Uitgave van Firma W. Van den Munckhof, Venray. 'ond aan Landarbeiders. De ,,Tusschenpersonen". Voor onze landbouwers. Zaterdag 15 November 1913. 34:8te .Jaargang. No. 47 Dit nummer bestaat uit TWEE BLADEN Abonnementsprijs per kwartaal voor VENRAY franco per post voor het buitenland bij vooruitbetaling afzonderlijke nummers Prijs der Advertentiên 20 c. 5 c. van 1—4 regels elke regel meer letters en vignetten naar plaatsruimte. Advertentiên, 3maal geplaatst, worden 2maal berekend. 'ot bekende ontwerp van minis- Talma tot uitgifte van grond aan arbeiders is door zijn opvolger nb ov -genomen en zal nog in de afdeclingon wor- ,w ij fold bij allen, die met de landbouwers, iing vindon, och strekken tot ver vel vaart op het platte- nu de ellende zoovelen steden drijft tot groot zei ven en tot sc'iade n. ma wilde (1e iand- hen aan een eigen it een eigen huisje meer aan het land heid geven onaf- .j 'e wrder. di° ij ook weer anderen juden geven, een be- .aan te vinden. xs geheel in de lijn van de apolitiek der vorige re- Ue ook door de bevordering ndschen arbeid, wei van zelf moest mee- ilvaart van den work*- ,en verhoogen. evenals het socialistische zich indertijd met hand en en dit laatste verzette, zoo k nu al aanstonds op tegen ukbeeld: grond aan de land. ,ders. Kunstmatige kweek van keuter- oertjes, dus smaalt het socialisten- iad, en daar doen de socialisten niet an mee. Minister Talma had terecht in zijn oolichting gezegd: «Het bezit van :en eigen bedrijf prikkelt den land» )ouwer tot grootere energie, weer houdt hem, lichtvaardig weg te trekken en bevordert de stabiliteit Ier landbouwende bevolking, waar- an door iederen Staat zooveel narde wordt gehecht." >lr.u, dat acht het socialistecblad uit den booze, Evenals het is tegon eigen arbeiderswoningen, is het ook tegen grondbezit van den landarbeider. Daardoor wordt deze maar aan den bodem geketend; hij werkt en ploetert met zijn geheele gezin om vooruit te komen. «En al dien tijd is de man voor de vakbeweging verloren, wordt zijn eigendomsfanatismo versterkt en ver waarloost hij de gemeenschappelijke belangen van het proletariaat." Met andere woorden, dan is hij voor het socialisme verloren; dan hebbon de mooie woorden van de volksmisleiders, die den landarbei ders een gouden toekomst voorspel len, dat alle grond eenmaal aan de gemeenschap zal behooren, geen vat meer op hem. «Oneindig beter dan", zegt «het Volk", in alle opzichten, een breede klasse van arbeiders, die eensgezind strijdt voor een hoogeren levens standaard. Ja, oneindig beter voor de partij, die meer heeft aan losse, zwervende, ontevreden arbeiders, dan aan landbouwers, die zich met hard werken gelukkig voelen op hun eigen erf. En dan beweert «het Volk» nog wel «opzettelijk arbeiders loon- dienaars te houden is ook niot de taak der sociaal-democraten. Maar ondertusschen verzet het zich toch alvast uit alle macht tegen het denkbeeld, landbouwers van loonarbeiders tot vrije eigen boertjes te maken. Zoo is het altijd. Het is den socia listen, ondanks hun geschreeuw om lotsverbetering voor de arbeiders, niet om dezer welvaart en vooruit gang te doen. Zij mogen geen eigen huisje, geen eigen grond krijgen, ze moeten allemaal loondienaars blijven in afwachting dat eindelijk de socia listische staat de ééne groote meester ordt. in viers dienst lillen kunnen slaven. Gld. Den redacteur van het Handelsbld heeft een »tusschenpersoon" verge zeld op zijn tochten naar de wonink jes inde achterbuurten van de stad, waar hij menschen moest zoeken, die in aanmerking wilden komen voor de ouderdomstoelage. Uit hetgeen hij bij deze bezoekeD heeft waargenomen, blijkt, hoeveel moeite zoo'n »tusschenpersoon" aan wendt, om de oude menschen te brengen tot het inzicht van hun recht. Ook ons zijn gevallen bekend- waarbij de toelage aan oude vrouw, tjes letterlijk is opgedrongen. Ook als zij zeiden aan meer geld geen behoefte te hebben, daar zij door hare kinderen of door hare oude meesteressen voldoende werden on derhouden en geen zorgen kenden, werd haar het teekenen der aan*vrage zoo goed als afgedwongen. Anderen waren er, die de vrien delijke, onbaatzuchtige heeren het dringend verzoek, om het geld maar aan te nemen, niet durfden weigereD en zich stellig voornamen, om hem er met St. Nicolaas een kistje siga ren voor te sturen. De volgende staaltjes zijn ontleend aan het schetsje in het Hbld. «Eerst scharrelen we een donkere trap in een arraoebuurt op, om er in een welverzorgd, maar schamel kamertje, een oud vrouwije te vin» den, die haar laatste jaren uitleeft naast een doofstommen broer zij is 75 en hij 79. De broer heeft altijd van liefdegaven geleefd, zoodat er bij hem van geen »loondienst" sprake kan zijn en voor hetgeen zijn zuster betreft, is er al evenmin iets te bedenken, waardoor zij in de door de wet gestelde termen zou vallen. «Ik mag d'r niet om jokken", zegt ze spijtig, «maar ik heb m'n leven lang nooit anders gedaan dan m'n doofstommen broer oppassen." «Het is voor het eerst, dat ik een critiek hoor op de Ouderdomswet; het is dit eenvoudige vijfenzeventig jarige vrouwtje, dat heel spijtig herhaalt »'t Is toch eigenlijk wel hard voor menschen zooals m'n broer en ik we zouen 't nou juist zoo goed kenne gebruiker.. En nou is die wet net niet voor ons slag gemaakt..." «En nog een soortgelijke critiek, bij ons laatste bezoek van dien avond. Dat was bij een alleen wonende vrouw, die ons stug en weinig spraakzaam ontving, tot het er uit kwam, dat haar man dezer dagen in het gasthuis was gestorven. Een paar weken geleden waren zijn papieren voor het ouderdomspensioen in orde gemaaktals vierenzeventig jarige was hij i'i aanmerking geko» men en over een maand zouen ze samen die twee gulden per week voor het eerst zijn gaan halen op het postkantoor daar sterft ie. Voor haar zelf is er geen kans om op de Hvr te w w "Ifteel d'r leven lang heeft ze nooit anders gedaan dan hard werken in haar eigen huishouden azhttien kinderen gehad, veertien aan ziekten verloren. Heb dan maar 's tijd, om aan iets anders te denken dan aan je gezin. «Met stuggen vrevel vertelt ze in korte zinnen de geschiedenis van haar kommer leven. Ze schijnt uitgehuild. Veertien kinderen en nu haar man aan den dood geofferd. Wie hield daarbij nog tranen over «En hier 'olijven we dan lang praten, want er moet iets op worden, om een recht voor deze weduwvrouw te bedenken op do twee gulden premie, die haar op haar oudeD dag ze is zelf in de zeventig wat onder» stand moet schenken. Als we heel lang gepraat en het verleden opgerakeld hebben, dan weten we haar mcedelooze stugheid eindelijk te vermurwen er is een herinnering aan verleende hulp, die ze 'oij een van haar in leven geble» ven kinderen vervulde, telkens, wanneer daar een gezinsvermeerde» ring in aantocht was, of wanneer er nagebakerd mosst worden. Met onze knapste rekenkunst trachten we een cijfer voor de «wettelijke" 156 weken aannemelijk te maken. «In dit bijzondere geval krabbelt de «tusschenpersocn" bij de pensioen aanvrage er dese woorden bij, waarvan de formuleering nergens in de Wet voorkomt «In dit geval schijnt steun zeer gewenscht". En zoo komen wij dan tot over de 70.000 rentetrekkers. oefenen, dateeren reeds van jaren geleden, zonder dat men er evenwel in geslaagd is, dit doel te bereiken. Zooveel schijnt echter zeker te zijn: dat de graad van rijpheid van het ei op het oogenblik van de bevruchting een zekeren invloed heeft op het geslacht van het zich daaruit ontwikkelende kalf. Uit een ei, dat bevrucht wordt voor het zekere graad van rijpheid heeft bereikt, zou eerder een koekalf, en wanneer het later bevrucht werd, eerder een stierkalf opleveren. Op deze basis deed de Amerikaan, F. L. Russell uitgebreide proeven, waarbij 82 koeien, die in de eerste periode van hun tochtigheid gedekt werden, 51 vrouwelijke en slechts 31 mannelijke kalveren gaven, terwijl 76 in het laatst van de tochtigheid gedekte koeien 42 mannelijke en slechts 34 vrouwelijke kalveren ter wereld brach ten. Russell breidde toen de proefneming nog meer uit, door aan alle fokkers in de staat Maine (U. S. A.) een desbetreffend biljet om in te vullen te zenden. Het resultaat daarvan was een beves tiging van Russel's bewering. Men vond, dat het dekken van de moederdieren in de laatste periode van de tochtigheid ongeveer 10 pCt. meer stierkalveren opleverde. Van het vooruit bepalen van het ge slacht zijn we, ook wanneer blijkt, dat er op deze proefneming niets valt af te dingen, nog ver af. Toch hebben we ten minste één factor in de hand, waardoor iedere fok kei, uitzijn ksciec aoo spoedig mogelijk bij de stier brengt, op ongeveer lOpCt. meer koekalveren dan stierkalveren rekenen kan en omgekeerd. Ned. Weekbl. v. Z. en V. Vergadering Verbruiksvereen. St. Petrus Banden. Het invloed-uitoefenen op het geslacht by het fokken van kalveren. De pogingen, om bij hot fokken van kalveren invloed op het geslacht uit te Zondagavond hield de heer Walewijn, voorzitter der Coöperatieve vereeniging -de Hoop" te 's Bosch eene lezing in het Patronaat. Om kwart over 6 opende de voorzitter de vergadering met den gebrui- kelijken groet zijn spijt uitdrukkende over de slechte opkomst en gaf daarna het woord aan den heer W. Deze had ook eene betere opkomst verwacht vooral van de vrouwen. De eenige, daar tegenwoordig bracht hij zijnen bijzonderen dank, wyl Jezus, de groote werkmansvriend slecht met een klein aantal apostelen en eene vrouw, Zijne Moeder, zijn zendingswerk begon, zoo moet dit voorbeeld ons aansporen tot moed en volharding. Spreker zal hier heden avond uitleggen, wat de coöperatie is. Vele begrijpen de vreemde woorden niet goed. maar indien men inplaats van coöperatie het Neder- landsche woord Samenwerking gebruikte zouden vele er niets nieuws in zien, Is coöperatie geoorloofd Zeer zeker, zelfs de Groote Paus Leo XIII beeft tot coöperatie aangespoord in zijne encycliek Rerum Novarum. Vele groote mannen als bijv. Dr. Poels, verschillende ambte naren der rechtelijke macht steunen de coöperatie, maar men moet coopereeren op R. K. grondslag, wijl de socialistische vereeDigingen maar al te zeer geneigd zijn een deel der winst in de partij kas te storten. Is coöperatie der werklieden den moord der Middenstanders Geenszins, maar, indien de Middenstand er de nadeelige gevolgen van ondervindt is dat zijne eigene schuld, daar hij veel te lang ge talmd heeft zich uit zijn staat van werke loosheid op te richten. Als er eenige personen een kapitaal van 500,000 gulden bij elkaar brengen tot het oprichten eener Naamlooze Vennootschap, ziet de Midden stand dat heel gewoon aan, maar als er eenige werklieden ieder 10,25 of 50 gld. storten om coöperatief in te koopen, loopt de heele Middenstand te hoop en roept moord en brand. Maar daar behoeft de arbeider zich niet aan tc storen, coopereeren is zijn volste recht. Hoe is de coöperatie, zoo als wij z. tegenwoordig kennen onstaan In 1844 vereenigden zich te Rochdale- in Engeland een 25 tal wevers tui gezamelijk inkoopen en verdoelen dor winst en deze legden den grondslag w®.r hedendaagsche coöperatie. Thans zijn in alle landen coöperatieve vereenigingen op gericht. zelfs in Japan, zelfs de Middenstand coöpereert, getuige zijne Hanzebanken. De coöperatie tracht den verbruiker dichter bij den fabrikant te brengen, eoed> waar te krijgen aan billijken prijs, goe maat. goed gewicht en bovenal een vriei delijk gezicht. En al zijn de bakkers e. kruideniers eerlijk als goud en leveren zij goede en goedkcÊpe waar, toch mogen do arbeiders nog eene coöperatie oprichten. Want deze bakkers en winkeliers beginnen hunne zaak om winst te maken, met die winst gaan zij later rentenier» bouwen. Maar diezelfde wins de kas der werklieden vloek oprichten van een reservefonds, kolonies enz. i' Zoodra te Oss eene coop gericht, verlaagden sommie direct den broodprijs met 5i verhoogden het gewicht, terv deren bovendien de handen v werd geduwd. Dat de arbeider: u. gaan inkoopen is de Middensta:. eigen schuld door hunne knoeierije middenstanders bedriegen hunr^ broeds*» mst hnr gakowei. Zee; vet. meel met gips vermengd. De zeggen wel dat gips met water ver hard wordt, doch wanneer gips water hard gemaakt en dan wordt, is daar geen gevaar n<k Hoe kan er suiker, die te A. bij inkoop f 25 per 100 pond i verkoop voor 23 cent per- pond worden. Wat gebeurt er m- de Beurs 55, in den winkel., jst Wat is 't voor kaas, die voor 14 cent pe pond in de z g. volkswinkels verkor wordt Spreker zette de werking de kamer te Rotterdam, die de voor de geheele Nederiandsche co, regelt uiteen. Thans bezit de R. K. Vereeniging eene eigene zeepfabriek „u koffiebranderij en telt 140 ^rinkels, waar van die in den Haag alleen drie en een half millioen omzet. Te 's Bosch bezit de vereeniging eei. gebouw van i 34000, terwijl er in 6 jaar een reservefonds is van f7000. Zoo i reservefonds kan voor alles dienen, hei vorige jaar werden uit de middelen van dat fonds eenige zwakke kinderen naar eene gezondheidskolonie gezonden. Wan neer ge een ziek. tuberculeus kind hebt en de dokter schrijft bijv. een verblijf aan zee voor, ga dan eens naar uw bakker, waar ge tien, twintig jaren brood gehaald hebt en vraag hem of hij de kosten wil betalen. Geen denken aan, maar ze1' plezierreisjes maken dat wel. Spreker spoorde daarom alle we. van Venray aan, lid te worden der paratie en vooral wees hij er op, boe voordeelig het is, om in plaats van het jaarlijksche dividend uit te betalen, daar van een reservefonds op te richten. Ten slotte drong spreker aan op het afschaffen van het pofsysteem. Bij de coöperatie moet contant betaald worden, maar komen er ziekten voor, dan kan het reservefonds byspriogen. Daarover beschikt het bestuur en alles blijft geheim. Ook deed spreker nog mededeeling, dat de vleeschwaren, welke de cooperatie levert, afkomstig zijn uit Haarlem en rechtstreeks onder controle staan van den directeur van het slachthuis aldaar en den directeur der Handelskamer te Rotterdam, zoodat op prima waar gerekend kan worden. De heer Lmssen bracht spreker dank voor zijne schooue lezing en nadat hij den leden had medegedeeld dat er in den winkel op de Langstraat ook spek en stok- PEEL MAAS Weekblad voor Venray, Horst en omstreken. 1 50 c. 65 c. 85 c. 4 c.

Peel en Maas | 1913 | | pagina 1