pr Lezen. Uitgever in Munckhof, Venray. Voor ouders Zaterdag 13 November 1910 Slete Jaargang TWEE l)it nummer bestaat uit BLADEN. Landbouw. Mengelwerk. Beetgenomen. No 4©. PEEL Abonnementsprijs per kwartaal voor Vrnrat 50 c. franco per post 65 c. voor het buitenland by vooruitbetaling 85 c. afzonderlijke nummers 0 o. MAAS Prijs der Advertentiën: van 1 4 regels 20 c. elke regel meer g c\ letters en vignetten naar plaatsruimte. Advertentiën, 3maal geplaatst worden Smaal berekend. Nu de tijd van lezen woder aan gebroken ia, wenschen wij iets over lectuur in het algemeen in het midden te brengen. Boeken zijn een gida voor de jeugd en een genot voor den ouderdom. Nieta is er miaachieti, dat m»t zooveel kracht den arme verheit uit zijn armoede, den ongelukkige uit zijn ellende, dat den zieke zijn lijden doet vergeten, den betreurende zijn verdriet, den vernederde zijn verne dering, als goede boeken. En toch, als men de ontzettende massa slechte lectuur ziet, die onder den volke verspreid wordt, als men kent de gevaarlijke romanlectuur, de banale grappigheden, de valsche leerstukken, die dagelijks het volk geboden en door het volk verslonden worden, dan zou men bijna geneigd iija te vragen oi net wei aeiijK'w'er een zegen is, dat iedereen kan lezen. Vooral als men de groote menigte geschriften op sexueel gebied, die de harten der jongelui verpesten en met graagte gelezen worden uit zucht naar sensatie of om te vol doen aan de driften der ongetemde natuur. Vele jongelui hebben aan den demoraliseerenden invloed van deze slechte boeken hun ondergang te danken. Talrijk zijn de voorbeelden van knapen die van het lezen van boeken, waarin geschiedenissen van moord en doodslag schering en inslag waren, later tot misdadigers zijn geworden. Niet tegen de leeskunst moeten wij ons verzetten, maar tegeD de slechte lectuur Diet tegen de drukpers, maar tegen de slechte producten, die ons daarvan in woord en beeld ge- bodon worden. Welke boeken moet men dan lezen l zal wellicht menigeen vragen Ons antwoord hierop is Lees alleen die boeken, welke den geest verhef fen. welke ons aanvuren om iets te doen of iets te zijn wat ons brengt in hoogere sferen, waar wjj zuirerder lucht inademen. Evenals men slecht gezelschap mijden moet en alleen behoort om ta gaan met lieden die tot goede daden inspireeren, zoo moet men ook slechts boeken lezen, die 'n verhefïen- den invloed hebben op den geest, en het hart, die aandrijven tot edele en goede daden en werken In Venray voorziet hierin ruim schoots de nuttige R. K. Leesbi- blioteek. Vele onzer denkbeelden ontleenen wij aan onze boeken. Indien wij gewoon zijn boeken te lezen, die ver heven van toon zijn, zuiver van stijl en gezond van redeneering en inzicht dan zal onze geest weldra dezelfde eigensohappen gaan ontwikkelen eveuals onze geest de fouten en ge breken van slechte lectuur zal over nemen. Nog iets is er, waar bij het lezen voor gewaakt moet wordeo, dat is overdrijving. Er zijn menschen, die het eene boek na het andere verslin» den. die men thuis niet anders ziet dan met een boek in de band, die daardoor dikwijls schade doen aan hunne gezondheid, aan hun werk en aan hunne omgeving. Het lezen behoort te zijn een genot een verstrooiing en als zoodanig mag het nooit hoofdzaak worden van ons bestaan. Al leest gij ook het beste boek, laat u dit nooit afhouden van uw dagelijksch werk of tekort doen aan uw plichten. dat hun zoc evenais zijnebevordert bet verrotten Ier oude zode hoogere burgerschool of maar is tevens noodig voor het zaad meening vrienden gymnasium, ja later de universiteit moet kunnen bezoeken. Waarom I Omdat hij gegoed is. Die ongelukkige gedachte bederft niet alleen de onderwijsinrichtingen, maar de geheele opvoeding van het volk. Wie zal zeggen hoeveel zieleleed hoeveel onderdrukken van goede eigenschappen en tahnten van dat vooroordeel der ouders het g evolg bij de keuze van een levensstaat voor hunne kinderen is het volgende wel ter overweging waard. In de vragen des Tijds zegt dr. Bos, het Kamerlid voor Winschoten o.a. het volgende ouders meenen in het alge» meen och hoe gering in aantal ..ju ut ü.H.üiiUui .ligUli r Udt Hunne kiDderen allen geschikt zijn voor het volgen van middelbaar en hooger onderwijs en het van zelf spreekt, dat deze die scholen zullen bezoeken. Wanneer iemand b.v. eens den raad geeft om een jongmenscb, dat in zijn vrijen tijd blijken geeft van grooten zin voor constructie, voor timmeren of meubelmaken, maar die, wat zijn geheugen aangaat en zijn aanleg voor afgetrokken redeneering, bij anderen achterstaat, naar de am« bacht8School te zenden in het belang van zijne opvoeding, dan kijken vele gegoede ouders al heel vreemd op. Wanneer men aantoont, dat op die wijze zoo geheel wordt verkregen, wat de heeren Drucker c. s. zoo voortreffelijk zeggen, dat het werk wordt gedaan met geheel de ziel en dat dit een eerste voorwaarde is voor de opvoeding, wil zij slagen, dan denken zij aan al die blauwe kielen en vragen, of hun zoon nu moet op een school van arbeiders. Wanneer men aanvoert, dat Je ambachtsschool nog kan worden ïolgd door een middelbare lech» nische school, de talenkennis door dergelijke gegoede leerlingen later 7eel beter in het buitenland zelf wordt verkregen, en als de belang» stelling eenmaal is opgewekt, later nog zooveel gelegenheid bestaat aardrijkskunde door reizen en ge» schiedenis door lectuur en bezoek aan musea te beoefeueD, dan blijkt het toch allermoeilijkst het stands vooroordeel te overwinnen. En wanneer men als laatste troef uitspeelt dat dan toch door een anderen weg te volgen, het gevoel van eigen waarde vaak wordt ver» nietigd en de stempel van domheid eu niet mee kunnen komen wordt opgedrukt, omdat men een verkeerd, niet een hooger, maar een verkeerd onderwijs voor den jongen heeft gekozen, dan zijn er nog slechts weinige ouders, die afstand kunnen doen van hunne vooropgezette Ontginning van hel tot grasland De tijd is voorby. dat de heide» velden als waardelo ze perceelen worden beschouwd, ('veral ziet men thans ontginnen. Mi komeD voor aanmaak tot grasli id alleen onze lage heidegronden aanmerking. Die lage heideveldeit onderscheiden zich wat plantengroe betreft van de hooggelegen streken. Vindt men op d hooge droge gronden de struik of i egheide welig groeien; de lager liegen streken kenmerken zich doo' grooter ver» scheidenheid in pM Opgroei, in de eerste plaats vindt men er dopheide, maar ook andere planten zooals gagel kruipwilg, zonnedauw, klokjes, gentiaan, bentgras, wollegras enz. vindon er een geschikten bodem. Dit verschil in plantengroei wijst op een verschil in grondgeschikt» heid. Onder de heidehumus vindt men op dia lage heidegronden een ondergrond van grofkorrelig zand. dat het vocht gemakkelijk doorlaat. Harde lagen of het onvruchtbaar loodzand dat men zoo dikwijls op hooge zandgronden aantreft, zoekt men hier in den regel vergeefs. Zuike lage heidegronden zijn in de eerste plaats voor ontginning ge» schikt. Met niet te hooge kosteD kan men ze in goede graslanden veranderen. Ging men vroeger den grond los» maken zeer diep, wat natuurlijk met hooge kosten gepaard ging, thans volgt men een andere methode en met succes. Vooreerst moet men het terrein lak maker., hoogten worden afge» graven, gaten dicht gegooid, maar steeds moet men zorgen, dat de bovenste grond boven blijft. Slooten worden om het te ontginnen terrein gegraven voor waterafvoer en af» sluiting. Mocht de plantengroei te wild zijn, zoo doet men verstandig, door afbranden of afmaaien bet terrein meer effen te maken. Daarna be» kalken. Voorloopig een 500 k.g. kalk uitstrooien per hectare. Do zode moe', goed gesneden worden en hiervoor kan de messeeg of amerik. vleugeleg ons goede diensten be» wijzen. In alle richtingen wordt ge-ega om de heidezode goed stuk te maken. Nu wordt het veld door greppels te graven in akkers gelegd van een 15 M. breedte. Het aldus verkregen zand dient om het terrein ter dikte van 5 cM. te bezanden. Dit bezanden een goed kienjüed te verzekeren. Voor bemesting geeft men het eerste jaar 1000 k.g. slakkenmeel en 1000 k.g. kainiet, met nog een 500 k.g. kalk. Ziedaar de werkzaamheden voor den winter. In't voorjaar rest nog het uitstrooien van de gras en klaverzaden en het geven van een baal of 3 chili. Voor gras eu klaver» zaden rekent men zoowat 36 kg. eu wel 8 kg. witte klaver, 4 kg. roode klaver, 6 kg. engelsch zaaigras, kg. beemdlangbloem. 4 kg. ruw beemdgras, 4 kg. vossestaart, 1 kg. timotbee, 3 kg. kropaar en 1 kg. kamgras. De chili strooit men in tweemaal, de helft by het zaaien der gras en klaverzaden, en de rest als de zaad» jes zich tol kleine plantjes hebben ontwikkeld. W. - Drommels, dat is kras, risp de plat* telandsburgemeester Draaireclit uit, en by 3g met .zyn vuist op de tafel, zoodat de glazen dansten nu is die brutale kerel er toch van doorgegaan. Hier, leest t staat er met vette letters "Hedennamiddag is de tot levenslange tuchthuisstraf veroordeelde moordenaar Knakijzer, terwijl hij onder geleide van 2 rijksveldwachters vervoerd werd naar L. terwijl de trein in volle vaart was, uit het portierraam gesprongen, onbegrijpelyker- wijze zonder er het hachje bij in te schieten en aan zijn vervolgers te ontkomen," 'n Canard, lachte de lange apotheker, terwijl de anderen sprakeloos voor zich uitkeken reine reportersfaniisie. Myu waarde Draairecht, hoe kunt ge een oogea- blik aan zoo'n product vin den augurken tijd gelooven. Oho, gaf do burgemeester gekrenkt ten antwoord zou je soms er aan twijfelen dat zoo'n booswicht, dien ze levenslang aan opsluiten, tot alles in staat is en ei- zijn ledematen aan waagt om, ais hy er de kans schoon toe zier., de plaat te poetsen. - Dat de opgewektheid hij zoo'u schurk bestaat om een goed heenkomen te zoeken, spreek ik niet tegen, zei de apotheker maar ik boud vol. dat niemand zoo'n luchl- sproDg kan doen, zonder onfeilbaar armen beenen te breeken eu op den koop toe nog alle beentjes iu zyn iyf. - 't Ware te prooeere», spotte de dokter wat zeg jij er van Haneman Afgaande op het vergenoegd lacbje van de anderen, zou meu meenen, dat Haoeman wel eens meer het doelwit der spotternij van de stamgasten moest zyn. Hij was vroeger onderwyzer geweest, maar bad een vrouw met g»!d getrouwd, en toen het onderwijs or aan gegeven oin te reotouiereu in het stadje waarvan zyn gade afkomstig was, een publiek geheim, dat bij nog al eens moest hooreo -dat 't geld van haar was" en by dientengevolge danig onder de pantoffel zat. Reden, waarom de hecren zich geroepen achtten, om Haneman nu en dan in de ma ling te nemen. Maar ditmaal was er iets in dezen heer, dat hem noopte, op de plagery in te gaan hij had een lumineus denkbeeld gekregen en met een, by hem geheel ongewone flik* kering in de oogen gaf bij tot bescheid Nu 't ware toch wel eens te beproe ven, en hij haalde de achouders op. Mij dunki die historie is niet zoo leveusgevaar- lyk als ze oppervlakkig zich laat aanzien* Rondom overblufte gezichten. Had men goed verstaan Haneman, het voorwerp van algemeene vroolijkheid, soms de pantoffelheld, durfde zich verme ten, eene dolkoelheid als kinderspel voor te stellen au dat op een toon, als betrof het oen handigheidje, in slede van een doodelyken sprong Men dacht dat het in zijn bovenverdieping niet pluis was, Hallo, Hanemannetje, spotte de geneesheer laat mij je pols eens voelen. De maD krijgt geen druppel meer. Acute alcoholvergiftiging mot waanvoorstellingen Men lachte luidkeels om deD patiënt te- geu wii en dank Haneman daarentegen de zaak werd steeds meer onvcrklaar- baai bleef onvervaard, stond veeleer kalm van zijn zetel op en zeide zeer gela» ten: Heereu. ge schijnt mijne woorden als scherts op to vatten; maar ik moet u doen opmerken, dat het volkomen ernst is. Ik ben bereid het bewijs te laveren van 't geen ik betoog. Willen wij wedden. Ik waag den sprong. Wat is dat? In allen ernst een wedden schap En dat wel een, die men winnen moest. Die grap mocht mee zich niet laten ontgaan. Aangenomen. Top. Vooruit met de schuit, riep men dooreen, ze3 flesschen houd ik tegen ik ook en ik geef nog honderd pop extra. Zoogoedkoop moet hy er niet afkomen, die grootspreker, jubelde de rentenier Huber met zijn eerbiedwaar dige volle maan. Stilte heeren. zoo liet de stentorstem van Draairecht zich hooren; do zaak is afgehandeld; nu nog maar de voorwaarden schriftelijk te formuleeren en door beide partyen te ooderteekenen. Heidaar, pen. papier en inkt. Zie zoo de deur dicht, niemand binnen laten, voordat wij klaar zyn. plechtige stilte. Mijnbeer Haoeman, verklaar u thans nader, opdat van de weddiugschap naar behooren een protocol worde opgemaakt. Spoedig was zij op het papier gebracht. Luide las Haneman ze aan de verzamelde Crona voor Ik. Leendert Haneman, verbind mij, morgeu, Dinsdag, des namiddags om 5 uur in den treio naar L. te stappen en midden op den spoorweg, tegenover deo grooten molen, terwijl de trein in volle vaart is, met een sprong door het portierraam mijn coupé te verlaten. De tegenpartij zal intijds zich bij den molen bevinden, om ich te overtuigen van de volvoering van dit waagstuk. Kom ik myn verplichting niet na, zoo verlies ik tien flesscheu Veuve Gliduot, die 's avonds zullen worden gedronken door ons allen. In tiet tegenovergestelde geval betalen de heeren deze tien flesschen en de beer Hubert buitendien honderd gulden contant aan mij in persoon. Hij plaatste hieronder zijn handteekening en met een diabolisch lachje noudigde hy de heeren uit, evenzeer de aangegane weddenschap te bekrachtigen. Overtuigd van hun zegepraal en meteen haast als vreesde men, dat de auder zich nog zou terugtrekken, zette de een na den ander zijn naam onder het stun. Draairecht als man van gezag nam het document in bewaring. Den volgenden middag zag men een processie gezette heeren het smalle voetpad langs de spoorbaan inslaan, om zich te begeven naar den welbekenden windmolen, waai' de lijn vlak langs gaat. Men sprak niet veeiwaut wat de weddenschap betreft zoo hadden dc heeren den vorigen dag alle oventualiteiten baarfija bekeken en steeds was men tot de blymoedige conclusie gekomen, dat Haneman hel lood je leggen zou. Voor deo bepaalden tyJ was men ter plaatse gekomen. Eigeölyk vry stom, dat wij hier met ons zesseD staan, met open mood, morale de apotheker aan terwijl ooze Haneman misschien gezellig zit by moeder de vrouw en ons allemaal uitlacht.

Peel en Maas | 1910 | | pagina 1