Uitgave van Firma W. Va t den Munckhof, Venray.
nrrgrnsa l)it nummer
bestaat uit
TWEE BLADEN
Het Groene Kruis
Zaterdag 5 April 1913.
34st© Jaargang.
No. 15
Uit een toelichting.
Provinciaal Nieuws.
Abonnementsprijs per kwartaal
voor VENRAY
franco per post
voor het buitenland bij vooruitbetaling
afzonderlijke nummers
Prijs der AdvertentlSn
van 1—4 regels 20 c.
elke regel meer "5 c
letters en vignetten naar plaatsruimte.
Advertentiën, 3maal geplaatst, worden 2maal berekend.
Als een vader of moeder met een
hart vol teleurstelling heete tranen
schreit over het gedrag van 'n kind,
als de maatschappij met beide oogen
de verwording aanschouwt, de ver
wildering, de ontkerstening onzer
dagen, dan wordt er maar al te
weinig gedacht aan de schuldige
oorzaak van dat alles, aan de ver
keerde opvoeding.
Of liever men wil het niet weten,
men wil er ook niet van hooren, de
vriend die deze feilen toont, loopt
al 't meeste gevaar de vriendschap
direct te verliezen.
Zie daarom hoeveel het geschreven
woord in zekeren zin voor heeft
boven het levende, het gesprokene;
het boek boven den mensch.
Hei behoeft niei te blozen bij een
onheusche bejegening, het Iaat zich
zelfs in den hoek smijten door de
hand des lezers, die er zijn feilen in
ziet aangewezen, duidelijk, open
hartig, vrijmoedig.
Maar de stille kracht, die er van
uitgaat, blijft bestaan, blijft voort-
werken en onder de erkenning dat
het toch waar is, wat er te lezen
staat, wordt het straks weer eens
ter hand genomen.
Zou dat een vriend in vleesch en
bloed ook overkomen
Immers neen, tenzij de gekapittel
de het gebracht heeft tot een graad
van volmaaktheid, welke onder de
niet-heiligen, de massa niet wordt
gevonden.
Een gulden boek mo gen we ge
rust de nieuwste Futura uitgave
noemen, het boek, dat de Berchem-
sche pastoor van Tetering heeft ge
schreven over de opvoeding.
Een boek, waarvan de aankon
diging of bespreking niet mag
teruggedrongen worden binnen de
weinige regels van «nieuwe uit
gaven". Maar waarop de geheele
Nederlandsche pers met kracht en
klem moest wijzen.
Juist omdat het gaat over het
groote geneesmiddel van onze zieke
maatschappij, over de godsdienstige
opvoeding.
Een boek, dat in handen moet zijn
van alle ouders, die nog eenig ge
loof en vertrouwen daarin hebben.
Of laten we den kring nog veel,
veel grooter maken, van alle ouders
wien het heil en het geluk hunner
kinderen nog ter harte gaat.
Wat is feitelijk het eenig zekere,
mogen ze zich afvragen, wat we
onzen kinderen kunnen meegeven
op hun pad, wat we hun kunnen
nalaten, als wij zelf zijn heengegaan?
Is 't geld en fortuin, is't eer en
grootheid Zou in al dat wisselval
lige en wankelbare buiten hen, de
grondslag kunnen gevonden worden
voor hun welzijn
Onzin en dwaasheid.
Maar in dit alleen, dat we heel
hun leven, heel hun denken en
doen laten beinvloeden door den
nooit falenden houvast van een gods
dienstig leven.
Maar die verheven plicht, dat
groote en gewichtige werk brengt
zooveel moeilijkheden mede zal men
zeggen.
Hoe zullen we de hulpmiddelen
kennen, die daarbij ten dienste staan
Hoe den aard der verschillende
plichten, die op ons rusten
Hoe eindelijk zullen we onze dier
bare kinderen kunnen wapenen tegen
de gevaren, die in zoo duizenderlei
vormen van alle kanten hen bedrei
gen
Deze kostelijke kennis en deze
kunst der kunsten leert ons hier in
een honderd bladzijden pastoor van
Tetering.
Niet in een praedagogische en
psychologische verhandeling gelijk
hij zelf zegt.
Maar in een eenvoudig woord van
het hart tot het hart gesproken.
Wij wenscben den schrijver van
harte dat het boekje zijn weg vinde
en dat het onder Gods zegen de
rijkste vruchten drage. De ouders
zullen dankbaar zijn dat ze leeren
kunnen hun kinderen gelukkig te
maken .en de toekomstige maat
schappij zal er door gered wordeD.
M. Ct.
De L. K. publiceert een rapport
inzake de bevordering der Zondags
rust door het diocesaan comité der
K. S. A. in het bisdom Roermond,
aangeboden aan de plaatselijke
comité's en aan de aangesloten dio
cesane vereenigingen.
Daaraan ontleenen wij .-
Het is wellicht niet overbodig hier
aan te toonen hoe de Zondagsrust
noodzakelijk is voor den mensch.
De mensch is nu eenmaal geen
machine die loopt zoolang als haar
de kracht niet wordt onthouden.
Rust heeft hij noodig om zijn
krachten te herstellen.
De dagelijksche rust is niet vol
doende.
Het missen der Zondagsrust is een
aanslag op het menschel ijk orga
nisme. Altijd werken en nog eens
werken mat den mensch af. Men
denke hierbij niet enkel en alleen
aan lichamelijke vermoeienissen.
Neen, ook de geest zal verstompen
zal zijn frischheid en veerkracht
inboeten, wanneer niet na inspan-
nenden arbeid de wekel ij ksche rust
dag verstoring van evenwicht voor
komt.
Immers ook de wetenschap heeft
aangetoond dat een wekelijksche
rustdag noodzakelijk is tot instancl*
houding van het menschelijke ar»
beidsvermogen zoowel wat het
lichaam als den geest aaügaat.
Op de tweede plaats heeft de
mensch hem noodig als burger.
De inrichting van onze huidige
maatschappij in eene andere zou
dit onnoodig zijn vordert een
ruimere deelneming aan 't openbaar
leven; ruimer in tweevoudig opzicht
n.l. door meer personen en door
meer invloed van eik.
Hoevelen worden or niet gevonden
die niet eens hei. flauwste begrip
hebben van hunne plichten en rech
ten als lid der samenleving.
Zij voelen niel het minste voor
die gemeenschap.
Zij missen ten eenemalo de noodige
ontwikkeling en om zich de nood
zakelijke kennis te verschaffen ont»
breekt de tijd wanneer er geen
wekelijksche rustdag is. Welnu de
Zondag biedt bun eea mooie gelegen*
heid om zich die oni,wikkeling eigen
te maken. Hierbij komt dat Zon»
dagsarbeid verbittert.
De ondervinding leert het ons.
Men kan het merken aan den
mensch die op Zom »g moet werken.
De ontevredenhf d in zoo iemand is
Z6er gemakkeli begrijpen. Im»
mers waar de Zor>or de over»
groote meerdarfc; maatschappij
wordt gebruii.: u. «sot hij
dit genot, wat h» ;vei >ens toe»
komt, slechts gadeslaan. Hij kan er
niet van genieten.
Zondagsrust is op de dorde plaats
noodig voor het huisgezin.
Zijn er niet velen, zoowel winke»
liers als mijnwerkers en anderen, die
in de week geen tijd hebben om zich
bezig te houden in hun gezinnen.
Nog erger, er zijn gezinnen waar
de vader geheel en al vervreemd is
van zijne huisgenooten en wel door»
dat hij na een heele week getobd te
hebben, den Zondag niet doorbrengt
te midden van zijn gezin, maar dien
dag geeft aan anderen arbeid, dan
waarvoor hij door zijn beroep is
bestemd of zelfs dien eenen dag hem
gegeveu als wekelijkscher. rustdag
nagenoeg geheel doorbrengt in de
herberg en daar verteringen maakt,
die hij, met het oog op de behoeften
van zijn gezin niet verantwoorden
kan.
Bovendien is het bezoeken der
herbergen, den geheelen dag door
ook oorzaak, dat de herbergier en
zijn gezin gedurende den Zondag
niet de minste rust genieten.
Door hoevelen wordt de Zondags»
rust niet opgeofferd of aan winstbe
jag of aan genotzucht.
Zien wij de winkeliers achter
hunne toonbank staan. Nooit hebben
zij rust en toch hoevelen smachten
er niet naar, doch moeten ze missen
om te voldoen aan de eischen hunner
koopers.
Iedereen is toch overtuigd dat zij
ook rust noodig hebben.
Weer anderen zijn er die den
Zondag geven uitsluitend aan ver»
maken.
Waar wij hier wijzen op het ver
keerde gebruik van den Zondag
mag zeker niet gezwegen worden
over de vele vergaderingen die ge»
houden worden op dien dag. Men
zal zeggen dat is noodig, zeker zeer
waar. Maar waarom moet dezen dag
hiervoor gebruikt worden
't Is jammer, dat arbeiders die
een week zwaar werk achter den
rug hebben, hunne rust moeten prijs
geven.
te VENRAY.
Tegen kwart ov6r 6 opende de heer
W. de Haen, H. d. School te Leunen de
vergadering met den gewonen groet en
deelde mede dat, wegens afwezigheid van
den voorzitter, hy de vergadering zou
voorzitten. Evenals op de eerste algem.
vergadering is ook thans het opgekomen
ledental gering, hetgeen zijns inziens moet
worden toegeschreven aan de onbekendheid
met het doel en streven van het Groene
Kruis. Velen hebben er hoegenaamd geen
begrip van en daarom zal spreker hier in
't kort het doel uiteenzetten. Het doel van
het Groene Kruis is drieledig
le. ziekten voorkomen,
2e. ziekten genezen,
3e. lijden te lenigen.
Hoe kan het Groene Kruis ziekten
voorkomen
Door het houden van lezingen, voor
drachten en het geven van cursussen. Aan
gezien de financiën nog in zeer slechten
toestand verkeereD. zal van dit laatste nog
met veel kunnen komen en zal men zich
ifttiViou ie bepai'ou \u« hjiiugej'. iiOc '»aii
het Groene Kruis ziekten genezen of
lijden lenigen Men zal zeggen dit is het
werk van den geneesheer, maar door
zorgvuldige behandeling kan de genezing
bevorderd worden, Het bestour koestert
in deze groote plaDnen en beraamt mid
delen om gediplomeerde ziekenverpleeg
sters aan te stellen.
Spr. dringt nogmaals op steunen van de
vereeniging aan. Om te doen zien hoe
weinig sommigen het streven van het
Groene Kruis begrijpen, haalde hij het
voorbeeld aan van iemand uit Venray die
de kwitantie voor de jaarcontributie
weigerde onder opmerking dat by by
eventueel voorkomend ziektegeval zelf geld
had om een ligstoel te koopen.
Welk nut het. Groene Kruis sticht kan
men echter nagaan als men weet dat in
een huisgezin waar eerst een, later twee
zieken waren, gedurende den afgeloopen
winter zijn gebruikt 1 ligstoel welke de
vereeniging kost f 9.75, 1 steekpan van
f 1.50, 1 urinefiesch f 0.50, 1 metalen
beugel, dienende om dekens over pijnlyke
ledematen te leggen f 3 en 1 wind kussen
f6 50, samen voor f 21. En dit is slechts
het lijstje van 1 huisgezin.
Wanneer hij, die de geringe contributie
van 60 cent weigerde, dit wist, moe3t
deze zich dan niet over zijn handelwyze
6chamen
Hierna leest de Secretaris de notulen
der vorige vergadering voor, die werden
goedgekeurd.
Uit bet door deu Secretaris voorgelezen
verslag bleek dat in 1911 het aantal
leden bedroeg 252, in 1912 276.
Er hadden 62 uitdeelingen plaats-
Tevens werd mededeeling gedaan dat de
Konioklyke goedkeuring op de statuten
ontvangen was.
Uit de door den Secretaris-penningmees
ter voorgelezen rekening bleek dat de
inkomsten bedroegen f 245,47, de uitgaven
f 229,47. Batig saldo f 16.
De Voorzitter brengt den Secretaris
dank voor de uitgebrachte verslagen en
tevens voor de belangelooze toewijding
die hij alle jaren, dat de vereeniging
bestaat, betooDde. Luid applaus. Voorzit
ter gaf daarna het woord aan den heer
de Ponti, h. d. School te Oirlo, tot het
houden zijner lezing.
De heer de Ponti begint met de be«
merking dat by tengevolge van een onge
val gedurende 14 dagen niet beeft kunnen
schrijven, zoodat zijne lezing niet gereed
is. Toch zal spreker de vergadering niet
geheel teleurstellen, doch een causerie
houden over Scboolhygiëne, al betreurt hij
de afwezigheid van de leden van het
gemeentebestuur en van vele onderwijzers.
Voor 15 jaar durfde men nauwelijks
spreken over Schoolhygiëne. Iedereen
voDd dat meesters en kinderen het in de
school goed hadden, de laatsten soms beter
dan thuis, en toch bewees een destyds in
Pruissen gehouden onderzoek dat van de
kinderen der laagste klassen der volks
scholen er 5 procent kortzichtig en van ée
laagste klasse der H. B. S. er 45 procent
bijziende wareD.
Natuurlijk zal men steeds kinderen
vinden met slechte oogen, maar de onder
wijzer kan ook in deze medewerken door
nauwkeurig toe te zien op den afstand van
bord, boek en lei, terwijl de overheid
moet zorgen voor voldoende licht, lucht
enz.
Wat kan er in deze te Venray geschie
den
Art. 9 der Schoolinstructie legt den
boofden de verplichting op toe te zien op
schoonhouden der lokalen, terwijl art. 23
hun de bevoegdheid geeft om onzindelijke
of kinderen behept met huidziekten van de
school te verwijderen. Maar welk hoofd
zal gaarne hiertoe overgaan Welk hoofd
zal zelfs een kind met huidziekte gaarne
een andere plaats geven want verwijdert
men kind A, dan moet men er kind B
voor in de plaats zetten. Spreker keurt
dan ook beslist banken met 8 en 9
zitplaatsen af, hij zou weoscben dat er
uitsluitend banken van 2 of nog beter van
1 zitplaats bestonden. Ook was een ge
regeld toezicht door den gemeente-genees
heer en een confereeren van deze met de
schoolhoofden, zeer gewenscht.
Hoe staat het nu met de schoolreini-
gmg De straten onzer gemeente worden
eens per week geveegd, de schoollokalen
eveneens eenmaal per week en de trappen
van ons Raadhuis.... eiken dag
En hoe gaat het poetsen der schoollo
kalen in zijn werk Het is eenvoudig
stof verplaatsen. De stof wordt van deu
grond opgejaagd en hecht zich vast aan
kaarten, wanden enz., tot schade voor
onderwijzer en jeugd. In deze kon het
Groene Kruis er op aandringen dat de
trappen, gangen en portalen dagelijks,
de lokalen minstens alle 2 dagen werden
gereinigd en de stof met natte doeken
opgenomen.
Verder kan de onderwijzer invloed
uitoefenen op de reinheid van kleeren en
lichaam. Spreker zoude over dit puDt
minstens een half uur per week met do
kinderen willen spreken en behandelen de
lessen uit het «Hygiënisch Leerboek",
waarin allerlei wenken gegeven worden
over het voorkomen van tand-, neus-,
oorziekten enz.
Ten slotte wijst spreker nog op de
heilzame werking der gymnastiek. Vele
menschen zeggen «als mijn kind iederen
dag een half uur ver naar school moet
loopen, heeft het gymnastiek genoeg",
doch dit is niet waar. Slechts ais de
gymnastiek behoorlijk wordt onderwezen
kan zy weldadig werken. Luid applaus
bewees de bij het publiek opgewekte in«
stemming.
De heer De Haen bracht spreker zijnen
hartelyken dank, hy wees op bet goede
dat de onderwijzer voor de gezondheid
der jeugd kan stichten en spoorde alle
leden nogmaals aan steeds mede te werken
tot den bloei van het Groene Kruis, ook
door het aanwerven van nieuwe leden.
Nadat de heereo Messemaeckers en r
Drent benoemd waren om de rekening
1912 te controleeren, sloot de Voorzitter
tegen 7 uur de vergadering.
VENRAY 5 April 1913
Met geDoegen kunnen we vermelden dat
PEEL
MAAS
Weekblad voor Venray, Horst en omstreken.
1
50 c.
65 c.
85 c.
4 c.