voor
«OBST en oxnstosksxi.
Erik Gorlinga.
ZATERDAG :il DECEMBER 1904.
VIJE EN TWINTIGSTE JAARGANG.
Uitgever W
Hoe men in China
de menschen geneest!
No. 53.
Ven ra v.
Mengelwerk.
Abonnementsprijs per kwartaal.
Hoewel bij liet verschijnen van dit
nummer het jaar 1904 niet voleind is,
vermoenen wij toch, dat thans voor
ons het geschiktste tijdstip is, om bo-
vengenoemden wensch voor het jaar
1905 tot onze lezers te richten.
Al hebben deze wenschen in den loop
der tijden verschillende vormen ver
kregen, de bedoeling blijft toch dezell-
de: men wenscht elkander een Zalig
Nieuwjaar
Duizenden en duizenden visite- en
andere kaartjes, verzonden naar alle
oorden der wereld, vertolken bij de
verwisseling des jaar» slechts den
enkelen wenseh: Zalig Nieuwjaar
De meeste couranten worden op den
eersten dag des jaars vow een groot
gedeelte ingenomen door (al van ad
vertentie'», waarvan do verkorte inhoud
luidt: Zalig Nieuwjaar
Een zalig nieuwjaar wenschen wij
dan ook aan allen, binnen on buiten
Venray, die l'EEL EN MAAS lezen,
en de Courant van Ven ray hun onmis-
laten steun verleem?». in den zoo
""*''^1^1'w 'UH om het bestaan.
dagelijksch brood voor hun ook wal
minder drukkend worde», en zij steeds
voldoende werk vinden om op fatsoen
lijke wijze in hun onderhoud te kunnen
voorzien.
Aan onze neringdoende burgerij alle
voorspoed in zaken, benevens zoo min
mogelijk vreemde concurrentie, opdat
zij bij het einde des jaars ook kunnen
bespeuren, dat hun ijver niet te vergeefs
was, en hun toestand ook financieel
beter worde.
1 en slotte wenschen wij aan onze
lezers een lang en gelukkig leven en al
het goede, wat men elkander pleegt te
wenschen op dezen dag^ vervat in den
enkelen zin
Een Zalig Nieuwjaar
De knuppelmethode.
W io dit opschrift leest, zal als van
zelf aan een zedelijke geneeswijze
denken. Daarin zijn klappen en stok
slagen sedert de oude tijden immer
als oen beproefd geneesmiddel be
schouwd.
De klopmethode ©vei».vel, waarover
wij bier een oogenb'ikie mef iiifcftJipnr»
MUN( KHOF,
1>EN
Her Advertentie»"):
Prijs
van I 4 rogoL
'•Ike repel moer
die niettegonstaande de verpletterende
concurrentie van persconfraters, bet
Venraysch blaadje begunstigd boven
misschien veel heter geredigeerde
bladen.
Zalig Nieuwjaar aan hen, die door
hunne recommandatie er toe bijbrachten
om het aantal ahonné's van ons blad
nog te vermeerderen, hetgeen wij hier
met dankbaarheid constateeren.
Zalig Nieuwjaar, inéén woord, aan
allen: boeren en burgers, rijken en
armen, kleinen en grooten.
Het ga u dit jaar allen goed in alle
omstandigheden; hebt steeds voorspoed
in al uwe zaken, en blijft bevrijd van
ziekten, ongelukken en tegenspoeden.
finds beste zegen zij ruimschoots uw
aller deel,, dan voorzeker zal het jaar
1905 voor allen een gelukkig jaar zijn.
hetgeen wij u allen van harte t»e-
wensehen.
M'igo ons vaderland, on/.e provincie
•ui in 't bijzonder ons dierbaar Ven-
ray immer meer tot bloei en welvaart
ge ra ken.
God beschorme onzen geestelijken
Opperherder, den roemrijk regeerenden
l'aus Pius X.
De Oppermachtige schenke kracht
en immer toenemende wijsheid aan
onze dierbare Koningin, opdat zij het
roer van onzen Staat met vaste en
zekere hand besturc.
Moge alle geestelijk on wereldlijk
gezag overal en altijd geëerbiedigd
worden, en het rechtvaardigheidsge
voel zoo wei de hoogere als lagere
klassen der maatschappij doortrekken.
Wij wenschen van harte aan de
armen den volledigsten steun in alle
moeielijke omstandigheden, bij gebrek
het noodige voedsel, en vooral in den
winter de zoo noodzakelijke brand- en
kleedingstotfen.
Eene toenemende welvaart aan den
boerenstand, benevens een vruchtbaar
en gezegend jaar en voorspoed met den
veehandel.
Een verbetering van het lot dei-
werklieden, opdat do zorgen voor het
leen de ziekten des lichaam», zóó zelfs,
•lat onze practicus, Tschao heet hij
bewoeit: hij kan met een stok. - of
wal er op lijkt nog beter alle zieken
genezen, als andere dokters met pillen
en aitsenijon.
Intusschen wordt daarvoor niet alleen
de knuppel gebruikt, maar naar de
soort der kwalen ook tamarinde-roedjes
lecren riemen, liniaals en vooral schoen
zolen.
We kunnen naar de verschillende
plaatsen, waarop onze dokter zijne
methode toepast, den geheeien genees-
in rugger.-;
kutidigen garig verdeelen
kuiten-, zolenknuppeling enz.
De laatste wordt bijzonder bij
krampen gebruikt, er. het slaan ge
schiedt met schoenzolen. Men raerke
evenwel op, dal de (Jhineesche schoen
zolen niet van loer zijn. maar uit papier
en linnen zijn samengenaaid.
Zijn ze al niet waterdicht, zoo zijn
zo toch bovenmatig hard en stijf, en de
klappen, die men daarmee toedient,
komen gewoonlijk goed aan.
Op zekeren dag liep een zieke, luidop
huilende van pijn, -dokter" Techau
achterna.
Hij klaagde oversteken in de zij en
had reeds eenige ponden medicijnen,
die hem de dokters voorschreven, naar
binnen geslikt.
Maar niets hielp.
Onze knuppeldokter scheen het in 't
snuitje te hebben. Immers hij nam bijna
geen notitie van den zieke, die hem
naliep, en geen woorden genoeg kon
vinden de kennis en de wetenschap van
den dokter in allerlei lofspreukon te
vieren.
Eindelijk wierp de lijder zich op den
grónd en smeekte met opgeheven
handen om hulp. Daarop scheen Tschao
gewacht te hebben. Hij ging naar hem
toe er. tracteerde hem op een aantal
schoppen.
«Sta op", zeide hij daarna, »nu ben
Nauwelijks was ie zieke van zijn
angst bekome: oT Je pijnen waren
terzelfder tijd verdwenen.
Alleen op de pla.v en, waar de ver
toornde dokter met zijn voeten een
beetje onzacht was1 aangeland, voelde
bij nog eenige dagen ij».
liet zou ons te er voeren, tot in
bijzonderheden de g (leesmethode van
dokter Tschao in 't licht te stellen.
Voor ieder soort /rokte heeft hij een
bijzondere kliuppeliug
Zijn hoofdbeginsel 5: Pijn muet met
pijn verdreven worden. Heeft iemand
ergens pijn, zoo moet op een andero
plaats pijn worden opgewekt.
De natuur van et geneesmiddel
wijst reeds op deze wet. Immers elk
krachtig werkend iwdicijn is bitter of
heeft minstens eer onaangenamen
smaak.
De natuur, voora do huid, moet
voortdurend tot nieuve werkzaamheid
worden opgewekt.
D.-it kan men vei rijgen door hitte
en koude, door wrijven, knijpen en
steken, Het eerste 'o moeste succes
volle middel isovenwA slaan.
Heeft men met iti", melige ziekten to
doen, zoo brengen de umv. en de prik
keling van de hu
zeilen (Jö inwendigr organen tot ver
nieuwde werkzaamheid au.
Knijpen,
wrijven en steken wordt
bij deze genees wijze wol toegepast,
maar slechts in zeer ondergeschikte
mate.
oor zieken, die deze kuur te sterk
vinden, en zich
laten slaan of steken, bezit dr. Tschao
bijzondere middeltjes.
poot eu, e-iti ge oei van koude, uitslag !rt'woonden. gei echtelijk wrkaeftt *n mijn
&an de mondhoeken mi op de tong. Mnd ia» haar VTleiiijk f.j, 0l i.e-
1 üc t* bestrijden, strooit °?!d j
men de dieren heete asco op den rusr i ?"V WÜ'hT Gi
zolen er geducht op los te slaan.
r Aanvankelijk verzet zich het i*\
Ueyft het echt r reml.s een goede ram
|"'g t« pak kun, da,, schijnt het do
««Iddadigu we.king dor heilkuur ge
baar te wordvn, en houdt ziel. zeer
aC.il.
Wat de iioofdzaak is; alle dieren,
aldus behandeld, zijn na eenige dagen
weer volmaakt gezond.
Overigens is deze practijk niets
buitengewoons.
We kennen toch ook onze bloed
zuigers
Wie onzer ..<t niet van massage?
Met kleine roedjes zich geeselen, om
vei*saamheid der huid to verhoogen
•loet. heden ten dage de Pniliponen, een
riussische volksstam.
Wanneer zal deze practisclie en
weinig kostbare geneeswijze hier te
lande haar gezegende intree doen l
t Zou wellicht nóg een leelijko con
currentie worden voor onze neacade
miseerde artsen en dokier
in ze een ol meer nachten moeten door
brengen, naar gelang hunne kwaal
min of meer ernstig is. In de kamer
wemelt het van bruine zespootige vent
jes, die zich met een ware woede op
den nieuwen gast werpen. Ze krijgen
zijne huid zoo geducht te pakken, dat
de zieke gewoonlijk aan eunen nacht
genoeg heeft, en gaarne bereid is, de
nog achtergebleven ziekte-reslantjes
eventueel met stokslagen to laton uit
drijven. Heli,t!vc de .vlooikamer komt
er nog een luizenjakje bij te pas. Wie
dit één nacht heeft, aangehad, is den
Zo genden morgen gewoonlijk genezen.
Dit middel is bijzonder'geschikt voor
kinderen, die aan pokken lijden, maar
die niet tijdig willen uitbreken. De
beten der insekleri brengen het gif naar
do oppeihuid, zoodat de ziekte geen
gevaar meer oplevert.
Nu moet men evenwel niet gaan
•leuken, dat deze kuuppelmethodeeene
nieuwigheid is, en sinjeur Tschao een
wonderlijk »piendere" vent is of als
oen soort wonderdokter uioet be
schouwd Terug naar de natuur" is
zijn grondregel. Hoe deze terugkeer
nu juist in de toepassing van zulke
vijandige middelen moet bestaan, daar
over zwijgt de leukerd. De schoenzolen
golden bij de Chineezen uit Olim's tijd
reeds als gezondheidskweeker en men
genas er zoowel menschen als dieren
mee.
Dezen zomer was onder het rundvee
het mond en klauwzeer uitgebroken.
De boeren noemden liet de ossen-
je genezen; wilt ge later weer onmid- malaria. Inderdaad, de aangetaste
de!ijk genezen, zoek dan eerst je heil dieren vertoonden verschijnselen zooals
niet bij hofknoeiers. koortslijders te zien geven: moe in de
PEEL
voor Vknkat
franco per post
voor het buitenland by vooruitbetaling
afzonderlijke nummers
50 c.
65 c.
85 c.
6 c.
MAAS
letter* en vignetten naar plaatsruimte.
Ad verten tien, Smaal geplaatst, worden Smaal berekend.
20
5
"b
-■ rv «i"-» jjU7"rv
,au. gij g.Mroowon. (Comon keuvele,,, bït^ft Vnke! 7^'al-
schap met de Gorlinga's was Vo.»r goed
gedaae en ofschoon je vader al lang in 't
?i»l ligt, kan ik hem zijn val-vhheïd on
woeker nog niet vergaven."
'A'.inroni vei tel je me dal alles opnieuw,
kapitein Audieseti vroeg luik.
Kan ik er iets aait doen
Ik was toen op zee, en toen ik teiugkeerdn
"•cd ik mijn vader stervende in het huis
dat eens het uwe «as. Hij is ook niet zonder
boronw gestorven, kapitein.
In zijn laatste uur betreurde hij nog de
verlor en vriendschap, hij dacht ook aan°uw
doch'er en zou op middelen op het gebeurde
weer goed te maken."
De kapitein staarde Erik somber aan.
-Ik meen je bedoelingen te raden", sprak
by, -maar zwijg daarover.
De Androgens en de Gorlingo's zyn voor
altijd van elkaar vervreemd.
-Wees niet onrechtvaardig, kapitein
smeekte Erik. -Ik houd van uw dochter
Maria en ik weet, dat ik haar ook niet
on vei schil lig ben.
Maar evenals ik. eerbiedigt zij uw vader
lijk gezag,en eerst wanneer gy ons uw zegen
gegeven hebt, wil zij voor God en de men
schen myn verloofde werden.
Maria is thans met tante h'anna op t ij.»
ten ti ifg- pi
SfflS** S* :;u
"■at ik ook niet h;er zou staan
1 emir öót h«J poa;- Ie ye.
Den I Januari 1759 zou voor de bewoners
van Emden, San de Noordzee, eon ware
in Been Beval willen f""td"S
J. r L aan de mond,n? van de Ems. was dien
winter, dat maar zelden plaats heeft, met een
,--- spiegelgladde ijsvlakte bedekt, en jong en
Hij heeft een geheime kamer, waar- °"d' arm en 'Ü'g zouden na den middags-
Vtl oon i in 'Ja l/zYT»lr I -A. f7.
Nu w»ef ge ailes kapitein.''
-Gy „ent mijn wil, en die i? even vast
ui* het ijs op den Doll art," antwoordde de
kapitein.
Ga, Marie kan nooit de uwe worden.'
Kon dof gedruisch klonk opeens door de
lucht, langs het strand sieimde en zuchtte
het, en een windstoot joeg de verdolde
bladeren op.
-Denk aan het welzijn van uw kind
(iep Erik. -Waarom offert «y het geluk van
iwee meoÉöheu op aan uw haat jegens e^n
doode."
Erik wilde nog verder spreken, maar op
nieuw klonk datzelfde dof gedruisch toch
was alies in, 't rood vredig, en de onder
gaande zon „ond tot afscheidsgroet haar
purperen straten als louter goud en bloed
over het onafzienbare ijs vlak.
De kapitein had eenigo schreden voor
waarts gedaan naar het strand.
Plotseling veranderden zijn trekken eD
namen een angstige uitdrukking aan.
"li nam de pyp uit den inond en staarde
sprakeloos naar de nien3cheuzee in do verte.
Opeens richtte rijn krachtige ges talie zich
hoog op, p.n op hel ijsvlak ijzend, riep hij
ine! fórsche slem, dia door alle omstanders
op den dijk gehooid werd: -Hemel het ijs
dienst ui de berk van het vermaak gaan
genieten.
Het was prachtig helder weer. en om vier
uur bewoog zich op den Dollart een oniel-
baie menschenmenigle op schaatsen en in
sleden, en op de hóoge dijken langs den
kant stonden honderden toeschouwers, te eud
onj aan de pret mede te doen, of wel onhe
kend met de edele kunst van schaatsenrijden
het bont gewemel op bet ijs aan Ie zien.j
Een oude zeerob, mei zijn Hollapdscb
tabakspijpje in den mond, stond medegl'den
dijk onder de toeschouwers, blaywa fcyk-
wolk jes in de iucht blazend en «ich'v5fmtlkend
ree! te kijken naar de golvende menigte
ep het, ys.
De -on neigdé reeds ten ondergang, toen, - -
een jonkman op den ouden schipper loetwd af Al!eu '-Ü" vc; toren f"
en, den hoed afnemend tegen hem zei A'8 eei' b'opond vuur verbreidde zich dat
Goeden middag, kapitein Androscn. 't L éei'u':,u ender de toeschouwers aan den
er vandaag plezierig op den Dollar!, zooals oeve! "eo vreesol ij ke schrik maakt rich ven
ik het va» mijn leven nog niet hob gezien.''j ie',eieen meester a len In.id.m kindoren.
Do kapitein zag den jongen man met een
koeien hhk aan on beantwoordde zijn groet
niet een onverstaanbaar gebrom,
-Je bent nog altijd boos op me, kapitein.''
vervolgde du jonkman «ik sou anders graag
in goede buurtschap met u leven. Ik ben
immers onschuldig aan hetgeen gebeurd is
cu 't zou mij aangenaam zijn, als ik het
veranderen kon".
Do zeeman trok haastig aan zijn pyp,
-Dat heb je me al meer gezegd, Erik
Gorlinga, daar geef ik niets om."
•Toch kan je me gelooven, kapitein, ik
meen het eerlijk."
-Zwijg jongen," riep thans de kapitein
driftig uit. -Zulke praatjes had je vader ook
altijd in den mtnd, toen ik hem nog myn
vriend waande.
Toen mijn schip voor Christiaansand ver
ongelukte, toen ik ziek werd en toen mijn
vrouw stierf, stond mijn vriend Gorlinga mij
met raad en daad bij en nooit bleef zijn
geldbuidel voor mij gesloten, als ik borgen
moest.
Maar toen ik weer op zeo was, voi derde
je vader mijn schuld in en toon ik thuis
kwam was mijn huis, dat mijn grootouders
bloedverwanten of rriendcu op het ijs.
Hat kraken en knarsen van het ijs langs
den oever werd Bleeds luider; hier en diar
onUtonden scheuren, waardoor hei water
opborrelde.
Door don opkomenden vloed werd het ijs
veld opgeheven en hier cn daar losgescheurd.
Voor do menigte, die zich op den Doiiart
bowoog, was geen andere redding meer
mogelijk dan dat zij zich haastig naar den
oever spoedde.
Op enkele plaatsen was hot ysvold al van
den oever losgemaakt, nog weinige minuten
en het zou wegdrijven naar don oceaan om
door de aanrollende golven in duizend stukkeu
gebreken te worden.
Er was geen middel om de schaatsenrijders
te waarschuwen op den dijk schreeuwde
men, wuifde men met doeken, maar 't werp
niet opgemerkt, of do weinigen die het op
merkten, beschouwden liet als teekenen van
begroeting.
Kapitein Andrese», de stoere man, in ge
varen vergrijsd, stond handenwringend aan
den oever. Zijn eenig kind, de vreugde en
do tioost van zijn ouderdom, bevond zich
onder de monigte.
