en amstr
Windmotoren.
Nooit gedacht
ZATERDAG 13 JA NU ART 1906.
ZEVEfN EN TWINTIGSTE JAARGANG
No. 2
Uitgever W. A. Van den Münckhof, Venray.
Feuilleton.
Landbouw.
Een praatje over
Groentencultuur.
lil «I
Abonnementsprijs per kwartaal
voor Venray 50 c.
franco per post 65 c.
voor het buitenland bij vooruitbetaling 85 c.
afzonderlijke nummers 6 c.
Prijs der Advertentiën:
van 1 4 regels 20 c.
elke regel meer 5 c_
letters en vignetten naar plaatsruimte.
Advertentiën, 3maal geplaatst worden 2maal berekend.
In enkele streken van ons land is
men er in den laatster! tijd en met
succes loe overgegaan windturbinen
in diverse afmeting zoowel voor pomp
als machinebedrijf te installeeren.
Vooral in onze laag gelegen pro
vinciën heeft reeds menige oud-hol-
landsche watermolen zijn plaats
moeten inruimen voor een werktuig
van moderne constructie en zelfs de
veel goedkoopere houten jasker blijkt
niet opgewassen tegen zijn mede
dinger van ijzer en staal; de toerist
die na een kwart eeuw den Ilolland-
schen bodem betreedt, nog droomend
van het traditioneels oud hollandsche
molentje, zal teleurgesteld zijn, en
zich hoogstens kunnen verlustigen in
een goede copie, want het orgineel
zal reeds lang van den aardbodem
zijn verdwenen; in het kikkerland zal
lustig draaien een werktuig van
nieuwe vinding, de windturbine.
Maar ook op industrieel gebied
heelt de windturbine hare intrede ge
daan in ons land met zijn aanzienlijke
klein industrie, en het wil mij toe-
schijnen dat hoofdzakelijk door de
nog geringe bekendheid van dit type
motor zijn toepassing voor drijfkracht
nog zoo betrekkelijk weinig ingang
heeft gevonden.
Het doel van mijn artikel is dan
ook om door een beknopte beschrij
ving en cenige practische mede-
deelingen meer de aandacht to ves
tigen op do winturbine, die naar mijn
overtuiging zoowel voor onze indus
trie als voor den landbouw in de
naaste toekomst van groot belang
zal blijkpn te zijn.
In de allereerste plaats moet vol
daan zijn aan de hoofdvoorwaarde,
nla eenvoud in constructie, waardoor
én bedrijfs8toornissen én onderhoud
tot een minimum worden beperkt.
Het aantal onderdeden is gering,
9
-Kijk en ik ga naar Alencon.
Maar van het een op het ander, heb je
myn zoon van raiddag gezien
-Ik heb een bezoek van hem ontvangen
en hij heeft tevens de hand mijner dochter
gevraagd."
Bij nadere overweging bon ik zooals ge
ziet op mijn besluit van dezen morgen
teruggekomen ik handelde meer als
handelsman dan als vader.
Ik wil dan ook het hart niet aan den
bruidschat opofferen en aangezien de jon
gelieden elkander beminnen, welnu dat zij
dan ook maar trouwen
Martial Savinet, dit hoorende, zng Bastin
strak in *t gezicht.
-Welnu zei Martial, -neem ma niet
kwalijk als ik ronduit zeg, dat je me nu
toch beter meevalt dan ik geducht
had."
-Nu tot ziens, Martial binnen enkole
dagen kan je 'n bezoek van me verwachten,
want ik wensch nu spoedig oens nader
kennis te maken met mijn aanstaande
schoondochter."
-Wij zullen je overmorgen te dineeren
wachten met je zoon Achille."
-Goed, aangenomen."
De twoe reizigers begaven zich naar hun
repectieve waggons en een oogenblik later
en laat zich in het algemeen als volgt
rangschikken
a het motorrad.
b de motorkop en de beide vanen-
terwijl het geheel rust op een ijzeren
toren, welke voorzien is van een flink
podium, en ijzeren ladder, waarlangs
bij eventueeie inspectie etc. het po
dium zonder levensgevaar(e bereiken
is.
Het motorrad is samengesteld uit
ten opzichte van elkaar onbeweeg
bare, gegalvaniseerd ijzeren, schroef
vormig gebogen vleugels, welke
onderling solide verbonden zijn, en
'zoodanig geplaatst, dat van de wind
kracht op de meest economische
wijze partij wordt getrokken.
In horizontale richting evenwijdig
aan het motorrad is aan den motor-
kop de kleine windvaan, welke als
regulateur dienst doet, bevestigd,
terwijl haaks daarop, doch draai
baar aan den motorkop, de hoofd
vaan is aangebracht. Deze laatste
draait, evenals een gewone wind
wijzer steeds uit den wind, en blijft
dientengevolge bij normale wind
sterkte (4—5 M. per seconde) het
motorrad steeds in den wind.
De hoofdvaan is met den motor-
kop verbonden door twee krachtige
stalen spiraalveeren. Bij overdruk
wordt nu de kleine vaan in de rich
ting der hoofdvaan gedreven, waar
door ook het motorrad ten opzichte
van de groote vaan een anderen
stand neemt, dientengevolge niet
meer geheel in den wind staat, en
ondanks de grootere windsterkte
zijne normale snelheid behoudt,
Op deze wijze is men er in ge
slaagd een zeer nauwkeurige rege
ling te verkrijgen naar windrichting
en windsterkte,
De draaibare motorkop is gelagerd
op gehard stalen kogels en voorzien
van automatische smering, waardoor
de wrijving tot een minimum wordt
beperkt, zoodat zijn gevoeligheid en
dientengevolge zijn economie ten
vei trok de trein naar Paiys.
VII.
De volgende dag verliep zonder dat er
iets bijzonders voorviel.
Madeleine en haar moeder, zich verdie
pende in gissingen omtrent de reis van
Martial naar Paiijs, koutten den ganschen
dag hierover.
Er viel niet aan te twijfeleu, het had
betrekking op het huwelijk van Madeleine
maar hoe
Dat was het wat moeder en dochter
onverpoosd bezig hield.
Was het somwijlen om kostbare kleinoo
den tc koopen
Neen, want dan zou de molenaar er geen
gèheim van gemaakt hebben daarenboven
dat was iets wat den bruidegom, Achille,
aanging en geenszins don molenaar.
Zou hij misschien iemand gaan uitnoodi-
gen
Evenmin, want de trouwdag was nog niet
bepaald.
Had mijnheer Bastin wellicht daar fami
lie wonen, die hij kennis wilde laten maken
met den vader van de bruid
De twee vrouwen wisten niet welk een
oplossing aan dit zonderling geval te geven
en het ononderbroken rondtasten in 't onze
kere, was voor haar een ware mar
teling en het schoone geslacht, is o, zoo
nieuwsgierig
-Het bezoek van Achille Bastin op den
molen was door verschillende lieden opge
merkt.
zeerste wordt verhoogd.
Het motorrad is vasU spied op
een blank stalen as, welke draait in
een phosphorbrons metalen lagering,
die eveneens van automatische sme
ring dient voorzien te zijn, terwijl
bij windmotoren ingericht voor ma
chinebedrijf of vijzel, de draaiende
beweging van het motorral op de
drijf- of vijzelas wordt overgebracht
door een staande as, met. twee stel
conische wielen van gegoten staal
vervaardigd bij een installate in
gericht vopr pompbedrijf geschiedt
de overbrenging boven aan het mo
torrad door een stalen kr ik, waar
aan direct de pompstang bevestigd
is.
De staande as draait in een zeker
aantal lagers met Stauffc: smering,
bevestigd aan de verbintingsijzers
van den toren en wordt ondersteund
door een taalspot met geha-de stalen
taats,
De ijzeren toren bestaat uit vier
stevige hoofdspanten onderling door
krachtige nastelbare steunstangen
verbonden.
Hij moet zeer stabiel gebouwd
zijn en volkomen bestand t gen storm
schade,
Eefi flink podium algezei met een
ijzeren hek, stelt den eigenaar in
staat, zonder het minste levensgevaar
eenmaal per week, vaker is beslist
niet noodig, de olie en vetpotten te
vullen. Slot volgt.
Japik Ik geloof, datje gelijk
hebt, Krijn, dat de tuiniers zich
meer op het vervroegen der groen
ten moesten toeleggen, dan ze tot
nu toe doen, en dat ze daar wel
bij zouden varen.
Krijn. Ongetwijfeld Japik. De
groentenprijzen zijn evenredig voor
den tijd, wanneer de producten
worden aangeboden bij een vroe
gere teelt zouden de prijzen stijgen,
ook doordat bij vioege teelt minder
grond in beslag wordt genomen en
dus de productie niet. zoo grooi
is.
Japik. En er zou dan kans zijn
nog een ander artikel te telen ,- bij
late teelt kunnen volgende produc
ten niet meer tol ontwikkeling ko
men
Krijn. Precies, en er zou zelfs
nog een derde teelt kunnen worden
bereikt. En weet je, buur, waarom
mij dat vervroegen van groenten
ook nog wenschelijk voorkomt Om
den wisselbouw, die dan beter is
toe te passen.
Japik. Met het oog waarop,
dacht je
Krijn, Met het oog op planten
ziekten en schadelijke insecten door
wisselbouw wordt wel niet alle
gevaar voorkomen, maar in het
algemeen is het gevaar voor ziekte
alsdan minder groot.
Japik. Dat wordt gezegd, Krijn,
en dat zal wel zoo zijn.
Toch, denk ik daar op alle
grondsoorten zal het vervroegen wel
niet plaats kunnen hebban. Je weet
humusrijke grond, die met ruigen
mest vruchtbaar gemaakt is en een
zwarte kleur heeft, in 't algemeen
grond, die de warmte opneemt en
het water gemakkelijk doorlaat, is
voor de groentencultuur het meest
geschikt. Onze kleigronden leenen
zich daartoe minder.
Krijn. Dat is waarvooral in
den herfst zakt het water in dien
/.waren grond niet zoo goed wog.
Maar dat kwaad kan verholpen,
althans verminderd worden door
zand. Op die wijze zou ook die
grond voor de vroege teelt geschikt
kunnen worden gemaakt. En dan
zou die ook nog heel wat verbe
terd, ik bedoel losser, droger en
Het moet wel een dwaas zijn, die zich
inbeeldt, dat wat hij doet of zegt, het komt
er niet op aan wat, niet eea onderwerp
wordt van het dagelijksch gesprek in een
kleine plan's.
liet is juist als of toen in dergelyke
plaatsen een onzichtbaren omroeper in zijne
nabijheid heeft, die al hetgeen men zegt of
doet, aanstonds naar alle kanten rondba
zuimt.
Toen Achille dos morgens over het markt
veld ging. kwam aans'onds de ontvanger
naar hem toe en sprak hem aan.
-Het doet me waarlijk genoegen je te
zien, mijn vriend."
-Hoe zoo dat
-Om u mijn gelukwenschen aun te bie
den."
"Mag ik ook weten, wat de raden is dat
my die eer te beurt valt
"Wel je verloving en je aanstaande
huwelijk."
"Zoo weetje ook al dat ik ga trouwen
-Maar lieve hemel, wie zou dat nu nog
niet weten
Geheel Nonant heeft er den mond van
vol, en iedereen zegt dat mejuffrouw Made
leine Savinet wel gelukkig geslaagd is met
het hart te kapen van een jonkman zooals
gij zijt."
«Ja maar Madeleine verdient het."
En wanneer zal dc huwelijksvoltrekking
plaats hebben
Dat is nog niet bepaald."
-Nu tot ziens kameraad ik hoop dat je
mij een kennisgeving zult zonden, dan kom
fk naar de mis."
meer poreus, gemaakt kunnen wor
den door een diepere bewerking,
door "diepspitten" b. v,, dat nog
veel te weinig wordt toegepast.
Japik. Jongen, Krijn, dat zou
ook nog al wal kosten En ik moet
je zeggen, dat ik het nut ervan
betwijfelde grond wordt losser,
ja, maar de bovengrond ook slech
ter en daarvan moeten de plantjes
het toch hoofdzakelijk hebben.
Krijn. Wat je eerste bezwaar
betreft, Japik, dat is niet geheel
ongegrond, naar dat kan toch,
dunkt mij, alleen gelden bij cultu
ren van weinig waarde, niet bij dure
culturen; En je tweede bedenking
berust op een mis vei stand,
Japik. Hoe zoo?
Krijn. Wel, het is bij 't diep-
spitten heel niet de bedoeling, den
ondergrond, die natuurlijk lang zoo
goed niet is, boven te brengen.
Japik. Maar hoe kan dat an
ders, wanneer je namelijk 3 steken
diep wil spitten
Krijn. Luister dan eens. Je
neemt 3 greppels tegelijk in be
werking. De bovenste en middelste
steek van den le greppel komen
aan de buitenzijde te liggen of
worden dadelijk aan bet eind van
den tuin gebracht ter vulling van
de laatste voor. Den ondersten steek
keert men om. Daarop komen de
middelste steek uit de 2e en de
bovenste steek uit de 3e greppel.
Zoo is de le voor gevuld. De bo
venste steek van de 2e greppel wordt
eveneens naar het eind gebracht.
Japik. Daar moest ik het hoofd
goed bijhouden, Krijn Het lijkt
me nog al omslachtig, zoo'n bewer
king
Krijn, In de practijk valt het
mee. t Kost tijd, maar daarvoor
wordt men in ruime mate door de
oogsten schadeloos gesteld.
-Ik zal er voor zorgen, hoor."
Een weinig verder ontmoette Achille den
postdirecteur.
-Aha 1" riep deze uit. -de primeur der
jongelingschap van liet kan'o i gaal naar
zijn beminde
-Misgeraden, ik ga naar het station."
Zeg eens ben je gisteren middag omstreeks
twee uur niet naar den molen gegaan Oin
aan de voeten van zeker molenarinnti'je
dat binnenkort zich mevrouw Bartin zal
noemen, een lietdeverklaring neer Ie leg-
gen V'
-Nu ja, ik ben gisteren op den molen
geweest."
..Dus het is dan waar
-Zeker is het waar."
-Ik kan het evenwel nog niet gelooven,
voordatje me zelf dat nieuws raededeeld."
"Ach kom."
-Ik zou wel durven zweren, dat uw
papa er zich tegen verzetten zou want
Martial Savinet heefi toch in lang niet
zoo'n fortuin als ji£"
-Een mooi bewijs dus, dat jy maar in
't vervolg op niets zweert."
-Dus gij gaat een huwelijk aan bene
den uw stand
"Ja, geheel beneden myn stand.'
»Nu maar ik geloof toch zeker dat
hier in den omtrek verscheiden ryke
erfdochters zyn, die dat niet gaarne zullen
zien."
-Maar men kan toch iedereen niet be
vredigen
»En zyn vader, zegt het spreekwoord.
Maar enfin, als men het ook alle man
naar den zin moest maken zou er de
sterkste kop nog wel dol onder woden.
Nu good succes
"Dank je."
Des avond" de sociëteit binnen tredende,
waar de voornaamste jong-lui van Nonant
bijeenkwamen, schenen deze slechts op
Achille te wachten om aan hun spotlust
den vrijen teugel te vieren.
Zoodra hij dan ook binnenkwam, was
hij oogenblikkelijk van vrienden om
ringd.
»\Vees welkom, jeugdig wijsheer
"Goeden avond, waarde heor Cato."
«Hulde aan den apostel der onbaat
zuchtigheid
«Heil den dapperen meetridder I"
Het was een kruisvuur van schimp-
schoten, dat deu beste van zijn voetstuk
zou geblazen hebben.
Achille nam deze spotterny.en glimlach
ende aan en drukte zyn kameraden
vriendschappelijk de hand.
«Gaat uw gang, myne tieeren, vooruit
maas'!" riep Achille vroolyk uit; -waar
lijk uw ontboezemiugen doen mij
genoegen 1"
«Mijne beeren, ik vraag het woord,"
zei Gervnis Blanchot, de Demosthenes
van het gezelschap.
«Het woord aan Blanchot 1" riep men
van alle kanten.
Wordt vervolffd.
PEEL
MAAS