Uitgever
Munckhof, Venray,
Met frisschen moed.
Zaterdag 16 Januari 10O9.
>0 Je Jaargang
No. 3
Feuilleton.
Villa Rustoord.
Rechtbanken-leerscholen.
1
PEEL
Abonnementsprijs per kwartaal
voor Venray 50 c.
franco per post 65 e.
voor het buitenland bij vooruitbetaling 85 c.
afzonderlijke nummers Q c.
MAAS
Prijs der Advertentiën
van 1 4 regels
elke regel meer
letters en vignetten naar plaatsruimte.
Advertentiën, 3maal geplaatst worden 2maal berekend
20 c.
5 e.
heeft
t nieuwe jaar
of w ij moeten
steeds verder op het
er van geen stil-
Nauwelijks
zijn intrede
alweer voort,
pad.
Eindelijk was
staan sprake.
Slechts keek men met wat meer
aandacht dan gewoon naar de klok,
toen deze met haar laalsten klokslag
het oude jaar luidde, om onmiddelijk
daarop te gaan verkondigen, dat het
nieuwe, de opvolger er is, leeft en
voortgaat.
En de tijd staat niet stil. Dat
kleine onderdeel in 't uurwerk, 'i
welk zoo juist de onrust wordt ge
ijoemd, geeft schoon 't karakter
weer van den tijd.
Die kent geen rust, weet van geen
oponthoud, geen uur, geen minuut,
geen seconde.
En zou de onrust met haar naam
in strijd, ook haperen, wij weten 't
allen, hij wiens meter 't kleine ding
is, gaal voort.
Wij moeten mee.
Wij v n ook mee; want een
"dw aas is fitl, die den tijd niet ge
bruikt.
De vraag is maar, hoe
En nu is er een spreekwoord, 't
welk ons toeroept »doe wel en zie
niet om», bier echter kan menigeen
met om te zien, juist wel doen.
Want hel verleden treedt op als
een stille; onderwijzende, slichtende
kracht voor de toekomst.
Daar kan in 't afgeloopen jaar
veel door ons gedaan zijn, wat beter
niet gebeurd ware, en veel anders
nagelaten, wat wij beter hadden
gedaan.
Welnu, in den ernst, dio nog
over ons hangt van de jaarwisseling
doe wel en zie om
Oorspronkelijke n -velle van F. De Sinclair,
IV
De Ekko's woonden nu nl woer vier
dagen op -Rustoord"
liet was een vreemde gewaarwording
geweest, den eerste morgen na hun aan
komst, toen ze naar buiten kijkend niets
zagen dan 'n eindelooze grauwe vlakte.
Het was 'n teleurstelling voor Clau,
omdat die op romantische bosschen gehoopt
had, voor haar mooder, die meende, dat
»bij Apeldoorn" wel beteekenen zou, dat
ze buren werden van de Koningin, voor
de heer Ekko zelfs, omdat hij ineens be
greep, dat hij, er mochten al wormen
gevonden worden, hier nooit gelegenheid
zou krijgen om te kunnen visschen.
En het huis zelf was vol vreemde ver
rassingen. In de kasten hingen heerenjas-
sen, die erger dan iets andere naar de
muskusdieren rooken, bet schrijfbur3au
waarop de heer Ekko, dadelijk beslag had
willen leggen, om daaraan gezeten rustig
te gaan arbeiden aan z'n groot werk
waarvan alleen nog maar de titel bestond:
-De ontaarding van het Indische leger.
Overigens was alles zeer geriefelijk.
Agneto die den volgenden dag grinnikend
zei dat ze Pietje heette, en die gekke
Stroopman er maar wat van maakte,
Ren huisvader kar op ergerlijke
wijze een veel te groot deel van wat
hij heeft verdiend gebracht hebben
naar 't altaar van den drank, daar
volgde uit, zoo al geen armoede en
ontbering dan toch een minder goede
verzorging voor de zijnen.
Die er beter aan zouden toe zijn
geweest wanneer dat geld in brood
of vieesch in plaats van in alcohol
was omgezet.
Wanneer hij de uren van uithui
zigheid gesleten had in den kring
der zijnen, om vaster te binden wat
de huidige maatschappij zoo losmaakt
den heerlijken familieband.
Een ander kan zooveel kostbare
schatten van tijd vermorst hebben in
ijdele lummelarij, terwijl hij met
diezelfde uren had kunnen woekeren.
't Opkomend geslacht wat in
school of bedrijl zich voorbereidt tot
den strijd des levens, kan daardoor
zelfs voor een groot deel zijn toe
komst hebben verworpen, terwijl
anders di<v.lfde toekomst bevestigd
ware ge" eest
Jammerlijk misbruik alles, doch
zie om moet men hun toeroepen,]
zie om, daar zult ge wel mee doen,
..Wfuii...
alle schaamtegevoel is weggevloden,
als gij nog eenige waarde hecht aan
uw measch zijn. dan komt ook in u
terzelfder tijd het vaste besluit op,
dat 1909 u anders zal beoordeelen
n zijn voorganger moest doen
Te meer daar geen seconde zelfs
van't nieuwe jaar ons één van allen
is verzekerd.
Deze gaat gezond uit en wo:dt
dood zijn huis binnen gedragen; een
ander valt plotseling als offer, van
een een niet gekende kwaal, terwijl
de rozen der gezondheid hem nog
zoovele jaren schenen te beloven.
Grijsaard noch kind, man noch
vrouw, jongeling noch meisje, tegen
ie«je dan, ontbolsterde zicli 'ot 'n ruw
maar n»gal goedhartig en gewillig schepsel
de vreeselijke muskuslucht maakte de heer
Ekko aanvankelijk half razend, hij rookte
en rookte, pijpen en sigaren van den och
tend tot den avond, tot er doorloopend 'n
blauwe mist. in 'i h°ele huis stond.
Mevrouw was practisclier ze stelde
overal muizenvallen op.
Als je iels wilt hebben moet je eerst
de oorzaak opsporen, zei ze cn daar had
ze groot gelijk in.
Inderdaad ving ze 'n beest in zoo'n val
letje. dat machtig veel overeenkomst ver
toonde met een gewoon muisje, maar
zoowel Clau als meneer Skko zwoeren, dat
ze duidelijk konden ruiken dat het een
Moschus Moschiferus was en de de laatste
bracht het ondier dan ook zeer zorgvuldig
ter dood.
Toen was de lucht nog wel niet weg
maar mevrouw zei: -Je kan toch al goed
merken dat 't minder is," en dat vond
haar man en dochter ook.
Toen ieder een beetje voor zichzelf op
orde was in -Rustoord" begon het hun
heusch tamelijk wel te vallen.
Bepaald comfortable was 't er nu wel
niet maar Ekko merkte zeer terecht op:
Je kunt 't voor f 125.— nou ook niet
eischen dat je in 'n paleis woont" terwijl
voor Clau iots aangenaam interessants
was in de gedachte, dat binnen deze muren
zulke geheimzinnige en aandoenlijke tafe-
reelen waren afgespeeld, waarin nog wel
graven en gravinnen betrokken waren.
'den man mei de.zei: nog geen
enkele maatschappij ee:» assurantie
geven.
Doa wel en zie om Als ge de
overtuiging hebt, dat ij meer hebt
te werken in deze of die kwaliteit
in uw privaat of ma Jschappeüjk
leven, als mensch of als Christen,
als gij hebt goed te ma.i ün wat slecht
of beter wat slechts redelijk was,
nu is het ware oogen dik gekomen
om uw besluit een t« gin van uit
voering ie geven.
Want het zwaarste het aanpak
ken en een goed b v n is't halve
werk.
Niet g-.'aarzeld, ni - u zelf laten
weerhouden door dro, redenen van
allerlei aard.
Maar even als- gij iogisch inziet
met uw verstand wa' gij te doen
hebt, evenzeer ook de krachtdadig
heid van uw wjl ten gode betoond;
want gij zijt de baas gij zelf, niet
uw gemakzucht, gij h< t de teugels
te houden en niet door le verzwakte
en bodorven menschelij e natuur als
door een wild en ongel jideld ros u
te laten meeslepen.
Met frisschen moe le taak her-
v.'i>.4? levensiust e: len zin den
'dihwijfs zwavetiy lys'-v
gedragen aan bet einde van
den tijd wacht u de rust en de
lauwerkrans der victorie
Rechtbanken zijn leerscholen.
Het publiek wat er als getuige
Tordt heen geroepen of vrijwillig
als belangstellende verschijnt, zou
er heel wat kunnen opdoen te
zijnen prófijte.
Maar 't gaat er helaas mee, als
met een goede preek. Do schare
der geloovigen komt uit de kerk en
betuigt elkaar met druk handbe-
Ik ben toch wel beuieuwd om meneer
Stroopman weer es te spreken over de
vreemdealam:I:e, sprak Ciau tot haar vader
die in de s.>rre was gaan zitten, vooraan
het huis en daarop een klein tafeltje juist
een begin wou ranken met z'n oeuvre.
Ja ik ook antwoordde deze en dan
naar buiten ziende: mooi is 't hier en je
ziet op den weg geen stervende ziel, maar
dat is juist wel goed dan kan ik rustig
werken en wordt ik niet afgeleid.
Wil ik soms ook maar weggaan.
Papa vroen Clau 'n beetje gepiqueerd.
- Och kind het huis is groot genoeg en
ik moet hier 'ra hoofd bijhouden weet je.
Waar is je moeder
Hier, antwoordde de dame zelf.
terwijl ze uit de kamer in de serre trad.
Gunst, je zit hier heusch gezellig man,
met die open deuren en "t gezicht op den
weg och je zult es zien, 't bevalt ons
hier hoe laDger hoe beter
Ja. ja., ja., gaf de heer des huizes
ongeduldig toe, want hij had een mooie be
ginzin in z'n hoofd dien hij op punt stond
te verliezen, maar gaan jullie r.u weg ik
bliksem hoe zei ik nou ook weer o ja
en de heer Ekko schreef terwijl hij 't
hardop zei; Insulinde zoete klank voor
vaderlandsche ooren.
Mevrouw Ekko trok haar dochter zacht
jes mee naar binnen en de schrijver ver
diepte zich met welgevallen in zijn werk.
Indien de heer Stroopman, inplaats van
weeg, dat pastoor, kapelaan of
domiiiéd het zoo mooi weer heeft
gezegd.
Ja, ja, hij kan het mna>' de
preek met 2Ïjn nut gaat 't eene oor
dikwijls in en 'l andere uit.
Beter is 't als de menschen,
zwijgend naar huis gaan, niet
uitflappend tegen buurvrouw of
buurman dat 't zoo mooi gelegd is,
maar gevoelend in hun hart dat
daar een wonde plek is geraakt.
Welke om genezing vraagt.
Welke roept om 't vlijm md
scherpe mes van den chirurg die
heet zelfbedwang, zelfoverwinning.
Maar 't mes doet pijn, en de
zelfoverwinning doet pijn en men
zwijgt liever de opkomende stem in
zich dood, die u zegt de operatie
van zelf eed wang is bij u noodzake
lijk
Want 't zou toch wel vreemd
zijn dat al die... toeschouwers zullen
wij 2C nu maar noemen in de
rechtzaal, dat die alles de blanke
ouuoozelheid, de reine onschuld
hadden van een duifdat hun niet
in T minst of geringste aankleefde
eenige vlek, dat zij allen daar staan
als menschen die, niet in huichel-
apbLliLO jzjdfvei watenheid. maar in
heusche oprèchtïïe.id 'ctè'n iremei
kunnen danken, dat ze *niet zijn
gelijk dezen."
Wat er in de rechtbank-leerschool
al niet vee' telceren gegeven
Daar vindt men ongelukkige
slachtoffers die de macht van het
kleine hebben verwaarloosd.
Steelzucht, die met snoepzucht
begon, vervolgens mot allerkleinste
bedragen, om een lust te kunnen
voldoen een paar centen maar
wegnam.
En wat zijn één, twee centen i
niets.
Neen veel, neen zeer veel, neen
zooveel maai meer als hel grootste
elegd op het staathuishoudkunde,
sociologie of hoe die wetenschappen verder
heeten mogen was ei wellicht een groot
man uit hem gegroeid.
De wenken aan de Klaarbekfrs gegeven
bewezen bij de toep.issing in de prnolyk
althans, boe iuira én juist zijn blik was
geweest.
Klaarbeke was even onooglijk als altijd
toch beg n het in toenemende mate
bezoekers te tiekken uit alle oorden des
lands.
Doch de Klaarbekers hadden dan ook
niet stilgezeten.
Om te beginnen hadden de meeste
mannen hun jassen en broeken binnenste
buiten aan gedaan, hetgeeu een aller
vreemdst caciiet aan hun kleeding gaf.
Ook de vrouwen handelden op dezelfde
manier en zoo was op een even practische
als afdoende wijze de oude Klaarbeeksche
kleederdracht uitgevonden, die niet naliet
grooten indruk te maken.
Briefkaarten met Klaarbekers in natio
naal costuum werden bij duizenden ver
kocht en verspreid.
Dwepende jonge dames en hcereo
verknoeiden dozijnen gevoelige platen om
kiekjes te krijgen van dit interessanto
middeleeuwsche volk, dat bovendien zoo'n
wondervreemd dialect sprak, dat verschil
lende taalgeleerden hun hoofd braken,
met peinzingen over de vraag welken
s'nra die allerzonderlingst i woorden toch
kapitaal, omdat voor die paar centen
begint verspeeld te worden deugd en
geweten, zielsgeluk.
De centen worden guldens, en
deze weer greotere bedragen voor
den dief bestaat er ton slotte geen
eigendom, hij neeral wat hem lust en
wat hij'krijgen kan.
Andere leeringsvolle voorbeelden
spreken U in die school van slechte
opvoeding, hoe de oulers 't zij door
eigen voorbeeld, 'i zij doot t» veel
toegeeflijkheid en te weinig gestreng
heid de werkelijke ooizaak wórden
van 't ongeluk hunner kinderen.
ader en moeder schrikken er
soms voor terug hun kleinen onaan
genaam te zijn.
Zij vinden een soort van brutaal
heid wel aardig, een snort *an
werkelijke stoutheid een u-eken van
flinkheid.
En dan 't is zoo onaangenaam je
kinderen streng te moeten b^hand*-
len, te sti aden.
Maar is 'i dan beier dal gij de
schuld wordt van een mislukt leven,
als zij nu niet mogen weenen, dan
zult gij ouderslater moeten
weenen als gij 't uw kindei en nu te
gemakkelijk wilt maken, misschien
maakt een gerechte straf 't hun later
Uf pyfiiijnci
Daar gaat van de rechtbanken,
wanneer zij worden waargenomen
door ernstige mannen, waar naast
wetenschap en doorzicht plicht en
geweten den weg wijzen, eene
opvoedende kracht uit. In zoover is 't
goed vao tijd tot tijd een kijkje in
de rechtzaal te werpen maar de
lessen moeten als een rake preek, tot
stil nadenken brengen en vooral
lot practiscbe toepassing.
mislukte muskusoudernemingen op te i konden hebben.
koopen, zich met verstand en ijver hadDe beroemde Klaarbeeksche echo liet
Muider berg weldra ver acbter zich in
merkwaardigheid, temeer omdat de eerste
zoo geweldig gevoelig was voor do «eers
estcidheid.
Dit laatste W33 weliswaar (evens de
oorzaak, dat eigenlijk niemand hem ooit
bepaald krachtig gehoord had. maar je
moest dan ook al bizonder irelfcn met de
temperatuur niet te warm, met ie
koud, niet le nat, niet te d'oog.
Ook de muskusdieren deden opgeld al
werd spoedig geconstateerd. d.»t die beest
jes, ontrukt aan de omgeving, w aai in re
waren geboren en grootgebracht, vrrmoe-
delgk tengevolge van 'n soort heimwee,
dadelijk hun vermogen om naar muskus te
luiken kwijt raakten en dan goed be
schouwd in geen enkel opzicht vei schilden
van de gewone huis-, tuin- of keukenrau:-
zen en ratten. Maar voor entbousicste
natuuroDderzoekeis was dit 'n reden te
meer om zich op de speciale studie van de
Moschus Moschiferus toe (e leggen.
Er verschenen weldra geleerde brochu
res over -Het heimwee der muskusdie
ren." -Het vermogen der Moschus
Moschiferus om naar willekeur geur te
verspreiden of niet." De Klaarbeeksche
fauna in den gstijd. -Klaarbtke en zijn
bewoners, 'n bijdrage voor de folklore van
Nederland" enz.
Ja zoo'n vlucht nam de beroemdheid
van Klaarbeke, dat de gids voor Apel
doorn en omstreken een supplement aan
z'n abonré's zond met een volledige
beschrijving van het nieuw ontdekte oord.
Wordt vervolgd.