Weekblad roor VERBAT
HOEST en arastoeken.
Naar de letter.
Geïllustreerd Zondagsblad
de Katholieke Pers"
ZATERDAG 20 AUGUSTUS 1904.
VIJF EN TWINTIGSTE JAARGANG.
No.
Uitgever
W. A. Van den Munckhof, Venray.
Voor de Lezers
Het nieuwe Modeblad
Muzikale Bloemlezing,
m. a. w. boperking tot drie of vier
plaatsen van Limburg, voor ieder
Katholiek Limburger gemakkelijk te
bereiken, is ongewenscht.
Mengelwerk.
n
PEEL
Abonnementsprijs per kwartaal.
voor Venray 50 c.
franco per post 65 c.
voor het buitenland bij vooruitbetaling 85 c.
afzonderlijke nummers 6 c.
MAAS
Prijs der A.dvertentiën
van 1 4 regels 20 c.
elke regel meer 5 c.
letters en vignetten naar plaatsruimte.
Advertentiën, 3maal geplaatst worden 2maal berekend.
O
zijn de volgende PIIEÜIIES aan
opgegeven prijzen verkrijgbaar
verschijnt elke week in 10 pagina's
Prijs per 3 maanden 371/2 Cis,
franco per post 45 ets.
verschijnt 2 maal per maand in 12
pagina's. Bij elk nummer een uitvoe
rig patroonblad en 16 pagina's
roman.
Prijs per 3 maanden 55 ets.,
franco por post 80 cis.
verschijnt 2 maal per maand.
Telkens 12 pagina's muziek en 4
pagina's belangwekkende lectuur.
Prijs por 3 maanden 60 Cts.
franco per post 80 Cis,
It.
De boieekenis der besloten alge-
meone vergadering der Limburgscho
Katholiekendagen ligt in liet ..gewe
tensonderzoek", dat op die bijeenkomst
der leden der I.imburgsche Bondon
worden gehouden. Met deze woorden
ongeveer eindigden wij nns eerste
schrijven.
Waarin bestaat dat gewetenson
derzoek"
Het mag als bekend verondersteld
worden, dat in iedere afdeelings
vergadering van een Limburgschen
Katholiekendag een spreker als inleider
optreedt en als slotsom van zijn betoog
Conclusion voorstelt, waarover dan
een debat of helaaswel eens
geen debat gevoerd wordt.
Die Conclusion kunnen gevoegelijk
in drie soorten verdeeld worden 1'
Conclusion, waarbij eene opdracht
aan het Bondsbestuur der afdeeling
verstrekt wordt. Als voorbeeld kunnen
golden do Volksbond-Conclusiën van
1903 (Weert)oprichting van een
Secretariaat van den arbeid, dat reeds
vier maanden na den Katholiekendag
in werking trad.
2° Conclusiën behelzende een richt
snoer voor het algemeene optreden
van den Bond en zijne leden men
denke aan de Conclusiën door Patel-
Bruin S. J. te Heerlen in den
Patroonsbond verdedigd, waarbij 0. a.
het vereenigingsreeht van den werk
man als een door den patroon te
eerbiedigen recht wordt verdedigd.
3° Conclusiëu, waarbij wettelijke
maatregelen van de overheid gevraagd
worden.
Als zoodanig halen wij aan de
Landbouwbotid-conelusiën van 1904.
waarbij gevraagd werd wettelijke
regeling der vrijwaring ten opzichte
dor verborgen gebreken in den vee
handel.
j Het zal wel geen betoog behoeven,
dat de eerste soort conclusiën rerrc-
weg te verkiezen zijn, onder ëóiie
voorwaarde ovenwei, dat het niet bij
woorden blijve en het Bondsbestuur
zich beijvere ten spoedigste aan do
gedane opdracht gevolg te geven.
Zulke practische conclusiën zijn ook
daarom aanbevelenswaardig, omdat
er dan geen gevaar bestaat, dat de
herconclusiëu jaailijks grooter wor
dende, een nuchter toeschouwer allicht
zegt »De Limburgscbe Katholieken
praten veel en doen weinig''.
Ieder Bondsbestuur dal zijne taak
goed begrijpt, zal trachten en met
eenigen goeden wil is het zeei goed
mogelijk zulke practische conclusiën
te vinden Aan de organisatie van
iederen Bond b. v. hapert wel iets
dc noodzakelijkheid eener verbetering,
eener uitbreiding met de middelen om
daartoe te geraken zijn overwaard door
een der zake hundigen inleider kort
en degelijk zonder lang voorwoord
en zonder veel omhaal van woorden
te worden besproken.
Mits 1) de conclusiën des inleiders
weken te voren in de plaatselijke
afdeelingen van den Bond besproken
zijn 2) in die afdeelingen algevaardig
den naar den Katholiekendag benoemd
zijn om aldaar aan het debat, deel te
nemen en de noodig geoordeelde
wijzigingen voor te stellen, zal zonder
twijfel een flink debat, op de inleiding
volgen.
Gaat ieder Bondsbestuur bij de
keuze van een in zijne afdeeling te
behandelen onderwerp aldus te werk,
dan worden er vele practische besluiten
genomen die de gelegenheid bieden
op den Katholiekendag van het vol
gend jaar in dn besloten algemeene
vergadering een heerlijk verslag uit
te brengen.
Moge het den Besturen van Onder
wijzersbond, 1,andbouwbond, Kruis-
verbond, Volksbond,Hanze en Patroons
bond gelukken op de dagorde hunner
afdeelings vergaderingen van den
Katholiekendag 1905 te plaatsen
onderwerpen, die de voorbode zijn
van een in alle opzichten actief
vereeuigingsjaar 19051906!
Deze wensch heeft zijn dubbele
beteekenis. Hij beoogt den verhoogden
bloei der genoemde zes Limburgscho
Bonden, doch tevens meerdere toepas
sing der Katholieke beginselen in het
openbaar- leven ter plaatse, waar de
Katholiekendag 1905 zal gehouden
worden.
Het Dgewetensondeizoek" toch,
waarvan bij den aanvang van dit
schrijven sprake was, omvat behalve
de goede gevolgen van den vorigen
Katholiekendag voor de Limburgscbe
Bonden, diens resultaten voor de
gemeente, waar hij gehouden werd.
Onze Limburgscbe Katholiekendagen
zijn propaganda-tochten. Niet elke
Limbutgsche Bondsman behoeft jaar
lijks den Katholiekendag te bezoeken.
De voormannen daarentegen van het
Katholiek vereenigingsleven uaogen er
niet ontbreken. In dat samenzijn van
vele gelijkgezinden putten zij de kracht
0111 den goeden strijd voort te zetten,
hun voorbeeld beweegt anderen tot
navolging.
En tot die anderen behooren in de
eerste plaats die bewoners der ge
meente, waai da Ka buliekcndag ge
houden wordt, die tot dan buiten du
rijen der mannen van het Katholiek
areenigingsloven stonden.
Dat de Pinkstermaandag-vergaderin
gen werkelijk tot actief medewerken
aansporen, bewijst ons de Katholie
kendag te Weert.
1 Juni 1903 zouden do Katholieke
Limburgers daar samen komen. In de
maand Mei daaraanvoorafgaande werd
opgericht eene afdeeling der Hanze
(10 Mei) en het Weerter Kruisver-
bond (23 Mei
Als gevolg van den Katholiekendag
organiseerde zich de Katholieke
werklieden van Weert in hunnen Bond
van Vakvereenigingen, die voor den
Heerler Katholiekendag om aansluiting
vroeg bij den Limb. R. K. Volksbond.
Voegt men bij deze drie nuttige
vereenigingen de Weerter Boerenleen
bank, dan zijn aldus genoemd eer.ige
uitingen van bet te Weert tengevolge
van den Katholiekendag hooger
opbloeiend Katholiek vereenigingsleven
In welke mate de toepassing dei-
Katholieke beginselen in liet optnbaar
leven wordt bevorderJ eerste en
voornaamste doel var Jen Katholieken
dag is voor eiken Katholiekendag
moeilijk na te gaaD.
Vermetel is het niet te beweren, dal,
waar de Duitsche Katholieken het
houden hunner jaarlijksche «najaars
manoeuvres" als een dor meest geschik
te middelen beschouwen om de eenheid,
de macht en den invloed hunner orga
nisatie in stand te houden en te sor-
grooten, wij gerustelijk liet voorbeeld
dier «Meesters in (le Taktiek" kunnen
volgen.
Ook in de kouze dor plaatsen, waai
de Katholiekendag gehouden wordt.
Juist omdat de Katholiekendagen
zulke uitstekende propagandatochten
zijn, is hel bezoeken van meerdere
plaatsen aan te bevelen, terwijl, zooals
boven gezegd, het jaarlijks bezoeken
der Katholiekendagen slechts voor de
voormannen der Bonden een plicht kan
genoemd worden.
Of buiten en behalve de zes reeds
bozochto plaatsen (Maastricht, Roer
mond, Venlo, Sittard, Weert en
Heerlen) benevens Venray, de keuzo
nog op een andere Limburgscbe
gemeente vallen moet, zal afhangen
van de iu die gemeente beschikbare
vergaderlokalen.
4
Na de in dit en in hel vorig sclirijyeu
geleverde beschouwingen volge in een
slotartikel eene beantwoording der
vragen, die tot deze uiteenzettingen
aanleiding gaven en die tot deze ééne
kunnen worden teruggebracht Wat
valt er dus voor hel oogenblik voor
Venray's bewoners tc doen l
Maastricht, Augustus 1904.
CH. RUIJS DE BEERENBROUCK.
mcdedeeling in onze bladen te Sittard
opgericht eene vereeniging, genaamd
de Katholieke Pers", waarvan do
statuten voor enkele weken geleden ook j
in de meeste bladen worden hekend i
gemaakt.
Deze vereeniging zal zich ten doel j
tellen, om de Katholieke Pers (zoowel j
de lokale al» de dagbladen) meer en
meer te verspreiden en de slechte, do
iberale, socialistische en neutrale zoo
veel mogelijk te weren.
't Is daarom, dat wij deze vereeni
ging, waarvan eenieder gratis lid kor
wordenmet zooveel by val begroeten
en uiet warmte aaiibeveleii ;'t is daarom
ook, dat wij er nog eens de bijzondere
aandacht van Venrayseh bewoners, en
van die van NoordLiraburg op wonscli-
ten te vestigen, door hen met allen
nadruk aan te sporen, onverwijld lid
te worden van deze schoone, nuttige
en heilzame vereeniging. Nu zegge men
niet, dat is bij ons in Venray en Noord
Lintburg niet noodig.
Het is meer noodig dan gij denkt
ook in 't Noorden onzer provincie,
zoowel in sommige particuliere huizen,
als in deze en gene cafés. Daar wor
den bladen gevonden, die in een
katholiek huisgezin dood gewoon niet
passen en dfe iedereii oprecht katho
liek, welke die huizen of inrichtingen
bezoekt, moeten ergeren, kwetsen, ja
beleedigen Nu kan men zeggen we
hebben die bladen voor zaken noodig.
Goed en wel maar dan is het nog
plicht vooral van den Katholieken
huisvader om een katholiek blad
er hij te bestellenen dat katholiek
blad te laten circuleeren in zijn huis
gezin, opdat in dat huisgezin do
vrouw en vooral de kinderen die
ook al eens graag het krantjo lozen
als ze eeno krant lezen, katholieke
lectuur onder oogen krijgen.
Zietdaar het hoofddoel, wat -de
katholieke Pers" beoogt en waarvan
wij drukken er nogmaals op) eenieder
gratis lid kan worden, een rede te
meer 0111 zich bij groote getale, bij
die vereeniging aan tc sluiten.
Het zou een groot, een bijna niet
te rechtvaardigen verzuim zijn, als
men in onze streken werkeloos bleef.
Doch spreken wij niet verder van
verzuim.
Laten wij vertrouwen op den goeden
wil onzer mannen, die allen hunne
intcekeuingen zullen zonden aan 't
adres: Jhr, Mr. i'harles Buijs tie
Beerenbrouck te Maastricht.
Ken propagandist der
Katholieke pas.
DE VEREENIGING
in Limburg,
Den 17e Juni 1. I. werd, blijkens
We hebben een uitstekenden burgervader
in ons Graswijk. Een bovenst beste. We
mogen dan ook van geluk spreken, waut in
den tegenwoordige!) tijd kryg je soms zulke
vreemde snuiters, heel anders dan vroeger,
toen het altoos een boer uit 't dorp was.
Ze schijnen nu allemaal gestudeerd te hebben
om burgemeester te worden en met zoo'n
vreemdeling gaat het soms lang niet naar
wensch.
Ik moet zeggen, dat ons dorp er beter
mee vaart, en er is heel wat tot stand
gekomen onder zijn bestuur. Zoo een pracht
van verlichting langs den weg en vooral
een zee van licht op dt> maiki. vhk voor
het huis van den burgemeester.
Het ging dus goed en ieder was in zijn
schik, doch daar nu aan alles een eind moe;
komen, kwam er ook een aan dc goede
verstandhouding in den gemeenteraad, en
dat wel run eet» betrekkelijk geringe zaak
die toch minder aangename gevolgen zon
hebben.
IL 0 het zaak ja aan het rollen kwam
Wu hebben hier een gemeentebode, die de
slakken papieren moet rondbrengen, betrok
king hebbende op onze gemeente. Nu heel
veel is daarover niet, te doen. zoodat Manns,
zoo heet onze bode, bij dit baantje nog heel
wat meer kan waarnomen en hst ook
we» kei ijk doet. Graswgk heeft iu een heel
wijden kring om zich heen nog aardig wat
bosch liggen, een waar lustobrdje voor bazen
en konijnen, en dit geslacht is er dan ook
sterk voitegenwoordigd. Genoemd bosch is
het jachtterrein van onzen burgervader, die
er al menig boutjo uit geschoten heeft. Nu
kan het zoo van tijd tot tijd weieens
gebeuren, dat een haasje per abuis zich
vereet aan de boerenkool, maar ook dat een
boer, meermalen zelfs een raadslid, per
abuis dal haasje aanschiet, zoodat het over.
den kop buitelt en tien pas verder blijft
liggen. Dit alles per abuis, want het
schieten is verboden. Enfin, dergelijke
abuisjes kwamen nog al eens voor, maar
Monus wist er wel raad voor hij nam de
beestjes mee en bracht ze naar de stad, voor
welken vriendendienst hij telkens nog eeu
paar kwartjes aan den betrokken boer moest
afschuiven. Het is wel begrypelgk, dat
Manna, die dierenvriend ook weleens iu het
bosch een konijntje in zorglijken toestand
zag, werward in een koperdraadje, diep
ingegroefd in a\jn pootje, welnu, ook zulk
oen exemplaar ging den grooten zak in, en
later naar de stad.
Om kort te gaan, dit bijbaantje van
Manus maakte, dat de raadsleden hein wel
mochten lijden, dat oneen burgemeester een
onvorzoenlijken haat tegen hem koesterde.
Onze Manus ontkwam dien rechtmatige!)
toorn niet. Toen hij eens een goeden dag
had, had hij zijn vrienden en zichzelf terdege
getraeteerd, juist op een atom!, dat hty bij
den burgemeester moest komen. En in zijn
plichtsijver was hij met wankelende schreden
naar den burgemeester gegaan, die hierin
aanleiding vond in de volgende vergadering
op Manus ontslag aan te dringen.
Het was een lastig geval en de leden van
den raad wilden er zoo maai niet aan, Het
voorstel werd dus verdaagd tot een volgende
vergadering. Als plaatsvervanger had dc
burgemeester aanbevolen zijn stalknecht, die
reeds in dat \ak was grijs gewerden, '-en
man van wietl niets te zeggen viel, dan dnt
hij wat nuchter uit zijn oogen koek en dat
du burgemeester hem gaarne kw-ji wil Ja
zijn.
Dat wu8 ine nu een week vol drukte.
Manus ging do loden van dan raad rond.
vroeg buscheiraiiig, dreigde hen als stroopcre
bekend to maken en liet de gev i'gen ve r
hun rekeujng. nis hij zijn ontslag kreeg.
Men stond voor een moeilijk feit et» met
spanning, weid du dag der raadsvergadering
tegemoet gezien. Om 2 uur zou zij geopend
worden, maar alle zetels bleven onbezet,
behalve die van den wethouder. De burger
vader vraagt "iu Manus. Deze is ook thuis
gebleven. Wat nu te doen Jan, do ottde
stalknecht, is echter bij de hand.
Jan, jij treedt van nu af iu functie
ga de raadsleden langs en zeg, dat ze ter
vu;gadcriog moeten verschenen.
Mot langzame schreden gaat Jan, overal
w'aar de leden wonen, maar krijgt geon
ander antwoord dan dat de ••boer' juist ^p
het land is buiten het dorp.
Woedende blikken bg Jan s terugkomst.
Heen en weer luopen iu de iaadszaal, een
blik op het horloge en dan Ik wil het
vandaag nog behandeld hebben Gefluister
met den wethouder, weer geloop, weer
staren uit een der vensteis en dan met
bulderende slem Jan, dwing die honden
dan met bekkenslag hier te komen, vooruit,
vlug wat.
Maar burgemeester
Doet er niet toe, doe het of ik zal
je ik gebied het.