Weekblad tooi VIN1AT
HOEST ia omstreken.
UitgeverW. A. Van der Munckhof, Venray.
Een Omwenteling
Een vreeselijk gevecht,
op militair gebied.
33ste .Jaargang.
No. 33.
Mengelwerk.
Abonnementsprijs per kwartaal
foor Venrat 50 c.
franco per poet 65 c.
voor het buitenland by vooruitbetaling 85 c.
afzonderlijke nummers 6 c.
der Advertentiën:
Prijs
van 1 4 regels
elke regel meer
letters en vignetten naar plaatsruimte.
Advertentiën, 3maal geplaatst worden 2raaal berekend.
20 c.
5 c.
Tot ou toe hadden wij gevechten
te land en ter zee. Dit schijnt
achter «iet voldoende te zijn om nu
en dan een goed gedeelte der arme
raetischenkinderen op wreede wijze
te siachtotfereu. Nu gaan wij
spoedig ook nog krijgen de gevecb-
teu in de lucht. Men heelt er lang
rni-e gelachen, doch in ouzo dagen
begint men er anders over te
denken.
Hoelang heelt men niet do schou-
dois opgehaald, waar er sprake
was van den bestuurbaren luclit-
ballou
Geleerden van naam bobben
getracht het oewijs te loveron, dat
het even onmogelijk was langs
dezen weg tot ptactiscbo resultaten
te kotoen als de tnaau te grijpen
met de tandeu.
En verleden week, schrijft Dr.
Hermann uit Berlijn, konden wij
Biet eigen oogen een schitterende
uitkomst constateeren.
Voor eene verbaasde menigte, op
het kort en bondig hevel van een
Pruisisch officier steeg op, de lucht
in» een militair ballon. De te volgen
weg was vooruit vastgesteld Van
het veld der manoeuvres naar den
Rijksdag, over de Brandeburger
Poort, die voor de Berlijners is,
wat de Triomfboog nabij Tuilerieën
is voor de Parijzenaars, en dan
wenden langs het kasteel des keizers
om weer op dezelfde plaats terug te
keeren. De gedane beloften zijn
volkomen gehouden. Niettegenstaan«
de hevigen tegenwind heeft de ballon
met veel nauwkeurigheid den voor
geschreven weg afgelegd. Verschei-
dene achtereenvolgen proefnemingen
hebben hetzelfde succes opgeleverd.
De officieren verklaarden zich
hoogst tevreden en reeds is de mili
taristische pers gereed om de
schitterende toekomst aan dezen
alvernieler in tijd van oorlog te
voorspellen.
Zonderlinge teekenen des tijds
Terwijl de diplomaten voor den vrede
praten iü Den Haag, sloven anderen
zich af om de wreedheden van den
oorlog te verbreiden. Door lange
eeuwen heen, reeds vanaf de myste
rieuss tijden der oudheid, beeft de
geest van den tnenscb, niettegen-
staande zoovele hinderpalen, die zich
ophoopten, en eiudelooze mislukkin»
gen, die den moed niet konden
benemen, met oen onverwinbaren
hartstocht gearbeid aan de oplossing
van het groot probleem, dat bestaat
in de ovcrwiuuiug vau bet luchtruim!
Thans scbijut' men op hot punt te
slaan voor goed het dool te boreiken.
Eu wat ziet meu nu? Nauwelijks
is deze uieuwe vinding uit bet somber
rijk der droomen getredeu, of zij
krijgt bare bestemming, niet ten
dienste maar ter vernieling der
menschheid. Dat is de logica van het
militarisme tot liet uiterste toe. Met
de bestuurbare luchtballons zullen
de oorlogen dei- toekomst nog veel
moorddadiger en veel bloediger wor*
den dan zij wareu tot nu toe, en
tevens veel kostbaarder op den koop
toe.
De veldslagen dei' toekomst zullen
voor het ruimst gedeelte plaats
hebben boven onze hoofden in de
lucht. In do eerste plaats wordt do
bestuurbare ballor, beschouwd als
bet ideale middel om de posities en
de bewegingen van den vijand te
herkennen. Dochindien wij voortgaau
op den weg, waarop wij ons thans
bewegen en waarom nietdan
zal hij ook spoedig genoeg hel
machtigst wapen worden in de ban»
den van den aanvaller.
De vijandelijke ballons zullen tot
eerste taak hebben elkaar te vernie»
tigen om zoo de kansen van den
tegenstander te verminderen.
Daarbij zullen natuurlijk niet tal
rijke menschenlevens moeten worden
opgeofferd, daar de ballons slechts
weinige militairen zullen kunnen be
vatten, doch daartegenover zal staan
het verschrikkelijk feit, dat deze
ongelukkige luchtreizigers onver»
waardelijk in de klauwen van den
wreedsten dood worden geworpen.
Nu reeds huivert men bij de eenvou
dige gedachte.
De ovenwinnaars zullen dan
natuurlijk niet werkeloos blijven.
Hun tweede taak, verschrikkelijker
nog dan de eerste, zal zijn een
moorddadigen regen van allerlei
springwerktuigen te doen nederdalen
over de vijandelijke liniën in 't veld.
Men zegt dat de eerste pogingen
een volkomen succes hebben opge
leverd. Bommen van 20 kilogram
worden van een hoogte van 400
meter op een bepaald doel neer»
geslingerd.
De helft daarvan kwam neder
op minder dan 25 meter van de
bedoelde plaats. Dat is zeer gerust
stellend Iels beters toch kan men
waarachtig niet verlangen
In zooverre leeken bet geheim
van den roilitairengenie kunnen
doorgronden, dat mot de grootste
zorg wordt bewaard, biedt de be
stuurbare ballon nog geen gehoor
zaamheid aan de gegeven bevelen,
tegen alles bestand. Maar de eerste
stap is gezet en men weet het. dat
het toch slechts deze is, die be
zwaarlijk kan worden genoemd. Al
hot overige is slechts een kwestie
van tijd, en wellicht zijn wij uog
goroopen bestuurbare balloos te
zien, die elkander slag zullen leveren
eveu als dit itf onze dagen doen
de gepantserde schepen in open
zee.
Nu is 't aan de belastingbetalers
om de zakken te openen.
Reeds heeft Frankrijk, na het
groot succes van de -Fatrie" te
hebben toegejuicht, bij hoogdrin
gendheid een crediet gestemd van
5.000.000 francs voor den aanbouw
van een luchtvloot. De vijf leger
korpsen, die verspreid liggen aan de
oostelijke grens, zullen alle hun
bestuurbaren luchtballon hebben. En
op zoo'n schoonen weg zal men
zeker niet stilstaan.
Dat kan niet worden verwacht.
Die eenigszins bekend is met het
leven en streven in Frankrijk gedu
rende den laatsten tijd, weet ook,
dat de Republiek, met het oog op
betgeen er geschiedt aan hare
grenspalen, niet rust, zoolang er in
't buitenland iets kan worden
waargenomen; dat het binnenland
niet bieden kan.
En Duitschland zal zich zeker
niet op een afstand laten houden.
Deze nieuwe wedijver biedt ons
een perspectief, "'ft""--k-rv,
het laatste woord nog niet /ehoord
hebben. Het onderhoud van het leger
kost daar ontzaglijke sommen en de
militaire vloot verslindt nog heel
andere kapitalen. De schuld van het
rijk groeit geregeld op schrikbarende
wijze aan.
En toch kan men verzekerd zijn,
dat de Rijksdag steeds zal bereid
gevonden worder. om nieuwe kre
dieten toe te staan, wanneer de
generaals optreden met de verzeke
ring, dat indeoorlogen der toekomst
de bestuurbaré luchtballon een
beslissend wapen moet worden
geacht, in staat de machtigste
pantscrscbepen op zee te doen
uiteenspringen en in een oogopslag
hoele regimenten op het slagveld te
vernielen.
Wij zijn de gevangenen van de
militaristische dwaasheid Doch
waarom zou de Conferentie in Den
Haag, nu zij toch vereenigd is in de
schooce Nederlandsche stad, niet
trachten dien ijzeren cirkel te ver
breken 't Zou toch wel te wenschen
zijn, merkt de Berlijnsche «Germa-
nia" op, dat voor eeuwig worde
verboden, onder de garantie van alle
Mogendheden, ontplofbare stoften te
werpen uit bestuurbare luchtballons.
Is 't der menschheid waardig van de
twintigste eeuw alles, zonder eenige
uilzondering, ter beschikking te
stellen eener verschrikkelijke ver
nieling?
De nakomelingschap zou de na
gedachtenis zegenen van den man,
die zicü geroepen voelt aan dit
verlangen te voldoen.
't Is nog tijd hier een schoon
initiatief te nemen. -
Maar hoog tijd dan ook.
Waar ik mijn onrustig leven niet rond
gozworveu heb en wat avonturen ik
daarbij niet heb beleefd, zou te lang zijn
om u te vertellen.
In 1884 nam ik dienst in het Afrikaan-
sche leger. Ik was gezond van huis ge
gaan, maar werd aau boord van een der
kleine platte i ivierstrooraers, zooals men
die op ondiepe, rivieren van den Congo
gebruikt, ziek, zeer ziek.
Ik geloof zelfs, dat ik ondanks mijn
kraehtige natuur, het slachtoffer van het
zware klimaat zou geworden zijn en den
adem hebben uitgeblazen, zoo mijn trouwe
Johnson een echt type van Hooglander
mg niet opgepast had met al do zorgen,
die een moeder slechts zou gehad hebben.
Onze reis vorderde langzaam, wijl de
stooaer verschillende plaatsen aandeed,
hetzij om te lossen of kolen in te nemen.
Het was dan ook een vervelendo reis,
maar myn goede Johnsoo praatte mij zoo
levendig over sport een onderwérp, dat
altijd veel aantrekkelijks voor mij had
dat ik dikwijls verveling en pijnen vergat,
en mg nu eu dan zelfs kostelijk vermaakte.
Op zekeren dag toen we stil lagen bij
een dorp, kwam een vreemdeling bij ons
aan boord, en eenige oogenblikken later
bracht Johnson hem bij mij binnen, hem
voorstellende als zijn oud vriend Vernon
van Vivi.
Vernon bleek een heetgebakerd man te
wezen, maar in onze karakters was een
zekere^ "overeenstemming en spoedig waren
w'fj' viiénden.
Hot bleek zelfs later dat ik de eenige
persoon van zijn kenni» was, met wien
Vernon nooit twistte. Hij had een klein
vermogen hijeen vergaard en toen hij het
leger vei liet, emigreerde hij naar de Kaap
en weid als majoor ingelijfd bij de koloniale
krijgsmacht.
Maar ook daar beviel het hem niet en
hg nam dienst in het leger van den
koning der Belgen in den Congostaat. Hij
was een kapitale navorscher en een bokser
van de eersten rang; hoedanigheden, die in
bijna al zijn avonturen uitblonken.
Terwijl wij op een dag met ons drieëu
aan tafel zaten ik was toen reeds aan de
beterhand vertelde hg ons een geschie
denis van een gevecht met een gorilla
(raan-aap),
Omstreeks een jaar geleden begon
bij werd ik naar het binnenland gezon-
om Cabinda recruten en werklui aan te
werven', een taak die een echté zwerftocht
beloofde te geven.
Óp Cetté Gamma ontmoette ik een
handelaar, di; me voorstelde, met hem mee
te gaan naar een plaats, waar niet alleen
veel te jagen was, maar vanwa ir men ook
rapporten had ontvangen die liet vermoeden
wekten, dat daar petroleumbronnen zouden
zgn.
Kr warm daar plekken waar een soort
vulkanische modder den bodein bedekte
en steenkool en peroleum zou gevonden
zijn. Deze nieuwe en belangrijke tijding
deed mg zonder dralen toestemmen, maar
nauwelijks hadden wy onze party geor
ganiseerd en waren wij op weg, of de
handelaar ontviDg order om met den eers.
ten stoomer naar Engeland terug te keeren.
Mijn belangstelling was du echter een.
maal opgewekt en ik besloot na kort
beraad den weg alleen te vervolgen. De
Kroejongens van den handelaar, onder
aanvoering van Blue Ruin een beste
trouwe kerel nam ik mee.
Zij deden bet uit zekere gehechtheid aan
mij, maar do reis naar het binnenland
stond hun lang niet-aan. De Kroejongens
toch zijn betere zeelui dan sjouwers, wie
het slechts genoegen doét, als ze maar op
zee kunnen rondzwalken.
Om deze reden nam ik het aanbod van
zekeren negerhoofdman, om ons te ekcor
teeren gaarne aan, stuurde de Kroejongens
terug met de boodschap op een zekere
plaats met mij samen te komen na eer.
zesweeksche reis.
Wij reisden eenige dagen per boot 'en
vorderden tamelijk snel. De streek was
prachtig en de bevolking reeds min of
meer beschaafd, d. w. z. men koo aan
hunne manieren en verschillende voor.
werpen z,en, dat zij met de beschaving der
Manken hadden kennis gemaakt. Maar
naar mate wy verder reisden, namen wij
deze kenteekeningen steeds minder waar.
Onze negerhoofdman begon intusschen
hoe langer hoe vriendelijker te worden
totdat hg zelfs verliefde lonkjes naar mijn
zwaar olifantsgeweer begon te werpen. Ik
vertelde hem, dat ik, indien hij zich goed
gedroeg en ik over hem tevreden kon zijn,
hem het wapen, op het einde van ouze
reis zou present gerei).
Hij loonde zich over die belofte zeer
erheugd en toen wij het, doel van onzen
tocht in zicht kregen, verzocht hij mij een
schot uit het geweer te rcojen lossen. Ik
stond dit too, leerde hem de handgreepen
en gaf hem het geweer over met de be.
merking, dat hij het denkende op den
terugstoot, bij het afvuren goed tegen deu
schouder moest drukken..
Hij schoot het af op een olifant, maar de
logge viervoeter., draaide zich om en liep
weg. terwyl de hoofdman een buiteling
maakte, die me in een onbedaarlijk lachen
deed uitbarsten.
Weer overeind springend, sloeg hij op
het wapen als een bezetene, en schold het
met alle scheldwoorden uit, die een neger
hoofd slechts kan vormen.
Hgi Vot) rich maar niet fcogrypcs, a.-.
vertelde hg. waarom het wapen rmj niet
neersloeg, zooals 't hem gedaan had, ter
wyl hij toch twee voet groot»r was en
veel zwaarder gebouwd.
Niettemin wilde hij het aanstonds nog
eens probeeren, maar, vreezende voor
ongelukken door zijn onhandigheid, ver-
bood ik hem dat. Toen zei hg, dat ik hem
het wapen reeds geschonken bad, maar ik
herinnerde hem er aan, dat ik zujks eerst
bij het einde onzer reis had beloofd.
Sinds sprak hy er niet meer over en
wierp alleen heimelijk verlangende blikken
naar het geweer.
Ik was dit voorval spoedig vergeten,
toen het op zekeren .dag mij onwille,
keurig; weer in de gedachte kwam. Blue
Ruin die me toch had had willen volgen,
kwam dien avond naar .mij toe en smeekte
mg met tranen in .de. oogen, terug te
keeren, zeggende Hoofdman, slecht
man,-wjj sterven moeten, hy ons dooden
wil
Maar ik. zei denkende, dat.<Je arme
jongen heimwee had naar de zee. Blue
Ruin, waarom zou hij zoo doen (k heb
hem mijn pliGntsgeweer bel iofd en indien
er iets zou gebeiren met ons, zon hjj zich
no>it meer m. de factories durven laten
zien en hij zou een geruïneerd man zgn.
De arme neger echter hernam: Master
niet onverstandig; hoofdman slecht inan,-
hy dooden wil ons allen 1
Nogmaals stelde ik Blue Ruin gerust,
hem beloovende den hoofdman te zullen
neerschieten, ziod a ik .iets verdachts he«
3peurde. Wij zet'en dus onze reis voort en
weldra waren wy in de streek, waar de
gorilla's (raaoapen) .zich ophielden.
Tot dusyer hadden .wij nog goen enkel
exemplaar ontmoet, zelfs geen spoor ervan
gevonden. En toch was liet mijn vurigste
wensch, eens een jacht pp dit dier mede
te maken. De hoofdman sloeg daarom voor
ten einde sneller te kunnen marcheere»,
de bagagedragers achter tc laten, en met
hem iu snelle marschen mee te gaan naar
een bosch. waarin hij wist, dat 2ich de
gorilla's ophielden.
•Ik stemde toe en allien Blue Ruin bij
my houtend, om een extra buks te drageD
ging ik met den hoofdman op weg: Weldra
waren, mij midden in de bossclien. Wier
tropischen plantengroep mjj dikwijls ver.
rukte.
Op een dag zaten wy aan het middag,
maal. Blue Ruin keerde juist van de
rivier terug;* waar hij water was gaan
halen en ik' zelve was bjzig oen bus
conserve te openen, toen ik plotseling een
PEEL
EN
MAAS