De Overval. ZATERDAG 5 JANUARI 1907. ACHT EN TWINTIGSTE JAARGANG No. 1 U ïtgevei M v jfCKHoF, V enray. De Kerkvervolging een tegenspraak. Feuilleton. kwartaal Abonnementsprijs voor Venrat franco per post voor het buitenland bij vooruitbetaling afzonderlijke nummers Ü5 c. DFN Prijs der Advertentiën ïw I 4 regels elke regel meer letters en vignetten naar plaatsruimte. Advertentiën, Smaal geplaatst worden 2maal berekend. 20 c. 5 c. Telken dage bieden de couranten kolommen op kolommen lectuur over den God en raenschonteerei\den gru wel, die de handlangers van den gevallen Eng-el bezig zijn le'vol- trekken. Die gruwel, die de verontwaardi ging moest wakker roepen in elk weldenkend hoofd en eerlijk voelend gemoed, past volkomen in 't kader van onzen modernen lijd en vloekt met dienzeifdeu modernen tijd op de schreeuwendste wijze. Doze uitspraak, hoe paradoxaal zij ook moge klinken, willen wij hier nader bewijzen. De gruwel der godsdienstvervol ging in Frankrijk onteert God en den mensch. En orr.dat zij God onteert, ligt zij geheel in de lijn der geestelijke evolutie, welke lijn van 't ziellooxe humanisme door de godsdienstlooze zedeleer oploopt naar 't hedendaag sche ongodsdienstige leven. Do onz- derne tijd wil en wat Frankrijk op zoo volmaakte wijze beoefent. Maar doordat die godsdienstver volging èn in den geest die haar bezielt èn in de wijze waarop zij zich uitspreekt, ook den mensch, liever de menschheid onteert, ziedaar waar om ze niet in onzen modernen lijd past. Sedert de Kantiaansche idee - het is onzedelijk zich aan een wet buiten ons, al kwam die wet ook van God, te onderwerpen", in de maatschappij stelselmatig door velen in daden is omgezet, en de nrenschelijke wil op den leerstoel van den wetgever on op den troon van den hoog sten rechter is geplaatst, sedert staat ook de verwoesting van allen posi-/wetten, weg met allege,;;' cl. tieven godsdienst op het sti ijdv'aan De mensch ztj zich zelf g moe dezer hoogere menschheid ge- schieven. Niet de aanbidding van God, maar de vorming, de verheffing, de er- eer ing van den mensch is de huidige godsdienst. Met Diihring zijn godsdienst looze libertijnen, onze hedendaagsche cultuurmonschen het eens Het ge loof aan een goddelijk wezen, dat buiten en .boven den mensch s'aat, is de hqogste vorm van ontwelenbeid en dwaling. Practice!) "zeggen ./.ij het Hameri na De mensch, di nog bij godsdienst zweert/ heeft 'nog minder gezonde hersenen in 'zijn hoofd dan oen vermagerde straathond of een paardveulen," dat in dè". weide ver dwaasd ronddartelt. Schepping, zondeval, verlossing, gauwigheid en onsterfelijkheid heb' bon afgedaan. God, zoo Hij nog ge- noeihd wordt, is hot booze element, het hoogste kwaad. Hem loocnenen, lasteren, verwensehm zij. En waarom Qod hu» co onoynrkoroe- Tijko" hinderpaal is op den weg naar de eigen verheerlijking, naar de zelfvergoding der menschheid. Dit is niet de geest en het streven van de Fransche vrijgeesten alleen, van een Clemenceau, een Briand, een Viviani; dit is de geest en het streven van 't geheelo leger der vrijzinnigen over dejgansche wereld. Den menschen boven God, den mensch zijn eigen wetgever en rcch* ter, de meest absolute onafhankelijk heid dus, ziedaar de bodem, waarin de boom van 't hedendaagsche inter nationale lebertinisme staat gewor teld. Daarom weg met Kerk en Paus, met Bisschoppen en Priesters; weg met alle godsdienstige vormen en den Frankrijk heeft dedrc ige eere, deze moderne denkbeelden tol in de uiterste consequentie in tastbare vormen te belichamen. E" werk den tijd dus waardig. 'lelt gij in de verkrachting van hel bereiken onder een schoonen schijn publiek en privaatburgerlijk recht van redenen, wilt gij verwerven geweld «Toch wel. Vergeet niet dat hij voor drie weken in de Biugravijn een zwarten politieman, die ons op de hielen zat, neerschoot." -En ik zeg je Bill, dat hij ons den een of anderen tijd zal verraden." -Dat zal hij niet doen, want ik ben er van overtuigd, dat hij dieper verloren is dan een van ons allen." -Wat bazelt ge daar van verloren vraagde de hleeke met heesche stem," Is er eene hel Ja zeker 1 Wilt ge weten, waar ze is Ha ha 1 Hier binnen En hij sloeg op zijn borst. -Is dat nu geen waanzin?" Üuisteide Bill huiverend. -Integendeel." bromde Jack. -Daar zit, geloof ik, meer 'verstand in, dan men denken zou. He, Ralph, Bill gelooft, dat je dieper in 't slijk steekt dan wij. Is dat waar -Ja," mompelde de hleeke. -Ik heb me nooit met kleinigheden bezig gehouden." «Ge deedt dus vroeger groote zaken -Zeer groote." -Wat was het dan voor een zaak ?i' -Eene erfenis, Het ging over een half miliioen pond sterling." Tom, Jim en Bill keken met bewon dering.'ja met schuwen eerbied den bleekcn Maar inenschonteerend ovens zei den we is deze godsdienst c-rvolging en daarom vloektvdit we: met zijn tijd. Dè mensch een wezen va volstrek te heerlijkheid en macht, d mensch, iedere mensch dus, door jn 3oeve» reifiö rede, zijn eigen so< orein, de mensch ontworsteld 'aan h knecht" sfcbap Gods, groot in eigen lajesteii, •sterk in zelfver li ouwen, wi in eigen 'alwetendheid, De- Iiede, 1 i Wijsbe geerte, de Vrije Gedac te op de altaren de wierook der God vereering gebracht. Maar als dan de mensch volkomen vrij en onafhankelijk rm t zijn: als allo wet en band uil derf >ooze zijn gedoemd, in en door de r- fbewust» heid der opperste mensch- jke rede, waarom dat: die zelfde e>' zoo als nu door de godsdienstvervolging in Frankrijk geschiedt. Zoo de menschheid en dus de mensch in 't bijzonder zoo hoog staan als gij vrijzinnigen, gelieft voor te geven, waarom dan ieder uwer daden gemerkt met het stempel van onrechtvaardigheid en ongerijmdheid jegens de duizende en rrillioenen medemenschen. Onrechtvaardig is uw optreden in de plunderingen in de pauselijke archieven, in de uitzettingen dei geestelijkheid, in den gewetens dwang onder allerlei vormen, waar» onder gij een dertig miliioen Fran- schen prest, in de beslaglegging op de kerkelijke goederen. Onrechtvaardig en onredelijk han» aan, Jack echter schudde ongeloovig het hoofden riep spottend -Hij liegt I 't Kan wel zijn, dat hij een grooter schelm is dan een van ons, doch aan zijn half mihoen geloof ik niet." -Toch is 't waar wat ik zei," sprak de hleeke. -De Londensche Times en andere groo te bladen hebben er indertijd vele kolom men mee gevuld." -Vertel ons dan eens je zaak," opdat ook wij er over oordeelen kunnen." -Luister dan De hleeke zuchtte diep en zwaar, dacht een oogeriblik na, en beg.on toen op doffen toon: -Ik ben een banneling en een vervloekte Toch leeft in mij de herrinncring aan een tijd van vrede, on schuld en geluk." -Wij zijn ook niet altijd boschkleppeis geweest," bromde Jack. -Tot zulk een handwerk komt men pas, als men veel ongeluk gehad heeft in de wereld." -Een vreeJzaam, stil dorp was het, waar mijn geluk woonde," ging Ralph voort. -Oude linden overschaduwden hot huis met zijn heldere vensters, waar mijn bruid woor.de, een edel meisje met blonde lokken en blauwe oogen." -De geschiedenis begint goed," -Ik had vroeger ook een bruid, ze heette Polly en stietf aan de zwarte pokken," -Stil toch, Tom. riep Bill, -Het gaat hier niet over jou Polly, maar over de bruid von Ralph. Vermoedelijk heeft hij ze uit jaloezie vermoord." -Neen Bill, dat bob ik niet gedaan,'' zei de hleeke. -Maar ik heb zo schande lijk verraden en verlaten. De geldduivel verblindde mij en stortte mij in 't verderf. Mijn vader, de rentmeester van een groot, landgoed, had mjj eene goede opvoeding laten geven, Ik studeerde in de rechten en werd een intieme vriend van een jong geutle- raan. die een een kolossale erfenis te ont vangen had. de nalatenschap van een in Italië overleden bloedverwant, die in lndië geweest was." -Een van die lui. welke men nabobs noemt, zei Jim. -Mijn vriend noodigde mij uit, hem naar Napels te vergezellen. Ik nam Imt aan. Wij reisden met ons tweeën, zonder bedienden. Onderweg in een eenzaam logement van Calabrië stierf hij plotseling." -Hebt ge hem naar de andere wereld gestuurd -Zwijg Ik verklaarde dat h:j aan de cholera was gestorven. Gelukkig liearschte destijds die ziekte ook in Italië. Of men hot nu geloofde of niet. men moest zich met mijne verklaring tevreden stellen. Ik maakte mij meester van de papieren van den overledene en nam ook zijnen naam aan. Daarna liet ik het lijk onder mijn naam begraven. Wat zegt ge van deze metarmorphose i Het was een sluwe inval, waarop echter alle verstandige onder dezelfde om standigheden ook wel kunnen komen. -Ik reisde verder naar Napels, legiti meerde mij als erfgenaam van den nabob bij den Engelschen gezant op het consu laat. Niemand kreeg eenige verdenking." met aan den persoonlijken en beperkt gemeenschappelijken en wettigen eigendom uw schennende hand te slaan. Onrechtvaardig en onredelijk was alles wat gij deedt; maar ook on« gerijmd de wijze waarop gij uw snood onrecht pleegde. Met bruusk geweld snijdt gij de teedere banden door. die eeuwen lang hel Katholieke Frankrijk aan den II. Stoel verbonden; gij hobt miskend en laaghartig de nauwe kindei lij ke betrekkingen tusschen de Katholieke zonen en dochteren van Frankrijk, die toch ook men« schen zijn, volgens u nog wel soevereine goden, en hun alge» meenen Vader le Rome verbroken. Listig en laag hebt gij toen getracht de argeloozen in de val te lokken, die gij voor het Katholieke volk had opgezet, met de associations cultu- elles. Uw duivelsch plan faalde en an dermaal begaat gij een brutaliteit, die de geheele beschaafde wereld, zoo ver zij niet den M'nddoek van uw partijhaat voor de oogen heelt gebonden, verbaasd doet staan over uw onmenschelijke onredelijkheid en uw buitensporige partijdrift. Nu die millioenen geloovigen van uw eigen land niet vertrappen wat haar het heiligste is, niet neervallen voor uw satanische belofte: dit alles zal ik u geven, zoo gij nedervalt en mij aanbidt, nu wordt gij wild en slaat gij buiten de sporen der redelijkheid op den hol. Gij wordt den weg eener ver» standige wetgeving bijster, die met de evolutie der tijden en dingen weet rekening te houden, en gij past plotselinge dwangmiddelen toe. Wat gij niet buigen kunt, gaat gij breken. Wat gij niet mocht door het domme geweld van de physieke kracht. «Als ze niet nemen willen, wat wij hun geven, dan zullen ze nog afgeven wat ze zelf bezitten. De kerken, de meubelen, uw woningen, uw vrijheid, uw godsvereeri-ng aan ons''. We vragen nietkan het onrecht» vaardiger, maar we wagen enkel kan het onzinniger, onredelijker, ongerijmdor. Zoo ooit. dan is nu door do godsdienstvervolgers wel het krach» tigste bewijs geleverd, dat de soeve» reine rede van den mensch alios behalve soeverein is. De libertijnen onzer eeuw hebben in de Fransche kerkvervolgers de krachtigste vertolkers huuner ideëen gezien; maar in de daden dier kerk» vervolgers zeiven staat ook op de treffendste wijze de Iibertijnsche idee gelogenstraft. Nooit is in den jongsten tijd de soevereine mensch zoo onaf» hankelijk van God, maar zoo af* ban kol ijk van e:gep. hartstocht, partijdrift en zedelijke kleinheid zoo diep onteerd. De kerkvervolging in Frankrijk is den mensch, den blcot natuurlijk redelijken mensch ter oneere. Door ééne daad tegenover God en den mensch schennis plegen hadden wij in den aanvang van ons artikel het recht de kerkvervolging in Frankrijk een gruwel te noemen onzen tijd zoo waardig en toch vloekend met den tijd Overigens wist ik het handschrift en vooral de naamteekening van mijn over leden vriend, juist na te maken. De groote erfenis werd mij toegewezen en uitgele verd, -Had dan de jonge gentleman geen bloedverwanten, di§ uw oedrog konden ontdekken Alleen eene zuster in het krankzinnigen gesticht, voor wie ik niet behoefde te vraezen. Dan noe ejnige verre bloedverwanten, die hem niet persoonlijk hadden gekend. Ik hield mij veilig voor elk gevaar, ver liet met mijn rijkdom Italië en begaf mij naar Londen. Daar leefde ik bijna twee jaren op groóten voet als eon echte dandy; ik had een prachtige woning, hield eene equipage en een half dozijn bedienden, had eene loge in de opera en eene koPssale tailfeürsrekening. Het was een vroolijk leven, dat ik leidde. Het duurde helaas echter maar zoo lang, tot het bedrog aan den dag kwam. Zoo is 't Jack, Hoe dut gebeurde menschen uit mijn geboortedorp, die voor zaken naar Londen waren gekomen, herkenden mij, ze wonnen inlichtingen qmtrent mij en schreven naar huis. dat ik, die men in Italië aan de cho* lera gestorven geloofde, als een voornaam heer onder een vreemden naam in de hoofd stad in weelde en rykdom leefde. Ik wist niets van dit alles. Plotseling werd ik uit myn paradijs gerukt, in de deftigste club van Londen gevangen genomen, en voor de rechtbank gebracht. Nadat mijn bedrog en vervalsehing in geschrift was bewezen, werd ik tot depor» tat ie veroordeeld. -Nu ben ik bij u. Ja, zei Jack, hier ben je bij lotgenooten, die je niet behoeft ié verachten. Wy hebben moedig onze keienen der gevangenschap verbroken en ons vrij ge» maakt. Het is weliswaar reu ellendig beitaan, dit loven in de Australische wildernis. Een vroegere Lmdensc'io dandy kan daarby wet het veis.ani verliezen. Denkt ge dan, dat ik gek ben Ja, en daarom zullen we je ook dio beleedigingen van zooeven vergeven, Ik bad eerst veel zin om ze je betaald te zetten. Maar nu behoeft ge niet bang té zijn. Onzin 1 riep Tom, maar wat is er van uw bruid go'worden, Rudolph i I)at weet ik niet, zeker heeft ze me al lang vergeten, mompelde do bleeke. Doch ik kan hem niet uit mijne herinne ring verbannen dien gelukkigen dag mijner jeugd 1 O, Evelina 1 Hij zweeg on staarde -somber voor zich uit. Ook de anderen zaten zwygend by het vuur, waarin Jiranu eenige stukken hout schoof, zoodat het hoog opvlamde, Daar klonk plotseling de Australische woudroep een langgerekt -koeie I" door de stille lucht. Wordt vervolgd. ftojLïvci-; r.i JijT' w>« I - c

Peel en Maas | 1907 | | pagina 1