slechten indruk die zulke vermelding
mocht hebben gemaakt, uit te wisschen
De beer Ponck maakt de opmerkiog
dat er in de notulen niet is opgenomen
welI dat bij gezegd beeft het voorstel Slits om
Ook stond er in de krant dat hy op
eene vraag van den Voorzitter over den
winkel van den heer Ariaens gezegd zou
hebben dat is maar een schoenwinkel.
Hy heeft gezegd dat is een schoenwinkel,
eD het woordje -maar" moet den indruk
vestigen dat by minachtend over een
schoenwinkel zou gesproken hebben. Zoo
ziet men dat een woordje veel aaD een
zin kan veranderen.
Hierna werd ove-gegaan tot behandeling
der agenda.
I Benoeming Hoofd der School.#
Op de voordracht stonden de heereo
1 F. A. I) iel en Hoofd der School der
M. U. L. O. school te Oosterhout.
2 H. A. Nolissen Hoofd der Schóól te
's Heereo berg.
3 Th. P. W. Peetere onderwijzer school
No. 5 te Nijmegen.
De heer Foock vraagt of men ook in»
foimatie's gewonnen heeft.
De Voorzitter antwoordt bevestigend en
deelt mede dgt ook alle heeren persoonlijk
hier zyn geweest.
De heer Wijnhoven zegt dat men den
beste moet kiezen.
De Voorzitter bemerkt nog dat de
salaris regeliog zal plaats hebben volgens
verordening wanneer dje goedgekc.- qCi
zal *iin by Kou. Besluit, - WOl'd
ei ei - - V *>«"- 'i- 1-
Bij stemming kreeg de heer
en de heer Dieien 1 stem, zoodat eerst
genoemde benoemd is.
Beooeming lid van het Burgerlijk
Armbestuur.
Op de voordracht stonden de heereo
Ariaens en M. Wismans Hzn.
De heer Ariaens werd gekozen met 11
stemmen de heer M. Wismans Hzn. kreeg
1 stem.
Volgens besluiten van den Raad zullen
de punteo
3 Verslag Schoolcommissie en
4 Reclame Hoofdelijkeo Omslag
geheime zitting behandeld worden.
Van deo heer Th. Michels was eene
dankbetuiging ingekomen voor zijne be
noeming tot lid vaD het Burg. Armbestuur.
De heer Geurfs zou het wenschelijk
achten dat er aan de afrastering van de
ipeelplaats der school te Oirlo zoo spoedig
mogelijk begonnen wordt, hy heeft van
daag nog gezien dat de heg totaal versloten
i. Wel is waar is er besloten daarmede
wachten tot na de behandeling der
begrooting, maar als het eenigszins kan
hij gaarne zien dat er onmiddellijk na
de aaonemiDg daarmede begonnen wordt
zoodat het nog dezen winter klaar komt.
Ook zou dit bijdragen tot werkver-
scbaffing in deze dagen.
De Voorzitter wijst er op dat het uit
stel geschied is met het oog op de begroo-
tiog, zoodat de aannemer weet dat bij
pas io 1915 centen krygt.
Tegen onnéddelijken aanvang met bet
werk na goedkeuring der begrooting be
staat geen bezwaar, evenwel weosebt bij
de aandacht van den raad er op te vestigen
dat indien besloten wordt tot het maken
van een ijzeren bek, de pryxeo voor ijzer
verhoogd zijn en het yzer slecht te be
trekken is.
De heer Foock zegt dat de aanvoer geen
moeite zal opleveren doch de pry's van bet
ijzer circa 1 derde is verhoogd, bij is ook
voor werkverschaffing in dezen tijd.
De Voorzitter zegt dat ook de riooleering
der Burggraaf aan den Oostrumschen weg
wacht op de behandeling der begrooting.
Niets meer aan de orde zijnde sloot de
Voorzitter de openbare vergadering ten
6.45 en ging de Raad in geheime zitting
over.
van meiisch eu dier ter de uiterste maar juist daarom de gevaar-'af te werken te steuneD, niet omdat by
voorzien. lykete. Van een arm volk, dat honger daarmede accoord ging maar om de zaak
NASCHRIFT.
Naar aanleiding van de opraerkiog des
Voorzitters over liet verslag der verga
dering van 1 September j.l. dieoe dat bet