PREMIE
Zelfmoord.
ZATERDAG 11 MEI 1907.
ACHT EN TWINTIGSTE JAARGANG
No. 19.
Uitgever W. A. Van den Munckhof, Venray.
DE SCHEEPSRAMP
Het vergaan van de Berlin.
Mengelwerk.
Os broeizieke kip van
mijnheer Dosman.
Tuin en Landbouw.
Abonnementsprijs per kwartaal
voor Vknray
franco per post
voor het buitenland bij vooruitbetaling
afzonderlijke nummers
50 c.
65 c.
85 c.
6 c.
i
Prijs der Advertentiën:
van 1 4 regels 20 c.
elke regel meer 5 c<
letters en vignetten naar plaatsruimte.
Advertentiën, 3maal geplaatst worden 2maal berekend.
voor de lezers van dit blad.
Als premie stelten wij verkrijgbaar
het nog thans in bewerking zijnde
verhaal
aan den Hoek van Holland.
OF
door Hub. J. BOUTEN,
f 0.35. Buiten inteekening f 1.
tendom heeft uitgediend, er is geel. #e'Ke" Inel 2Ün £a(f0 m''j- Aalija Dos-/in #j0 andere, trad de dappere Dosman de
God, er IS geen eeuwi"-Teven de man' Se,J0ren lnoor-n, uit net hartje van keuken binnen, toen plotseling iets boven
Amsterdam gekomen en hal zich metter-
ue inenseh is stol. .zij die vergeten
Wij bedoelen hier niet, zegt
Marschans in het C., zooals mis
schien de een of ander zou denken,
een pleidooi voor drankbestrijding,
of een andere schoone zaak, inaar
den zelfmoord in letterlijken zin.
Daar wordt nog al eens over ge
sproken, vooral wanneer zoo'n mis
daad pas gebeurd is en dan hoort
men allerlei meeningen uiten, waar
onder nu en dan wel eens een ver
keerde sententie verborgen is.
liet is misschien wel goed eens
het een of ander hierover mede te
deelen.
De zelfmoord is een misdaad tegen
God, een misdaad tegen de natuur
van den mensch zelf.
God heeft als Heer en Schepper
van ons leven ook daarop recht.
De zelfmoord doet afbreuk aan die
rechten. Dus is hij een misdaad
tegen God.
Ook tegen da maatschappij. D>
mensch is lid der maatschappij, als
zoodanig heeft plichten, do zelf
moordenaar ontrukt zich aan die
plichten, derhalve begaat hij een
misdaad tegen de maatschappij.
Bovendien is de zelfmoord tegen
de natuur des menschen, want in
ieder mensch leelt de zucht tot leven
sterk en krachtig.
Is de zelfmoord een daad van
heldenmoed Neen zeggen wij met
Ernest Hello «c'est l'héroism-j a
l'envers".
Want behalve krankzinnigheid,
zijn do oorzaken immer levensmoe
heid, lijden, geestelijk zoowel als
lichamelijk, verder wroeging, vrees
voor schande, geldelijke verliezen en
dergelijke.
Om hiervan bevrijd te worden,
doodt de mensch zienzelf, uit lafheid
dus deze rampen te dragon.
Heldeumoed is het tegendeel.
Waaraan nu is het toe te schrijven
dat jaarlijks het aantal zelfmoorden
toeneemt
Zoo sterk, dat een Duitsch schrij
ver hun aantal op 50.000 per jaar
berekent en alleen voor Europa nog
maar.
Het geloof leert den mensch, dat
er een God is dat de mensch Zijn ge
boden moet onderhouden, dat een
dier geboden ook is »Gij zult niet
doodslaan" dat de mensch derhalve
zichzelf nog anderen mag dooden,
Maar zij die zeggen: Het Chris-
het oord vanden BJ.ngelschcn dich»
tei«Gij zijt stof, m as niet gezegd
van %de ziel".
Zij redeneeren verder en zeggen
het doel van den mensch is zijn geluk
hier op aarde, kan ik dit*geluk niet
vinden in het leven, dan zoek ik het
in den dood, in het nietzijn.
De hoofdoorzaak van de toename
der zelfmoorden ligt dus in de toe
nemende verontchristelijking, de
goddeloosheid, het ongeloof.
Voor den geloovig", is de doo<
het begin van het eeuwige leven,
voor den ongeloovige den godlooche
naar, is de d jod het einde van alles.
Met deze hoofdoorzaak zijn ver
bonden vele kleinere, maar toch ge
wichtige.
1. De bandeloosheid der slechte
pers. Propaganda voor den zelfmoord
door die misdaad te verheerlijken.
God en Zijn geboden ter zijde Wij,
katholieken zijn de aangewezen be
strijders dier vijanden, wij moeten
met slerke hulp steunen het bijzonder
onderwijs, de school met God, wij
moeten steunen het is al wel
honderd maal gezegd de gerede
pers.
2. Slechte tooneelvoorstellingon.
Hiervan geldt hetzelfde als van slech
te lectuur natuurlijk. Weg ermee,
iret drama's die den zelfmoord op
hemelen en de christelijke beginselen
omlaag halen.
3. Een oorzaak van toename
der zelfmoorden, wilde ik ook zoeken
in het misbruik van sterken drank.
Maar ik zou geen pleidooi gaan
schrijven voor het Kruisverbond of
Mariavereëniging.
Dit is trouwens niet noodig ook,
want ieder ziet er het nut van duide
lijk in.
Het woord van Ernest Hello is
daarom hier op zijn plaats Wilt gij
het leven of wilt gij den dood,
schenkt gij dan uw steun en uw aan
moedigen aan de mannen, die strijden
voor l et leven. Ik vraag het 11, ik
ïezweer liet u, ik bezweer het allo
menschen in don naam van God".
Wij besluiten met het antwoord
op een verzachti ng, een soort ver-
oedelijking van den zelfmoord.
Och ja, zegt men. het is hem niet
zoo kwalijk te nemen, hei leven is
vaak een martelaarschap.
Tot zulken spreekt God in de
«Navolging"
«Gij zult niet altijd door smart
jedrukt worden, wacht een weinig,
eens zal een tijd komen, dat alle
arbeid en onrust zal ophouden.
»Ik zal uw loon zijn.
«Eens zal de vrede komen op een
dag, den Heer bekend. Het is geen
ileinigheid het rijk Gods te verliezen
of te winnen."
Mijnheer Dosman was sedert eenige
woon sevesligd in het landelijke en liefe
lijk gelegen dorpje Kraaie -nest aan den
oever der Dommel.
In Amsterdam had Jo:i.ifus Dosman.
dertig jaar lang het beroep van banket
bakker uitgeoefend, was vermaard gewor-
den door zijn speciale zoute krakelingen,
en wat nog heel wat beter is hij
was ermee rijk geworden, althans zoo rijk
dat bij zoetjes va 1 zijn rente buiten kon
leven.
"Ruiten te wonen, was steeds de
droom geweest van Dosraai.'s leven. IIij
had genoeg van bet gejaagde en opgewon-
dene van liet gr:>ote stadsleven.
Hij ^erlangde naar rust en nauwelijks
was hij een beetje op -streek" in zijne
nieuwe woning, of hij wilde aanstonds
leven als een -echte" buitenman. Hy
schoffel le en harkte in den tuin atsof hij
zijn gehoele leven de schoffel en do bark
gehanteerd had in de plaats van den schie
ter. Hy vojid het ook wel aardig, zich
een beetje op'den landbouw toe te leggen
Hij wou "vee" hebben. En vc kwam vee.
Twee jonge laogoören zaten in een heel
klein kistje opgesloten en iederen dag
soeeJ Dosman gras ea zocht de paarde
bloemen op de bleek uit, w .tit de melk
boer had hem gezegd, dat de konijnen
daar zoo vet van werden.
Hij wilde ook kippen gaaa houden, en
groote, mooie prachtige kippen.
De melkboer, de raadgovc; van meneer
Dusmau ».p. h<-t ge.Ve.'!
bedrijf, werd opnieuw geraaapléegd. Het
trof iuist prachtig, de melkboer had een
broeizieke -kiep" ze zat ai drie dagen en
was niet van den nest te slaan, dus broei-
ziek.
De melkboer zou de -kiep" des avonds
door de meid laten brengen en gaf meneer
Dosman eenige welgemeende raadgevingen
en lessen, hoe hij met de -broeizieke kip"
moest omgaan.
En tegen bet vallen van den avond
kwam Mieke met.de broeizieke kip in
den boterkorf bij meneer Dosman. Deze
had alles in gereedheid gezet 011 de
broeizieke kip een mooi hoekje in de bij
keuken gereserveerd, waar een mandje
stond met 18 eioien van echte raskippen,
de melkboer bad 14 eieren aangeraden
maar de verkooper der eieren had hem
er 18 aangesmeerd van twintig cent per
stuk de kip kon die wel -aan."
Mieke zette de -broeizieke Kiep" op het
nest, waarna Dosman er een groote
wasebmand overheen stolpte.
Nou een en twintig daoge geduld,
meneer, en ge bedt achttien skone kuiken
tjes, as alles meevalt,'' zei Mieke tegen
Dosman.
Den lieeien avond zwierf Dosman om de
bijkeuken en beloerde nu en dan door de
reten in do mand de broeizieke kiep, die
heel rustig op het nest zat.
-Dosman ge zult het beest mg schouw
maken," vermaande juffrouw Dosman.
-Een broeizieke kip moet rust hebben,
net als een ziek mensch." Dosman trok
aan zijn wit sikje en glimlachte. Wat
wist zijn vrouw, nou van een broeizieke
kip? Hij wist er alles van na de wijze
lessen van den melkboer.
Dien nacht Droomde de goodo Dosman
van zijn broeizieke kip, toen hij plotseling
door luid gerinkel mot schrik wakker
werd.
Dosman, dieven in huis gilde z'n
echtgenoote.
Opnieuw volgde een gerinkel en geklet
ter.
Het was alsof alle borden van den
schoorsteenmantel in do keuken geworpen
werden.
Het was de broeizieke kip, die zoo laat
in den nacht nog zoo'n hooge vlucht nam,
in plaats van baar pl ebt te doen en de
eieren warm te houden. En achter de kip
sprong met wilde sprongen Minette, de
dikke, vette kat, de lievelinge van
juffrouw Dosman.
Deze, de poes namelijk, had in Amster
dam nog nooit een broeizieke kip gezien
en had haar nieuwsgierigheid zoo ver ge
dreven, dat ze onder de mand geloerd had
naa de broeizieke kip, die gewoldig ver
schrok van dat late en ongezellige bezoek.
Haar duren plicht vergetend, was de
kip luid kakelend van onder de mand
gevlogen, gevolgd door do knt.
Toen mijnheer Dosman de verstoorster
zag van de rijst der broeizieke kip,
maakte een blinde woede zich van hem
meester. Hij had steeds geweldig het
land gehad aan de dikke, vadsige kat.
hij zou zich wreken, bloedig wreken.
Een revolverschot weerklonk in het
bolle van den nacht. Minette lag zielto
gend neder.
Van boven van de trapleining, waar
een witte gestalte stond, weerklonk een
gil, een merg- en beendoordringenden
gil daarna een zworen val.
Mejuffrouw Dosman, in de meening,
dat baar man werd doodgeschoten, was
flauw gevallen.
Door het revolverschot geheel van de
(velen hun boor.en niet boven den
grond kunnen krijgen.
De zaadlobben, dat zijn' de dikke
deelen in den vorm eener halve boon
die na de ontkieming boven den
grond komen kijken, bevatten het
reservevoedsel voor de kiem. Daar
van moet het jonge plantje leven',
niet alleen tol het wortels heeft,
maar totdat zich groene blaadjes
ontwikkeld hebben, die voedsel uit
de lucht kunnen opnemen.
Wanneer nu de boonen te diep
gelegd zijn, zal de voorraad reserve
voedsel, niet voldoende blijken voor
de vorming van het stengeltje, dat
de zaadlobben boven den grond moet
brengen; het plantje zal blijven leven
tot den voedselvoorraad uit de zaad
lobben verbruikt is en daarna zal het
uit gebrek aan voedsel moeten
sterven, voor het zich aan de opper
vlakte vertoonen kan.
Wil men vruchten vau zijn boonen
trekken, dan is niet diep leggen
dus een der eerste vereischte.
Nu zal men toch in den regel,
vooral bij wat guur weer, hier en
daar boonen hebben, die niet op
komen of die er kwijnend uitzien.
Daarom legge men aan het einde van
wijs gebracht, vloog de kip als bezeten
ubor Je gang tog n het U-.^:ichi er. elk bed eukole booneu meu heeft dan
daarna naar boven.
Dosman, die eerst nog een nijdigea schop
gegeven had tegen het lijf der arme poes
holde de kip na. Hij zag niet eens zijn
dierbare gade, die als een doode op den
vloer lag.
Na eenige raaien den zolder rondgevlogen
te hebben, bemerkte de verschrikte kip
bet openstaande raam en in in oen oog
wenk was ze nu raar buiten het plattedak
van den buurman op.
Maar de goede Dosman was als het
ware aangegrepen door een soort vervol
gingswoede, hij zou de broeizieke kip van
gen, al vloog ze op den kerktoren.
Hij volgde de hen door dezelfde opening
nog steeds zijn revolver in de hand.
Ha, daar zat de kip eindelijk stil, ze
waande zich nu veilig en buiten zijn be
reik.
Slot volgt.
Boonen leggen.
Maar Dosman was niet bang. Hij
sprong het bed uil, trok haastig eenige
kleedingstukken aan en zijn revolver grij
pend, die steeds boven zijn lied hing. ging
hij moedig de trap af, om de inbrekers
eei'S op hun onbetamelijke handelwijze te
wijzen.
De revolver in do eene hand, de kaars
Weer is do tijd aanstaande van
het leggen van princessenboonen en
snijboonen.
En daar vele menschen in hunne
tuinen met dit gewas nog al eens
sukkelen, omdat zij het leggen ver
keerd te werk £aau, kan het zijn
nut wel hebben, daaromtrent eenige
wenken te geven.
Op de eerste plaats legge men de
boonen niet le vroeg, vooral niet bij
koud en nat weer.
Veilig kan men tot half Mei
wachten, bij ongunstige weerge
steldheid zelfs gerust tot Juni.
Het best tieren de boonen op een
vruchtbaren, lossen grond.
Voor het leggen zal men dus goed
doen der. grond flink los en fijn te
maken. Pas bemeste grond echter
is niet erg geschikt.
Men legge dan de bootten ongeveer
3 c.M diep, bij droog weer kan het
iets diepér lijden, doch veel niet.
Het diep leggen is oorzaak, dat
later reserveplantjes, ingeval er hier
of daar achterblijven.
Want boonen kan men ook ver«
planten. Vele kweekers doen dit
tegenwoordig zelfs geregeld, om een
gelijk gewas te hebben en om meer
en vroeger te kunnen oogsten.
Geplante boonen zijn nl. vrucht
baarder dan die, welks direct op
haar plaats gelegd zijn.
Ondervindiug leerde dit. Wie
echter de boonen verplant, moet
zorgen dit te doen, zoodra de plantjes
twee blaadjes hebben.
Geschiedt het later, dan zal men
in den regel weinig vruchten trek«
ken.
WENKEN
Bespuiting der vruchten met Bor«
deausche pap is een uitstekend mid»
del gebleken vooral tegen dc schurft
ziekte der appel en peereboomen,
maar ook tegen Moniliarot en andere
ziekten
In de Bangest (N.H.) waar een
500tal boomen door de schurft weinig
of geen vrucht droegen, gaven deze
na met B'sche pap behandeld te zijn,
reeds het volgend jaar overvloedig
vrucht.
Voor 100 Liter gebruikt men 1 en
een halve kilo gebluschte kalk; men
bespuit de boomen met behulp van
een sprenkelaar of pulverisateur,
Zijn de boomen zeer doorschuift"
ziekte aangetast, dan dient men de
besproeiing eens of 2maal te her
halen, maar dan losse men in 100 L.
water slechts 1 Kilo van elk der
stoffen op.
3. Wanneer zal men besproeien?
Prof. dr. Ritzema B03 raadt aan
voor de eerste maal veertien drie
weken voor de knoppen open gaan.
zoo noodig later herhalen als de
vruchten zich gezet hebben.
In het Westland meent men echter
is
gek om
zijn hoofd kwam gevlogen.