Boerinnen-cursussen.
Uitgave van Firma W. Van den Munckhof, Venray.
Zaterdag IB April 1914.
35ste Jaargang.
No. 16
nrh^yquD Dit nummer
bestaat uit
TWEE BLADEN
Brief uit de Missie.
i
Orgelbespeling
Abonnementsprijs per kwartaal
voor VENRAY 50 c.
franco per post 65 c.
voor het buitenland bij vooruitbetaling 85 c.
afzonderlijke nummers 4 c.
Prijs der Advertentiën
van 1—4 regels 20 c.
elke regel meer 5 c.
letters en vignetten naar plaatsruimte.
Advertentie, 3maal geplaatst, worden 2maal berekend.
geering
nieu« e
tot den
aan de
geering
In vroeger tijd werd de landbouwer
bijna geheel aan zijn lot overgelaten.
En de boer meende ook, dat zijn vak
alleen en door de praktijk te leeren
viel. Het noodzakelijk gevo'g hier
van was, dat de landbouw eeuwen
lang op denzelfden trap van ont
wikkeling bleef staan.
Gelukkig is de laatste 25 jaren
hierin verandering gekomen. De
wetenschap heeft zich het lot van den
landbouwer aangetrokken en de re-
zorgde er voor, dat de
kennis op landbouwgebied
boer kon doordringen. En
wetenschap èn aan de re
is de vooruitgang van het
boerenbedrijf grootendeels te dankeD
Toch heeft de boer maar niet zoo
dadelijk de eerste de beste gelegen
heid aangegrepen om zijn kennis uit
te breiden.
Daarvoor was hij te zeer gehecht
aan den ouden sleur ei gekant tegen
alles, wat maar den schijn had van
geleerdheid.
Bovendien kon hij maar niet be
grijpen, dat hij van iemand, die geen
rechte voor kon ploegen, nog iets
zou kunnen leeren omtrent zijn be
drijf. En slpchts van lieverlede begon
dan ook zijn wantrouw m dienaan
gaande te wijken.
De voordrachten der rijksland-
bouwleeraars werden allengs druk
ker bezocht, proeven met kunstmest
werden genomen en 't viel mee. Al
spoedig wist nu een enkele boer te
vertellen, dat die geleerde lui er
toch wel iets van wisten.
Op sommige plaatsen kwam lang
zamerhand gelegenheid voor de
jongere boeren om landbouwonder
wijs te ontvangen en vooral op aan
sporing van de geestelijke adviseurs
der boerenbonden gingen velen er
toe over dit bij te wonen. Weldra
vermeerderde het aantal wintercur-
sussen en daarmede ook het getal
deelnemers.
Met de meerdere kennis, die hier
werd opgedaan, vermeerderde ook de
ambitie voor het bedrijf en beide
brachten het een grooten stap vooruit
Wel gingen sommige landbouwers
nog niet met hun tijd mee, en hiel
den halsstarrig aan het oude vast,
maar hun getal krimpt langzamer
hand in. Na enkele jaren zullen
deze wel geheel verdwijnen evenals
de ouderwetsche sopketel en 't plag-
gevuur. Want overal komt het land
bouwbedrijf op nieuwe banen. Dank
Door de grootere oogsten en de
uitbreiding van 't grasland op de
zandgronden nam de veestapel op
vele plaatsen met 50 procent en
meer toe. Door deze uitbreiding
alsmede door betere voeding en ver-
jplcging van 't vee vermeerderde de
opbr» ngst van den stal.
Ook het groote voordeel van het
verenigingsleven, van het «Een
dracht maakt macht" begon de boer
beter in te zien. Vandaar de op
richting van boerenbonden, boeren
leenbanken, veeverzekering en zoo
meer. De zuivelbereiding werd in de
zandstreken van de boerderij naar de
fabriek overgebracht.
Niet alleen werd hierdoor een
beter produkt bereid, dat hoogere
prijzen opbracht, doch ook de ruil.
handel ging er mee de wereld uit.
De boer werd onafhankelijker en
kreeg «hard" geld in handen. Dit
alles bracht gaandeweg meer en meer
welvaart onder de landbouwende be
volking.
Had onze regeering een open oog
voor de belangen van den land
bouwer en zorgde zij zooveel moge«
lijk voor de vermeerdering zijner
vakkennis, ook de boerin heeft zij in
deze niet vorgeteD. Ook voor haar
heeft de regeering de gelegenheid
opengesteld om meer noodzakelijke
kennis omtrent het bedrijf op te doen.
Eo dit zeer terecht.
Immers daar het vrouwelijk per«
soneel behalve met de huishouding
gewoonlijk nog met de zorg van een
z-'pr belangrijk deel van 't boerenbe«
drijf is belast, is het gewenscht, dat
de boerinnen althans minstens van
dit onderdeel de noodige kennis be«
zitten.
Het Rijk nu stelt de Boerenbonden
of Gemeentebesturen door eene sub»
sidie in de gelegenheid, om in elk
dorp, waar een landbouwonderwijzer
te krijgen is, een cursus te laten
geven aan boerinnen. Daar deze
lessen 's zomers gegeven moeten
worden, heeft de Boerenbond of het
Gemeentebestuur alleen een doel»
matig lokaal beschikbaar te stellen
Overigens brengt zoo'n boerinnen»
cursus geen bezwaren oi kosten 70or
deze lichamen mee, terwijl het on»
derwjjs gratis kan gevolgd worden.
Boerinnencursussen Weer wat
nieuws zal de een of ander zeggen en
het nut ervan mogelijk wel in twijfel
trekken.
Mogelijk zijn er onder de boerin»
nen zelfs wel die zoo spreken. Die
zien wellicht ook geen heil in een
boei'innenpensionaat. Gelukkig vin»
den echter degenen, die al 't nieuwe
trachten af te breken, enkel en alleen
omdat het nieuw is, ook hoe langer
hoe minder gehoor.
Het gros der boeren moet de
stichting van het boerinnenpensio»
stelde boeren hunne dochters bij Deze lessen worden natuurlijk
voorkeur naar een pensionaat, waar'niet door landbouwonderwijzers ge>»
alleen meisjes uit de hoogere standen 'geven, maar door artsen. j
kwamen. j Men ziet het dus, dat de Regeering
Daar leerden ze wel pianospelen ook de bedrijfsontwikkeling der'
fijne hand en borduurwerkjes maken boerinnen zooveel mogelijk wil be»
wat Fransch brabbelen en velerlei vorderen, als deze er maar gebruik
andore zaken, die van minder belang j van willen maken. En men is toch
zijn voor eene boerin. Als nufjes nooit te oud om te leeren, maar
kwamen ze er vaak vandaan, vies helaas wel vaak te onverstandig om
van alles en bang van alles en wel te willen leeren.
het meest voor werken. Ontevreden
met hun stand en totaal ongeschikt
voor de boerderij.
Op het boerinnenpensionaat daar»
entegen leert men behalve kleeren»
verstellen en de waich verzorgen,
de koeien melken, het vee doelmatig
voeden en verplegen, een degel ij ken
boerenpot koken, daar leert men in
een woord alles, wat op de boerderij
te pas komt en niets wat op het
bedrijf of huishouding geen waarde
heeft. Het verdient dan ook alle
aanbeveling, dat de boeren, die het
doen kunnen, hunne dochters er een
paar jaar heensturen.
Het boerinnenpensionaat is echter
nog van jongen dat'm. zoodat vele
boerenvrouwen er .biers niet in
de gelegenheid zijn geweest, daar
het onderwijs te volgen. Bovendien
zal ook in de toekomst nog, het
gros der boerendochters om financi»
eele of andere reden wel geen ge»
bruik kunnen maken van deze
hoogst nuttige instelling. En toch is
ook voor haar eenige kennis van het
landbouwbedrijf beslist onmisbaar
en nu kunnen deze gebruik maken
van de boerinnencursussen.
Wel kan hier niet alles geleerd
worden in 10 a 15 lessen van twee
uur, maar toch zal er heel veel
behandeld worden, wat voor de
boerinnen van 't hoogste nut is. Er
wordt vooral gesproken over de
doelmatige voeding, verzorging en
verpleging van 't vee. Verder over
melken, de melkbehandeling op de
boerderij, het opfokken van jong
vee, inrichten der stallen, de waarde
der voedermiddelen, verzorgen en
voeden der kippen, bestrijding van
onkruiden, het verbouwen van
groenten in den tuin enz.
Heel veel valt er dus voor onze
boerinnen op zoo'n cursus te leeren,
Op vele zaken in het boerenbedrijf
zullen ze 'n anderen kijk gaan krij»
gen. En als de boer met den zoon
verbeteringen op de boerderij wil
aanbrengen, zullen moederen doch»
ter hare schelle stem er minder luid
tegen gaan verheffen.
Meer samenwerking zal er komen
tusschen het mannelijk en vrouwelijk
personeel en dit moet ongetwijfeld
het bedrijf ten goede komen.
In aansluiting met het opgesomde
kunnen ook eenige lessen worden
gegeven in de eerste hulp bij be»
drijfsongevallen op de boerderij.
Het zal wel niet noodig zijn hier»
van eveneens het groote nut te be»
pleiten, nu op de boerderij hoe
zij de betere grondbewerking, de;naat te Lierop, het eerste en tot nog
zwaardere en doelmatiger bemesting,1 toe het eenige in ons land, toejuichen
alsmede deugdelijker zaaizaad, wor- J 0n velen zullen het betreuren, dat zij
den grootere oogsten verkregen. 0m financieele of andere redenen er ganger hoe meer machines worden
Waar de boer vroeger zijn onmis-jbun dochters niet heen kunnen
bare heideplaggen stak, graast thans zenden,
het vee of golft het graan.
Zoo werden in 1912 en'13 reeds
op sommige plaatsen boerinnencur»
sussen gegeven, maar konden op
enkele dorpen Diet doorgaan wegens
onvoldoende deelneming. En toch
zijn er slechts twaalf leerlingen
noodig. Wanneer zullen de boerinnen
daar nu eens wijzer worden M. C.
Voorheen zonden sommige welge» neemt.
Geachte Vrienden.
Met blijdschap vernam ik, dat er onder
U zoovelen waren, die aan mijn schrijven
gehoor gaven en reeds hebben bijgedragen
voor 't viechnet. Ik twijfel er dan ook niet
aan, of dit zal ik binnenkort wel mogen
ontvangen. Ik betuig bierbij dan ook bij
voorbaat mijn besten d.ank. ter wij! ik
tevens de hoop uitspreek ook in 't vervolg
op uwe hulp te mogen rekenen, want er is
hier meer noodig. dan een uwer denken
kan.
Als bewijs mijner dankbaarheid .zal ik
vandaag eens een klein artikel schrijven
over de nieuwsgierigheid onzer luidjes.
Het gebeurt wel eens. dat er bij ods
een vreemdeling komt, met het doel, om
bij ons kleeren te komen halen. O, maar
dan moet ge die -pruimkamers" in bewe
ging zien gaan, zoo erg zelfs, dat 't bruine
nat soms buiten zijn oevers treedt. Het
duurt dan ook geen vijf minuten, of ieder
een heeft zijn oordeel klaar en brengt met
de meeste beslistheid zijn verslag uit.
«Ziet eens", zegt de een, wat een schoonen
neus hij heeft. Een ander vindt dat niet
zoo erg, maar roemt vooral zijn ooren,
terwyl een derde, de groote voeten mooier
vindt. Het voornaamste is echter, te weten
of hij weggeloopen of weggejaagd is, of
wel, dat hy bij ons een vrouw komt
zoeken.
Allen- ziju het echter eens, dat by wel
een flinke vrouw zal krijgen, al is hij
volgens onze meening ook zeerleelijk.
Het schoonheidsgevoel is bij onze lui nog
niet zoo goed ontwikkeld als bij de be
schaafde menschen,
Als zoo'n ontvangst afgeloopen is, dan
komen de lui »eer op hun eigen plaats
bijéén, alwaar bet lieve leventje weer
opnieuw begint. Dan worden evenwel de
rollen omgekeerd en worden vooral de ge
breken op den voorgrond gesteld. De een
heeft gezien dat hij pokdalig was, een
ander heeft iets aan zijn uitspraak gehoord
enz. Zoodoende wordt diens signalement
zoo nauwkeurig opgegeven, dat iedereen
hem uit duizenden zou herkennen.
In het bijzijn van den vreemdeling wordt
evenwel niets van diens gebreken gezegd.
Zoo'n vreemdeling wordt hier echter zeer
gastvrij ontvangen en de vrouwen vooral
zijn het, die hem het eerst iets zullen
presenteeren. terwijl zij hemtevens zullen
verdedigen, indien in haar bijzijn iets on
gunstigs aangaande zijn persoon gezegd
wordt.
Hieruit kunt u wel zien, hoe lui, die tot
ons komen met een goed doel, behandeld
worden, maar wij van onzen kant, trachten
dus de kleeren, waarvoor ze kwamen, te
geven, en hun daardoor eenigszins schade-
j loos te stellen voor de minder aangename
aangeschaft, waardoor hel gevaar behande|iDg bij ons ondervonden. Niet
voor ongevallen zeer zeker ook toe» altijd zijn wij by machte hun het gevraag.
'de te geven, want wij moeten dit alles
ook zelf van on2e weldoeners ontvangen.
Dank zij den ijver van vele Missievrienden
en net onophoudelijk werken van zoovele
Missiekringen worden wij in staat gesteld,
toch reeds met de kleeding der menschen
te kunnen beginnen.
We zijn nu weer bezig een nieuw dorp
te stichten, waardoor weer vanzelf de
kleedingnood stijgt. Ik beveel dan ook
nogmaals onze Missie dringend bij u aan
en reken mei een vast vertrouwen op uwe
hulp. Als altijd stelt de geachte Redactie
hare kolommen voor uwe giften open.
Vele groeten aan u allen van uwen
dankh. vriend H. VAN SANTVOORT,
Missionaris te Okaba,
Ned. Nieuw Guinea.
bij de plechtige inwijding van het
nieuwe orgel in de Rectoraats-kerk
te Leunen bij Venray.
Maandagmiddag, 2en Paaschdag, was
ik in de gelegenheid in het nederig, stille
Leunen iets heerlijks te hooren, dat,
jammer genoeg, voor slechts weinigen te
genieten werd gegeven. Te genieten, want
ja, dit woord drukt nog maar ten halve
de gewaarwordingen uit, die de virtuosi
teit des heeren Fr. Bück in mij teweeg
bracht door de verheven kunstprestaties,
die hij op dit betrekkelijk klein instrument
ten gehoore bracht. Instrument en artist,
beiden zijn de factoren, die mij een zoo
genotvol uurtje bezorgden. Breng ik ten
volle hulde aan de firma Gebr. Vermeulen
te Weert, die hier andermaal het bewijs
leverde alleszins op de hoogte van haar
vak te ziju door én in de groote kerk te
Venray én du in deze kleinere Rectoraats-
kerk iets zoo voortreffelijks te levereD,
dat zij gerust onder de grootste onzer
Nederland8che orgelbouwers mag plaats
nemen niet minder hoogachting en
bewondering ben ik schuldig aan den
virtuoos, die ray het instrument in al zijn
schoonheid deed hooren, die mij door zijn
verschillende orgelnummers de overtuiging
schonk, dat er in Venray een musicus
leeft, die zeer zeker een begeerenswaardig
organist mag heeten voor stadskoren, ook
van den allereersten rang. De orgelbespe.
ling is eene reclame geweest voor den
heer Fr. Buck, die, na zijne musicale
studiën begonnen te zijn in het Gregorius-
buis te Aken, deze met schitterend gevolg
voltooide aan het Conservatorium te
's Hage, dat hij, 21 jaar oud, in 1913
verliet met de hoogste onderscheiding voor
orgel en piano, harmonie en compositie.
Wie den jeugdigen virtuoos met mij op
zijn geliefkoosd instrument gehoord heeft,
zal moeten toegeven, dat de heer Fr- Back
over zeldzame talenten beschikt, eene
technische vaardigheid ten toon spreidt,
die geene moeilijkheden kent, eene vast»
heid van greep die schier onfeilbaar is eu
een diep sentiment, dat de juiste registree-
ring aanstonds tot zijn beschikking heeft.
Het volgend programma werd afgewerkt;
Marche solennelle
Toccato a mol
Ave Maria
Sonate c mol
Variaties op één thema van Hündel
5e Symphonie van Widor.
Het is mij een genoegen met zulk eeu
muscicus kennis te hebben gemaakt en ik
geloof niet mij te vergissen, als ik den
j heer Bück eene schittereude toekomst
tegemoet zie gaan, temeer daar ik hoor,
dat hij zijne studiën nog niet als geëindigd
beschouwt, maar bij de drukke practijk,
waarin hij zich reeds verheugt, ook nog
op steeds verdere volmakiDg bedacht is.
Ik feliciteer Venray en zyn kunstzinni»
'gen pastoor met zulk een juweel van een
organist, de firma Gebr. Vermeulen te
Weert met de nieuwe lauweren, die zij te
Leunen heeft geplukt en Rector Jonkers
met het heerlijk instrument, dat zijn
'grooten ijver voor Gods glorie in hetleveu
riep. P. H. B.
i
van Mailly
van Bach
van Gounod,
van Mendelssohn
PEEL
MAAS
Weekblad voor Venray, Horst en omstreken.
1