Weekblad voor Venray, Horst en omstreken.
Of 't er noodig is.
Zaterdag 11 Juli 1914.
35ste J"aargang.
No. 28
Uitgave van Firma W. Vai 1 n Alunckhof, Venray.
nrr Dit nummer
bestaat uit
TWtótë BLADEN
Over conflicten in
bouwbedrijven.
de
Gemengd Nieuws.
Abonnementsprijs per kwartaal
voor VENRAY 50 c.
franco per post 65 c.
voor het buitenland bij vooruitbetaling 85 c.
afzonderlijke nummers 4 c.
Prijs der Advertentiën
van 1—4 regels 20 c.
elke regel meer 5 c*
letters en vignetten naar plaatsruimte.
Advertentiën, 3maal geplaatst, worden 2maal berekend.
Met verbazing ongetwijfeld ver
namen wij in het begin der vorige
week, dat de persoon, die door den
dubbelen vorstenmoord in Bosnië
zich wereldberuchtheid verwierf,
nauwelijks negentien lentes telt.
Maar wat dan te zeggen, na de
bekentenissen, welke hij in de ge
vangenis heeft afgelegd, dat hij reeds
op de vierde klas van het gymna
sium aan anarchistische lectuur
deed.
Als serieuze bladen zooals ons
katholieke hoofdorgaan Prinzip een
vlegel noemen, hoe zullen ze den
vijftien of zestienjarige heeten, die
anarchist is, anarchist reeds op dien
leeftijd.
Zeker, de afschuw voor dit gruwe
lijk misdrijf is gegrond.
Wie niet ontoerekenbaar is, en
vrijwillig, opzettelijk zijns broeders
bloed vergiet, heeft daarvoor de luid
of zeker duidelijk sprekende stem
der natuurwet in zich moeten smoren
is dus in geen geval van zekeren
giaad van slechtheid vrij.
Maar groote zedelijke schuld heeft
toch zeker de maatschappij en de
opvoeding, welke dit kind gemaakt
hebben tot wat hij is; althans het te
worden hem hebben toegelaten.
Wanneer men een kind aan den
rand van een afgrond laat loopen en
't valt te pletter; wanneer men
het een groote doos lucifers in de
handjes geeft en hei verbrandt, wat
onzin, dan te roepen dat een deug
niet is.
Maar wat de menschen in deze
voorbeelden zoo goed begrijpen,
daar hebben ze geen oor voor in 't
algemeen, als 't niet het lichaam,
maar de zielen geldt.
Met een goede godsdienstige op
voeding wordt 't immers maar laks
genomen.
Van de beginselen der catechis-
musleer wijken velen niet gauw af.
Maar zegt ge 't voort tot in de ge
volgtrekkingen uit die beginselen
voortvloeiend, duidelijker dan de
rivirr uit haar bronnen, spreekt
ge van 't noodzakelijke der patrona
ten, van leiding bij lectuur, dan
trekt men de schouders op.
Van den afgrond trekt men den
kleine terug, gevaarlijk speelgoed
ontneemt men hem, maar de teere,
onervaren ziel, het joDge hart, den
jeugdigen geest laat men zich ver
giftigen en ten ondergaan door de
vree8elijkste dwalingen.
Wichtig is de taak, duur en
heilig is de plicht van maatschappij
en opvoeding.
Deze aan beginselen zoo arme, of
zoo bedorven Prinzip, geleid in de
heerlijke banen van het helder lich
tend geloof zou nooit zoo verblind
zijn geraakt door de volgelingen en
de leer van hem die leugenaar is van
den beginne af.
Zie, hoe zeer terecht de Voorzit
ters van den Bosnischen Landdag in
hun proclamatie tot het volk zeggen:
«Opgehitste, onrijpe jongens, door'
gewetenlooze schurken misleid, heb
ben een onmenschelijken, godde-
loozon en schandelijken moordaan
slag op onzen troonopvolger aarts
hertog Frans Ferdinand en zijne
hooge gemalin gepleegd.
Wij weten dat gij aan onzen
Keizer en 't Keizerlijk Huis zijt
verknocht en ten allen tijde bereid
zijt, alles wat u dierbaar is, ook uw
leven voor het geluk en den voor
spoed van ons vorstenhuis op te
offeren.
En daarom is het presidium van
den Landdag vast overtuigd, dat ge
deze afschuwelijke misdaad eenparig
veroordeeld en de gewetenlooze mis
dadigers, zoomede de verleiders 7an
de onrijpe jeugd brandmerken en als
't uitvaagsel der maatschappij, als
bandieten uit uw midden stooteu
zult.
Volk van Bosnië en Herzegowina!
Wij wenden ons tot u en tot alle
organen der openbare meening met
den eisch, uwe verknochtheid en
trouw aan den Keizer en 't Keizerlijk
Huis daardoor te bewijzen, dat ge
in de toekomst elke gedachte, elk
verschijnsel, elke kiem, dat tot een
dergelijke misdaad kan leiden, on
middellijk zult onderdrukken.
Gij hebt den plicht er voor te
zorgen, dat de jeugd tegen den ge
vaarlijken invloed van gewetenlooze
misleiders worde beschermd. Wij
verwachten, dat alle ouders zullen
weten te verhinderen, dat hunne
kinderen worden opgehitst, het
karakter hunner zonen door anar»
chistische leeringen worde vergiftigd
vaarbij het schandelijkste misbruik
wordt gemaakt van het krachtige
nationaliteitsgevoel der jeugd, baar
onbedachtzaamheid en onrijpheid.
Hoe onschatbaar, mogen we hier
aan toevoegen, zijn daarom de hulp»
middelen, alle, welke de kerk en
haar instellingen bieden om de toe»
komstige menschheid groot te
brengen in 't ware geestesleven
Hoe moet een ieder, waar en zoo»
veel hij kan, ze steunen en mee»
werken met de geestelijkheid en de
gelukkig steeds talrijker leeken»
aposteleD, en (om practisch te ein»
digen al noemden we ze reeds) hoe
moeten we naar waarde beoordeelen
bijvoorbeeld de werking van patro»
naten en goede geleide lectuur
MC.
oodig, zegt
luidt even»
storen met
wees.
De briefschrijver Bijltje in de St.
zegt in zijn laatste epistel
Langs een of ander tweede rangs
bouwwerk loopen een paar werklooze
arbeiders, die nog al veel tot de
anarchistische groepen behooren.
Als ze den stand van het werk
hebben opgenomen, gaan ze naai
den pttroon en ze; Baas, kun
ji niet eer. paar nr gebruiken
De patroon, die me: jn oogopslag
ziet welk vleesch in de kuip
heeft zegt, dat j g en werkvolk
noodig heeft.
Maar morgen vermorgen,
zoo luidt het antwo m de werk»
zoekende arbeiders, >gint u aan
een nieuwe verdiepi: fdan kunt u
wel een paar man aa t on.
Neen, houdt d jatroon vol,
ik heb volk genoeg
- Nu, we kome gen toch op
het werk, dat geleu' r at nu maar
uit zijn.
Ik heb geen vol
de patroon beslist.
- We komen
eens beslist het ant
En het is geb at zulk een
patroon den volg Je morgen op
zijn werk kwam lerdaad de
lieden vond, die
zoo'n groote stellig!
Ze waren toch aar 1 k gegaan
Natuurlijk bedu ie patroon
hun, dat ze en i dadelijk,
hadden te vertrek maar de
werklieden weige? bi
bij zijn eisch bleef, weigerden alle
andere werklieden langer te arbeiden
er brak een staking uit, het wer t
lag stil.
Nu is het te mal om los te loopen
wannéér zulke gekheden zouden be»
stendigd worden; het moet vrij staan
aan den patroon om ongeschikte
werkkrachten te ontslaan; één moet
het heft in handen hebben, de leider
zijn; en als ik me niet vergis, dan
zijn de patroons in de bouwvakken
niet van zins, om zich het heft uit de
handen te laten Demen.
En daarover loopt nu zoo ongeveer
het conflict in de bouwbedrijven,
waarover in den laatsten tijd noga
gesproken is.
Ik heb 't al eens meer gezegd, dat
ik van de onmogelijke verhoudingen
in de arbeiderswereld volstrekt niet
aan de arbeideis de schuld geef.
O neen, ik weet heel goed, dat
ook de patroons heel wat op hun
kerfstok hebben en geen gering deel
van de schuld.
Maar dat neemt niet weg, dat
zulke dwaasheden, als ik boven be»
schreef, toch zoo gauw mogelijk de
wereld uit moeten.
Het is droevig, doch heel weinig
menschen hebben begrip van de
plaats waar zij nuttig kunnen zijn-
Alles wil vooruit en daar heb ik
op zichzelf niet het minste bezwaar
tegen; maar we moeten elkaar niet
allemaal voor de voeten gaan loopen
want dan komt er niets van terecht.
Een schip, waar enkel kapiteins
op varen, gaat naar den kelder en
een fabriek of werkplaats, waar de
patroon op zijde wordt gezet, kan
niet in stand blijven.
Dit conflict is wel ernstig.
Inderdaad, we leven in een soci»
alen oorlog en daarin gaat veel wat
mooi en goed is onder.
Of wat ten slotte er uit te voor»
schijn komt, beter zal wezen
Ik kan op deze vraag niet ant»
woorden.
Ik wil 't hopen, maar ben niet
zonder vrees.' Want och, of er nu
vat moois, wat goeds zelfs onderste
boven rolt, ik vind dat wel niet pret»
tig, maar begrijp dat dit niet anders
kan.
Doch ik zie een zich al meer af»
keeren van hoogere dingen; een
enkel maar zwoegen en tobben voor
wat eten en drinken, voor wat meer
loon en minder werktijd.
We zinken, we gaan lager, mijn
waarde, en dat doet me vreezen voor
de toekomst.
De wanbeschaving, de schijnont»
wikkeling nemen toe, het lijkt zoo,
dat we vooruitgaan, maar 'i is alleen
in stoffelijke dingen; de welvaart
moge dan toenemen maar van 't
toenemen van geluk merk ik bitter
weinig.
Altijd weer wrevel; altijd weer
bitterheid, altijd weer haat en nijd,
altijd weer en overal conflicten, neen
't ziet er niet uit, zooals ik het we
zou willen, en dat we in de toekomst
betere dagen zullen zien aanbreken,
is mij niet duidelijk.
Maar kern, 't hoofd omhoog.
Ook achter de wolken schijnt de
zon, de menschen mogen zich dan
verbeelden in hun waan, dat zij de
lichten van den hemel hebben uitge»
doofd.ze zijn niet gebluscht en zullen
ten slotte in ongebroken heerlijkhek
schitteren.
Diefstal bij brand.
Ia den nacht van Donderdag op Vrijdag
tijdens een hevig onweer brandde het
huis en de schuur van den landbouwer
Geurts aan de Hekkens te Ottersum af.
Alsof de menschen nog niet erg genoeg
getroffen waren, aldus de -Tel." werd
van het weinige, wat men met moeite had
gered, nog flink gestolen.
O. m. worden een muntbiljet van 50
mark. eenige winkelgoederen en zelfs
hammen vermist. Men beweert, dat
vrouwen de hammen, onder de rokken
verborgen, wegexpedieerden I Den dief
van bet muntbiljet is men op het spoor.
Eleetricifeitsvoorziening;.
Te 's Bosch heeft een conferentie plaats
gehad tusscben de commissie uit de be
sturen van 19 gemeenten uit Noord-
Brabantsch Oosthoek en den Raad van
Toezicht der N. V. Provinciale Noord-
brabantsche Electriciteitsmaatschappy.
De betrokken gemeenten waren: Cuijk,
LiDden, Beers, Gassel, Haps. Mill, Oeffelt
Beugen, Boxmeer, Wanroy, Sambeek,
Oploo, Vierlingsbeek, Maashees, Zeeland,
EschareD, Velp en Grave, terwyl op voor
stel van den Raad van Toezicht, Uden nog
daaraan is toegevoegd.
De uitslag der conferentie was dat men
reeds dadelijk een aanvang zai nemen om
genoemde gemeenten van electriciteit te
voorzien, althans indien die gemeenten,
eene voor ieder afzonderlijk te bepalen
afname garandeeren.
Voor zeker mogen wij aannemen, dat de
benoodigde stroom zal betrokken worden
aan de Gemeentelijke Electrische Centrale
te Cujjk, waarmede, naar de E. v. h. L.
v. C. uit goede bron verneemt, een con
tract voor 5 jaar zal worden aangegaan.
Binnen enkele weken zullen Heeren
Burgemeesters Wethouders en Secre
tarissen van bovengenoemde gemeenten
tot een vergadering te Haps worden uit-
genoodigd, waar de bekende voorlichter.
Prof van Swaay een en ander nader zal
uitleggen en bespreken.
Daar de gevraagde garantie niet hoog
is, zullen de meeste gemeenten wel over
dit geringe bezwaar heenstappen om zoo
spoedig mogelijk van electrisch licht en
kracht te kunnen genieten.
Erger dan middeleeuwseli.
Uit Zevenhoven wordt aan -het Vad."
geschreven
Meer dan 20 jaar woont in 'n huisje in
de kom oDzer gemeente een gezin bestaan
de uit een broer en een zuster. Beiden zijn
ongeveer 60 jaar oud.
In ai dien tijd is de reinigende band van
de vrouw nog niet aan het werk geweest.
Inmaakpotten en pannen werden voor
privaat gebruikt en nooit schoon gemaakt 1
De vrouw kwam nooit de deur uit.
Overdag slapen zij meestal en des nachts
komen zy op. De menschen leven van
liefdegiften.
Nu is op last van het hoofd der gemeen
te het huisje schoongemaakt. Een 11 tal
karossen waren noodig om den mest,
verstikte kleeren, beddegoed, meubelen
enz. uit het huis te vervoeren.
Wat brandbaar was, werd verbrand.
De menschen zelf werden in een bad ge
bracht. De nagels der vrouw geleken op
koeienklauwen. Het aantal springers in
huis was enorm.
Toen alles weer schoon was, konden de
menschen de woniDg weer betrekken. Ze
ziju van „reuw beudegoeu en nieuwe
meubelen voorzien.
De drank.
Onder de gemeente Soest is langs de
spoorbaan het lijk gevonden van den
5öjarigen metselaar J. W. De man is
vermoedelijk onder den invloed van
sterken drank de baan opgeloopan en
door een trein gegrepen.
Een moordaanslag.
Maandagnaroiddag kregen twee personen
op de kermis te Ulft, gem. Gendringen
woorden, waarop de een den ander een
8 cM diepe steekwond in de borst toe
bracht. De getroffene zekere M. zakte
onder veel bloedverlies ineen. Zijn toe
stand is ernstig. De dader, nog maar
kort uit de gevangenis ontslagen, is
gevankelijk naar Arnhem overgebracht.
Slachtoffer van het zwemmen.
Zondagmiddag is bij het zwemmen in
den IJssel achter kasteel Biljoen, bij
Velp verdronken de 18jarige huieknecht
v. B. Waarschijnlijk kreeg hy kramp,
want een paar kameraden hoorden hem
om hulp roepeD, maar niet kunnende
zwemmen, konden zij geen hulp ver-
leenen.
H aar de gestolen fietsen
blijven.
We meldden reeds, schryft de Gld., dat
uit de badinrichting te Venlo in den loop
der week twee dagen achtereen een flets
spoorloos verdween. De politie hield de
laatste dagen een oogje in het zeil en het
is haar mogen gelukken een der dieven
te pakken te krijgen. Een agent op post by
de badinrichting, merkte dat een slecht
gekleede jongen een bad nam in de eerste
klasse. Tevens dat hy zeer verdacht deed.
De jongen werd gearresteerd, aan een
scherp verhoor onderworpen en bekende
ten slotte een der vermiste rijwielen te
hebben gestolen. Het is een 18j. Duitscher
uit Goch. De fiets bad hy verkocht aan
een herbergier te Maasbracht, voor 6
Mark. Zeker was hij thans wederom op
zoek naar nieuwen buit. Aan den tweeden
diefstal beweerde hij onschuldig te zijn.
Een rare Messias.
Men scbryft uit Futten aan de Gld,
In de gemeente Putten dicht aan de
grens van Nykerk woont een zekere
Johannes van Sweden, die in de vaste
overtuiging is, de Messias te zijn. 't
Behoeft niet gezegd te worden dat de man
aan godsdienstwaanzin lijdende is en eeDige
jaren her is hij daarom dan ook in een
krankzinnigengesticht opgesloten geweest,
waaruit hy echter ontvlucht is Nadat hij
1
