üBAÏ KOEST ga omstreken.
Venray.
Nieuwjaarspreek.
Villa Rustoord.
Vrijdag- 1 Januari 1900.
3( )ö1 J aarg-ang
No. 1
MAAS
Abonnementsprijs per kwartaal
voor Venray 50 c.
franco per post 65 c.
voor hei buitenland bij vooruitbetaling 85 c.
afzonderlijke nummers
Prijs der Adver-tentiën:
van 1 4 regels 20 c.
elke regel meer 5 c.
letters en vignetten naar plaatsruimte.
Advertentiën, 3rnaal geplaatst worden 2maal berekend.
EEN OUDE
Zalig Nieuwjaar
Aan alle lezeressen en lezers van
harte
Zalig Nieuwjaar
Bij de oude predikanten uit den
tijd van Abraham a Sancta Clara
was het gebruik aan do toehoorders
in do nieuwjaarspreek geschenken
uit te deelen. In het prachtwerk
Tubae Sonilus, geestelijke bazuin-
stoot (Augsburg. 1715) deelt Fr.
Steffan onder 2ijne toehoorders op
nieuwjaarsdag kalenders uil. De
wijze dezer prachtbedeeling vond ik
eigenaardig genoog om baar hier
mede te deelen.
Hij zinspeelt hier op de teekens
van den dierenriem ol zodiak, de
twaalf teekens, waarin de zonneweg
verdeeld is. Om die zinspeling op
den kalender goed te verstaan mogen
dezeteekens hier volgen.
Voor de lente de Ram, do Stier,
de.XïSS&fi^i'
Voor den zomer de Kreeft, de
Leeuw, de Maagd.
Voor den herfst de Weegschaal,
de Schorpioen, de Schutter.
Voor den winter de Steenbok, de
Waterman, de Visschen.
Nu volge de preek
Heden begint weer een nieuwjaar.
Waarheen ik mijne ooren wend hoor
ik bij het begin daarvan niets anders
dan Felix Amus, zalig nieuwjaar,
veel heil en zegen in het nieuwe jaar
Waarheen ik mijne oogon wend
zie ik niets anders dan boe de
eens vriend den andere tot bewijs
zijner liefde en zijner belangstelling
een nieuwjaarsgeschenk biedt. Wat
zal ik U aanbieden Indien gij met
wenschen tevreden zijt, dan wensch
U allen en ieder uwer van harte
Feuilleton.
Oorspronkelijke novelle van F. De Sinclair.
5.
Op dat oogenblik slobberden de wielen
van 't rijtuig vlak by ben door 'n dras
sige plek, bet rijtuig hield stil en iemand
sprong er uit met eeö brandende fiets
lantaarn, waarvan hy zich als een zoek
licht bedieDdo en dan ook dadelijk het
drietal in bet oog kreeg.
-Myo naam is Stroopraan Duizendmaal
pardon dat ik u even moest laten wachten,
maar juist toen ik naar u toe wilde rijden
kreeg ik een dringend telegram, dat ik
oumiddelyk moest beantwoorden.
-De dames zyn toch niet nat geworden
Ach u heeft paraplu's dat is een pak van
m'n hart, ja, buiten moet men zich op
alles wapenen. Laat ik u voorgaan deze
kant uit hierheen 't is hier zoo donker
als de nacht pas op freule hier is een
plas ah voor zulke kleine damesvoetjes
is 'n centimeter droge grond groot genoeg
geef me uwe bagage o, pardoö, geran
geerd u niet hier koetsier 'n falies en
'o doos stapt u in barones neem u ra'D
hand twee treedjes hoepsa voorzich
tig freule nee, nee., na u baron par
don pardon nu moet ik u even 't is
een beetje nauw binnen zoo dank m
een heilvol en gezond nieuwe jaar
zonder droefheid of riekte een
nieuw en vruchtbaar jaar zonder
hongersnood of duurte; een nieuwi
en vreedzaam jaar zonder oorlog of j betaamt,
bloedvergieten een nieuw en blijd
jaar zonder tegenspoed of ongeluk
ken. Zoo gij echter geschenken
wensebt, dan zou ik willen beschik
ken over zoovele dukaten, als ik
hedeu hoor herhalen «zalig
nieuwjaar." Ik zou dan voor ieder
mijner toehoorders een rijk nieuw
jaarsgeschenk knopen en hield dan
nog genoeg vour mij zeiven over.
Omdat ik echter met Petrus mo. t
bekennen «goud of zilver heb ik
niet", zie ik mij vel verplicht iels
anders er op te •eken... Wat zal ik
U dan geven
Daar valt mij iets io, wat bijna
iedereen in den 'onp des jaats noodig
heeft en waarnaar eenieder zich in
zijne zakeu moet richten. Wat is
dat Een kalender. Aairieder mijner
toehoorders li-d ik bij deze jaar
wisseling een kalender
Rh nu neemt F' SOK01 "it die
1 ..- I.
en past dézen alleraardigst on
zinrijk toe op de verschillende
standen.
Vooreerst vergelijkt hij de gees
telijken met de zon en vermaant hen
de geloovigen getrouw voor te
lichten. Vooral echter richt hij hierbij
bet woord tegen hen, die er steeds
op uit zijn elk vlekje op het geeste
lijke gewaad met den vinger aan te
wijzen, maar nooit iets willen
opmerken van die duizenden goeue
werken des priesters. Aan do
overheden, gezaghebbende!)vaders
en moeders" wijst hij het sterrebeeld
van den Leeuw opdat zij vurig zijn
in goede werken en krachtdadig
optreden tegen de boosdoeners. «De
overheden en huisvaders moeten
hun ambt ernstig opnemen niet
als wijlen Saturnus. de ki lervretör,
de hun toevertrouwden uslinden,
c maar de goddeloozf en ik... J</innigen
voorbeeldig straffen, l ijk dit
Vooral moePi- zij een
waakzaam oog houden '7,er hunne
kinderen, van wie ven «meer
weten omtrent troefboer d n omtrent
de
hij het
n wekt
helaas!
steente,
aan
zeer ui!muntend. Klaar koetsier., naar
villa Rustoord
Onder dezen stortvloed van plichtpleging
gen was de familie Ekko vrij vlug, maar
eenigszins verbijsterd geiadeu in een kleine
brik, die zuchtte en kraakte onder den
buitengewone» last die ze te torsen kreeg
en getrokken door een onzichtbaar paard
zich langzaam in beweging zette,
'fc Speet ons, dat we nu met den avond
het landschap niet eens konden opnemen,''
sprak meneer Ekko. «U heeft het ons
zoo mooi beschreven."
Ja dat is jammer, want dat is in
derdaad buitengewoon buitengewoon,"
antwoordde Stroopraan.
-Ik had vroeger nooit van 't plaatsje ge
hoord," merkte nu Clau op.
«'t Is ook nog eenige jaren geleden
ik raog wel zeggen -ontdekt", freule I
Maar dat geeft juist een eigenaardige be
koring aan de streek. De oude zeden
en gewoonte van het volk, de taal. de klee
ding dat is alles bewaard gebleven, eeuwen
achtereen met 'n zuiverheid, die-de groot
ste historiologen verstomd doet staan
en dan do omgeving, dat woeste, dat on-
bemetelijke dat imponeert machtig Ik
herinner me nog het moment, dat ik voor
't eerst Iilaarbeke zag Ik was er kapot
van Ik had een gevoel of 'k zou gaan
huilen en alsof ik de herinnering aan
dat schokkende moment hem overweldigde
haalde Stroopraan 'n zakdoek uit zijn zak
en snoof hevig zyn neus.
-Ik zieniets buiten zei mevrouw'n
liet kriiisbeold", en :<1 z.
Venusster naloopeu.
Aan de meisjes bind
sterrenbeeld der Maagd,
hen op tot eerbaarheid. M.
hoeveien rlrag-n dit ede
als hadden zij een neder f een
den he's hangen. Iele1' tgeniiük
zij in den ka'et r om te
i iiddagen
to k rij—
-■op niet
-lagen zij
.breiende
woorden
.nddagen
iwlustige
eli lievo
Ik
zitten
-TaiTL' iirnr-i" bittö»
«runttg vööruitzïóif;v\i'r ve'leti
duren de advent en de vasten zoo
verschrikkelijk lang; vóórdat zij
van den preekstoel kunnen rollen.
Menigeen staat den heelen eag voor
den spiegel met hoogopgebouden
haar om vast te probeeren, hoe
vriendelijk en lief, hoe aardig en
innemend zij zich voor haren
uitverkorene zal gedragen hoe zij
moet bukken en lachen, moet
liefkoozeti complimenteeren om hem
te ontvangen en overweegt met
welke hartbestormende, vleiende
woorden zij hem ontvangen zal.
Velen ïoeken angstvallig in den
kalender naai de feestdagen,, waarop
de jongens naar de kerk komen
dan moeten zij ook daar zijn en een
allerliefst kruis maken, gelijk die
andere deed, die dit kruis usakto
bladeren zij in den üatet
zien wanneer de vaslena
zijn, als zij hope» een m?
gen En indien die
verwezenlijkt wordt da-,
in bittere tranen, :net
oogen, in hartbrekende
aan die lieve vaster:
hunnen nood, gelijk de ti
deed in deze woord, n
vastenavond, kom och uw II
beu nu al zeven jaren b i in zittot
"X n - j hittOl
-«Vu 'V A lie A >'11 ttvuiw- V volov
opening in 't beslagen raampje vetand me',
haar zakdoek -alles is pikdonker,."
-Pffl zouen wo 't raampje niet een
beetje laten zakken sprak haar echtge
noot, Clau, lieve kind, ik wou Öat je die
parfumerie bad thuis gelaten, u krijger
hoofdpijn van."
-Maar Papa wat maalt u toch over
paifumerie ?..ik heb geen parfumerie
riep Clnudine, opnieuw verontwaardigd.
-Ja ik ruik 'c toch ook sprak haar
moeder, maar ik dacht dat het in 't rijtuig
zat zoo'n muskuslucht ruikt u diets me
neer
-Nee barones hé nee ik ruik niets,"
antwoordde Stroopman onnoozel, -naar
muskus zegt u dan begrijp ik l et wel.
Men vind hier nog de Moschus Ifoschifo-
rus het z g. muskusdier ,n soort rat of
muis dat is mede een der mer kwaardighe
den van Klaarheke.
-Maar zou die dan hier in het rijtuig?"
vroeg mevrouw angstig naar haar rokken
grijpend.
-O nee barones verontrust u niet deze
beesjps geven zoo'n sterke lucht af, dat
't voldoendo is, wonneer er b.v. even een
den stal geweest is. waar dit rijtuig
staat.
«Godbewareme maar het is kras hoorl"
riep de heer Ekko, en 't helpt nie: of je al
ecu raampje openzet allemachtig 't word
hoe langer hoe erger
Ja nu meen ik ook iets te aarzelde
Stroopman, terwijl bij zyn horloge uit zijn
zak haalde en bij 't licht vin zijn steeds
In den naam des Vaders, geef mij
een vromen, des Zoons, geef mij
een aardigen, des U. Geestes, geef
mij een rijken jongen. Dan klopte
2ij driemaal op de borst, verzuchten
de Wat zou ik graag I Wat zou ik
graag Wat zou ik graag O «lat
is wel een verliefd ingaan tot een
heilig gebed Hoe zuil; eer.e latei-
geleden heelt door verliefde gedach
ten en smachtende oogslagen, kan
zich eenieder gemakkelijk denken
Van deze en dergelijke ziken vindt
men niets noch in den ouden, noch
in den nieuwen kalender.
Ook schenkt hij aan de meisjes
het sterrenbeeld van den Kreeft.
Gelijk den kreeft het schaaldier, met
een pantser gedekt is, zoo moeten zij
met voorzichtigheid en standvastig
heid gepantserd zijn. Gelijk dia
kreeft zich met zijo scharen verdedigt
zoo moeten zij al te brutale jongens
»inet flinke muilpeeren voortjagen"
gelijk de kreeft rood wordt, als hij
goJcookt wordt, zoo moeten zij zorgen
het bloozen niet af te learen. En
gelijk de vissclier den kretft vangt
met aas «zoo doen dit ook de
jongens. Zij bieden den meisjes een
aantrekkelijke spijze, geven haar de
ct ««ri 1 vjvji' „I.ZJIJ - V
rijenschrijven haar minnebrieven
schenken haar een halsdoek of ander
sieraad, koopen haar kantjes of
lintjes voor haar muts, en geven
haar de keuze, wat voor stof' of goed
zij willen hebben voor hare rokken
of mutsen. De kreeft, de meisjes
steken de handen uit, nemen het
aan, hebben plezier daarin en laten
zich door den visscher. d. i dooi
de jongens meelrooneo naar fecsteD
kermissen, jaarmarkten, tuinen
veldwegen, zomerhuisjes... Maar zij
moeten zich niet laten vangen I
«De jongens, zegt men loopen de
meisjes na. Daarom, jongens w il ik
jelui ook een kalender geven. Maar
in welk sterrenbeeld zal ik jeiui
stellen Ik merk wel, dat jelui
graag zoudt staan in het sterrenbeeld
der Maagd, want ik weet, dat velen
brandende ry wiellantaarn ke.-k hoe Iaat 't
was.
Hij scheen van het uur te schrikken,
peinsde 'n oogenblik, wreef zich dnn over
het voorhoofd en zei:
-Ik zie tot mijn spijt, dat '1 al zoo ba
is;, ik zal u niet in de villa wolkom kunnen
heet en, want dat telegram, dat roe zoo
laat deed komen roept me voor 'n ijselyk
dringeDde zaak urn, 'n eenigzins delicate
kwestie ik meen. dat ik u reeds terloops
iels erover schreef., de familie."
Ja u schreef iets over respectable fami
lie, ter wille van wier eer we maar niet
aan onze kennissen moesten vertellen, dat
we de villa bevestigde mevrouw Ekko
met veel belangstelliog in haar loon.
-.Tuist juist, barones ..ik zal u dat
allemaal nader meedeelen och 't is zoo'n
pijnlijk delicaat geval en die oude
graaf is toch zoo'n edel zoo'n nobel
mensch 't is 't is
Stroopman zweeg, scheen in 'n soort
tweestrijd te verkeeren, mompelde iets on
verstaanbaars eu sprak dan zacht met tra
nen in ziju stem:
-Och baron 't is een pijnlijke vrien
dendienst dien ik te vervullen heb, en de
moed ontzinkt me bijna maar ik kan
niet anders, t is voor hem Baron zoudt
u me de bedongen huur vooruit willen
1 voldoen 't is een ellendige vraag, dat
voel ik, maar als u wist ik heb de qui-
taotie by me
-Vooruit voldoen vroeg meneer Ekko
met rijn zakdoek voor zijn neus op wan-
uwer langs wegen en straten de
meisjes naloopen; dal hun eenig doel
en inzicht is roet do meisjes te gaan
wandelen, haar bij de hand te voeren
van den eenen dansvloer naar den
andoren, haar in eon ol ander hoekje
te voeren om haar te liefkoozen en
aardigheidjes te zeggen en haar
allerlei vrijersliedjes voor te zingen.
Maar wijl ik ook weet, dat gij door
eerbare en deugdzame meisjes zult
worden afgescheept en de kous op
den kop krijgt; daarom denkt maar
niet, dat ik jelui naar bet sterren*
beeld der Maagd zal verwijzen. In
plaats daarvan moet gij in uwen
kalender goed acht geven op bet
sterrenbeeld den Schorpioen
Ovidius schrijft indien men aan
eenen kreeft de schaar afneemt en
net overige in den grond stopt, tot
dat het bederft, dan komt daaruit een
schorpioen. Zoo gaat het ook met
menigen jongen.
In de jeugd worden zij naar de
school gezonden; door ouders en
onderwijzers wordt hun gewezen op
vroomheid godsdienstigheid en vrecze
des Heeren, zij worden opgewekt om
vlijtig te loeren en te arbeiden, De
outfcn.* tnsv er op toe eenmaal
eer in te 'eggen mot hun jongens.
Maar als zij der tuchtroede ont
wassen zijn en in 7rijheid komen,
dan verwaaiioozen zij vroomheid,
godsvrucht en deugd. Zij begraven
de hun door God geschonken talen
ten; zij bederven en daar groeit uit
hen niets dan een smerige schorpioen.
Men mag niet naar heu wijzen of
hen van ter zijde aanzien, of zij
worden nijdig als een schorpioen; zij
steken en vergiftigen menschen en
vee.
Ja, als zij op menschen hun gift
niet kunnen uitspuwen moeten de
steenen het ontgelden; zij worden
getrapt en geslagen, dat de vonken
eruit springen.
trouwenden toon, maar zijn vrouw stootte
hem aan.
«Kom Ekko ..je ziel toch. hoe meneer."
-Maak u 't hem toch niet moeilyker
vulde Clau hem zacht aan, geroe d, door
de aandoenlijke, geheimzinnige woorden
van Stroopman.
-Ach nee <loel n 'c ook maar niet
doet u 't ook m-iar niet dan moet het
treurende moederhart van de zwaar be-
p-oefdo gravin maar breken ik heb niets
gevraagd."
De stem van den spreker scheen over
mand van aandoening.
■Toe Pa dan toch fluisterde Clau, 'n
traan wegpinkend.
«Ik begryp er geen snars van mom
pelde de neer Ekko, «maar als er 'n hart
van een ouwe gravin mee gemoeid is
vooruit dan maar, 'n vrouwenbeul ben ik
nooit geweest
hy zocht in zyn zak naar zijn porte
feuille.
Do heer Stroopman liet hulpvaardig zyn
licht schijnen op de handen van den ouden
beer.
De laatste haalde 'n klein pakje bank
noten voor den dag paste zorgvuldig f 125.
af, in vijf bankbiljetten waarby hij elk bil
jet wel vijf minuten laDg tusschen duim 1
vingers wreef, om te zien of't er geen: v -e'
twee waren en reikte ze dan oven-aan-■
Stroopman, die ze in zijn sigarenkoker op
borg en een quitantie in ruil gaf.
Hartelijk dank baron 1 hartef^Tcfónt\
als u alles weet dan zult u er geen bé-
rouw van hebben u is eea ojjei mén»3h. l
3 osdded net et
oil
t bade: