Een avontuur van Jan Vrolick. Verkeerde Bescheidenheid. ZATERDAG 1 SEPTEMBER 1906 ZEVEN EN TWINTIGSTE JAARGANG No 35 Uitgever W. A. Van den Munckhof, Venray. Feuilleton. Een beharligemieaardig woord over onzen Volksbond (afd. Venray Abonnementsprijs per kwartaal. voor Vbnray 50 c. franco per post 05 c. voor het buitenland bij vooruitbetaling 85 c. afzonderlijke nummers 6 c. Prijs der Advertentiën: van 1 4 regels 20 c. elke regel meer 5 c. letters en vignetten naar plaatsruimte. Advertentiën, 3maal geplaatst worden 2maal berekend. (Slot) Wie uit overtuiging en God ter eere iets goeds verricht, kan niemand kwetsen, ook geen andersdenkende, of 't moest er één zijn zonder karakter of verstand, en in dat geval is 't waarlijk zoo verschrikke lijk niet. He goed bedoelde «bescheidenheid veler Pransche priesters, bun isolement, httn hoffelijkheid zonder méér jegens lui, die behalve hoffelijkheid nog wel 'n emstig prfes» er woord kunnen gebruiken, wordt door eminente mannen beschouwd als een der verderfelijkste oorzaken van Frank- rijk's ellendigen toestand. Maar men mag wedden, dat geestelijken in onze groole steden, die, om *n verloren schaap te zeeken, in kelderwoningen afdalen en ste le trappen beklimmen met kans om er afgegooid fe worden van Onzen Lieven Heor een groot loon zullen krijgen voir hun «onbescheidenheid." Kloeke Propagandisten, die aan dezefde -fout" lijden, mogen zich met '1 zelfde blije vooruitzicht troosten, vooral indien ze ook nog geduldig verdragen, dat ze bij sommige geloofsgenooten van 't bescheiden heidstype niet vinden de verdiende waar deering. 't Kan natuurlyk gebeuren, dat de een of de ander 'ns wat overdrijft, doch ge woonlyk zal 't wel overdrijving wezen van de soort, die de bekende Mgr. Kgger 't geheim vau alle zedelijke hervormingen noemt, zelfvérlooehening en naastenliefde, waardoor de een méér doet dan 't strikte gebod voorschrijft tei wille van anderen, die te weinig doen. Volgaarne brengen wij hier een eeresaluul aan de Katholiek-sociale actie, die tegenwoordig zich in Venray zoo flink in daden toont Moge ze steeds krachtiger groeien en bloeien, en vooral zich niet storen aan die quasi-bescheidonen, die voor hun beginselen niet durven opkomen. Velen onzer zijn al te bescheiden. En als we nu niet wisten dat de boven geuite meaning de meeniug is van mannen geestelyken en leeken, die bij hun grijze haren, ook nog den naam hebben van geloerd en practisoh te zijn. dan hadden we dit artikel allicht in de pen gehouden. Zóó maar 't oorverdoovend kom- maar-op-geblerk van sommige «gloeiend vurige" geloofsverdedigers, is dat dan zoo goed Neen, vanzelf niet. Dat is een ander uiterste. Lui, die op zoo'11 manier tegen andersdenkenden te keer' gaan, handelen heel niet volgens de liefde, hetzij te goeder trouw, hetzij uit persoonlijken hoogmoed. Dura omni modo Christus annuntietur" alsleen enkel«n dag waarachtig waiien, zooais wij j hier is en blijft het wachtwoord I werkman voedsel vindt voor hart en -III..*.::i„. I behoorden te zijn, oprechte diacirieien van Chris-1 o i-, I Christus maar op elke wijze, hetzij ondei een voorwendsel, hetzij met waarheid verkondigd worde", zegt wel de H. Paulus sprekend over dezulken, die in 't ijveren voor Gods eer vooral hun eigen ik zochten maar dezelfde apostel geeft meteen nogal duidelijk te kennen, dat hij van al dat ijveren niet te veel zegen verwacht, zeker niet voor de bpdoelde ijveraars zelf. Evenmin zou men zijn kracht moeten zoeken in 't bespotten en belachen van andersdenkenden een liefdelooze dom heid, die hen verbittert. Voor 'n propaganda, die op Heil-leger- sche humbug en kermistent-lawaai gelijkt staat onze Heilige Godsdienst veel te hoog. Maar, wordt niet soms't een of ander tot deze rubriek gerekend enkel en alleen, omdat het nieuw, ongewoon enfin, omdat het niet quasi-bescheiden is Worden h. v. om die reden niet sommige praktyken der drankbestrijders prak tijken, niet door 'n eenling, maar door 't gros dier edele mannen voorgestaan bevit en begekt met 'n weerzinwekkend galgenhumor door Katholieken, die tot het puik willen behooren Nu onze bestrijding van de drankpest werkt krach tig tot bloei van onzen godsdienst, werkt indirect ook op andersdenkenden. Kan men zeggen, dat de strijd teger. deze echt nationale ramp ook in Venray in vollen gang is 1 Dat we ook geen, mio of meer fanatiek geteem en gekwozel in bescherming willen nemen, behoeft niet gezegd. Dat is weikelijk on-bescheiden. Maar wél, wél moest uitschitteren in heel het doen en laten van den waren Katholiek: 't heerlijk vrije-blije bewustzijn van 't gelukkig-makend bezitten der Waarheid en 't gloeiend-vurige verlangen om anderen mee te deelen van dien rijkdom, dc heetdoratende begeerte om anderen door diezelfde schatten gemakke lijker gelukkig te maken, voor eeuwig Ieder niet-Katholiek, moest aan ons kunnen zien, dat wij innig blij en dankbaar zijn, wijl God ons opnam, in Zijn Eéne, Heilige Kerk. kuunen zien, dat machtige, en zuivere naastenliefde ons dringt en dwingt tot voortplanting van ons Katho liek Geloof. «Wij vervullen een gezant schap voor Christus: pro Christo legatione fungimure". 1) En, als zo dat echte geluk en die harte lijke liefde niet zien, in vele, toch goed- meenende Katholieken niet zien, wat is 't dan, dat hur. belemmert 't gezicht De bedekkende, verbergende mantel der valsche bescheidenheid. Het is licht te begrijpen dat de nieuws gierigheid van mijnheer van Boven ten hoogste gespannen was door deze mede- üeeling. en hij oogenblikkelijk met Jans naar den tuin ging, om eens te zien wat er gaande was, toen begreep hij dadelijk, dat het hier geen misdaad gold, maar dat de een of ander daar waarschijnlijK zijn roes had uitgeslapen, en hij lachte om de verregaande onnoozelheid van de heide 1) Het zij ons vergund, liier het inooie misschien wat al te hyperbolische, woord aan te halen van Mgr. Seton Het is de schuld van ons Katholieken, dat er nog één protestant op de wereld is. Indien wij allen, wij Katholieken Kom, pak nu die spullen maar hij elkaar dan kunnen wc binnen eens onderzoeken of or eenige aanwijzing omtrent den eigenaar op to vinden is. Moeten we dan niet wachten totdat de politie komt, mijnheer Welnee Jans. pak maar aan en brong ze binnen. Door de kalme redeneering van haa mijnheer was Jans tot de overtuiging ge komen, dat een misdaad toch zoo heel zeker niet was. Ze nam dus dc kleereu op en bracht ze in huis, waar de zakken zorgvuldig onder zocht werden. Alles werd voor den dag gehaald een beurs, een sleutel on een zakdoek met de initialen J, V. Hiermede was men niet verder gevor derd en er bleef niets anders over dan het dienstboden. En je meende werkelijk Jansje, dat gevondene aan liet bureau van politie hier iemand vermoord is Och mijnheer, hoe iyselijk, Kom kom. maak je maar niet langer angstig hoor. alles zal wel anders uitkomen, Als er misdrijf gepleegd was, deponeereo. Pak den heelen te rommel nu maar en bij elkaar in een groot papier, Jans. breng de spullen dan gauw naar het bu reau van politie. rvulleml onzen pü U, dau zouden «Samenwerking Geachte Bondsbroede s Met genoegen mag :k :eggen, dat ik het oogenblik heb toegejuicht, toen er in onze parochie V.niray eene leeling werd tot stand gebracht, waarvan ongetwijfeld ve -1 heil en zegen voor heden, en tok voor de toekomst is te wachten ik bedoel otizen Volksbond. In deze dagen, waarin ;!e werkman zich met kracht en macht moet in spannen om den strijd tegen het bestaan tot een goed einde te brengen heeft zoo iemand grcote behoeften aan leiding e1\-steun noochg. Venray heeft, met het oog op die groote behoeften van den werkman eene instelling geopend^ waardoor velen, ik bedoel allen, zeer zeker zullen worden geholpen n gehaat in hunne tijdelijke aangele: nhedenen zeer bepaald zal de h 00 onzen bond zich doen gevoelen in donkere dagen. Wij leven niet alleen voor ons zeiven, maar ook voor anderen, ieder een is een schakel van den grooten maatschappelij ken keten, waardoor alles wordt saamgehouden en ieder schakel zijn invloed doet gevoelen op den gang van zaken. Wij willen dan ieder in onzen kring werken, met hart en zie), met hand en tand voor de hechtheid van onzen Boud, opdat deze geen zeepbel schijnt te zullen worden, om na eenigen tijd uit elkaar te springen, wij willen ijveren voor uitbreiding ijveren voor hechte grondslagen, in één woord: "Wij beoogen niets anders dan welvaart voor onzen evenmensch in het algemeen en voor de arbeidende klasse in het bijzonder! Maar, waarde broeders drie of vier personen kunnen wel een zeker effect ontwikkelen, doch, dikwerf wordt er eene grootero machtsont wikkeling verei>cht en zoo ook hier, Meent gij bewoners van Venray, het goed met uwen evenmensch welnu, legt dan de hand op het hart en vraagt wat staat mij hier te doen Doodeenvoudig niets, dan hoe eer hoe beter lid te worden van den Volksbond en daardoor te toonen, dat gij ook tot de schakels wilt be hooren van den grooten maatschap- pelijken keten, die onvermijdelijk alles ten goede zal wenden en keeren. Offert hier ook uwe gaven, want zonder het alles overwinnend metaal is het niet mogelijk iets goeds, iets degelijks tot stand te brengen en zeer zeker zult ge u verheugen, wanneer ge tot de ervanug komt, dat uw penningen worden besteed tot heil en welvaart van uwen evenmensch; dat daardoor menige zucht, menige traan wordt gedroogd en hoe zoet is het anderen te helpen en te steunen; het is zaliger te geven, dan te ont- Steller dezes is zoo vrij om even de voordeelen aan te stippen, die de Volksbond reeds nu, na een kort stondig bestaan heeft tot stand ge bracht Met informatie-bureau dat ieder helpt in ongenoegen en omstandig heden welke in het leven voorkomen, is een steun voor allen. Is 't Informatiebureau met arbeids beurs niet eene zeer gewenschte in stelling voor werkgever en werkman? De eerste hoort daar wat voor vloesch hij in de kuip krijgt, hij hoort daar in diep vertrouwen met wien hij in de toekomst zal verkeeren, of de aangeboden handlangeis als dege lijke en vertrouwbare werkkrachten voor hem kunnen dienen. De tweede wordt daar bekend met den aard, de plaats en den omvang van den arbeid; zoo staat hier de Volksbond als be middelaar tusschen twee krachten, die elkaar in het leven niet kunnen missen. Moet de vermoeide werkman rust genieten om nieuwe krachten te verzamelen voor het lichaam, ook is het waar, dal diezelfde werkman stol' noodig heeft tot versterking van dei gee^t, hier in heelt de Volksbond ook voorzien door het tui stand brengen van eene lei sinrichting, waarinde Ik ga er een briefje bij schrijven dan behoef je li t zaakje eenvoudig a. ie geven. Heel goed mijnteer; antwoordde Jansje, maar d ui zou ik ook niet langer wachten. Moet ik oinniddelijk gaan, mijnheer? Welnee Jans, zoo'n haast is er niet bij. Je kunt gerust eerst ontbijten, hoor, en spoedde zich naar de keuken, waar zij natuurlijk aan Koe een uitvoerig verslag moest geven van hetgeen mijnheer ervan gezegd had. En toen Jans vertelde, dat mijnheer aan geen misdaad geloofde, zei de oude Kee, dat zij er heel blij om wezen zou als dat waar bleek. Maar toch scheen zij er heimelijk spijt van te hebben, dat ze niet als getuige zou behoeven op te treden in een geruchtma kende zaak. Tegen acht uur stonden aan het politie bureau te wachten Jansje, de meid van mijnheer van Boven en Jeanetto, de vrouw van Jan Vrolick, en ongeveer samen traden zy de vestibule, tevens wachtkamer bin nen. Jansje werd het eerst voor den commis- I geest. Aan de hand van godsdiens'ige schrijvers voelt hij zijn geloof ver sterken en hoogachten de ruwen bolster door omstandigheden in jeugdigen of op rijperen leeftijd omzijn hart gewassen, door slechte kameraden daarom gelegd, wordt week en gaat hem verlaten door het lezen van een goed werk, on verschilligheid en minachting voor godsdienst en geestelijkheid zijn oorzaken waardoor het edelste hart soms zedelijk en stoffelijk ten gron» de gaat. Alleen welgestelde lieden konden vroeger gelegenheid vinden voor hunne kinderen een vak-cursus te doen bezoeken, nu is erdoor bomid» deling van deu Volksbond ook voor minder gegoeden zulk een cursus in het leven geroepen waariu flink onderwijs wordt gegeven in net tee» kenen en zullen de vruchten hiervan niet uitblijven bij het zelfstandig op treden in het practisch leven. Mijns bedunkens is het plan, dat thans op den voorgrond staat eene der edelste instellingen, die ieder lid met hand en tand wel zal aangrijpen om in donkere dagen zich te kun nen redden, zijnde het Limburgsch Ondersteuningsfonds. De raensch ziet zoo gaarne in de dagen van kommer een lichtende ster, die het anker zijner hoop vasthoudt, en hem in veilige haven brengtdat edele doel zal, nu eenmaal te zijn gekend in hoofd en onderdeelen uit bundig lof worden toegezwaaid. Als eenmaal die zon in al haat- glans aan den horizon is gerezen, dan zal de lijdende mensch zich onder hare vleugels veilig wanen en op haar wijzen met de woorden Zie daar de bron waaruit 's levens medicijn vlooit, die ver boven de middelen der kunst is verheven en zekerheid tot hulp en genezing geeft. Ook tot ons geacht Gemeentebe stuur richt ik de bede «Wil onze instelling gedachtig zijn en help hier door een flinke gift, niemand zal deze uitgave laken, integendeel, zou zulk e*n daad worden geprezen, het is immers welbesteed, het is tut groei en bloei van Veiirav's schoone instel- sans geroepen. Zij gaf den ambtenaar het pak over met do complimenten van mijnheer van Boven en zeide. dat ze die kleeren 's morgens had gevonden in den tuin van mijnheer. De commissaris doorliep het bijgevoegde briefje, schreef een ontvangbewijs van het gedeponeerde en zei tot Jansje. dat hij mijnheer wel zou verwittigen, als de rechtmatige eigenaar zich zou aanmelden. Die zal zich wel niet lang laten wachten, denk ik, sprak de commissaris, hjj zal nu zijn roes wel uit hebben, Zou er dan toch geen misdaad ge pleegd zijn, mijnheer? Een misdaad, kind Geen denken aan. Je hebt een ongenoodeu logeergast in den tuin gehad, dat i3 alles hoor. De groeten aan mijnheer van Boven. Lustig en vroolijk dribbelde het aardige dienstmeisje naar huis terug en vertelde daar aan Kee, dat zij nu toch ook begon te gelooven, dat men hier met geen misdaad te doen had, De keukenprinses kon evenwel hare eerste opvatting niet laten varen en hoop te heimelijk, dat zij in 't eind gelyk hebben zou. Onderwijl was ook juffrouw Vrolick voor den commissaris ve-schenen en ver telde in alle geuren en kleuren, maar met tranon in de stem, dat haar mm, Jan Vrolick, 's avunds op het feest bij mijnheer van Rosen was geweest er. bij het huis waarts keeren waarschijnlijk was aange rand door baanstroopers, die niet tevre den waren met hem zijn beurs en horloge te ontnemen, maar hem zelfs de kleereu van het lyf hadden gerukt, en hem dan in nachtgewaad aan zijn lot hadden over gelaten. Aangerand, zegt u, juffrouw Vrolick vroeg de commissaris, op welke hoogte en wanneer is dat dan wel geschied Heel juist kan ik u dat niet vertel len, mijnheer antwoordde de bakkersvrouw want zooals u weet woont mijnheer van Rosen aan het andere eind der stad, en toen mijn man op weg naar hnis heele- maal alleen was geraakt, is hij langs den singel gegaan om zij» weg te verkorten. En dan moest hij het huis van mijnheer van Boven passeeren, nietwaar, juffrouw vroeg de commissaris weer, wien plotse ling een licht opging. Slot volgt. MAAS S'HMi dan z tuden d:o kieceu hier met zoo 01 tie lijk liggen, en dan zou zeker hot horloge wel verdwonen zijn. zijn, oprechte dis.iiKien van Chris-1 behoorden te lus, trouw vervullend Uuu wuucu alle anders-geloovcnden tot onze Kerk overloopen, en met zoo'n haast, dat ze over el..ander zouden struikelen. Maar, dat men zich niet bekeerd ligt aan ons." luit

Peel en Maas | 1906 | | pagina 1