Mpckhof, Venray.
Sodabaden
Het verhaal van den
President.
Zaterdag* 1 .Tuni 1907.
2Bste ,Ta r gang.
No. 29.
als geneesmiddel.
Mengelwerk.
Abonnementsprijs
kwartaal
voor Vrnray
Iranco por post
voor het buitenland bij vooruitbetaling
afzonderlijke nummers
85 c.
•*<»-
Prijs der Advertentiën
van 1 4 regels 20 c.
elke regel meer 5 c>
letters en vignetten naar plaatsraimte.
Advertentiën, 3maal geplaatst worden 2maal berekend.
Aan een opstel, (lat (le heer W.
A. A. van Binsbergen, arts te
Nistelrnde, onder dit opschrift in
ha Ned. Tijds. vGeneeskunde heeft
geplaatst ontleen»-» wij het volgende:
Toen ik ruim zes jaar geleden
mij hier vestigde, deelde de pastoor
van Ulft mij mede, dat hij reeds
gedurende jaren aan personen,
lijdende aan «fijt', een zeer een
voudiger» raad gaf, waarvan hij
steeds zeer succ-s gezien had.
Hij ried hun, eenige malen daags
het aangedane deel geruimen tijd
in een warme oplossing van gewone
keukensoda te baden.
Natuurlijk alleen als er open
wonden waren. In de groote meer
derheid der gevallen was dan de
aandoening spoedig tot genezing ge
bracht.
Het middel kwam mij zoo een
voudig en onschadelijk voor en
daarenboven zoo gemakkelijk en
overal door een ieder toe te passen,
dat ik er gaarne toe overging een
proef te nemen en de sodabaden
aan te wenden bij de eerste gevallen
van panaritium, die ik onder behan
deling kreeg.
De eerste patient, wiet» ik het
gebruik ervan aanraadde, was een
man, die reeds veertien
lijdende was aan panaritium.
Zijn heelé hand en öeuedenarm
waren sterk gezwollen, terwijl in zijn
eveneens zeer in omvang toegenomen
duim een opening was, waaruit
rijkelijk etter te voorschiju kwam
Bij sondeeren bleek het beenvlies
van het bovenste vingerkootje reeds
voor een vrij groot deel verwoest
Na twee dagen behandelingmet
sodabaden waren hand en beneden-
arm tot den normalen omvang ierug
gekeerd en na lien dagen was de
duim geheel genezen.
Het tweede was een soortgelijk
dagen
Daar dan. vervloekte Yankee bul
derde Lumsden, die geheel buiten zichzelf
was, en mot het stuk huid gaf hij mij een
zweren slag op den schouder.
Dadelijk had ik hem te pikken en
hoewel hij groot was van stuk. kreeg
ik hem op den grond cn daar worstelden
wij. tot de hoofdingenieur verscheen, die
een eind maakte aan de vijandelijkheden
Om Lumsden recht te doen, m >et ik
vermelden, dat hij dien avoud sis een
man zijn verontschuldiging aanbood, dat
hij mij geslagen had en wij konden het
na dien tijd beter met elkander vinden dan
vroeger.
De arme Madrazo was, nadat ik hem
beschermd had, gewoonweg mijn slaaf.
Op een mooien avond zat ik op een stil
plekje, niet ver van het kamp op een
rotsblok.
Eensklaps kroop de oude Maddy zoo
zacht als een schaduw naar mij toe en
j geval. Alleen had do aandoening nog
pas eenige (lagen bestaan en was
er nog g- en opetiirg naar buiten
gekomen
Na ruime insnijding werden weer
de sodabaden toegepast en was bet
)eloop ev'en gunstig en voorspoedig.
Toen de pastoor mij mededeelde,
wat hij van de werking van de soda-
>aden had gezien, ble» k mij, dat
onder de gevallen, waai bij het mid
del gunstig gewerkt had, er eenige
waren waarbij zeer waarschijnlijk
sprake moest geweest zijn van beet -
tuberculose, met tuberculeuse osieo-
mvelilis en beenzweren.
De zeer gunstige uitkomst, bij
tanaritiurn verkregen, deed mij be»
sluiten, ook in die gevallen een
troef roet de sodabaden te wagen.
De uitkomsten, die ik deze zes jaar
verkreeg bij de behandeling van een
ruim driehonderdtal gevallen, zijn
de aanfeididing tot het schrijven dezer
regelen.
Ik hoop door er in ruimeren kring
de aandacht te vestigen op een oud
eenvoudig middel, dat m. i. ten on
rechte in het vergeetboek is ge»
raakt.
Ik zeg oud raiddcU Want her
haaldelijk bleek mij, dat de toepas
sing van soda en andere alkalische
baden hij panaritium reeds zeer lang
moet bekend geweest zijn.
Het gelukte mij ecüter niet in de
Oude en nieuwe handboeken die ik
er op nasloeg, eenige aanwijzing te
viuden.
Daar het mij echter belang in
boezemde meer omtrent den oor
sprong te weten, wendde ik mij tot
den prof. Rotgans om inlichtingen.
Deze was zoo welwillend mij te
antwoorden, dat ook hem soda en
andere alkalische baden als genees
middel wel bekend waren en dat zij
reeds in veel vroegere tilden toege-
gepast werden.
Wanneer echter en door wien het
eerst, wist hij niet te zegden.
Zooals ik reeds opmerkte, wend
ik de sodabaden hoofdzakelijk aan
hij panaritium en osleomyelo: 1-
mergontstekiog) van tubercuauzen
en niet tuberculeuzen aard, waarbij
ettering aanwezig is en de go' ormde
etter naar buiten kan afvloeien, Is er
een nog gesloten abces, dar» dient
dat eeisi geopend te worden.
Ik ga gewoonlijk als v,,lgt te
werk: Om te beginnen laat 'ik het
gedeelte of de doelen van het lichaam
waarin zich de aandoening bevindt,
twee keer daags, telkens gedurende
een uur, baden in een warm* 1 pet.
oplossing van soda.
Blijkt er zeer veel ettervorming
te zijn. dan wend ik de bad»drie
keer tot zelfs vier keer gedurende
den genoemden tijd aan.
Vier keer allen echter hij buiten
gewoon groote afscheiding, daar
waar slechts een klein gededte van
het lichaam onder water behoeft ie
zijn (bijv. hij panaritium).
Zoodra het zieke deel zich 1»
het sodabad bevindt, ziet men vrij
spoedig een dikke, slijmige. op
kippeneiwit gelijkende massa uit de
wonden of litselopeningen naar
buiten komen.
Laat men het deel voot uit
het bad opliefbót, uaï;
sa in taaie, meer of min «ti»
draden aan de wond hangen Na
liet bad wordt telkens op de wonden
of fitselopetiingen zelve een lapje met
boorzalf gelegd, terwijl de omgeving
goed wordt afgedroogd.
Het is niet geheel onverschillig,
welke soda gebruikt wordt.
De zoogenaamde Engelsche, che
misch zuiver kristalsoda voldoet het
best. Bij onderzoek bleek het loog-
gebalie van die soort 65 pet. te zijn,
terwijl dat van de gewone keuken
soda slechts 33 pet. is.
Ik zag bij het gebruik .ervan een
prachtig gevolg daar, waar de ge
wone soorien bijna niet werkten.
Zooals ik zei, Iaat ik een 1 pet. op»
lossing gebruiken. Tot dien sterkte»
graad ben ik langzamei hand ge»
komen. Zwakkere oplossingen zijn
minder werkzaam, terwijl sterkere
bleef nederig voor mij cp de hurken zitten
Hij had mij blijkbaar iela te vertellen en
hoewel ik liever niet. gestoord had willen
worden in. mijt) droomerij, zei ik op vrien
delijken toon
Wat is er, Madrazo Dreigt iemand
je weer met een pak slaag
De oogen van den pionier begonnen
een oogenblik te schitteren en de gerim»
pelde gelaatstrekken vertrokken zich tot
eeue uitdrukking, die Lumsden zeker een
beetje huiverig gemaakt zou hebben, als
hij baar gezien had
Neen, senor, dat is bet niet, antwoord
de bij zoo zacht, dat bet nauwelijks te
hooren was. Maar ik uioet den goeden
senor een geheim vertellen een groot
geheim,
In een zonderling mengelmoes van
Spaanse!» en Engelscb begon hij toon /ijn
mededeelingen en terwijl Ik luisterde,
vloog er een trilling van woeste vreugde
door mijn lichaam, want do oude jongen
was in het bezit van het lang-gezochte
geheim van de verloren zilvermijnen der
Incas.
Het eind van de zaak was, dat ik
genoeg vertrouwen stelde in liet wonder
lijke verhaal, dat de oude man mij deed.
om een ernstig onderzoek in te stellen. Ik
verzocht hem dus het verhaalde geheim te
meestal onnoodig zijn.
Die 1 pet. is dus slechts een zaak
van ervaring, dat de nuttige werking
toeneemt met de temperatuur. Ik
laat daarom de baden 'zoo warm
maken, als zij nog goed verdragen
worden. Meestal is de temperatuur
ervan 3540 0 C en dient er zooveel
mogelijk voor gezorgd te worden
door toevoegen van warm water nu
en dan dat het op dien warmtegraad
blijft.
Zooals mm ziet is de behandeling
vrij eenvoudig. Gemiddeld twee
keer daags telkens gedurende een
uur een bad van een ongeveer 40* C
warme oplossing van sterke etter»
afscheiding iiwt aantal baden daags
dient vermeerderd te worden. Aan
den anderen kant kan het soms
wenschelijk zijn het slechts een keer
per dag toe te passen. Dat hangt
van verschillende omstandigheden
af. Heeft men bijv. te doen met een
zwakke persoon, waarbij de plaats
van aandoening eischt, dat de zieke
'met bijna geheel het lichaam in het
water moet. dan is het wenschelijk
te beginnen met eens per dag. Gaat
alles goed, dan kan ze vrij spoedig
ikev later» gebruiken.
Ik zeide reeds, dat uit de wonden
gedurende het baden een slijmige
massa komt. Zij dient er tenminste
uit te komen. Want mij bleek, dat
het een kenmerk is voor de beoor»
deeling of de baden werken.
Is men er van overtuigd, dat er
etlerafscheiding is en komt er toch
in het bad geen slijmmassa uit de
wond. dan gaat het niet, zooals hei
gaan moet. Dikwijls is een sterker
maken van de soda oplossing (tot 2
pet. en zelfs 3 pet.) noodig om de
wonden aan het trekken te krijgen.
Is dat eenmaal goed het geval, dan
kan men meestal overgaan tot de
gewone sterkte van 1 pet.
Ook als alles goed gaat en er plot"
seling eeh verminderde afscheiding
optreedt, meestal gepaard met kooits
is eer. tijdelijke versterking van het
bad dikwijls voldoende orn alles weer
in het reme te brengen.
Een van de eerste en meest op
val lende verschijnselen bij het toe»
passen der sodabaden is wel de be»
langrijke verbeteriug van den alge»
meenen gezondheidstoestand. Ik roam
steeds waar, dat die gunstige ir»«
vloed, ook wanneer ik plaatselijk
geen ver betering kon zien, onmis»
kenbaar was. En dat mag wel aar, de
baden toegeschreven worden, daar
de groote maerde-'heid mijner pa,
tiënten ze thuis toepassen en dus in
dikwijls zeer ongunstige omstandig
heden.
Ik stel mij voor dat die werken
der sodabadeu voor een groot ge»
deelte haar oorsprong vindt in het
regelmatig grondig verwijderd
worden van den etter en het zuiver
houden der wonden, misschien on»
dersteund door de werking van het
langdurige bad als zoodanig.
Dat die grondige, geregelde zui»
vering der wonden den algemeenen
toestand van den zieke moet ten
goede komen, is wel zonder meer
duidelijk.
En eveneens dat het de voorwaar»
den voor het genezen van het
plaatselijk proces belangrijk moet
verbeteren.
De sodabaden werken, naa-
schrijvers meening, noch antispeci»
fiek noch antiseptisch.
houden, en ik overlegde mijn plannen.
Allereerst moest ik mij van een makker
voorzien, wnnt zoo'n waags'uk moest men
niet alleen ondernemen.
Voor makker kon ik niemand anders
kiezen dan Ramon de Castro. Hij was
mijn maat, in bet kamp en hij zou in alle
opzichten beter kunnen helpen dan iemand
anders van den troep.
Toen ik hem in 't vertrouwen nam,
toonde hij, zooals ik verwacht had, de
grootste belangstelling en zijn donkere
oogen schittei den zoo woest, dat een
oogenblik de oude achterdocht weer bij
mij opgewekt weid.
Een paar dagen verlof werden ons ge-
ree.ielijk toegestaan door onzen chef, die
ons op komieke manier een oogje gaf,
toen wij er om vroegen, waarmee hij
duidelijk te kennen gaf, dat hij begreep,
dat we op mijnonderzoek uit wilden, en
dat bij er heel weinig verwachting van
had.
Zoo stil mogelijk ruaiklen we onze
toebereidselen er, op een ochtend, voordat
de anderen wakker waren, slopen wij
weg.
Langzaam en raoeitevol baanden wij ons
weg. Het was een verbazend zware tocht,
■zoowel voor de menschen als voor de
beesten, tot eindelijk op een avond even
voor zons .ndergang een glimlach van
trotscbe voldoening Let sombere gelaat
van den ouden pionier verhelderde en.
wijzend naar eenige vreemd uitziende
donkere plekkeo, in den machtigen berg
rug, niet ver van ons verwijderd, mom
pelde hij op een toon vol diepen eerbied:
De schatkamer der Incas."
Onwillekeurig gaf ik een luiden kreet.
Hoe moe we ook waren, we stormden
vooiwaarts, en binnen enkele minuten
stonden we aan den ingang van een tunnel
die onmiskenbaar een toegang tot een mijn
vormde.
Het was te laat om er dien avond nog
binnen te gaan, en bovendien, we waren
uitgeput we gunden ons dus bet genoe
gen van te rusten en te speculeereo naar
de waarde ran onze vondst. Waren de
mijnen geheel ontgonnen, of zouien er
nog voldoende aderen in gevonden worden
om ons mlliionairs te maken Na den
volgenden ochtend zou het opgehelderd
worden na een bartigen mailtijd rolden
wij ons in onze dekens om te droornen van
de groote dingen, die wij doen zouden en
een weg door do gebergten, d.e ons om» Vftn den ?oedetl dje zou aanbreken
ringden, Madrazo volgend d.e byna geen wij een onb ensd crediet hadden bij
oogenblik aarzelde in het zoeken van den |e0n bftnk 0
De volgende dag werd geheel be3t"ed
aan een zorgvuldig onderzoek van de mijn
werken en de uitslag was de alleraange*
naamste slotsom, dat er nog tal van ade»
ren waren, die niet waren aangebroken,
voldoende voor een groot aantal jaren, en
dat ons fortuin letterlijk gemaakt was.
Dien avond bleven we laat op om de
heele zaak te bespreken en wij besloten op
de volgende wijze te werk te gaan.
Wij zouden naar het kamp terugkeeren
en ons ontslag vragen als ingenieurs bij
het korps dan zouden we naar Callao
gaan en van daar naar New-York.
De oude Maddy moest mee, niet alleen
als voorzichtigheidsmaatregel, maar ook
011» ons verbaal te bevestigen, wanneer wij
bet aan hen vertelden, wier medewerking
wij moes»en trachten te winnen.
Het eerste gedeelte van ons programma
werd vlot uitgevoerd, en in het begin van
September, zeilden wij vac Cal ho via
Panama naar New York.
Terwijl dit geschiedde, bemerkte ik een
vreemde verandering bij nlyo met.'ezeJ.
Hij kreeg buien van sombere stilzwijgend
heid, die ik mij niet kon verklaren en die
hij ook niet poogde op to helderen en ik
gevoelde mij weinig op mijn gemak, door
bet toenemen van het gevoel van wan
trouwen, dat ik. zooals ik gezeüd heb,
van den aanvang af gehad had.
Op don avond van den tweeden dag vlo
gen wij snel over een kalme zee, toen
plotseling, zonder eenige waarschuwing,
een orkaan boven ons losbarstte.
De lucht werd zoo donker als bij mid
dernacht. de wind vloog met een ver»
schrikkelijke kracht tegen ons aan. en de
golven verhieven zich met verbazend»
wekkende snelheid.
Ramon en ik stonden op den achter»
steven en leunden over de vei-schansing,
toen een rukwind ons schip te pakken
kreeg en ons in het zeeschuim begroef.
Ik bad juist geschreeuwd -houd je
vast of je bont weg", toen ik stel u
myu schrik voor de Casto's stalen arm
om mij heen voelde klemmen, my van het
schip voelde oplichten, en over de ver
schansing in zee werpen, voor ik er aan
dacht, tegenstand te bieden
Wordt vervolgd.
»T1U
KJ Cl
1
