Weekblad voer
UitgeverW.
in
Munckhof, Venray.
Zaterdag1 1 Januari 1910.
31 rL( Jaargang-
No. 1
Dit nummer
bestaat uit
TWEE BLADEN.
Voorschotbanken en
geldschieters.
Het Weggeld.
Mengelwerk.
V
v
PEEL
Abonnementsprijs per kwartaal
voor Vbnrat
franco per post
voor het buitenland by vooruitbetaling
afzonderlijke nummers
50 c.
65 c.
85 c.
6 o.
uw aller deel. dan voorzeker zal het
jaar 1910 voor allen een gelukkig
jaar zijn, hetgeen wij van harte
wenschen
MAAS
Prijs der Advertentiën:
van 1 4 regels 2
elke regel meer
letters en vignetten naar plaatsruimte.
Advertentiën, 3maal geplaatst worden 2maal berekend
hem wissels
[non, die van
Het is een oud en schoon gebruik
dat de menschen bij de vernieuwing
des jaars elkander heilwenschen aan
bieden.
Al hebben deze wenschen in den
loop der tijden verschillende vormen
verkregen, de bedoeling blijft toch
dezelfde' men wenscht elkander een
Zalig Nieuwjaar
Duizenden en duizenden visite en
andere kaartjes, verzonden Daar alle
oorden der wereld, vertolken bij de
verwisseling des jaars slechts den
enkelen weDSoh Zalig Nieuwjaar!
De meeste couranten worden op
den eerstea dag des jaars voor een
groot gedeelte ingenomen door tal
van ad7ertentie's, waarvan de ver»
korte inboud luidt: Zalig Nieuwjaar!
In steden en dorpen, in huttenen
paleizen, op straten en pleinen weer»
klinkt vandaag als den allereersteu
wensch: Zalig Nieuwjaar
En in deze eenvoudige woorden is
Daar onze meening geheel opgesloten
den vurigen wer.scb, dat het vol»
komenste geluk aan familie, vrienden
en bekenden moge ten deel vallen.
Ook wij beschouwen het als een
plicht, doch tevens als eene aange»
name taak, den lezers van »Pee! en
Maas" bij het ingaan van 1910 onzen
welgemeenden Nieuwjaarsgroet aan
te bieden.
Zalig Nieuwjaar Ziedaar dan,
waarde lezers, den oud christelijken
heilwensch, waarin wij voor U
samenvatten al wat U gelukkig kan
maken voor tijd en eeuwigheid
waarin 'Wij voor U vragen Gods
milsten zegen over U, over uwe
familie en over uwe ondernemingen
'o'
Zalig Nieuwjaar, in 't bijzonder
aan hen, die »Peel en Maas" in het
^fgeloopeD jaar zoo flink steunden in
den moeilijken strijd om het bestaan
♦oor welke trouw wij bij deze ge»
legenbeid aan allen onzen barlelijken
dank betuigen.
Onder vernieuwde aanbeveiin;
geven wjj hierbij gaarne de verzeke
ring, dat door ons ook in 't vervolg
de belangen van U allen en van ons
dierbaar Venray zullen worden voor»
gestaan, op alle gebied en ten allen
tijde.
Zalig Nieuwjaar, in één woord,
aan allen; boeren en burgers, rijken
en armen, kleinen en grooten.
Het ga U dit jaar allen goed in
alle omstandigheden; hebt steeds
voorspoed in al uwe zaken, en blijft
bevrijd van ziekten, ongelukken en
9r
Gods beste zegen zij ruimschoots
Naarmate we lager afdalen op den
maatsc'nappelïjken ladder schrijft P.
in Haarlems Dagblad, blijkt het vor-
krijgen van geld grooter moeilijkhe
den op te leveren.
De arbeider die over het algemeen
niet zooveel verdient, dat bij een be
drag van beteekenis spareu kan.
heeft op het oogenblik dat hij geld
noodig heelt, noch effecten, noch
goed, om aan zijn schuldeiscbet
een pand te geven, terwijl hij boven
dien onder vrienden on familieleden
maar zelden personen kar. vinden
van zoodanige financieels kracht, dat
een geldschieter, die iich met een
matige rente tevreden stelt, met
len als borgen genoegen neemt.
Zonder zoodanige borgen kunnen ze
evenwel bij de hulpbanken, zeer nut-
:ge stichtingen overigens van pbilan-
rotiiscj-jfT aaru, als "Siet meer
ir'opisc
terecht.
Hebben ze evenwel een flinke
verdienste in een vaste betrekkin^
zijn ze menschen van een geregeld
leven, dan kunnen ze wel terecht bij
de eene of andere voorschotbank,
aar de personen van den bor0
veelal maar een formaliteit is, zoodat
de borg wel armer nog kan zijn daD
de leener zelf, maar wie op deze
manier geld gaat leenen, moet meer
malen een rente betalen, die ik met
een zacht woord maar onmatig noe
men zal.
Een voorbeeld van een zoodanige
leening ligt voor mij.
Een werkman met een flink week
loon leent honderd gulden. Hij moet
daarvoor een levensverzekering slui
ten, waaruit de maatschappij, indien
hij voor de terugbetaling mocht ko
men te overlijden zich zelf schadeloos
stellen kan. Aangezien bij iemand
die f 100 leent de betaling van de
premie van de levensverzekering iet
wat onveilig lijkt, houdt men hem
die voor een half jaar van de honderd
gulden af. Maar er wordt bovendien
nog een en ander afgetrokken
Ik schrijf de becijfering maar
nuchterweg over van het stuk dat
voor mij ligt
Bedrag van het voorschot f 100.
Af.-
Rente 3 m. 25 dg. d 5 pCt. fl.60
Administratiekosten f 1.
Contract- en zegelkosten f 4.00
Halfjaar premie f 14.00
Polis f 1.75
Totaal f22.4Ï
Zoodat de man in plaats van
honderd gulden maar 177.59 in
handen krijgt.
De rente van vijf procent schijnt
niet hoog. Maar de manier waarop
de terugbetaling wordt geregeld, is
toch laat ik het maar weer heel
zacht zeggenverre van voordeelig.
De geldschietende Bank namelijk
maand tot maand jen, te samen
vijftien in getal tc.. 'e bedrag van
f 130.09. 1
Alzoo moet de man 1 oor een som
van ruim zeven en zeventig gulden
bedrag van ruim honderd en dertig
gulden terugbetalen.
Het klinkt wel ongelooflijk. Ik
kan me voorstellen dat sommige
menschen, die dit lezen, jde schouders
zullen ophalen en zegden »maar
dat moet een vergissing wezen, dat
kan toch zoo niet zijn
Precies datzelfde zeijik ook, vóór
ik de stukken had glzien.. Maar
die liggen voor en detjjfers, die ik
u noem, staan er zoo enjniet anders
Iedereen begrijpt da deze werk
man veel duurder geld leent dan een
rijke man, die een paa ro zijn effec
ten beleende. En nu we-.i ik wel, dat
bet risico van den gele schieter ook
niet gelijk staat. De cc nmissionair
in effecten heeft van ijèh beer een
onderpaud gekregen, dl: de waarde
der leening ten volle dikt de voor
schotbank moet maai »pen. dat de
man zijn betrekking 'v idt en dus
Raakt hij buiten werk, dan kan de
bank zijn veelal armzalig boeltje
verkoopen
Om die reden zal dan ook hel ver
schil tusschen wat hij ontvangt en
wat hij terugbetalen moet, zoo groot
moeten zijn. De goeden betalen voor
de kwaden.
Maar het blijft dan toch maar
waar, dat een man van dit slag, die
om honderd gulden verlegen zit, het
geld wel peperduur betalen moet
Ik zeg r.iet dat alle voorschotban
ken er zulke tarieven op nahouden
maar 't blijkt dat er zoo zijn. Nog
el erger dingen bestaan er op dit
gebied. De nood van arme menschen
heeft slimme lui op het denkbeeld
gebracht zich voor geldschieters uit
te geven, zonder ooit een ceut voor
te schieten. Ze maken reclame, ad»
verteeren, eischen van de liefhebbers,
die er op alkomen, vooraf ettelijke
guldens vour kosten en onderzoek
en doen dan aan de reflectanten weten
dat hun aanvraag is afgewezen. De
voorloopige kosten zijn 7crdiend,
want informecren doen ze natuurlijk
niet
Op deze manier staan dègeuen, die
minder dan ieder ander schade kun»
□en lijden, het meest aan schade
bloot.
laten nazien en inkorten, want laat 1
men bij deze de hoeven te lang
zonder verzorging, dan kan zulks in
vele gevallen oorzaak zijn van
scheven beenstand of minder goede
hoeven.
Het is een verkeerd begrip bij
sommigen die meenen dat bet hun
een voordeel is, hun paard langen
tijd op dezellde ijzers te laten loopen,
integondeel, hetgeen men daardoor
aan hoefbeslag uitwint, geeft men
aan de andere zijde dubbel toe. Zoo
nu en dan gaan de ijzers eens los»
liggen en moet men ze laten vast»
leggen, daardoor ook lijden de
hoeven veel, doordat er telkens
nieuwe nagelgaten inkomeo, de
hoeven kunnen daardoor ontaarden
in z.g sprokkelhoeven.
Midderwijl groeien de hoeven
steeds aan en door die lange hoeven
loopt uw paard moeielijk. Daarbij
komt nog een ander nadeel; wil
iemand een paard verkoopen, dat
laDge hoeven heeft, dan maakt dat
Baryoensch ait alle talen
Marchand tailleur, coiffeur, coupeur.
Bier houdt men commeoeaien...
Zoo snorkt dm poespas huis aan huis.
Blageur heb 'k niet p-evonden
Je bent in eipen huis niet thuis,
Rn Holland dat is zonde.
Weet, Hollandses, Hollandsen klinkt
met fijn.
In de ooren die verbasterd zyn.
Neerlandia
O- W. Lovendeai.
Grave.
op den koopman een minder
stigen indruk, daar bët daardoor
lijkt alsof zoo'n paard slechte hoeven
bij^nderr op" 'al?
ook daar geven lange hoeven geen
gnnstigen indruk.
Hollandsch
Wat Mengelmoes van talen mag
Aan d'Amstei zich vermeien
O Stad, waar t hart vao Holland laj
Waar Vondel zong zijn reien
Maison de Dit, Café au Dat
Hotel de... wat f ...Hollande
Maar ben 'k hier in zijn land, zijn stad
Zijn Amsterdam 't is schande.
O, Hollandsch, Hollandsch klinkt niet
tijo;
't Moet Fransch of Duitsch of Engelsch
zyn
Daarom gebeiteld op je Lies
Maison de marchandises
En Jozef Levertraan et tils
Gemaald op je marquises
jest, jawohlt en parlevinkt.
Roept. Kellner, demoiselle
Zorgt dat er vreemde rimram klinkt
En aait je clientèle.
Want Hollaudsch, Hollandsch klinkt
niet fijn
't Moet Fraoscii of Duitsch of Engelsch
zijn
Verzorging van paardjenhoeven.
Er is niets lastiger vooij het paard,
dan slechte of minder goei verzorgde
hoeven, daarom is een sfakkundige
verzorging een voorname zaak; en
toch, aan de verzorgijg van de
hoeven der paarden, woidt door het
meerendeel van het paardenhoudend
publiek, niet de noodige aandacht
geschonken, soms zelis bijna geheel
verwaarloosd, ook voorai door vele
landbouwers, die veel te lang hun
paard op dezelfde ijzers laten loopen.
7 li 1 Ir o 1.-, -J 1 r
Zulks is zeer nadeeliol
jonge paarden. Een jong
al, moet men dikwijls
Vooral voor
•aard voor»
de hoeven
't Heet broederie, boulangerie,
Lunchroomcostumière,
Zum dit, zura Dat tapisserie,
Carosserie parterre;
't Is speciaal exquis, solied
Dan trekt en 't is probable,
Al ken je je eigen moerstaal niet,
Het klinkt toch fashionaole.
Want Hollandsch, Hollandsch klinkt
niet fijn
't Moet Fransch of Duitsch of Engelsch
zijn.
Liegt eigen vrucht ais vreemd 't is naar,
Maar geeft een goed recetje.
En plekt op eigen werk en waar
Een Engelsch etiketje.
Herdoopt in jam je vruebtendrii
En 't wordt als jam geprezen.
Dat is liet wat dom Hollaod wil
't Moet uit den vreemde wezen.
Want Hollandsch, Hollandsch klinkt
niet fijn.
't Moet Fransch of Duitsch of Engelsch
zijn.
Dat krult op spiegelruit en deur
De wijziging inzake het weggeld is door
de Provinciale Staten van Noordbrahant
aangenomen.
Enkele punten zijn echter nog veran
derd, zoodat b.v. de kaart ten behoeve
vao den zelfden persoon eenmaal in het
belastingjaar zal worden verstrekt en
verder is vervallen -voor hetzelfde ry en
trekdier enz.
Wat hebben wij nu verkregen vraagt
de Meijerijscbe Ct.
Door de vreemdelingen kan nu 15 dagen
vrij van de provinciale wegen worden
gebruik gemaakt; en kunnen deze al of
ofet achtereenvolgens worden verbruikt.
Hiertegenover staat echter dat belang
hebbenden by Ged. Staten of de daar
voor aangewezen belastingambtenaren zich
van een rijkaart moeten voorzien.
pit is nu geiden wej v^iop (Jjp perso^M
personen aan de grens wei aan een kaart
zal zijn te geraken, maar hoe nu voor de
anderen die van uit Zeeland. Limburg.
Gelderland of Holland die provincie binnen
komen
In de meeste gevallen zal dan ai reeds
een half uur vao de provinciale wegen
moeten wordeu gebruik gemaakt (en dus
al eene overtreding zijn begaan) alvorens
zij gelegenheid hebben zich bij een ambte
naar te vervoegen,
Maar het ergste is dan nog dat wanneer
'de kantooruren voorbij zyn geen ka3rt
meer is te bekomen.
Nu rust bij ons de vraag of onder de
hand de verordering niet in stiijd komt
met art. 126 octies der prov. wet.
Want Prov. belastingen [zoo luidt dit
aitikel) mogen den doorvoer, deo uitvoer
uaar. en den invoer uit andere provinciën
met belemmeren.
Het remedie verergert de kwaal in
plaais van deze te verminderen.
Het grootste bezwa-ir is echter nog dat
dezelfde persoon slechts eens in het jaar
een rijkaart kan bekomen
Wunneor hij deze veriie>t, of schaft hij
een ander fi-its of paard aan. dan 13 de
vrijstelling opgeheven.
Dat de termijnen van 15 dagen voor de
voornaamste categorie van wegblijvers de
zomer pensionaires en greosbewoners te
gering is, merkten wij reeds op.
Voor de Noord braoanters is het hek aan
denzelfden paal blijven hangen en wordt
bet toerisme nog steeds op dezelfde manier
gefnuikt. Dan nog dit.
Zooals de verordering er nu uitziet, ge-
lykt zy in het geheel niet meer op een
retributie.
De manier waarop in de verordening
door de Staten met de wijziging is gehan
deld, getuigt, dat zij even goed als ieder
overtuigd ziju, dat deze belasiig enkel den
naam van retributie draagt, maar feitelijk
een bijzondere verteringsbelasting is.
Dat de een dubbel moet betalen, en de
ander vrij is, en dat er verband moet be-
staan tusschen gebruik en betaling wordt
eenvoudig niet aan gedacht, als of er titer
van retributie-heffing geen sprake is.
Op dergelijke wijze geraakt het rechts
gevoel vau de massa toch wel eenigzins in
de klem.
Het beste middel dat wij kunnen vinden
3 aan deze lastige zaak een einde te
maken zoude misschien oog wel zijn., de
geheele wegbehstibg, die toch maar altijd
een lastpost biijft voor deze provincie, in
hgir jeherl j* tn beffen.