Weekblad voor Venray, Horst en omstreken. De Oostrumsche processie. Zaterdag 9 Mei 1914. 35sle Jaargang. Uitgave van Firma W. Van den Munckhof, Venray. No. 19 Dit nummer bestaat uit TWEE BLADEN Waakt over uwe kinderen Gezondheidscommissie T MAAS Abonnementsprijs per kwartaal voor VENRAY 50 c. franco per post 65 c. voor het buitenland bij vooruitbetaling 85 c. afzonderlijke nummers 4 c. Prijs der AdvertentiSn van 1—4 regels 20 c. elke regel meer 5 c. letters en vignetten naar plaatsruimte. Advertentiën, 3maal geplaatst, worden 2maal berekend. Voor dat andere processiën net rairaculens beeld kwamen vereeren, geschiedde reeds te Oostrum zelve de plechtige omdracht van dat miracu- leuse beeld en zulks np den Kermis dag. Wij vinden reeds in 1599 van deze omdracht meldir g gemaakt en in 1605 de uitgave geboekt welke de speelman of pijper, die vöör het beeld optrok, voor deze zijne dienst verrichting ontving; denkelijk werd het beeld door zes jonkvrouwen, zoogenaamde Lieve Vrouwenmeiden of bruidoD, op een troontje of berrie gedragen. Op den inventaris van 1665 staan behalve 2 vanen, 6 croone vermeld voor de »bruyte", steeds voorhanden zijnde of gereed liggende kroontjes of kransen, waarmede de hoofden der draagsters in den op- optocht getooid waren. Hoe dikwijls in het jaar. behalve kermisdag, en hoe lang deze om dracht heeft plaats gehad is onbe kend, maar in de vorige eeuw wordt er geen melding meer van gemaakt. De Weleerw. heer Rector Rainae- kers herstelde onder zijn bestuur de aloude omdracht met het beeld, en koos hiervoor de groo'ewrgvan Oostrum naar Geijsteren na Sprae- lant, doch later werd de omdracht tot het kerkhof en de kapel beperkt. Wanneer de processie uit de Moederkerk voor het eerst naar Oos trum ter bedevaart getogen is, is ons bij gebrek aan nadere bescheiden onbekend gebleven, maar zeer zeker had" ze reeds ten jare 1721 getrok ken. Ten jare 1775 werd onder de ofïerkaars der parochie een koperen plaat gehecht, waarop de nguren uit het Venraysch wapenschild gedreven varen, nl de bijenkorf, waarbij de kruiselings liggende St. Pietersleutels Een later geschilderde plaat onder eene andere waskaars geeft 't geheele wapen te aanschouwen. Eene plechtige processie had plaats op het feest van O. L. Vr. Geboorte, 8 Sept. 1862, toen de kapel in het bezit gesteld zou worden eener reli- quie van de allerzaligste Maagd, een schat, die ze tot dusverre niet bezeten had. Met het pluriale bekleed, droeg pastoor van Haefï het heilig over blijfsel, dat door de inwoners van Oostrum aan het bedehuisje van St. Antonius can Padua werd opgewacht. In rijen geschaard stonden de school kinderen met veelkleurige vaantjes in de hand, en een groote schare mannen en vrouwen uit Lull, Bosch huizen en Oostrum sloot zich aldaar vreugdevol bij den tocht aan om door het geheel met vlaggen versierde dorpje Maria's heiligdom binnen te treden. Aldus verhaalt ons de Zeereerw. heer Pastoor M. J. Janssen van Meeilo in tijn kostbaar en volledig werk Historie der aloude Heerlijk heid Spraelaod-Oostrum. Dien kostbaren schat, deze prach tige Relikwie bezit de Kapel nog ten huldigen dage en wordt nog al tijd, jaar uit, jaar in met innig ver trouwen en groote liefde vereerd door alle pelgrims die Maria in haar heiligdom de schatting hunner liefde komen brengen. Moge deze vereering ook dit jaar niet alleen niot minder zijn, doch in ruime mate toenemen! Venray en alle vereer ders varen er wel bij. Dat heeft de eeuwenlange ondervinding de ge slachten door geleerd. Wij lezen in de jongste aflevering van -Mannenadel" Op Zaterdag 29 November van het voor gaand jaar wilde een ruim zestienjarig meisje uit een dorp in Duitschland naar Simpelveld gaan. In twee kartonnen doozen droeg zij allerlei kleinigheden als geschenk voor arme kinderen. Haar vader had haar naar den trein gebracht. Om 8,16 's mor gens kwam zij daarop aan bei station Aken-West, en moest daar wachten tot 9,53; dan vertrok de trein naar Simpelveld en verder naar Maastricht. Ruim een half uur vroeger, om 9,16 ging van dat zelfde station een trein naar België Aken- Gemraenich=BleybergVerviers. Terwijl het meisje op het perron wat op en neer wandelt, komt een netgekleede vrouw op haar af en vraagt Kan ik u soms helpen, juffiouw Waar moet u naar toe Naar Simpelveld, luidt het antwoord. O. dat is toevallig, daar moet ik ook henen. Dan kunnen wij wel samen reizen. Het jonge meisje had haar biljet reeds gekocht; de vrouw ging, zeide ze, het hare koopen, vroeg aan een conducteur: Waar staat de trein naar België en kwam daarop bij bet meisje terug, zeggend: Dat is onze trein. Beiden stapten in, en onderweg vertelde de vrouw, dat waarschijnlijk wel een rijtuig aan het station zou wezen om baar te halen. Het meisje vond daarin Diets vreemds, want thuis had men ha»r ook al gezegd: Als het rijtuig van Simpelveld er is, moet ge maar meeryden. Denkelijk in Bleyberg dat kunoen we niet met zekerheid zeggen en anders aan eenig station verder, zeide de vrouw Hier zijn we er. Geef mij uw biljet, dan zal ik het tegelijk met 't mijne afgeven. Het wijf had n.l. te Aken Diet één, maar twee biljetten voor het Belgisch station gekocht en wierp nu ongemerkt het kaartje AkenSimpelveld weg. Gelukkig dat zij dit gedaan heeft. Aan het station stond een rijtuig gereed en op uitnoodiging der vrouw s»ap'e het meisje er des to gereeder in, omdat zij slechts een enkelen keer, en dan nog wel bij avond, te Simpelveld geweest was, en zich dus die streek niet meer duidelijk herinnerde. Beiden reden verder en hielden eindelijk stil voor een naar het uiterlijk gewoon huis. Maar dat is toch niet het huis. waar ik wezen moet, opperde het meisje. Neen, antwoordde het wyf, bier niet maar stap maar even uit. Zij gingen naar binnen en werden door eene vrouw outvangeo. Nu Anna, zeide deze, ditmaal brengt ge ons iets goeds. En zij telde baar een som gelds op tafel, een Judasloon. Toen spraken de beide vrouwen in het Fransch en bij 't heeugaan zei de ontvoerster tot het angstig gewor den meisje; Nu doe maar alles wat ze je zullen zeggen; dan zult ge het goed hebben hier. Naar huis g »at ge niet meer torug. Van Zaterdagvoormidd-g tot den vol genden Donderdagnamidd5g is bet arme kind in dat slechte huis opgesloten. Toen zij dien Zaterdag niet, zooals af- gesp-oken was, in het ouderlijk bus terugaeerdo, dacht men: Och, men heeft haar te Simpelveld gehouden voor den Zondag. Des te moer was men gerust, daar men intusschen vernomen had. dat de dochter van eene familie, waar hare zuster in dienst was, ook naar Simpelveld was vertrokken. Zij zullen morgen wel samen terug keeren zeiden de huisgeno ten. Maandagmorgen was de vader dan ook aan het stat on om zijne dochter af te halen; maar bij ziet de andere jonge dame alleeu uit den trein stappen, en verneemt nu vol schrik van haar, dat zijne dochter in 't geheel niet in Simpelveld geweest is. Aanstonds werd telegrafisch der waar's inlichting gevraagd, maar 't verpletterend antwoord kwam Wij hei ben van 't kind niets gehoord of gezien. Onmiddellyk trok de trouwe vader met zijn toekomstigen schoonzoon, den ver loofde zyner oudste do .iter, een Belg. Daar Aken; daar kon men hem geen ander naricht geven, dai^ dat het meisje in plaats van met dën lI«j'landsohen treiü waarschijnlijk met de;i Belgischen ver trokken was. Men gatuRS ook ue plaat sen op. waar de eerste bordeelen bij de grens waren, eo ried hem aan een photo van het deerniswekkend slachtoffer in te zenden. Onvermoeid ging nu de toekomstige schoonzoon, die de taal der Belgische grensdorpen kent, mondeling en schrifte lijk informeeren bij al de stations in de oabijbeid der plaatsen, en eindelijk kregen zij Donderdag waarschijnlijk uit Bley berg een telegram, dat zij moesten overkomen. Daar immers bad men Zater dag te voren een jong meisje zien uit stappen in gezelschap van eene vrouw, en het rytuig van een bekend bordeel was aan het station geweest, en het jonge meisje de twee kartonnen doozen, die ze bij zich droeg, met geschenkjes voor arme kinderen, hadden de opmerkzaamheid der statioosbeambten getrokken was met dat rijtuig weggereden Daarenboven had men daar ter plaatse een weggeworpen spoorkaartje AkenSimpelveld gevonden. Zonder een oogenblik te verliezen giDg het tweetal, vergezeld van twee politie» agenten op 't slechte huis af Er werd gezocht boven en beneden, maar niets ge vonden. Tot tweemaal toe stonden zij reeds by de buitendeur, om henen te gaan, maar daar was iets in den vader, dat hem tel kens naar biDnen trok. Het was onge twijfeld de kracht van het gebed, dat hij en de zijnen al die angstige dagen gestort hadden. Voor den derden keer gingen zy naar binnen. -Ik voel het, sprak de vader mijn kiod is hier. Daar is nog één kamer waarin wij niet zijn geweest, die moeten wij ook onderzoeken. Men had hem ge zegd, dat daar iemand ziek te bed lag. Zij klopten aan de deur, geen antwoord Zij klopten aan de deur; geen antwoord. Zij klopten opnieuw en luider en riepen van buiten Is hier iemand en nu ant woordde een zwakke stem: Ja. De vader herkende die stem 't is ons kind, riep bij en hij riep haar bij haren naam en zy antwoordde terug eu men zeide haar, dat zy de deur moest openen, maar zij kon niet zij was opgesloten. Aanstonds liet men den sleutel halen, de deur werd geopend en met een rauwen schreeuw wierp het meisje zich haren vader in de armen. Maar in welken toestand was het arme kind. Zij had slechts een dun japonnetje aan en bloemen in do haren eo de waogen ge- blanket. Hare kleeren had men haar, kort na hare aankomst ontnomen; drie dagen had zij niets te eten gekregen; met een hondenzweep was zij geslagen, omdat zij niet wilde doen, de martelares, wat men van haar verlangde. De dokter, die haar bij hare thuiskomst heeft behandeld, heeft de striemen dier slagen gezien en ver zekerde vol afschuw Op bestiale wijze heeft meQ haar mishandeld. Waarom heef: u zich nog niet méér verzet vroeg hij later. Ach, zuchtte het kind, wat kan men als men is vastgebonden. Weken daarna heeft het brave kind van angst, opgewondenheid en al het doorge stane leed schier niet gesproken, noch gegeten, de dokter vreesde een hevige zenuwkoorts, maar deze is gelukkig niet tot nitbarst:ng gekomen. Ziedaar een bewijs uit denjongsten tijd, dat ook dicht bij onze grenzen de godde- looze handel in blanke slavinnen gedreven wordt. Welk eeDe aansporing voor allen, die voor jeugdige meisjes te zorgen hebben, om haar toch vooral op bet hart te drukken al do waarschuwingen, welke de R. K. Vereeniging tot Bescherming van Meisjes geeft, getrouw op te volgen. Welk eene aansporing ook voor de dames van dat liefdewerk, om zich edel moedig aan hare heilige taak te blijven wijden. J. KRONENBURG C.s s.R. VERSLAG der gezeteld te VEN kar over i»u Aan dit verslag ontleenen wij 'l volgen de. voornamelijk de gemeente Venray be treffende Algemeene beschouicingen. Onze Commissie acht het van belang by deze te wijzen op den goeden hygieniscben toestand van de gemeenten, die in het bezit zijn van eeu zieken- of gasthuis, waardoor het aldaar mogelijk is, de patiënten dade lijk op eene afdoende wijze te isoleeren, waardoor verspreidiog van infectieziekten zoo goed als voorkomen wordt. Slechts twee gemeenten in ons district hebben het voorrecht in het bezit van zulk eene inrichting te zijn nl. Gennep en Horst In Venray wordt sedert eenige jaren daar voor geijverd en tracht men daar eene in richting tot stand te brengen, die tevens voor de omliggende gemeenten dienstbaar kan worden gesteld. De enorme kosten daaraan echter verbonden, en het gemis van Rijks en Provincialen steun zijn oor zaak dat men tot uitvoering nog niet is kunnen overgaan. Wij achten het noodig bij deze met na- diuk te wijzen op den oDguostigen toe stand, die bijna in alle gemeenten van ons district bestaat met betrekking tot het afvoeren van het keuken- en menagewater. In vele gevallen wordt dit vuil water af gevoerd in putten en tracht men door bezinking dat water kwijt teraken. Hier» krijgt men een bodemverontreiniging, waardoor bet welwater bedorven wordt, en zoodoende het drinkwater slecht wordt, waardoor ziekten kunnen ontstaan. In Gennep, alwaar met weinig kosten cd kleine moeite eene goede rioleering te maken is, treft men dezen toestand ook Dog aan. In Venray en Horst is dit wegens de eigenaardige ligging der gemeenten moei lijk aan te brengen, maar met eenigen goeden wil kan aldaar toch veel verbeterd worden. Verder kan de Commissie met geooegeD wijzen op de toenemende belangstelling voor de verbetering der volksbnisvestiog in ons ambtsgebied. Op initiatief onzer commissie heeft zich eene particuliere vereeniging gevormd, de Vereeniging Volkshuisvesting Venray, welke bij besl. van den 15 Juni 1913 is toegelaten als vereeniging uitsluitend in het belang van de verbetering der Volkshuisvesting werk» zaam- Het voornemen dier vereeniging is. in 1914 arbeiderswoningen te bouweu. Veronteiniging van xcaterbodem en lucht In vele gemeenten van ons ambtsgebied vinden wij nog talrijke stinkende water» loopen en sloten. Zoo b.v. te Venray aan den ingang der gemeente. Die bij het St. Josephgesticht zal het volgende jaar door eene rioleering vervangen worden. Verzameling van vuil en afval van keukengroenten enz. wordt op vele plaat sen in de bebouwde kom van meerdere gemeenten van ons ambtsgebied nog steeds aangetroffen Niettegenstaande door de politie daarop toezicht wordt gehouden, vinden meerdere bewoners de gelegenheid den afval op eene fraude wijze hier en daar neer te werpen. Deze overtredingen zullen blijven bestaan, zoo niet door de gemeenten wordt ingevoerd een vuilniskar, die geregeld een of tweemaal per week in de gemeente rond gaat om bij do ingezetenen den afval op te halen. Zulk een reinigingsdienst is in het af- geloopen jaar io de gemeente Gennep inge voerd, waardoor eene heele verbetering aldaar is tot stand gekomen. Mogen de gemeentebesturen van Venray en Horst daaraan een voorbeeld nemen en zulk een reinigingsdienst ook in die gemeenten in voeren. Op het vervoeren van urine, mest en andere stankverspreidende stoffen kan de politie wel eens meer toezicht houden. Niet alleen, dat deze faecalien op uren worden vervoerd- dJ«»<>-?op.r *vet.H»i politiever ordening zijn aangewezen, maar de ver voermiddelen zijn meermalen van eene slechte constructie, zoodat de straten er dagen door vervuild blijven. Ook het reinigen der goten laat in de gemeenten Venray en Horst veel te wen- schen over. De handhavers der politieverordening dier gemeenten moesten daaraan ook meer aandacht schenken. Alhoewel de gemeente Venray 't vorig jaar eene verordening heeft vastgesteld, waarbij bepalingen zijn voorgeschreven waaraan verloflokalen, voorwat het aan wezig zijn van privaten en urinoirs moeten voldoen, is het ons opgevallen, dat die verordening niet wordt toegepast, want geen een dezer lokalen voldoet nog aan die voorschriften. Dit is dan ook nog de oor zaak, dat de gevels eu stoepen als urinoir- plaatsen worden gebruikt. Volkshuisvesting Te Hor9t werden gesticht 22 nieuwe woningen. Te Venray werden gebouwd 29 nieuwe gebouwen en 4 gebouwen verbouwd. In het afgeloopen jaar stelde de comrais- missie het Kerkbestuur te Venray voor een hem toebehoorend huis te vergrooten, aangezien dit wegens de groote familie van den bewoner overbevolkt was. Op een klein vertrek sliepen de ouders en vijf kinderen en volgens een ingesteld chemisch onderzoek naar de hoedanigheid van het water der pomp dier woning bevatte dit een vrij groote hoeveelheid ammoniak, veel 8alpeterigzuur en 86 mgr. chloor per liter, zoodat het voor gebruik moest worden afgekeurd. Niettegenstaande ons vriendelijk verzoek is tot heden aan die woning geene verbetering gebracht, zoodat onze Commissie zich genoodzaakt zal zien den raad der gemeente voor te stellen, deze woning ongeschikt ter bewoning voor gemeld gezin te verklaren. Levens- en genotmiddelengebruiks artikelen. Zooals in het verslag van ons vorig jaar werd medegedeeld, werd in de gemeente Venray in dat jaar ingevoerd eene keuring van vee en vleesch. Overzicht van de keuring 15 paarden, 390 runderen, 320 kalveren 32 schapen, 39 geiten, 1339 varkens, 93 KG- vleesch. Afgekeurd werden hij gewone keuring een rund en een varken. Organen 79 stuks van runderen, vao varkens 83. van kal» veren 2 en van schapen 3 stuks, 81 K.G. rundervet, 20 KG. spek en 7l/j KG. vleesch. Bij noodslachting werden afge keurd 20 runderen en 2 kalveren.

Peel en Maas | 1914 | | pagina 1