10
ZATERDAG 18 NOVEMBER 1905.
ZES EN TWINTIGSTE JAARGANG.
Nö. 46.
Uitgever W. A. Van den Munckhof, Venray.
Feuilleton.
Abonnementsprijs per kwartaal.
voor Vknrat 50 c.
franco per post. 65 c.
voor het buitenland bij vooruitbetaling 85 c.
afzonderlijke nummers 6 c.
Ir
Prijs der \c\ vertentiën
van 1 4 regels 20 c.
elke i egel moer
letters en vignetten naar plaatsruimte.
Advertentie», 3maal geplaatst worden 2maal berekend.
5 c.
Oud en arm treuriger
toestand is niet denkbaar
Ann «Ie iitaiiBicn en vrouwen
van Nederland.
De verkiezingsdagen, waarin over
zooveel, ook over ouderdomspensioen
werd gesproken, zijn gelukkig voorbij,
en nu heeft de «Bond voor Slaatspen-
sioneering" een ernstig woord aan II
allen fe zeggen
Die Bond heeft ten doel: voor alle
Nedelanders ouder doms ellende xoeg te
nemen door een wet in het. leven te
roepen, waarbij recht op ouderdoms
pensioen wordt verzekerd, zonder pre
miebetaling, de kosten te vinden uit de
bestaande of nog te heffen belastingen,
maar zóó, dat ieder Nederlander naar
draagkracht zal hebben te betalen.
Alzoo: Wie' veel heeft, betale veel,
wie weinig heeft, weinig, on wie niets
heeft, week in week uit te kort komt,
netale ook niets, maar allen op
nader vast testellen leeftijd Staalsj/en-
sioen.
Ziedaar wat de Bond wil-
En nu erkennen wij dankbaar de
ervaring in ons vijfjarig bestaan, dat
ieder woldenkend Nederlander 't-
schromelijk onrecht noemt, dat or oude
nienschen zijn, die:
gebrek moeten lijden, of de eenmaal
krachtige arm moeten uitstrekken om
oen aalmoes te ontvangen;
weggestopt worden in gestichten,
waar 't meestal wel niet aan liefdevolle
behandeling ontbreekt, maar dat toch
eon verbanning is uit de maatschappij,
die nog alleen rekening met hen houdt
voor wat zij kosten aan liefdadig
heid;
een last zijn geworden voor volwassen
kinderen, die hun kinderplicht met
liefde, maar meestal met te groote
geldopoffering vervullen, omdat, ze hun
inkomen zoo hard noodig hebben voor
eigen gezin;
tot op zeer hoogen leeftijd dikwijls nog
moeten sloven en ploeteren, omdat de
i
gestichten geen echtparen opnemen,
Glan op voorwaarde van een vreeselijke
scheiding;
in stille armoede, honger lijden,
omdat eergevoel hen belet te bedelen,
of zich moeten aanmelden voor bedee
ling bij Kerkelijk of Burgelijk Ann-
bestuu r.
En wij bedoelden niet alléén of in
't bijzonder de oude armen uit den
werkmansstand, doch de arme ouden
uit alle rangen en standen der maat
schappij.
Opdat niemand vergeten worde en
opdat geen onderzoek naar meerdere
of mindere armoede zal behoeven te
worden ingesteld, daarom Staatspen
sioen voor iedereen.
Waarlijk, wiens hart nog maar
eenig medelijden kent, zal instemmen
met onzen eisch: weg met de ouder
domsellende, die voortkomt uil gebrek
aan geld
En nu wordt het doel van den Bond
ook allerwege toegejuicht, maar
de vele millioenen, die een zeer matig
pensioen voor alle oudjes zou kosten,
schrikt velen af, om als openlijke
medestanders op te treden,
Wij willen daarom trachten die
/oenenvrees voor U weg te nemen,
en" C daarna vragen bok iid vgn on
zen Bond te worden, mét ons te
strijden tegen de allervreeselijkste
kwaal: ouderdomsellende.
Ja, wij erkennen, een pensioen,
waarvan niemand zal buitengesloten
zijn kost vele millioenenals we aan
nemen, dat ieder mensch van 65 jaar
en ouder zou ontvangen f. 3. per
week, werd 't een totaal bebrag van
48 milliocn gulden per jaar.
Maar die 48 millioen gulden jagen
ons geen vrees aan, en dat niet, om
dat wij het bedrag niet groot, kolossaal
groot vinden, maar eenvoudig omdat
dat bedrag voor het grootste gedeelte
aanwezig is.
Want, wij redeneeren zöö: Al de oude
menschen van 65 jaren en daarboven.
Nonant is eoen plokje van het departe
ment l'Oi'ue; op zyn hoogst achthonderd
ziejen tellende, maar allerliefst gelegen te
midden van een vruchtbare streek, besproeid
door het kleine riviertje Don, niet ver van
Barras du Pin aan den grooten weg van
Iiouaan naar Alencon en op twee stappen
afstands van de spoorlijn ParijsGrenville.
Nonant» is ook een belangrijk punt van
landbouw; iedere week heeft er een drukke
markt plaats en verscheidene zoogenaamde
jaarmarkten worden er per jaaz gehouden.
Van alle kanten worden dan een menigio
paarden. ïunderen en schapen aangevoerd,
en op do verschillende gedeelten van het
raarktploin te koop gesteld, in een woord
al hetgeen wat landbouw betreft, wordt
daar in dat gedeulto van Nodor Nonnundië
eer aangedaan.
Men moet liieiuit echter du gevolgtrekking
niet maken, dut Nonant het voorkomen van
een dorpje heeft. Niets doet meer aan eon
net stadje denkon, dan do regelmatigheid
der straten en de bevalligheid der woningen
van het kleine Nonant; sedert lang werden
er alle vrije ambachten "uitgeoefend.
De tonen van den, Angelus weerklonken
op een zonnigen Meimaandinorgen door
weide en veld, toen Martial Savinet, mees
ter molenaar op zijn erf verscheen om een
oogje in het zeil te houden bij liet laden
van een wogen met meel. dat naar Saint.
Germain de Clairefeville mjest gebracht
worden.
Zoo onwillekeurig eens den weg opziende,
zag Martial Savinet een persoon aankomen,
die zich naar zijn molen scheen te begeven.
-Wel vriend Sylvnin, gij reeds hier
-Dacht je somwijlen, dat het mijn gees'
was merkte de zooeven aangekomene aan.
"Heb je bet vuur al onder, den oven
-Wat zou je denken, nout en het brood
zit er al in. Maar ik wensebte dat ik nog
v.at meel had voor een tweeden oven: ver
geet derhalve niet mij in den loop van den
morgen eenrge zakken, eerste qualiteit,
nhuis te brengen."
-Ik zal er voor zorgen bakkertje, datje
bakkerij niet behoeft stil te staan. Wat voor
ïiieuws is er zooal ie Nonant
-Geen nieuwtjo, dat jij niet zou weten,
geloof ik, men zegt, zei de bakker, dat voor
het einde van den aanstaanden zomer ver
scheidene jongelui zich in het huwelijk zullen
begoven."
-Wel dat is een prettiger nieuwtjo dan
een begrafenis."
-Ja dat begrijp ik, jo houdt niet van dood
en begrafenis."
-Dut is ook nog al duidelijk, üooden
gebruiken geen meel. Maar welke zijn dan
die ontworpen huwelijken V'
-Men zegt dat do broer van den apotheker
gaat trouwen met mejuffrouw Dumonteil,
van Almenéches."
-Wel, wel, zei Martial Savinet, dat is een
inof' koppeltje, heide J<nap en rijk."
die niet meer in hun levensbehoeften
kunnen voorzien, leven nu foch
ook.
Al die oude menschen leven nu ook.
en dat leven, een aaneenschakeling van
verdriet en bedelarij, kost immers ook
niet te berekenen millioenen i
liet geval is niet zoo: Daar zijn zoo
veel duizenden ouden van dagen, die
geen geld meer kunnen \cidienen,
daardoor niet meer kunnen leven er.
voor wie dus als hun recht op het leven,
geld bijeengebracht moet worden.
Maar het geval is zóó: Daar zijn
zóóveel duizenden ouden van dagen,
wier kommervol bestaan aan de liefda
digheid vele millioenen guldens per jaar
kost; immers, in allerlei vorm wordt
voer ouderdomsverzorging een belasting
geheven; men denke maar aan wat
vereischt wordt vaor Je burgerlijke en
kerkelijke Armbest tren, gestichten
voor oude lieden, aan wat in stilte
wordt gedaan, en vooral aan de zware
offers, door kinderen gebracht, om in
het onderhoud van een vader of moeder,
soms van beiden te voorzien.
Bovendien telle men daarbij het
bedrag, dat ieder jaar noodig is
voor arme oud o, die thans in bede
laarskoloniën on Ier1 i Jen worden,
ofwel .li de gevang», «m.» up algefïieöfie
kosten leven.
En nu willen wij, dat de Regeeiing
in deze regelend ingrijpt, niet langer
die belasting voor het levensonderhoud
der ouden van dagen zij 't dan ook
een vrijwillige belasting doet druk
ken op één gedeelte van het Neder-
landsche volk, maar hieraan laat
betalen alle Nederlanders naar
vermogen, naar draagkracht, zooals
dat geschiedt voor alles wat dooi
den Staat wordt in 't leven geroepen
of in stand gehouden.
De Regeering scheppe dus slechts
orde waar wanorde heerscht!
En dat zal niet zooveel méér millioe
nen kosten dan de gebrekkige en
vernederende ouderdomsverzorging van
nu
-Men pretendeert ook nog dat onze jonge
dokter een oogje heeft op He dochter van
den meester.
-Zoo w»t je zegt, ik had zco iets niet
gedacht, en wie vei telt je dat allemaal
-Wel mijn vrouw, zij zou je den naam
van alle vei liefden van liet kanton opkunnen
noemen."
-Loop grappenmaker."'
-Wat ik je ze is de waarheid, Maitial,
en de proef op de som, wij weten ondanks
uw terughoudendheid en stilzwijgendheid,
zeer goed dat uwe dochter Madeleine binnen
twee maanden zich mevrouw Bartin uoemt."
Met een ondervragenden en schalken blik
zag de molenaar Sylvain aan,
«Wat zegt ge vroeg de eerste.
-Dat Achille Bartin vurig verlangd uw
schoonzoon te worden.
«Allemaal praatjes, zei Martial Savinet,
dat hebt go uit uw duim gezogen, Madeleine
dat lieve kind, denkt nog eerder aan een
klooster, dan aan een huwelijk."
-Nu, mij goed, maar gij zijt een slimme
vos, Martial
"Ik verzeker u
«Maar ik vraag je geen verdere opheldering
ik steek mijn neus niet in een andermans
zaken; bet is alleen om u te bewijzen dat
mijn mouw is ingelicht. Nu tot ziens Martial
zorg voor het bestelde.
Nadat Sylvain den molenaar de hand ge
drukt had, verwijderde hij zich.
Martial Savinet, alleen gebleven zynde,
begon in zichzelven na te denken. De weinige
woorden van zijn klant deelden hem iets
onbekends mede.
Alleen zóóveel meer als noodig is
om de meergegoeden eveneens te
verzekeren, wat geen bezwaar is, om
dat zij zelf dit pensioen betalen.
Men zegge niet, dal dit onnoodig is,
uantju:st doordat iedereen verzekerd
wordt legen broudsgebrek, wordt tol
een recht wat andets het karakter van
bedeeling zon hebben, en wot den tevens»
de kosten van onderzoek en van
administratie vermeden, waarmede
millioenen gemoeid zijn; het vele
geld, dat bij de Ongevallenwet, voor
hel eigenlijke doel verloren gaat, is
biet voor v el t beste bovt ijs.
Opgrond nu daarvan achten wij do
vrees voor de milioenen een ongegronde
vrees en mag niemand wiens rechtsge
voel zegt, dat die ouderdomsellende een
breede schaduw werpt op het rijke
Nederland, er door weerhouden wor
den, om met ons, in onzen Boud, te
strijden voor de'ar me ouden
Een ernstig woord aan U voor die
arme tobbers
t Zijn onze vaders en moeders, die
in vertwijfeling rondloopen, vaak
smachtend naar het oogenblik, dat do
dood hun redding zal brengen, eu
dat dikwijls, omdat zij zich voor ons,
hunne kinderen, Hebben opgeofferd.
In zoo mouig gezin zou welvaart
heerschen, ware 't niet dat een vader
of moeder vet zot gd moet worden
En wij prijzen die kinderliefde hoog,
maar spreek geen kwaad van hen,die
hun oudeis naar het gesticht lieten
gaan. want ge wret niet hoe hard zij
t hunne noodig hebben, om op hunne
beurt ook voor hunne kinderen te
zorgen.
Tienduizenden oude vaders en moe
ders lijden gebrek en leven van bedee-
ling
Tienduizenden Nederlanders, in de
laatste periode van hun leven, zien zien
met angst en vrees 't oogenblik naderen
waarop het gereedschap hunne handen
zal ontvallen en dat ook zij moeten
aankloppen aan der liefdadigheids
Wat, zijn beminde, lieve Madeleine, do >i
Achille Bartin gezocht Neen dat was on
mogelijk.
De Bai'iins waren de rijkaaidsder streek
groote grondbezitters en de giootste hande
laars der plaats; had hij niet honderdmaal
zoo goed als eens gehoord, als hij bij heiu
inkoopen ging doen:
«Ik geef mijn zoon honderdduizend francs,
op den dag van zijn huwelijk" en was zoo'n
som niet een belangt ijk kapitaal te Nonant
zoo goed als elders.
En wat bezat bij, arrao duivel van een
werkman in vergelijking met de Bartins
Niets bijna; zijn molen, een huisje daarbij
een stukje land beplant met appelboomen, die
hem een jaar door het ander, zo i veel appel-
nat opleverden, dat hij er voor oigen gebruik
ternauwernood genoeg aan had, eenige duizen
den francs in obligatie», d.it was alles;
daarenboven waren de laatste jaren niet heel
voordeelig geweest
Dat weinige was de vrucht van een zuinig
huishoudelijk beheer, maar wat was het alles
bijeengenomen
Niets, niets De vrouw van den hakker
waè dus een babbelmuts, niets anders.
Twintig minuten daarna kwam de echtge
noote van Savinet van haar kamer en alvorens
aan baar bezigheden te beginnen, keek ze
eens de plaats op,
"Om hoe laat was je al uit de veeren
vroeg zij aan haar man."
«Om vijf uur, gaf de molenaar, die alleen
bij den wagen stond, koitaf ten autwoord.
Maar mijn hemel, wat «cheelt er dan aan,
Martial
deur.
Tienduizenden arme teöbers
Zeg, mannen en vrouwen, tneent Ge
ook niet, dat die menschen r- cht heb
ben op oen behoorlijk 1 iven l
Meent Ge ook niet, dat de Gemeen
schap (dat zijt Gij en wij, wij allen te
zamoi?) hier moet doen. wat de kinderen
van die ouden alleen niet kunnen
doen
Meent Ge ook niet, dat 't ons licht
zal vallen, om ieder naar vei mogen,
naar draagkracht bij te dragen, om in
ouderdomsellendè te voorzien l
Meent ge o®k niet, dat het een vera
deming, een verlichting van ons gansche
volk zal zijn, als we weten, wat ieder
mensch gevrijwaard is tegen broods
gebrek op den ouden dag en dit
brood niet zal worden gegeven als
bedeelingmaar als een recht.
Gij zegt ja want zóó is niet één
mensch of hij voelt deernis met het lot
der arme ouden.
En daarom roepen wij U op, man
nen en vrouwen van Nederland om voor
dat recht op ouderdoms-pensioen voor
allen, voor mannen en vrouwen, mede
te strijden.
Ge kunt dat, door lid te worden van
onzen Bond.
De Bond voor StaaUpensionnceriug
"Jelt 198 afdeelingen met meer dan
16i00 (zestien duizend) leden, terwijl
een 40-tal bonden en vereen i gin gen met
pl. m. 15000 leden als donateurs of
donatrices zijn aangesloten. Menschen
van allegeloofs- en politieke richtingen
zijn 't, vereenigd door dpze ééne leuze:
Recht op Staatspensioen voor allen,
gedragen naar draagkracht door
allen
Door middel van onzen Bond moet
die leuze klinken door hoel Nederland.
Onze Regeeringsmannen moeten dooi
de stem van het geheole volk gedron
gen worden om genoegdoening aan
ons gevoel voor dèt recht te geven
Uw lidmaatschap werdt ingewacht bij
onze afdeelingsbesturen of hij den Algemee-
nen Secretaris, den heer A. VOORBROOD
te Arnhem.
-Wel uicts
Waait gij bang niet op tijd gereed te zijn?
-Alles is klaar."
-Mij dunkt, je ziet er z»n vreemd uit, ik
lees op je gezicht, dat er iets niet goed is."
-Laat ons naar binnen gaan, dan zal ik het
u zeggen."
Zij traden samen de huiskamer in, ter
wijl de echtgenoot® van Savinet, steels haar
man vragend aanzag.
Hebt gij bij uw dochter sedert eenige
dagen niets bijzonders opgemerkt."
Wat wilt gij zeggen!"
«Antwoord liever in plaats van te vragen."
•Niets, volstrekt niets,"
Is zij dezelfde in haar doen en laten, in
haar omgang en humeur
«Maar wat wilt gij heen
-Je zult het zoo weten". Je begrijpt, niet
waar, dat ik wel wat anders te doen beb,
dan bet doen en laten van Madeleine na te
gaan. dat is een uwer plichten als moeder."
•Natuurlijk."
»En er is je uiets bijzonders bekend."
-Luister: sedert een maand is Madeleine
min of meer stil geworden; gisteren overviel
ik haar juist, toen zij een traan wegpinkte
en toen ik vroeg of zij over het een of
ander verdriet had, gaf ze mij ten antwoord
dat zij nog nooit zoo opgeruimd en tevreden
was geweest als tegenwoordig."
Dat is 't 'm."
-Wat, dat is 't 'm
«Uw dochter beeft een beminde."
Majleleine".
Ja Madeleine
Wordt vervolgd-
'■WV: INTIK*
v